Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Agoge (Attika Yunancası: ἀγωγή,ya da ἀγωγά, Dor Yunancası: agōgá), Antik Yunanistan'da bir şehir devleti olan Sparta'da yönetici hanedanlar olan Agiad ve Eurypontid hanedanlarının ilk oğulları hariç olmak üzere bütün erkek Sparta vatandaşlarının görmesi zorunlu olan son derece sıkı ve disiplinli bir askeri eğitim düzeniydi. Eğitimler gizlilik, Sparta toplumuna sadakat eğitimi, askeri idman(örneğin fiziksel acılara karşı direnç), avcılık, dans, şarkı söyleme ve iletişim öğretilerini içeriyordu. Agoge kelimesi Antik Yunan'da eğitim anlamına geliyordu. Halk hikâyelerine göre Agoge ilk kez yarı mitolojik bir kişilik olan Spartalı kanun yapıcı Lycurgus tarafından Spartalılara sunulduğu söylense de asıl temellerinin MÖ 7. ve 6. yüzyıllarda atıldığı düşünülmektedir. Bu yüzyıllar Spartalıların erkek vatandaşlarını 7 yaşından 21 yaşlarına kadar eğittiği dönemlere denk gelir.
Sistemin oluşturulmasındaki hedef Sparta ordusunda hizmet etmek üzere fiziksel ve zihinsel olarak çok güçlü erkekler üretmekti. Bu sistem sayesinde Sparta erkekleri Sparta'nın çağrılarına uygun olmaya teşvik ediliyor, Sparta'ya hizmet ederken savaş alanında ölmenin bir Sparta erkeği için erişilebilecek en yüksek başarı olduğu fikri aşılanıyordu. Böylece bu adamlar "Sparta'nın Duvarları" olabiliyordu, çünkü Sparta bütün Yunan şehir devletleri arasında şehri çevreleyen bir savunma duvarı bulunmayan tek şehirdi. Bunun sebebi Lycurgus'un emriyle bütün duvarların yıkılmasıydı. Disiplin çok sıkıydı ve bütün erkekler en iyi olmaya teşvik ediliyorlardı. Agoge bütün Yunanistan'da oldukça saygın bir sistemdi ve pek çok Yunan şehir devletinden aristokratlar oğullarını Agoge'ye katılması için Sparta'ya göndermeye çalışıyordu. Spartalılar hangi genç erkeklerin eğitime kabul edileceği hususunda çok seçiciydi. Bu onur genellikle çok köklü bir soya sahip veya çok önemli ailelere veriliyordu.
Yapısı
Sparta'da bir erkek çocuğu doğduğunda şarapla güzelce yıkanıyordu, bunun o çocuğu daha güçlü kılacağına inanıyorlardı. Her yeni doğan, Sparta'nın ihtiyarlar meclisinin mensupları tarafından incelenir ve yaşamayı haketmek için yeterince sağlıklı ve güçlü olup olmadığına bakılırdı. Eğer bebek testi geçemezse, Apothetae adı verilen 'na yakın bir yere birkaç günlüğüne bırakılır, bu çileden sağ çıkıp çıkamayacağına bakılırdı. 7 yaşlarına geldiklerinde, Agoge'ye kaydedilirler, Paidonomos (Çocuk çobanı) adı verilen bir otoritenin iradesine girerlerdi. Bölgedeki adliye benzeri erkler eğitim hakkında Paidonomos'a tavsiyelerde bulunurlardı. Agoge üç kısımdan oluşuyordu: Paides (7-17 yaşları arası), Paidiskoi (17-19 yaşları arası) ve Hebontes(20-29 yaşları arası). "Sürü" denilen gruplarda yaşayan çocuklar, yaşlı bir adamın himayesindeydiler. Burada sadakatlerini aileleri yerine tamamen Sparta'ya vermeleri hususunda büyük teşvik görürlerdi. 12 yaşlarının başında kendilerine kırmızı bir pelerini giysi olarak verirler ve sadece yılda bir kez bunu değiştirirlerdi. Ayrıca gerekirse isimli kalkanlarında uyumayı öğrenirlerdi. Ayrıca nehir kenarındaki şeker kamışlarından bıçak dahi kullanmadan kendilerine yatak yapmayı da öğrenirlerdi. Çocuklar bilerek az beslenir, böylece gerektiğinde yemeklerini başarılı bir şekilde çalmayı öğrenmeleri beklenirdi. Bunu yapmalarındaki amaçlarından biri de uzun, atletik yapılı askerler üreterek, şişman ve bodur olanlardan kaçınmaktı. Bu çile aynı zamanda gençleri açlığa ve kıtlığa da alıştırıyor, böylece sefere çıktıkları zaman yolda çekilmesi beklenen açlık ve kıtlığı askerlere bir problem yaratmamasının önünü açıyordu. Her ne kadar çalmaya teşvik edilseler de yakalandıklarında bol bol cezalandırılıyorlardı. Bu sistemden sadece yönetici hanedanlar Agiad ve Eurypontid ailelerinin varisleri hariç tutuluyordu. 