Adem Yaşari (Adem Jašari, Адем Јашари; d. 28 Kasım 1955 – 7 Mart 1998) ile birlikte Kosova Kurtuluş Ordusu'nun (KKO) kurucularından biri olarak kabul edilir. Jashari, KKO'nun 'daki operasyonlarından birinde komutan olarak yer almıştır.
Adem Yaşari | |
---|---|
Tiran'da Adem Yaşari büstü | |
Doğum | 28 Kasım 1955 Srbica, , Yugoslavya |
Ölüm | 7 Mart 1998 (42 yaşında) |
Bağlılığı | Kosova Kurtuluş Ordusu |
Hizmet yılları | 1991-1998 |
Çatışma/savaşları | 1998-1999 Kosova Savaşı |
Temmuz 1997'de Yugoslavya mahkemeleri, uluslararası insan hakları grupları tarafından kınanan bir kararla, terörist eylemlerde bulunduğunu öne sürerek gıyaben mahkûm etti. Mart 1998'de, ailesinin çoğu ile birlikte, Yugoslav Güçleri tarafından Prekaz'daki evinin kuşatılması sonucu öldürüldü.
Yaşamı
28 Kasım 1955 tarihinde Drenica bölgesinin Prekaz köyünde doğdu. Bölge daha önce de Arnavut Milli Hareketi Tarihi'nde önemli şahsiyetler sayılan Shota - Azem Galica kardeşleri ve Ahmet Delica gibi isimleri çıkartan, milliyetçi fikirlerin ve isyan kültürünün oldukça geniş kabul gördüğü bir bölge olmakla, kendisinin de bu duygularla yetiştiği söylenebilir.
1981 yılından itibaren organize halk hareketlerinde ön saflarda yer almaya başladı. Emin Latit ve Tahir Meta o dönemdeki yoldaşlarıydı. Kardeşi 'de ölene kadar hiç ayrılmadığı silah arkadaşıydı.
İlk silahlı eylemlerinde yeterli başarı gelmeyice 1991 yılında Arnavutluk'a geçerek, gönüllüleri eğitmeye başlamış; kurucusu da olduğu UÇK faaliyetleri başladıktan sonra da ordunun Bölge Komutanlığı görevini almıştır. Jashari ve arkadaşları ile federal güçler arasındaki ilk çatışma 30 Aralık 1991 tarihinde gerçekleşti. Jashari'nin evi çok sayıda Yugoslav güvenlik görevlisi tarafından sarıldı ve Jashari'nin teslim edilmesi istendi. Ancak Jashari ve arkadaşları kuşatmayı atlattı ve daha sonra Yugoslav Ordusu ve polisine karşı çeşitli saldırılar düzenlemeye başladı.
Adem Jashari'nin yaşamında, özellikle 1981 - 1998 arasındaki faaliyeteri -ki çoğu UÇK kapsamındadır- arnavut milli hareketinde önemli yer tutsa da; esasen ölümüyle, daha doğrusu ölüm şekli ile UÇK hareketinin hızlanmasını, devamında da bağımsızlığa kadar giden olayların yolunun açılmasını sağlamıştır.
28 Şubat 1998 tarihinde bir grup Kosova Kurtuluş Ordusu savaşçısı, Adem Jashari yönetiminde Yugoslavya polis devriyesine saldırdı ve dört polisi öldürüp ikisini yaraladı. Bu saldırıda 16 Kosovalı da öldürüldü.
Ölümü
28 Şubat 1998 tarihinde, Sırp güçleri Drenica'da Jashari'yle bağları olduğunu düşündüğü ailelerin evlerine saldırılar düzenledi ve 17 kişiyi öldürdü. Sonra, 5 Mart 1998 günü çok erken saatlerde, Prekaz köyü bir kez daha çok büyük sayıda Sırp gücü tarafından saldırıya uğradı. Olası bir kaçışı önlemek için iki sıralı halka şeklinde askerler köyü kuşattı. Köye saldıran kuvvetler yakındaki bir mühimmat fabrikasında gelen topçular tarafından yedeklenen zırhlı personel taşıyıcıları ve polislerden oluşuyordu. Bu saldırıda, bazıları infaz tarzında olmak üzere, birçok köylü öldürüldü.
