Akbelen, Tokat ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Akbelen | |
---|---|
Tokat'ın konumu | |
Akbelen Akbelen'in Tokat'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Tokat |
İlçe | Merkez |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 764 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 448 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 356 |
İl plaka kodu | 60 |
Posta kodu | 60255 |
Tarihçe
Köyün batısında, eski belediye binası yanındaki tepelikte Helenistik ve Bizans dönemine tarihlenen ve yerel halkça "Gavur Mezarı" olarak adlandırılan nekropol alanı bulunmaktadır. Patrik ve Kilise Babası İoannis Hrisostomos'un sürgünde bulunduğu Komana Pontiki'de 407 yılında öldüğünde günümüz köyünün yakınlarındaki bir mezara gömüldüğü ve cenazesinin 28 Ocak 438'de Havariyyun Kilisesi'ne yeniden defnedilmesine kadar burada kaldığı sanılmaktadır. Amerikalı misyoner Henry John Van Lennep, 1854 yılında Tokat'a gelip misyonerlik faaliyetlerinde bulunmuş ve ülkesine döndükten sonra hazırladığı "Travels in Little-Known Parts of Asia Minor" adlı kitabında da Bizeri Manastırında İoannis Hrisostomos'un mezarı ile birçok kalıntının bulunduğundan bahsetmiştir. Benzer şekilde Fransız coğrafyacı ve yazar Vital Cuinet, 1880 yılı başından ölene kadar geçen sürede Anadolu gezilerindeki gözlemleri sonucu hazırladığı "La Turquie d'Asie, géographie administrative: statistique, descriptive et raisonnée de chaque province de l'Asie Mineure" adlı kitabında yerleşimin Tokat'taki antik merkezlerden birisi olduğunu belirtirken manastırın Gregoryan Ermenilerinin kullanıldığını, manastır içerisinde İoannis Hrisostomos'un naaşının bir süre kaldığı mezarının bulunduğu ve bu mezarın psikolojik rahatsızlıklara iyi geldiği düşünüldüğü için Hristiyan halk kadar Müslümanlar tarafından da ziyaret edildiği belirtmiştir.
Köydeki manastırın varlığı Bizans döneminde de burada kesintisiz bir yaşamın olduğunu göstermektedir. 1071 yılında yaşanan Malazgirt Meydan Muharebesi'nde Selçuklular'ın Bizans topraklarına akınlar düzenlemesini müteakip Tokat şehrinin olduğu gibi köyde 1074 yılında Danişmend Gazi öncülüğünde Türk egemenliği altına alınmıştır. Yerleşim sırasıyla; Dânişmendliler Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti, İlhanlılar'a bağlı emirler, Eretna Beyliği, Kadı Burhâneddin Devleti hakimiyetinde kaldıktan sonra 1392 yılı gibi Tokat'la birlikte Osmanlı egemenliğine girdi. Yerleşimden bahseden Osmanlı dönemine ait en eski kayıt 1455 yılı tahrir defteri olup bu kayıtlarda yerleşimden "Bizeri" adıyla Tokat kazasının Cincife nahiyesine bağlı, Hristiyan nüfus ağırlıklı olmak üzere Müslüman ve Hristiyan halkın birlikte yaşadığı bir köy olarak bahsedilmiştir. 1455-1574 yılları arasında yapılan kayıtlara göre köyde 4 adette değirmen bulunmaktaydı. 1843 yılı Cizye Kayıtlarında "Bezeri" adıyla bahsedilen yerleşimde sadece 6 Ermeni cizye mükellefi bulunmaktaydı. Yerleşimden, 1871 ile 1880 yılları arasında hazırlanan Sivas Vilayet Yıllıklarında nahiye olarak olarak bahsedilmekte olup bu kayıtlara göre nahiyede kadın erkek olmak üzere 2102 Müslüman, 64 Hristiyan halk yaşamaktaydı. 1889-1928 yılları arasında dönem dönem nahiye konumuna ulaşan yerleşim sonrasında yapılan düzenleme ile tekrar köy statüsüne düşürülmüştür. 1914 yılında Gayrimüslim okullarıyla ilgili hazırlanan rapora göre o dönem nahiye olan yerleşimde, Bizeri Manastırı içerisinde hizmet veren bir Ermeni Mektebi bulunmaktaydı. 19. yüzyıl sonlarına doğru iyice azalan Ermeni nüfus, yeteri kadar tarihi kayıt bulunmamakla birlikte ya kendiliklerinden başka yerlere gitmişler ya da 1915 yılında yürürlüğe giren Tehcir Kanunu uyarınca yerleşimden uzaklaştırılmıştır. 1935 yılında yapılan nüfus sayımında yerleşim, Bizeri adıyla 1069 kişinin yaşadığı Tokat ilinin merkez kazasının Gökdere nahiyesine bağlı bir köy olarak geçmektedir.
Köyün adı, 1772 kayıtlarında Bizeri, 1902 kayıtlarında Bidzari olarak geçmektedir. 30 Aralık 1998 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüşen köyün belediye statüsü, nüfusunun 2000 kişinin altına düşmesi üzerine 2013 yılında sona erdi.
