Hagop Ayvaz, (2 Nisan 1911, İstanbul - 29 Eylül 2006, İstanbul), Türkiye Ermenisi tiyatro sanatçısı, yazar ve yayımcı. Türkiye’deki ilk Ermenice tiyatro dergisi olan “Kulis”’i 50 yıl boyunca (1946-1996) aralıksız yayımlamıştır.
Agop Ayvaz | |
---|---|
Doğum | Hagop Ayvaz 2 Nisan 1911 Fatih, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 29 Eylül 2006 (95 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Şişli Ermeni Mezarlığı |
Milliyet | Ermeni |
Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu Türkiye |
Meslek | Oyuncu, yazar, yayımcı |
Etkin yıllar | 1929–2006 |
İşveren | Jamanak, Agos |
Önemli eser(ler) | Kulis |
Evlilik | Arşaluys Balayan (e. 1937; ö. 2002) |
Çocuk(lar) | 2 |
Ödüller | Türkiye Yazarlar Birliği Basın Hizmet Ödülü (1997) Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Onur Ödülü (2005) |
Yaşamı
1911’de İstanbul’un Yenikapı semtinde dünyaya geldi. Ailesinin tek çocuğuydu. 8 yaşındayken babasını kaybetti.Topkapı Levon Vartuhyan ve Taksim’deki Esayan Okulu’nda okudu.
Ortaokulu bitirdikten sonra Beyazıt’taki Çatal Han’da ayakkabı imalatı yapan üvey babasının yanında çıraklık yaptı. Bu handa sayacılık yapan Harutyun Samurkaş’ın aracılığıyla tiyatrocu Krikor Hagopyan’ın Arevelyan Taderakhump’u (Doğu Tiyatrosu) ile tanıştı.
18 yaşındayken 1929’da figüran olarak “Değirmencinin Kızı” operetinde ilk oyununda rol aldı. Çeşitli oyunlarda ufak tefek roller almaya devam etti. Genellikle "uşak" ve "polis" rollerine çıktı. Çeşitli kumpanyalarla yazın Büyükdere’deki Hafız Ahmed’in bahçesinde, Talimhane’deki Altın Tepe bahçesinde, Yenişehir Kuşdili Tiyatrosu’nda, Üsküdar Beyleroğlu bahçesinde; kışları ise Beyoğlu Ses Tiyatrosu, Şehzadebaşı Millet Tiyatrosu, Pangaltı İnci Tiyatrosu gibi kapalı salonlarda sahne aldı. "Kara Değirmen Cinayeti" oyunundaki "aşık" rolünden sonra genellikle "aşık" rollerini canlandırdı. 1935’te askere gidene dek bir yıl kadar Savarş Boğos Karakaş’ın tiyatro heyetinde yer aldı. Afyon'da askerliğini yaptıktan sonra yeniden tiyatro hayatına döndü.
1935’te Ara Aginyan vasıtasıyla Jamanak gazetesiyle tanıştı ve tiyatro eleştirileri kaleme almaya başladı. Jamanak’taki yazılarını 1945’e kadar 10 yıl sürdürdü.
1946’da Ermenice tiyatro yasağı kalkıp Ermeni tiyatro grupları ortaya çıkınca Ermenice bir tiyatro dergisi olan Kulis dergisini kurdu ve 1996’ya dek 50 yıl boyunca hiç ara vermeden bu dergiyi yayımladı. 15 günde bir yayınlanan dergiyi, Suriye’den ABD’ye, İran’dan Mısır’a kadar pek çok ülkede takip edilen bir yayın haline getirdi. Dergi, 1950’nin sonlarında bir süre Türkçe olarak da yayımlanmaya başladı. 1990 yılında derginin yönetimini oğluna bıraktı. 1996’da dergiyi kapattı.
1950 yılında Esayan Okulundan Yetişenler Derneği'nin sahnesinde birçok tiyatro oyunu sergiledi. Aynı tarihten itibaren İstanbul Ermeni basınında etkin bir rol oynamaya başladı. 1997 yılında Türkiye Yazarlar Birliği tarafından “Basına Hizmet” madalyasıyla ödüllendirildi.
1996’da Agos gazetesi kurulduktan sonra, bu gazetenin Türkçe ve Ermenice sayfalarında, "Hatırladıklarım" "Sahne Arkadaşlarım" "Lutsika Dudu" başlıklarıyla yazılar kaleme aldı. Lutsika Dudu yazıları Aras Yayıncılık tarafından kitaplaştırıldı.