18 yaşlarına geldiklerinde ordunun yedek kuvvetlerini oluşturmaya başlıyorlar, fakat eğitim sürüyordu. Ayrıca bazı gençler adı verilen bir çeşit "Gizli Polis Teşkilatı"na alınıyordu. Bu teşkilat, Helot adı verilen Sparta'daki köle sınıfını kontrol altında tutmayı hedefliyor, onları izliyor ve gerekirse gelecekte sıkıntı yaratabilecek mensuplarına suikast düzenliyorlardı.Devlet her sonbaharda Helot'lara savaş ilan ediyordu, bu yüzden bu dönemde bir Helot'u öldürmek suç kabul edilmiyordu, hatta devlet için hizmet olarak görülüyordu. 20'li yaşlarına geldiklerinde gençler Sparta ordusunun tam bir mensubu oluyordu. Kışlalara yerleştirilerek Sparta'da ikamet ediyorlardı. Gençler, bu yaştan sonra bir Sparta vatandaşı olabilmek için birbirleriyle yarışmaya başlıyorlar ve bir kamu topluluğuna üye olabilmek için oylanıyorlardı. Oylama girmeye çalıştıkları kamu topluluğunda bulunanlarca yapılıyordu ve oybirliği sağlanmalıydı. Eğer genç reddedilirse, bir 10 yıl sonra tekrar oylanıyordu. Eğer yine reddedilirse, Sparta vatandaşı olamıyordu. Bir genç bir kez Sparta vatandaşı olunca, evlenmesine, oy kullanmasına ve memuriyet isteklerine izin veriliyordu.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Agoge Attika Yunancasi ἀgwgh ya da ἀgwga Dor Yunancasi agōga Antik Yunanistan da bir sehir devleti olan Sparta da yonetici hanedanlar olan Agiad ve Eurypontid hanedanlarinin ilk ogullari haric olmak uzere butun erkek Sparta vatandaslarinin gormesi zorunlu olan son derece siki ve disiplinli bir askeri egitim duzeniydi Egitimler gizlilik Sparta toplumuna sadakat egitimi askeri idman ornegin fiziksel acilara karsi direnc avcilik dans sarki soyleme ve iletisim ogretilerini iceriyordu Agoge kelimesi Antik Yunan da egitim anlamina geliyordu Halk hikayelerine gore Agoge ilk kez yari mitolojik bir kisilik olan Spartali kanun yapici Lycurgus tarafindan Spartalilara sunuldugu soylense de asil temellerinin MO 7 ve 6 yuzyillarda atildigi dusunulmektedir Bu yuzyillar Spartalilarin erkek vatandaslarini 7 yasindan 21 yaslarina kadar egittigi donemlere denk gelir Sistemin olusturulmasindaki hedef Sparta ordusunda hizmet etmek uzere fiziksel ve zihinsel olarak cok guclu erkekler uretmekti Bu sistem sayesinde Sparta erkekleri Sparta nin cagrilarina uygun olmaya tesvik ediliyor Sparta ya hizmet ederken savas alaninda olmenin bir Sparta erkegi icin erisilebilecek en yuksek basari oldugu fikri asilaniyordu Boylece bu adamlar Sparta nin Duvarlari olabiliyordu cunku Sparta butun Yunan sehir devletleri arasinda sehri cevreleyen bir savunma duvari bulunmayan tek sehirdi Bunun sebebi Lycurgus un emriyle butun duvarlarin yikilmasiydi Disiplin cok sikiydi ve butun erkekler en iyi olmaya tesvik ediliyorlardi Agoge butun Yunanistan da oldukca saygin bir sistemdi ve pek cok Yunan sehir devletinden aristokratlar ogullarini Agoge ye katilmasi icin Sparta ya gondermeye calisiyordu Spartalilar hangi genc erkeklerin egitime kabul edilecegi hususunda cok seciciydi Bu onur genellikle cok koklu bir soya sahip veya cok onemli ailelere veriliyordu YapisiSparta da bir erkek cocugu dogdugunda sarapla guzelce yikaniyordu bunun o cocugu daha guclu kilacagina inaniyorlardi Her yeni dogan Sparta nin ihtiyarlar meclisinin mensuplari tarafindan incelenir ve yasamayi haketmek icin yeterince saglikli ve guclu olup olmadigina bakilirdi Eger bebek testi gecemezse Apothetae adi verilen na yakin bir yere birkac gunlugune birakilir bu cileden sag cikip cikamayacagina bakilirdi 7 yaslarina geldiklerinde Agoge ye kaydedilirler Paidonomos Cocuk cobani adi verilen bir otoritenin iradesine girerlerdi Bolgedeki adliye benzeri erkler egitim hakkinda Paidonomos a tavsiyelerde bulunurlardi Agoge uc kisimdan olusuyordu Paides 7 17 yaslari arasi Paidiskoi 17 19 yaslari arasi ve Hebontes 20 29 yaslari arasi Suru denilen gruplarda yasayan cocuklar yasli bir adamin himayesindeydiler Burada sadakatlerini aileleri yerine tamamen Sparta ya vermeleri hususunda buyuk tesvik gorurlerdi 12 yaslarinin basinda kendilerine kirmizi bir pelerini giysi olarak verirler ve sadece yilda bir kez bunu degistirirlerdi Ayrica gerekirse isimli kalkanlarinda uyumayi ogrenirlerdi Ayrica nehir kenarindaki seker kamislarindan bicak dahi kullanmadan kendilerine yatak yapmayi da ogrenirlerdi Cocuklar bilerek az beslenir boylece gerektiginde yemeklerini basarili bir sekilde calmayi ogrenmeleri beklenirdi Bunu yapmalarindaki amaclarindan biri de uzun atletik yapili askerler ureterek sisman ve bodur olanlardan kacinmakti Bu cile ayni zamanda gencleri acliga ve kitliga da alistiriyor boylece sefere ciktiklari zaman yolda cekilmesi beklenen aclik ve kitligi askerlere bir problem yaratmamasinin onunu aciyordu Her ne kadar calmaya tesvik edilseler de yakalandiklarinda bol bol cezalandiriliyorlardi Bu sistemden sadece yonetici hanedanlar Agiad ve Eurypontid ailelerinin varisleri haric tutuluyordu 18 yaslarina geldiklerinde ordunun yedek kuvvetlerini olusturmaya basliyorlar fakat egitim suruyordu Ayrica bazi gencler adi verilen bir cesit Gizli Polis Teskilati na aliniyordu Bu teskilat Helot adi verilen Sparta daki kole sinifini kontrol altinda tutmayi hedefliyor onlari izliyor ve gerekirse gelecekte sikinti yaratabilecek mensuplarina suikast duzenliyorlardi Devlet her sonbaharda Helot lara savas ilan ediyordu bu yuzden bu donemde bir Helot u oldurmek suc kabul edilmiyordu hatta devlet icin hizmet olarak goruluyordu 20 li yaslarina geldiklerinde gencler Sparta ordusunun tam bir mensubu oluyordu Kislalara yerlestirilerek Sparta da ikamet ediyorlardi Gencler bu yastan sonra bir Sparta vatandasi olabilmek icin birbirleriyle yarismaya basliyorlar ve bir kamu topluluguna uye olabilmek icin oylaniyorlardi Oylama girmeye calistiklari kamu toplulugunda bulunanlarca yapiliyordu ve oybirligi saglanmaliydi Eger genc reddedilirse bir 10 yil sonra tekrar oylaniyordu Eger yine reddedilirse Sparta vatandasi olamiyordu Bir genc bir kez Sparta vatandasi olunca evlenmesine oy kullanmasina ve memuriyet isteklerine izin veriliyordu Kaynakca Liddell Henry Robert Scott 1996 A Greek English Lexicon Oxford Oxford University Press p 18 ISBN 0 19 864226 1 a b Hodkinson Stephen 1996 Agoge In Hornblower Simon Oxford Classical Dictionary Oxford Oxford University Press