Coğrafya
Köy, Tokat il merkezine 20 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 448 |
2021 | 455 |
2020 | 479 |
2019 | 512 |
2018 | 595 |
2017 | 491 |
2016 | 503 |
2015 | 544 |
2014 | 584 |
2013 | 778 |
2012 | 851 |
2011 | 914 |
2010 | 1.193 |
2009 | 1.140 |
2008 | 1.139 |
2007 | 1.366 |
2000 | 2.249 |
1990 | 1.401 |
1985 | 1.292 |
Yönetim
Belediye başkanlığı
Seçildiği yıl | Belediye başkanları |
---|---|
2009 | Osman Çakmak (AKP) |
2004 | Zülfikar Tankuç (AKP) |
1999 | Zülfikar Tankuç (FP) |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k "Tokat Merkez Akbelen Köy Nüfusu". Nufusune.com. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
- ^ Erciyas, Burcu; Sökmen, Emine (2007). . KARP-Komana Arkeolojik Araştırma Projesi. 15 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ Aykun, İbrahim (2015). (PDF). Bayburt Üniversitesi. ss. 66,67. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
- ^ Şimşirgil, Ahmet (1990). (PDF). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi. s. 167. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ Eken, Galip; Şen, Hanife (2016). . Selcuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36. Selçuk Üniversitesi. s. 165. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ (2011). Salname-i Vilayet-i Sivas H.1288/1289/1292/1293/1298. Sivas: Buruciye Yayınları. s. 236. ISBN .
- ^ (2017). Osmanlı Yer Adları Yayın No: 26 (Genişletilmiş 2. Baskı). Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü. s. 124. ISBN .
- ^ Taşer, Seyit (2012). "Sivas'ta Gayrimüslim Okullar Hakkında Tutulan Rapor (1914)" (PDF). A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED], 48. Atatürk Üniversitesi. s. 414. doi:10.14222/Turkiyat1236. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.[]
- ^ "Genel Nüfus Sayımı” TC Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü, Cilt:59, Sayı:75, Sf:57, Yıl:1937. URL: http://www.mku.edu.tr/files/200-0cfb0f06-28b5-4acf-9ed8-138ec43c4d95.pdf 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 5 Şubat 2020
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). Resmî Gazete. 31 Aralık 1998. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021.
- ^ . kamudan.com. 10 Ekim 2012. 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k . YerelNet.org.tr. 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Akbelen, Tokat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
Türkiye'deki bir köy ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akbelen Tokat ilinin merkez ilcesine bagli bir koydur AkbelenKoyTokat in konumuAkbelenAkbelen in Tokat daki konumuUlkeTurkiyeIlTokatIlceMerkezCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim764 mNufus 2022 Toplam448Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu356Il plaka kodu60Posta kodu60255TarihceKoyun batisinda eski belediye binasi yanindaki tepelikte Helenistik ve Bizans donemine tarihlenen ve yerel halkca Gavur Mezari olarak adlandirilan nekropol alani bulunmaktadir Patrik ve Kilise Babasi Ioannis Hrisostomos un surgunde bulundugu Komana Pontiki de 407 yilinda oldugunde gunumuz koyunun yakinlarindaki bir mezara gomuldugu ve cenazesinin 28 Ocak 438 de Havariyyun Kilisesi ne yeniden defnedilmesine kadar burada kaldigi sanilmaktadir Amerikali misyoner Henry John Van Lennep 1854 yilinda Tokat a gelip misyonerlik faaliyetlerinde bulunmus ve ulkesine dondukten sonra hazirladigi Travels in Little Known Parts of Asia Minor adli kitabinda da Bizeri Manastirinda Ioannis Hrisostomos un mezari ile bircok kalintinin bulundugundan bahsetmistir Benzer sekilde Fransiz cografyaci ve yazar Vital Cuinet 1880 yili basindan olene kadar gecen surede Anadolu gezilerindeki gozlemleri sonucu hazirladigi La Turquie d Asie geographie administrative statistique descriptive et raisonnee de chaque province de l Asie Mineure adli kitabinda yerlesimin Tokat taki antik merkezlerden birisi oldugunu belirtirken manastirin Gregoryan Ermenilerinin kullanildigini manastir icerisinde Ioannis Hrisostomos un naasinin bir sure kaldigi mezarinin bulundugu ve bu mezarin psikolojik rahatsizliklara iyi geldigi dusunuldugu icin Hristiyan halk kadar Muslumanlar tarafindan da ziyaret edildigi belirtmistir Koydeki manastirin varligi Bizans doneminde de burada kesintisiz bir yasamin oldugunu gostermektedir 1071 yilinda yasanan Malazgirt Meydan Muharebesi nde Selcuklular in Bizans topraklarina akinlar duzenlemesini muteakip Tokat sehrinin oldugu gibi koyde 1074 yilinda Danismend Gazi