1937 yılında Arşaluys Balayan ile evlenen Agop Ayvaz, bu evlilikten iki çocuk, dört torun sahibi oldu
Türk tiyatrosuna emek vermiş kişilerin mezarlarının bakımını gönüllü olarak üstlenen Agop Ayvaz, Haldun Taner'den Neyyire Neyir'e kadar birçok tiyatrocunun mezarlarının bakımını üstlenip, sık sık ziyaret etti. 2004'te "Tiyatro Tiyatro Dergisi" tarafından düzenlenen "Tiyatro Ödülleri 2004" töreninde teşekkür plaketi aldı. 2005 Ekim'inde "Tiyatro Eleştirmenler Birliği" Ayvaz'a onur ödülü verdi.
29 Eylül 2006'da 95 yaşında hayatını kaybetti. Feriköy Surp Vartanats Ermeni Kilisesi’nde düzenlenen törenin ardından Şişli Ermeni Mezarlığında, tiyatro sahnesi biçiminde tasarlanmış bir mezara defnedildi. Ölümünün ardından dergileri ve arşivi Agos Gazetesi'ne verilmiştir.
Osmanlı ve Türkiye tiyatrosundaki oyuncular, topluluklar ve tiyatro mekânları hakkında çok sayıda özgün içeriği barındıran Agop Ayvaz arşivinden yola çıkarak, 15 Aralık 2020 tarihinde Yapı Kredi Kültür Sanat’ta “Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz” sergisi düzenlendi.
Kaynakça
- ^ a b c Sekmeç, Ali Can (2006). "Bir Dergiye Ömrünü Verdi". Chronicle Dergisi, sayı 6. 25 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012.
- ^ a b c Yalaz, Cüneyt (24 Ekim 2006). "Hagop Ayvaz'ı ne zaman kaybettik?". Bgst sitesi. 12 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2007.
- ^ a b "Hagop Ayvaz". Aras Yayıncılık resmi web sitesi. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2017.
- ^ a b c Gürün, Dikmen (Ekim 2007). . Mimesis Tiyatro/Çeviri-Araştırma Dergisi, Sayı: 13. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012.
- ^ "Tiyatro, Agop Ayvaz'ı uğurladı". NTVmsnbc.com sitesi. 5 Ekim 2006. 27 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012.
- ^ Saropyan, Garine B. (29 Ağustos 2009). . İstanbul Bia Haber Merkezi. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012.
- ^ . Yapı Kredi Kültür Merkezi. 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hagop Ayvaz 2 Nisan 1911 Istanbul 29 Eylul 2006 Istanbul Turkiye Ermenisi tiyatro sanatcisi yazar ve yayimci Turkiye deki ilk Ermenice tiyatro dergisi olan Kulis i 50 yil boyunca 1946 1996 araliksiz yayimlamistir Agop AyvazDogumHagop Ayvaz 2 Nisan 1911 1911 04 02 Fatih Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum29 Eylul 2006 95 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeriSisli Ermeni MezarligiMilliyetErmeniVatandaslikOsmanli Imparatorlugu TurkiyeMeslekOyuncu yazar yayimciEtkin yillar1929 2006IsverenJamanak AgosOnemli eser ler KulisEvlilikArsaluys Balayan e 1937 o 2002 Cocuk lar 2OdullerTurkiye Yazarlar Birligi Basin Hizmet Odulu 1997 Tiyatro Elestirmenleri Birligi Onur Odulu 2005 Yasami1911 de Istanbul un Yenikapi semtinde dunyaya geldi Ailesinin tek cocuguydu 8 yasindayken babasini kaybetti Topkapi Levon Vartuhyan ve Taksim deki Esayan Okulu nda okudu Ortaokulu bitirdikten sonra Beyazit taki Catal Han da ayakkabi imalati yapan uvey babasinin yaninda ciraklik yapti Bu handa sayacilik yapan Harutyun Samurkas in araciligiyla tiyatrocu Krikor Hagopyan in Arevelyan Taderakhump u Dogu Tiyatrosu ile tanisti 18 yasindayken 1929 da figuran olarak Degirmencinin Kizi operetinde ilk oyununda rol aldi Cesitli oyunlarda ufak tefek roller almaya devam etti Genellikle usak ve polis rollerine cikti Cesitli kumpanyalarla yazin Buyukdere deki Hafiz Ahmed in bahcesinde Talimhane deki Altin Tepe bahcesinde Yenisehir Kusdili