Sırp kuvvetleri ilk önce Jashari'nin teslim olmasını istedi ve iki saat süre verdi. Süre geçtikten sonra saldırı başladı Bu saldırıda Jashari'nin ailesinin olduğu ev yoğun ateş altına tutuldu ve göz yaşartıcı gaz sıkıldı. Jashari'nin sülalesinin çoğunun bulunduğu bu ev yıkıldı ve pek çok aile üyesi burada öldü. Yoğun saldırı Sırp güçleri tamamen köye girene kadar 36 saat sürdü. Adem Jashari ailesinin 52 üyesi ile birlikte bu saldırıda öldü. Bazıları tanınamayacak şekilde yanmıştı.
Ölümünden sonrası
Jashari, ölümünden sonra bütün ulusça tanınan, bağımsızlık sembolü bir figür haline geldi. 17 Şubat 2008'de Bağımsızlık İlanını takip eden günlerde evi, çatışmadan sonraki haline hiç dokunulmadan korunarak müze haline getirildi. Az sayıdaki fotoğraflarından birinin baskısıyla yapılmış olan Bac, u Kry! (Amca, başardık!) tişörtleri, tüm dünya Arnavutları için tıpkı Che Guevara baskılı tişörtleri gibi kült oldu. Kendisine, 2008 yılında bir zamanlar silah arkadaşı oldukları Kosova Başbakanı Hashim Thaçi tarafından "Kosova'nın Kahramanı" ödülü ve unvanı verildi.
Kaynakça
- ^ Humanitarian law violations in Kosovo 26 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Fred Abrahams, Elizabeth Andersen, İnsan Hakları İzleme Örgütü, s. 32 (İngilizce)
- ^ a b c Pettifer, s. 144
- ^ BBC News: Kosovo killings: Belgrade's official version of events 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- ^ Judah (2009). The Serbs. Yale University Press. s. 321. ISBN .
- ^ a b The Kosovo conflict and international law: an analytical documentation 1974-1999 - , s. 96 (İngilizce)
- ^ Krieger, Heike. The Kosovo Conflict and International Law: An Analytical Documentation 1974-1999. s. 96.
- ^ Beaumont, Peter (17 Şubat 2008). "Joy and defiance on Kosovo's greatest day". Londra: The Guardian. 23 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adem Yasari Adem Jasari Adem Јashari d 28 Kasim 1955 7 Mart 1998 ile birlikte Kosova Kurtulus Ordusu nun KKO kurucularindan biri olarak kabul edilir Jashari KKO nun daki operasyonlarindan birinde komutan olarak yer almistir Adem YasariTiran da Adem Yasari bustuDogum28 Kasim 1955 1955 11 28 Srbica YugoslavyaOlum7 Mart 1998 42 yasinda BagliligiKosova Kurtulus OrdusuHizmet yillari1991 1998Catisma savaslari1998 1999 Kosova Savasi Temmuz 1997 de Yugoslavya mahkemeleri uluslararasi insan haklari gruplari tarafindan kinanan bir kararla terorist eylemlerde bulundugunu one surerek giyaben mahkum etti Mart 1998 de ailesinin cogu ile birlikte Yugoslav Gucleri tarafindan Prekaz daki evinin kusatilmasi sonucu olduruldu Yasami28 Kasim 1955 tarihinde Drenica bolgesinin Prekaz koyunde dogdu Bolge daha once de Arnavut Milli Hareketi Tarihi nde onemli sahsiyetler sayilan Shota Azem Galica kardesleri ve Ahmet Delica gibi isimleri cikartan milliyetci fikirlerin ve isyan kulturunun oldukca genis kabul gordugu bir bolge olmakla kendisinin de bu duygularla yetistigi soylenebilir 1981 yilindan itibaren organize halk hareketlerinde on saflarda yer almaya basladi Emin Latit ve Tahir Meta o donemdeki yoldaslariydi Kardesi de olene kadar hic ayrilmadigi silah arkadasiydi Ilk silahli eylemlerinde yeterli basari gelmeyice 1991 yilinda Arnavutluk a gecerek gonulluleri egitmeye baslamis kurucusu da oldugu UCK faaliyetleri