Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Agromyzidae, infratakımına bağlı bir hayvan familyasıdır. Bitkilerin yapraklarında ve diğer kısımlarında yaşayan, açık yeşilimsi, beyaz ve farklı şekillerde olan larvaları vardır. Bitki oyan sineklerin yarısı bu familyaya aittir.
| Agromyzidae | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
Türkiye'de 2009 yılı verilerine göre 165 türü bulunur. Türkiye'de Agromyzidae familyasına bağlı türlerle ilgili yapılan çalışmalar oldukça yenidir. Ekonomik zararlarına yönelik ilk çalışma Prof Dr. Niyazi Lodos tarafından 1962 yılında yapılmıştır.
Kazıcı (oyucu) böcek larvalarının aksine, larvalar bitki dokularının iç yüzeylerinin üzerinde bulunurlar ve öne doğru uzatılabilen, alt arkaya doğru yönelmiş çift sıralı ağız kancaları ile hareket ederler. Öyle ki, yay şeklinde bir yol izleyerek, sonuçta ork gibi bir iz ya da delik oluştururlar. Bitki hücreleri sert kısımları ile birlikte yenerek bağırsakta sindirilir. Yeme şekilleri türlere özgüdür.
Özellikler
Larvaları 1,8–4,0 mm uzunluğunda ve beyazımsı-sarı renktedir.
Pupaları 1,5–3,0 mm olup, renkleri sarı, sarımsı kahverengi, koyu kahverengi ve siyahtır. Puplaşma yaprakta galeri içinde ya da toprağın birkaç cm altında olabilir. Galeri içinde gelişenlerin pupalarının bir kısmı yenme açıklığında serbest olarak, nir kısmı ise ipeğimsi ipliklerle ya da yapışkan bir sıvıyla bağlanmış olarak bulunur. Çoğu kez pupanın ön stigmaları yaprak epidermisinden dışarıya açılır. Puplaşması toprakta olan larvalar, yaprağın epidermisini yay şeklindeki bir yarık hâlinde keserek dışarıya çıkarlar.
Erginlerin vücutları dar, ince ve uzun olup, genellikle mat veya parlak siyah, grimsi siyah renkte, bazı türler sarı, bazı türler ise metalik yeşil, mavi renktedir. Kanatları, 1,3 mm den 4,8 mm ye kadar değişen ölçülerdedir. Tür teşhislerinin yapılabilmesindeki en önemli özellik erkek genital organının yapısı olup, bunu ergine ait dış morfolojik özellikler izlemektedir.
Taksonomi
Türkiye'deki türler:
Agromyzinae alt familyası
- Alt familya : Agromyzinae
- Oymak :
- Agromyza Fallén, 1810
- Zetterstedt, 1848
- Meigen, 1830
- Meigen, 1830
- Fallén, 1823
- Spencer, 1976
- Meigen, 1830
- Strobl, 1902
- Spencer, 1966
- Hering, 1941
- Hendel, 1920
- (Rondani, 1875)
- Hendel, 1931
- Becker, 1908
- Hardy, 1853
- Becker, 1907
- Griffiths, 1963
- Hering, 1933
- Kaltenbach, 1864
- Meigen, 1830
- Hendel, 1920
- Meigen, 1830
- Sasakawa, 2008
- Hendel, 1931
- Spencer, 1957
- Fallén, 1823
- Strobl, 1900
- Strobl, 1900
- Hering, 1932
- Japanagromyza Sasakawa, 1958
- (Collin, 1911)
- Agromyza Fallén, 1810
- Oymak :
- Hexomyza Enderlein, 1936
- (Loew 1869)
- Melanagromyza Hendel, 1920
- (Fallén, 1823)
- (Meigen, 1830)
- Hendel, 1923
- Spencer, 1957
- Spencer, 1959
- Ophiomyia Braschnikov, 1897
- (Hendel, 1923)
- (Hendel, 1920)
- (Zetterstedt, 1848)
- Hendel, 1928
- Hering, 1937
- (Hendel, 1931)
- Hering, 1937
- (Meigen, 1838)
- Spencer, 1974
- (Hendel, 1931)
- (Tryon, 1895)
- (Fallén, 1820)
- (Meigen, 1830)
- Hering, 1926
- Hexomyza Enderlein, 1936
- Oymak :
Phytomyzinae alt familyası
- Alt familya : Phytomyzinae
- Amauromyza Hendel, 1931
- Alt cins: Amauromyza Hendel, 1931
- (Zetterstedt, 1848)
- Alt cins: Hendel, 1931
- (Meigen, 1830)
- (Hendel, 1920)
- Alt cins: Amauromyza Hendel, 1931
- Enderlein, 1936
- (de Meijere, 1938)