Tiyatrosu nda Uskudar Beyleroglu bahcesinde kislari ise Beyoglu Ses Tiyatrosu Sehzadebasi Millet Tiyatrosu Pangalti Inci Tiyatrosu gibi kapali salonlarda sahne aldi Kara Degirmen Cinayeti oyunundaki asik rolunden sonra genellikle asik rollerini canlandirdi 1935 te askere gidene dek bir yil kadar Savars Bogos Karakas in tiyatro heyetinde yer aldi Afyon da askerligini yaptiktan sonra yeniden tiyatro hayatina dondu 1935 te Ara Aginyan vasitasiyla Jamanak gazetesiyle tanisti ve tiyatro elestirileri kaleme almaya basladi Jamanak taki yazilarini 1945 e kadar 10 yil surdurdu 1946 da Ermenice tiyatro yasagi kalkip Ermeni tiyatro gruplari ortaya cikinca Ermenice bir tiyatro dergisi olan Kulis dergisini kurdu ve 1996 ya dek 50 yil boyunca hic ara vermeden bu dergiyi yayimladi 15 gunde bir yayinlanan dergiyi Suriye den ABD ye Iran dan Misir a kadar pek cok ulkede takip edilen bir yayin haline getirdi Dergi 1950 nin sonlarinda bir sure Turkce olarak da yayimlanmaya basladi 1990 yilinda derginin yonetimini ogluna birakti 1996 da dergiyi kapatti 1950 yilinda Esayan Okulundan Yetisenler Dernegi nin sahnesinde bircok tiyatro oyunu sergiledi Ayni tarihten itibaren Istanbul Ermeni basininda etkin bir rol oynamaya basladi 1997 yilinda Turkiye Yazarlar Birligi tarafindan Basina Hizmet madalyasiyla odullendirildi 1996 da Agos gazetesi kurulduktan sonra bu gazetenin Turkce ve Ermenice sayfalarinda Hatirladiklarim Sahne Arkadaslarim Lutsika Dudu basliklariyla yazilar kaleme aldi Lutsika Dudu yazilari Aras Yayincilik tarafindan kitaplastirildi 1937 yilinda Arsaluys Balayan ile evlenen Agop Ayvaz bu evlilikten iki cocuk dort torun sahibi oldu Turk tiyatrosuna emek vermis kisilerin mezarlarinin bakimini gonullu olarak ustlenen Agop Ayvaz Haldun Taner den Neyyire Neyir e kadar bircok tiyatrocunun mezarlarinin bakimini ustlenip sik sik ziyaret etti 2004 te Tiyatro Tiyatro Dergisi tarafindan duzenlenen Tiyatro Odulleri 2004 toreninde tesekkur plaketi aldi 2005 Ekim inde Tiyatro Elestirmenler Birligi Ayvaz a onur odulu verdi 29 Eylul 2006 da 95 yasinda hayatini kaybetti Ferikoy Surp Vartanats Ermeni Kilisesi nde duzenlenen torenin ardindan Sisli Ermeni Mezarliginda tiyatro sahnesi biciminde tasarlanmis bir mezara defnedildi Olumunun ardindan dergileri ve arsivi Agos Gazetesi ne verilmistir Osmanli ve Turkiye tiyatrosundaki oyuncular topluluklar ve tiyatro mekanlari hakkinda cok sayida ozgun icerigi barindiran Agop Ayvaz arsivinden yola cikarak 15 Aralik 2020 tarihinde Yapi Kredi Kultur Sanat ta Kulis Bir Tiyatro Bellegi Hagop Ayvaz sergisi duzenlendi Kaynakca a b c Sekmec Ali Can 2006 Bir Dergiye Omrunu Verdi Chronicle Dergisi sayi 6 25 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2012 a b c Yalaz Cuneyt 24 Ekim 2006 Hagop Ayvaz i ne zaman kaybettik Bgst sitesi 12 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2007 a b Hagop Ayvaz Aras Yayincilik resmi web sitesi 23 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2017 a b c Gurun Dikmen Ekim 2007 Mimesis Tiyatro Ceviri Arastirma Dergisi Sayi 13 23 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2012 Tiyatro Agop Ayvaz i ugurladi NTVmsnbc com sitesi 5 Ekim 2006 27 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2012 Saropyan Garine B 29 Agustos 2009 Istanbul Bia Haber Merkezi 23 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2012 Yapi Kredi Kultur Merkezi 14 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2021