basladiktan sonra da ordunun Bolge Komutanligi gorevini almistir Jashari ve arkadaslari ile federal gucler arasindaki ilk catisma 30 Aralik 1991 tarihinde gerceklesti Jashari nin evi cok sayida Yugoslav guvenlik gorevlisi tarafindan sarildi ve Jashari nin teslim edilmesi istendi Ancak Jashari ve arkadaslari kusatmayi atlatti ve daha sonra Yugoslav Ordusu ve polisine karsi cesitli saldirilar duzenlemeye basladi Adem Jashari nin yasaminda ozellikle 1981 1998 arasindaki faaliyeteri ki cogu UCK kapsamindadir arnavut milli hareketinde onemli yer tutsa da esasen olumuyle daha dogrusu olum sekli ile UCK hareketinin hizlanmasini devaminda da bagimsizliga kadar giden olaylarin yolunun acilmasini saglamistir 28 Subat 1998 tarihinde bir grup Kosova Kurtulus Ordusu savascisi Adem Jashari yonetiminde Yugoslavya polis devriyesine saldirdi ve dort polisi oldurup ikisini yaraladi Bu saldirida 16 Kosovali da olduruldu Olumu28 Subat 1998 tarihinde Sirp gucleri Drenica da Jashari yle baglari oldugunu dusundugu ailelerin evlerine saldirilar duzenledi ve 17 kisiyi oldurdu Sonra 5 Mart 1998 gunu cok erken saatlerde Prekaz koyu bir kez daha cok buyuk sayida Sirp gucu tarafindan saldiriya ugradi Olasi bir kacisi onlemek icin iki sirali halka seklinde askerler koyu kusatti Koye saldiran kuvvetler yakindaki bir muhimmat fabrikasinda gelen topcular tarafindan yedeklenen zirhli personel tasiyicilari ve polislerden olusuyordu Bu saldirida bazilari infaz tarzinda olmak uzere bircok koylu olduruldu Sirp kuvvetleri ilk once Jashari nin teslim olmasini istedi ve iki saat sure verdi Sure gectikten sonra saldiri basladi Bu saldirida Jashari nin ailesinin oldugu ev yogun ates altina tutuldu ve goz yasartici gaz sikildi Jashari nin sulalesinin cogunun bulundugu bu ev yikildi ve pek cok aile uyesi burada oldu Yogun saldiri Sirp gucleri tamamen koye girene kadar 36 saat surdu Adem Jashari ailesinin 52 uyesi ile birlikte bu saldirida oldu Bazilari taninamayacak sekilde yanmisti Olumunden sonrasiJashari olumunden sonra butun ulusca taninan bagimsizlik sembolu bir figur haline geldi 17 Subat 2008 de Bagimsizlik Ilanini takip eden gunlerde evi catismadan sonraki haline hic dokunulmadan korunarak muze haline getirildi Az sayidaki fotograflarindan birinin baskisiyla yapilmis olan Bac u Kry Amca basardik tisortleri tum dunya Arnavutlari icin tipki Che Guevara baskili tisortleri gibi kult oldu Kendisine 2008 yilinda bir zamanlar silah arkadasi olduklari Kosova Basbakani Hashim Thaci tarafindan Kosova nin Kahramani odulu ve unvani verildi Kaynakca Humanitarian law violations in Kosovo 26 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fred Abrahams Elizabeth Andersen Insan Haklari Izleme Orgutu s 32 Ingilizce a b c Pettifer s 144 BBC News Kosovo killings Belgrade s official version of events 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Judah 2009 The Serbs Yale University Press s 321 ISBN 978 0 300 15826 7 a b The Kosovo conflict and international law an analytical documentation 1974 1999 s 96 Ingilizce Krieger Heike The Kosovo Conflict and International Law An Analytical Documentation 1974 1999 s 96 Beaumont Peter 17 Subat 2008 Joy and defiance on Kosovo s greatest day Londra The Guardian 23 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2013