- (Hendel, 1932)
- (Hendel, 1920)
- (Hendel, 1920)
- (Kaltenbach, 1864)
- (Loew, 1873)
- Calycomyza Hendel, 1931
- (von Roser, 1840)
- Cerodontha Rondani, 1861
- Alt cins: Nowakovski, 1967
- (Loew, 1869)
- (Hendel, 1931)
- (von Roser, 1840)
- Alt cins: Cerodontha Rondani, 1861
- (Panzer, 1806)
- (Meigen, 1830)
- Alt cins: Hendel, 1920
- (Meigen, 1830)
- Alt cins: Hendel, 1931
- (Meigen, 1838)
- (Meigen, 1830)
- (Macquart, 1835)
- (Meigen, 1830)
- Alt cins: Nowakovski, 1967
- Chromatomyia Hardy, 1849
- (Hendel, 1935)
- (Zetterstedt, 1838)
- (Goureau, 1851)
- (Hering, 1924)
- (Kaltenbach, 1864)
- (Meigen, 1830)
- (Robineau-Desvoidy, 1851)
- (Hering, 1922)
- Spencer, 1981
- (Hendel, 1932)
- Liriomyza Mik, 1894
- (Hering, 1960)
- Hering, 1963
- (Meigen, 1830)
- (Strobl, 1900)
- (Riley, 1884)
- (Kaltenbach, 1858)
- Hering, 1937
- Hendel, 1931
- Sasakawa, 2008
- Hering, 1927
- (Hering, 1927)
- Liriomyza cicerina (Rondani, 1875) (Nohut sineği)
- (Becker, 1903)
- Hering, 1932
- (Kaltenbach, 1873)
- Martinez, 1999
- (Fallén 1823)
- Spencer, 1976
- Spencer, 1971
- (Blanchard, 1926)
- (Meigen, 1830)
- (Meigen, 1838)
- Hendel, 1931
- (Meigen, 1830)
- Blanchard, 1938
- (Meigen, 1830)
- (Burgess in Comstock, 1880) ()
- Frey, 1946
- Metopomyza Enderlein, 1936
- (Fallén, 1823)
- (Loew, 1858)
- Napomyza Westwood, 1840
- Griffiths, 1967
- Spencer, 1966
- Spencer, 1966
- (Meigen, 1830)
- (Fallén, 1823)
- Nemorimyza
- Phytobia
- Phytoliriomyza Hendel, 1931
- (Lundbeck, 1901)
- (Siebke, 1863)
- (Becker, 1907)
- (Meigen, 1830)
- Phytomyza Fallén, 1810
- Hendel, 1927
- Fallén, 1823
- (Fallén, 1823)
- Kaltenbach, 1872
- Hendel, 1924
- Frey, 1946
- Hering, 1931
- Hendel, 1934
- Hering, 1937
- Spencer, 1969
- Hendel, 1923
- Kaltenbach, 1859
- Hendel, 1920
- Hering, 1920
- Zetterstedt, 1860
- Brischke, 1880
- Hering, 1927
- Fallén, 1823
- Sasakawa, 2008
- Hendel, 1935
- Loew, 1858
- Hendel, 1922
- Goureau, 1851
- Zetterstedt, 1838
- Hering, 1931
- Kaltenbach, 1864
- Hering, 1924
- Hering in Buhr, 1930
- Robineau-Desvoidy, 1851
- Hering, 1954
- Hendel, 1920
- (Schrank, 1803)
- Hering, 1934
- von Roser, 1840
- Meigen, 1830
- Hering, 1930
- Strobl, 1906
- Brischke, 1880
- Meigen, 1830
- Hendel, 1927
- Hering, 1924
- Pseudonapomyza Hendel, 1920
- (Meigen, 1830)
- Spencer, 1973
- Spencer, 1973
- Sasakawa, 2008
- (Malloch, 1914)
- Spencer, 1973
- Spencer, 1973
- Amauromyza Hendel, 1931
Yaşam döngüsü
Ergin dişiler hem beslenmek hem de yumurta bırakmak için ovipozitörlerini (yumurta koyma borusu) bitki dokularına batırıp çıkarır ve çıkan bitki özsuyunu emerek beslenir. Çiğbalı, erginlerin temel besinini oluşturur. Dişiler çoğu kez yaprakları sadece özsu aksın diye delerler. Yumurtalar ovipozitör yardımıyla açılan her bir noktacığa teker teker olmak üzere epidermisin altına bırakılır. İnkubasyon süresini 3–5 günde tamamlayan yumurtadan çıkan larva, yaprakta 2 epidermis arasındaki mesofil tabakasında galeri açarak beslenmeye başlar. Larvaları 3 deri değiştirerek pupa dönemine geçerler. Larvaların gelişme süreleri türlere ve ortam sıcaklığına bağlı olarak bir hafta ile birkaç ay arasında değişiklik gösterir. Pupa süreleri türlere ve ortam sıcaklığına göre farklılık göstermekte olup, en az 10 gün en fazla ise 6–10 ay sürmektedir. Pupalaşma yaprakta galeri içinde ya da toprağın birkaç cm altında gerçekleşir.