onculugunde Turk egemenligi altina alinmistir Yerlesim sirasiyla Danismendliler Beyligi Anadolu Selcuklu Devleti Ilhanlilar a bagli emirler Eretna Beyligi Kadi Burhaneddin Devleti hakimiyetinde kaldiktan sonra 1392 yili gibi Tokat la birlikte Osmanli egemenligine girdi Yerlesimden bahseden Osmanli donemine ait en eski kayit 1455 yili tahrir defteri olup bu kayitlarda yerlesimden Bizeri adiyla Tokat kazasinin Cincife nahiyesine bagli Hristiyan nufus agirlikli olmak uzere Musluman ve Hristiyan halkin birlikte yasadigi bir koy olarak bahsedilmistir 1455 1574 yillari arasinda yapilan kayitlara gore koyde 4 adette degirmen bulunmaktaydi 1843 yili Cizye Kayitlarinda Bezeri adiyla bahsedilen yerlesimde sadece 6 Ermeni cizye mukellefi bulunmaktaydi Yerlesimden 1871 ile 1880 yillari arasinda hazirlanan Sivas Vilayet Yilliklarinda nahiye olarak olarak bahsedilmekte olup bu kayitlara gore nahiyede kadin erkek olmak uzere 2102 Musluman 64 Hristiyan halk yasamaktaydi 1889 1928 yillari arasinda donem donem nahiye konumuna ulasan yerlesim sonrasinda yapilan duzenleme ile tekrar koy statusune dusurulmustur 1914 yilinda Gayrimuslim okullariyla ilgili hazirlanan rapora gore o donem nahiye olan yerlesimde Bizeri Manastiri icerisinde hizmet veren bir Ermeni Mektebi bulunmaktaydi 19 yuzyil sonlarina dogru iyice azalan Ermeni nufus yeteri kadar tarihi kayit bulunmamakla birlikte ya kendiliklerinden baska yerlere gitmisler ya da 1915 yilinda yururluge giren Tehcir Kanunu uyarinca yerlesimden uzaklastirilmistir 1935 yilinda yapilan nufus sayiminda yerlesim Bizeri adiyla 1069 kisinin yasadigi Tokat ilinin merkez kazasinin Gokdere nahiyesine bagli bir koy olarak gecmektedir Koyun adi 1772 kayitlarinda Bizeri 1902 kayitlarinda Bidzari olarak gecmektedir 30 Aralik 1998 tarihinde belediye statusu alarak beldeye donusen koyun belediye statusu nufusunun 2000 kisinin altina dusmesi uzerine 2013 yilinda sona erdi CografyaKoy Tokat il merkezine 20 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 4482021 4552020 4792019 5122018 5952017 4912016 5032015 5442014 5842013 7782012 8512011 9142010 1 1932009 1 1402008 1 1392007 1 3662000 2 2491990 1 4011985 1 292YonetimBelediye baskanligi Secildigi yil Belediye baskanlari2009 Osman Cakmak AKP 2004 Zulfikar Tankuc AKP 1999 Zulfikar Tankuc FP Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 7 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2020 a b c d e f g h i j k Tokat Merkez Akbelen Koy Nufusu Nufusune com 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2020 Erciyas Burcu Sokmen Emine 2007 KARP Komana Arkeolojik Arastirma Projesi 15 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2020 Aykun Ibrahim 2015 PDF Bayburt Universitesi ss 66 67 6 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2020 Simsirgil Ahmet 1990 PDF Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Doktora Tezi Marmara Universitesi s 167 5 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2020 Eken Galip Sen Hanife 2016 Selcuk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 36 Selcuk Universitesi s 165 5 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2020 2011 Salname i Vilayet i Sivas H 1288 1289 1292 1293 1298 Sivas Buruciye Yayinlari s 236 ISBN 978 605 60461 1 7 2017 Osmanli Yer Adlari Yayin No 26 Genisletilmis 2 Baski Ankara T C Basbakanlik Devlet Arsivleri Genel Mudurlugu s 124 ISBN 978 975 19 6682 7 Taser Seyit 2012 Sivas ta Gayrimuslim Okullar Hakkinda Tutulan Rapor 1914 PDF A U Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Dergisi TAED 48 Ataturk Universitesi s 414 doi 10 14222 Turkiyat1236 Erisim tarihi 5 Subat 2020 olu kirik baglanti Genel Nufus Sayimi TC Basbakanlik Istatistik Genel Direktorlugu Cilt 59 Sayi 75 Sf 57 Yil 1937 URL http www mku edu tr files 200 0cfb0f06 28b5 4acf 9ed8 138ec43c4d95 pdf 16 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 5 Subat 2020 Nisanyan Sevan Index Anatolicus Turkiye yerlesim birimleri envanteri nisanyanmap com 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2021 PDF Resmi Gazete 31 Aralik 1998 15 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2021 kamudan com 10 Ekim 2012 27 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2020 a b c d e f g h i j k YerelNet org tr 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Subat 2020 Dis baglantilarAkbelen Tokat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo MicrosoftTurkiye deki bir koy ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz