Çapanzade Agâh Efendi (Osmanlıca: چاپانزاده آگاه افندی; 1832, Sorgun, Yozgat - 1887, Atina), Tercüme Odasından yetişen Genç Osmanlı Cemiyeti üyesi, gazetecilik de yapmış Osmanlı devlet adamı ve aydını.
Agâh Efendi | |
---|---|
Posta ve Telgraf Nazırı | |
Görev süresi 1861-1865 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1832 Sorgun, Yozgat |
Ölüm | 1887 Atina |
Defin yeri | II. Mahmut Türbesi haziresi |
Vatandaşlığı | Osmanlı İmparatorluğu |
Akraba(lar) | Ahmet Şakir Paşa (kardeşi) |
Çocuk(lar) | Mirasyedi Süleyman Bey |
Yaşamı
Çapanzade Ömer Hulûsi Efendi'nin oğlu olarak Yozgat'ın Sorgun ilçesinde doğdu. İstanbul'da Mekteb-î Tıbbiye'de eğitim görmüştür. Tıp öğreniminden sonra çok iyi Fransızca bilmesi nedeni ile Bâb-ı Âli'de kâtip olarak çalışmaya başlamıştır. Daha sonra İngilizce ve İtalyanca dillerini de öğrenmiştir. Dildeki bu başarıları nedeni ile Tercüme Odası tercümanları arasına alınmıştır.
1860 yılında Şinasi ile birlikte Tercüman-ı Ahvâl gazetesini çıkarmıştır.
1861 yılında Posta Nazırlığına getirilmiştir. 1862 yılında ise 1843 yılında Padişah Abdülmecid’in buyruğuyla posta taşıma amacı ile kurulmuş olan Fevaid-î Osmaniye vapurları idaresi direktörlüğü görevi de kendisine verilmiştir. 1862 yılı sonunda ise ilk Türk posta pullarını çıkarmıştır. Daha önceleri yapıldığı gibi mesafeye göre posta ücretlerinin hesaplanmasına son vererek 13 Ocak 1863 tarihinde Sirkeci, Beşiktaş, Üsküdar, ve Fatih postanelerinde satışı başlayan bu pullar ile posta gönderi ücretlerinin ödenmesi uygulamasını da başlatmıştır. Agâh Efendi bununla da kalmayarak halkın postanelere gelmeden mektup yollayabilmesi için ilk defa posta kutuları uygulamasını da başlatmıştır. 14 Şubat 1865 tarihinde ise ülke sınırları içinde her türlü posta taşınması haklarının devlete ait olduğunu açıklamış ve Mısır Postalarının başlatılmasını emretmiştir.
Namık Kemal'in Genç Osmanlılar Cemiyetine katılmış ve 1866'da Paris'e kaçarak muhaliflere katılmıştır. Muhbir ve "Hürriyet" gazetelerinde çalışmıştır.
Hasımları olan Âli ve paşalar ölünce 1871'de yurda dönüp mutasarrıflık ve Şurayı Devlet üyeliği yapmıştır. Ancak fikirlerinden dolayı 1877'de Bursa'ya ve Ankara'ya sürgün edilmiştir.
Rodos ve Midilli mutasarrıflıklarından sonra 1887'de Atina elçisi iken vefat etmiş ve II. Mahmut Türbesi haziresine defnedilmiştir.
Kaynakça
- Posta Mecmuası 1915, s. 183
- Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, Dergah Y., 1997, c. 1, s. 41.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Capanzade Agah Efendi Osmanlica چاپان زاده آگاه افندی 1832 Sorgun Yozgat 1887 Atina Tercume Odasindan yetisen Genc Osmanli Cemiyeti uyesi gazetecilik de yapmis Osmanli devlet adami ve aydini Agah EfendiPosta ve Telgraf NaziriGorev suresi 1861 1865Kisisel bilgilerDogum 1832 Sorgun YozgatOlum 1887 AtinaDefin yeri II Mahmut Turbesi haziresiVatandasligi Osmanli ImparatorluguAkraba lar Ahmet Sakir Pasa kardesi Cocuk lar Mirasyedi Suleyman BeyAgah EfendiAgah Efendi nin 2 Mahmut turbesi haziresindeki mezari Agah Efendi nin 2 Mahmut turbesi haziresindeki mezar tasiYasamiCapanzade Omer Hulusi Efendi nin oglu olarak Yozgat in Sorgun ilcesinde dogdu Istanbul da Mekteb i Tibbiye de egitim gormustur Tip ogreniminden sonra cok iyi Fransizca bilmesi nedeni ile Bab i Ali de katip olarak calismaya baslamistir Daha sonra Ingilizce ve Italyanca dillerini de ogrenmistir Dildeki bu basarilari nedeni ile Tercume Odasi tercumanlari arasina alinmistir 1860 yilinda Sinasi ile birlikte Tercuman i Ahval gazetesini cikarmistir 1861 yilinda Posta Nazirligina getirilmistir 1862 yilinda ise 1843 yilinda Padisah Abdulmecid in buyruguyla posta tasima amaci ile kurulmus olan Fevaid i Osmaniye vapurlari idaresi direktorlugu gorevi de kendisine verilmistir 1862 yili sonunda ise ilk Turk posta pullarini cikarmistir Daha onceleri yapildigi gibi mesafeye gore posta ucretlerinin hesaplanmasina son vererek 13 Ocak 1863 tarihinde Sirkeci Besiktas Uskudar ve Fatih postanelerinde satisi baslayan bu pullar ile posta gonderi ucretlerinin odenmesi uygulamasini da baslatmistir Agah Efendi bununla da kalmayarak halkin postanelere gelmeden mektup yollayabilmesi icin ilk defa posta kutulari uygulamasini da baslatmistir 14 Subat 1865 tarihinde ise ulke sinirlari icinde her turlu posta tasinmasi haklarinin devlete ait oldugunu aciklamis ve Misir Postalarinin baslatilmasini emretmistir Namik Kemal in Genc Osmanlilar Cemiyetine katilmis ve 1866 da Paris e kacarak muhaliflere katilmistir Muhbir ve Hurriyet gazetelerinde calismistir Hasimlari olan Ali ve pasalar olunce 1871 de yurda donup mutasarriflik ve Surayi Devlet uyeligi yapmistir Ancak fikirlerinden dolayi 1877 de Bursa ya ve Ankara ya surgun edilmistir Rodos ve Midilli mutasarrifliklarindan sonra 1887 de Atina elcisi iken vefat etmis ve II Mahmut Turbesi haziresine defnedilmistir KaynakcaPosta Mecmuasi 1915 s 183 Turk Dili ve Edebiyati Ansiklopedisi Dergah Y 1997 c 1 s 41