Kışı çoğunlukla pupa bazen de son dönem larva olarak bitki artıkları içinde, toprak üzerinde veya içinde geçirmektedirler. Sera koşullarında yıl boyunca aktif olabilen galerisineği türleri erginleri Mart ayı başından itibaren, hatta iklim koşullarının ılıman olması durumunda Ocak ayı sonundan itibaren doğada görülmeye, beslenmeye ve çiftleşmeye başlar.
Besin kaynağı
Tamamı fitofag olup, larvaları bitki dokuları içinde beslenir. Erginleri, deldikleri bitkiden akan özsu ile beslenirler.
Konuyla ilgili yayınlar
- Prof. Dr. Ali Demirsoy (1992), Yaşamın Temel Kuralları (Entomoloji)
- , Revised checklist of Turkish Agromyzidae (Diptera) fauna of Turkey, TÜBİTAK, Turk J Zool, 33 (2009) 349-358
- Türkiye Agromyzidae (Diptera) Faunasına Katkılar, Türkiye Entomoloji Dergisi, 2007, 31 (2): 153-159
- , Doğu Akdeniz Bölgesi Agromyzidae (Diptera) familyası türleri üzerinde faunistik çalışmalar, Türkiye Entomoloji Dergisi, 1995, 19 (2): 123-136
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Agromyzidae ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.![image]()
Vikitür'de Agromyzidae ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
| ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Agromyzidae infratakimina bagli bir hayvan familyasidir Bitkilerin yapraklarinda ve diger kisimlarinda yasayan acik yesilimsi beyaz ve farkli sekillerde olan larvalari vardir Bitki oyan sineklerin yarisi bu familyaya aittir AgromyzidaeBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ArthropodaSinif InsectaTakim DipteraInfra takim MuscomorphaFamilya Agromyzidae Turkiye de 2009 yili verilerine gore 165 turu bulunur Turkiye de Agromyzidae familyasina bagli turlerle ilgili yapilan calismalar oldukca yenidir Ekonomik zararlarina yonelik ilk calisma Prof Dr Niyazi Lodos tarafindan 1962 yilinda yapilmistir Kazici oyucu bocek larvalarinin aksine larvalar bitki dokularinin ic yuzeylerinin uzerinde bulunurlar ve one dogru uzatilabilen alt arkaya dogru yonelmis cift sirali agiz kancalari ile hareket ederler Oyle ki yay seklinde bir yol izleyerek sonucta ork gibi bir iz ya da delik olustururlar Bitki hucreleri sert kisimlari ile birlikte yenerek bagirsakta sindirilir Yeme sekilleri turlere ozgudur OzelliklerLarvalari 1 8 4 0 mm uzunlugunda ve beyazimsi sari renktedir Pupalari 1 5 3 0 mm olup renkleri sari sarimsi kahverengi koyu kahverengi ve siyahtir Puplasma yaprakta galeri icinde ya da topragin birkac cm altinda olabilir Galeri icinde gelisenlerin pupalarinin bir kismi yenme acikliginda serbest olarak nir kismi ise ipegimsi ipliklerle ya da yapiskan bir siviyla baglanmis olarak bulunur Cogu kez pupanin on stigmalari yaprak epidermisinden disariya acilir Puplasmasi toprakta olan larvalar yapragin epidermisini yay seklindeki bir yarik halinde keserek disariya cikarlar Erginlerin vucutlari dar ince ve uzun olup genellikle mat veya parlak siyah grimsi siyah renkte bazi turler sari bazi turler ise metalik yesil mavi renktedir Kanatlari 1 3 mm den 4 8 mm ye kadar degisen olculerdedir Tur teshislerinin yapilabilmesindeki en onemli ozellik erkek genital organinin yapisi olup bunu ergine ait dis morfolojik ozellikler izlemektedir TaksonomiTurkiye deki turler Agromyzinae alt familyasi Agromyzinae alt familyasinda kanatYaprak oygusu Agromyza vicifoliae Melanagromyza obtusaAlt familya Agromyzinae Oymak Agromyza Fallen 1810 Zetterstedt 1848 Meigen 1830 Meigen 1830 Fallen 1823 Spencer 1976 Meigen 1830 Strobl 1902 Spencer 1966 Hering 1941 Hendel 1920 Rondani 1875 Hendel 1931 Becker 1908 Hardy 1853 Becker 1907 Griffiths 1963 Hering 1933 Kaltenbach 1864 Meigen 1830 Hendel 1920 Meigen 1830 Sasakawa 2008 Hendel 1931 Spencer 1957 Fallen 1823 Strobl 1900 Strobl 1900 Hering 1932 Japanagromyza Sasakawa 1958 Collin 1911 Oymak Hexomyza Enderlein 1936 Loew 1869 Melanagromyza Hendel 1920 Fallen 1823 Meigen 1830 Hendel 1923 Spencer 1957 Spencer 1959 Ophiomyia Braschnikov 1897 Hendel 1923 Hendel 1920 Zetterstedt 1848 Hendel 1928 Hering 1937 Hendel 1931 Hering 1937 Meigen 1838 Spencer 1974 Hendel 1931 Tryon 1895 Fallen 1820 Meigen 1830 Hering 1926Phytomyzinae alt familyasi Phytomyzinae alt familyasinda kanat Liriomyza trifolii Phytomyzinae alt familyasinda kanat Phytomyza Yaprak oygusu Chromatomyia horticola Yaprak oygusu Chromatomyia horticola Yaprak oygusu Liriomyza amoena Yaprak oygusu Phytomyza angelicastri Yaprak oygusu Phytomyza angelicastri Yaprak oygusu Phytomyza calthophila Yaprak oygusu Phytomyza ilicis Yaprak oygusu Phytomyza plantaginis Yaprak oygusu Phytomyza ranunculi Yaprak oygusu Phytomyza senecionis Yaprak oygusu Phytomyza spinaciae Yaprak oygusu Phytomyza spondylii Yaprak oygusu Phytomyza tussilaginis Alt familya Phytomyzinae Amauromyza Hendel 1931 Alt cins Amauromyza Hendel 1931 Zetterstedt 1848 Alt cins Hendel 1931 Meigen 1830 Hendel 1920 Enderlein 1936 de Meijere 1938 Hendel 1932 Hendel 1920 Hendel 1920 Kaltenbach 1864 Loew 1873 Calycomyza Hendel 1931 von Roser 1840 Cerodontha Rondani 1861 Alt cins Nowakovski 1967 Loew 1869 Hendel 1931 von Roser 1840 Alt cins Cerodontha Rondani 1861 Panzer 1806 Meigen 1830 Alt cins Hendel 1920 Meigen 1830 Alt cins Hendel 1931 Meigen 1838 Meigen 1830 Macquart 1835 Meigen 1830 ChromatomyiaHardy 1849 Hendel 1935 Zetterstedt 1838 Goureau 1851 Hering 1924 Kaltenbach 1864 Meigen 1830 Robineau Desvoidy 1851 Hering 1922 Spencer 1981 Hendel 1932 LiriomyzaMik 1894 Hering 1960 Hering 1963 Meigen 1830 Strobl 1900 Riley 1884 Kaltenbach 1858 Hering 1937 Hendel 1931 Sasakawa 2008 Hering 1927 Hering 1927 Liriomyza cicerina Rondani 1875 Nohut sinegi Becker 1903 Hering 1932 Kaltenbach 1873 Martinez 1999 Fallen 1823 Spencer 1976 Spencer 1971 Blanchard 1926 Meigen 1830 Meigen 1838 Hendel 1931 Meigen 1830 Blanchard 1938 Meigen 1830 Burgess in Comstock 1880 Frey 1946 MetopomyzaEnderlein 1936 Fallen 1823 Loew 1858 NapomyzaWestwood 1840 Griffiths 1967 Spencer 1966 Spencer 1966 Meigen 1830 Fallen 1823 Nemorimyza Phytobia PhytoliriomyzaHendel 1931 Lundbeck 1901 Siebke 1863 Becker 1907 Meigen 1830 Phytomyza Fallen 1810 Hendel 1927 Fallen 1823 Fallen 1823 Kaltenbach 1872 Hendel 1924 Frey 1946 Hering 1931 Hendel 1934 Hering 1937 Spencer 1969 Hendel 1923 Kaltenbach 1859 Hendel 1920 Hering 1920 Zetterstedt 1860 Brischke 1880 Hering 1927 Fallen 1823 Sasakawa 2008 Hendel 1935 Loew 1858 Hendel 1922 Goureau 1851 Zetterstedt 1838 Hering 1931 Kaltenbach 1864 Hering 1924 Hering in Buhr 1930 Robineau Desvoidy 1851 Hering 1954 Hendel 1920 Schrank 1803 Hering 1934 von Roser 1840 Meigen 1830 Hering 1930 Strobl 1906 Brischke 1880 Meigen 1830 Hendel 1927 Hering 1924 PseudonapomyzaHendel 1920 Meigen 1830 Spencer 1973 Spencer 1973 Sasakawa 2008 Malloch 1914 Spencer 1973 Spencer 1973Yasam dongusuErgin disiler hem beslenmek hem de yumurta birakmak icin ovipozitorlerini yumurta koyma borusu bitki dokularina batirip cikarir ve cikan bitki ozsuyunu emerek beslenir Cigbali erginlerin temel besinini olusturur Disiler cogu kez yapraklari sadece ozsu aksin diye delerler Yumurtalar ovipozitor yardimiyla acilan her bir noktaciga teker teker olmak uzere epidermisin altina birakilir Inkubasyon suresini 3 5 gunde tamamlayan yumurtadan cikan larva yaprakta 2 epidermis arasindaki mesofil tabakasinda galeri acarak beslenmeye baslar Larvalari 3 deri degistirerek pupa donemine gecerler Larvalarin gelisme sureleri turlere ve ortam sicakligina bagli olarak bir hafta ile birkac ay arasinda degisiklik gosterir Pupa sureleri turlere ve ortam sicakligina gore farklilik gostermekte olup en az 10 gun en fazla ise 6 10 ay surmektedir Pupalasma yaprakta galeri icinde ya da topragin birkac cm altinda gerceklesir Kisi cogunlukla pupa bazen de son donem larva olarak bitki artiklari icinde toprak uzerinde veya icinde gecirmektedirler Sera kosullarinda yil boyunca aktif olabilen galerisinegi turleri erginleri Mart ayi basindan itibaren hatta iklim kosullarinin iliman olmasi durumunda Ocak ayi sonundan itibaren dogada gorulmeye beslenmeye ve ciftlesmeye baslar Besin kaynagiTamami fitofag olup larvalari bitki dokulari icinde beslenir Erginleri deldikleri bitkiden akan ozsu ile beslenirler Konuyla ilgili yayinlarProf Dr Ali Demirsoy 1992 Yasamin Temel Kurallari Entomoloji Revised checklist of Turkish Agromyzidae Diptera fauna of Turkey TUBITAK Turk J Zool 33 2009 349 358 Turkiye Agromyzidae Diptera Faunasina Katkilar Turkiye Entomoloji Dergisi 2007 31 2 153 159 Dogu Akdeniz Bolgesi Agromyzidae Diptera familyasi turleri uzerinde faunistik calismalar Turkiye Entomoloji Dergisi 1995 19 2 123 136Dis baglantilarWikimedia Commons ta Agromyzidae ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Agromyzidae ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2022 Niyazi Lodos 1962 Ege de nohutlarda zararli olan iki sinek turu Liriomyza cicerina Rond ve Phytomyza atricornis Meigen Bitki Koruma Bulteni 2 10 44 49 ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz