Aksaray Malaklısı, Türkiye'de Aksaray ve çevresinde görülen iri bir köpek cinsidir. Bacak ve ayakları kalın, kafası büyük, dudağı sarkıktır. Aksaray yöresinde dudağa "malak" dendiğinden bu adı almıştır.Evliya Çelebi tarafından Anadolu Aslanı adı verilmiştir. Bu nedenle diğer bir ismi de Anadolu Aslanıdır.
Aksaray Malaklısı | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rumuzlar | Anadolu Aslanı | ||||||||||||||||
Ülke | Türkiye Aksaray | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Köpek (Canis lupus familiaris) |
Erkekleri ortalama olarak kalçadan buruna 130 cm. uzunluğa, 90 cm. omuz yüksekliğine ve 90 kg. ağırlığa ulaşabilir. Mülayim ve iyi bir karaktere sahiptir. Sürü koruma köpeği olarak kullanılabilmektedir.
Salya akıtması, hareketli olması ve karakter olarak eve uygun olmaması sebebiyle, apartman veya evde beslenmesi uygun değildir. Çevresi çitlerle çevrili bahçe veya geniş arazilerde beslenmesi gerekir.
Tarihi
Aksaray malaklı köpekleri 3500 yıl önce orta Asya’dan Sümerler tarafından Mezopotamya havzasına getirilmiştir. 2000 yıl önce de Anadolu’da Asur’lar savaşlarda düşmanlarına karşı savaş köpeği olarak kullanılmıştır. Aksaray malaklı köpeği koyun sürülerinde bekçi köpeği olarak kullanılır. İyi bir canavar kurt düşmanıdır. Yetiştirme tarzına göre saldırgan veya sakin bir köpek olarak beslene bilinir. Ev fabrika buna benzer yerlerde bekçi olarak da bulundurulur.
Aksaray Malaklısı Irk Standardı Fiziki Oluşum Ve Görünümü
Aksaray malaklısı ırk standartı fiziki oluşum ve görünümü suratı gözlerinin üst tarafı kırışık olur olmayanda vardır.Gözleri alt tarafı dış tarafa doğru dökmelidir üst kapakları göz bebeğinin üstüne doğru kapatacak şekilde düşüktür. Ağız yapısı üst ve alt çenesi kısa olmakla birlikte küt bir görünüme sahiptir alt dudakları dışarı ve aşağıya doğru sarkıktır üst dudakları aşağı doğru sarkıktır.Bu dudak yapısına yöremizce AKSARAY MALAKLISI adıyla anılmakta ve söylenmektedir.Kulak yapısı kafa yapısına göre normal ve büyük olanıda vardır.Dişleride normal çoban köpeklerindeki ağız diş yapısına göre benzerliğiyle bilinmekte pekte nadir olsa çatal dişli olanlarıda görülmektadir.Kafa yapısı AKSARAY MALAKLISINDA çok aranılan fiziki görünümünden dolayı çok önemlidir kafa yapısının büyüklüğü iki göz hizasının birleştiği ortasının alt kısmının düşüklüğünden sonra burnuna kadar olan hiza AKSARAY MALAKLISINDA bulunan bir özelliktir. Burnunun üstünde beyaz çakal bulunanda vardır Gerdanın yeleli olması ve kabarık olması da ayrıca özelliklerindendir. Aksaray malaklısının vücut yapısı göğüs kafesi geniş olup bel tarafı incedir. Kuyruk yapısı kamçı kuyruk 'Le' kuyruk kıvrık kuyruk olanlarda vardır .Ayak yapısı kalın bilekler uzun ayaklar geniş patiler arka ayaklarda çift mahmuz tek mahmuz mahmuzsuz olanlarda vardır.AKSARAY MALAKLISI'nın rengi boz karabaş duman ve griye benzer karabaş ala renk pekde nadir olsa çapar malaklılar yavrulamaktadır bunun yanında AKSARAY MALAKLISI ayak patisi bileklerinde beyaz renkler olmaktadır .Bu özellik AKSARAY MALAKLISINA kanında ala malaklılar olduğundan dolayı boz karabaşların büyük çoğunluğunda ön ayaklarında beyaz yama vardır arka ayaklarında olanlarda görülür ayrıyeten ön göğsünün iki ayağın birleştiği yerin ön tarafında arka tarafında arasında beyaz yamalar bulunabilir kısır tüylü normale yakın tüylü olurlar.Anne AKSARAY MALAKLISI ekseriyetten sekiz veya on memelidir. Bir batında üç yavrudan onbir yavruya kadar doğurur.Gebelik süreleri altmışüç günle birlikte yetmişbir güne kadar çıkan olur. Yeniden eşe gelme süresi altı ila sekiz ay arasındadır eşe gelipte boş geçilirse yeniden eşe gelme tahmini dört ay sürer.
Annelik ve Gebelik
Anne malaklıların eşleşme süreleri 5 gün civarında olur hamilelik süreleri 63-70 gün civarında olur anne sütü emmeleri 20-40 gün arasında olur. Anne malaklı yavruları sütten kestikten sonra 6 veya 8 ay sonra eşleşmeye gelebilir . 7 gün eşleşme öncesi adet günüdür. 8 gün bekletilir, 9 günde eşleşmeye bırakılır anne malaklılar genellikle 8 memelidir. Nadirde olsa 10 memelileri vardır anne malaklılar eşleşmede 3 ile 9 yavru arasında yavru yaparlar malaklı köpeklerinde yakın akraba eşleşmeleri ırkın başka köpeklerle eşleşmeleride kanunen yasaktır yavru malaklılar 20 ile 40 gün sonra anne sütünü keser ve bundan sonra inek şütü suyla bire bir karıştırılır içine arpa unu bir adet yumurta kabugu ile kırılır bu karışıma yal denilir büyüdükçe orantı fazlaşılır 60 günden sonra gençlik aşıları yapılır 4 veya 5 aylık olduklarında dişleri yenilenir bu zamanda ateşlenmeleri meydana gelir bütün bu süre içinde veteriner kontrolünde bulundurmanız önemlidir.
Irk çalışmaları
Irk tespit çalışmaları uluslararası (FCI, KIF VE AKMİD) olarak sürdürülmektedir. Türkiye'de (KIF ve AKMİD) ortak çalışmaları halen devam etmektedir.
Kaynakça
Köpek ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aksaray Malaklisi Turkiye de Aksaray ve cevresinde gorulen iri bir kopek cinsidir Bacak ve ayaklari kalin kafasi buyuk dudagi sarkiktir Aksaray yoresinde dudaga malak dendiginden bu adi almistir Evliya Celebi tarafindan Anadolu Aslani adi verilmistir Bu nedenle diger bir ismi de Anadolu Aslanidir Aksaray MalaklisiRumuzlarAnadolu AslaniUlkeTurkiye AksarayOzelliklerAgirlik90 kiloya kadar ulasabilirBoy80 90 cmOmur9 11Siniflandirma ve standartlarFCIMastif Grup FCI bolumu Bolum FCI sayisi Arastirma asamasinda standardi Kopek Canis lupus familiaris Erkekleri ortalama olarak kalcadan buruna 130 cm uzunluga 90 cm omuz yuksekligine ve 90 kg agirliga ulasabilir Mulayim ve iyi bir karaktere sahiptir Suru koruma kopegi olarak kullanilabilmektedir Salya akitmasi hareketli olmasi ve karakter olarak eve uygun olmamasi sebebiyle apartman veya evde beslenmesi uygun degildir Cevresi citlerle cevrili bahce veya genis arazilerde beslenmesi gerekir TarihiAksaray malakli kopekleri 3500 yil once orta Asya dan Sumerler tarafindan Mezopotamya havzasina getirilmistir 2000 yil once de Anadolu da Asur lar savaslarda dusmanlarina karsi savas kopegi olarak kullanilmistir Aksaray malakli kopegi koyun surulerinde bekci kopegi olarak kullanilir Iyi bir canavar kurt dusmanidir Yetistirme tarzina gore saldirgan veya sakin bir kopek olarak beslene bilinir Ev fabrika buna benzer yerlerde bekci olarak da bulundurulur Aksaray Malaklisi Irk Standardi Fiziki Olusum Ve GorunumuAksaray malaklisi irk standarti fiziki olusum ve gorunumu surati gozlerinin ust tarafi kirisik olur olmayanda vardir Gozleri alt tarafi dis tarafa dogru dokmelidir ust kapaklari goz bebeginin ustune dogru kapatacak sekilde dusuktur Agiz yapisi ust ve alt cenesi kisa olmakla birlikte kut bir gorunume sahiptir alt dudaklari disari ve asagiya dogru sarkiktir ust dudaklari asagi dogru sarkiktir Bu dudak yapisina yoremizce AKSARAY MALAKLISI adiyla anilmakta ve soylenmektedir Kulak yapisi kafa yapisina gore normal ve buyuk olanida vardir Disleride normal coban kopeklerindeki agiz dis yapisina gore benzerligiyle bilinmekte pekte nadir olsa catal disli olanlarida gorulmektadir Kafa yapisi AKSARAY MALAKLISINDA cok aranilan fiziki gorunumunden dolayi cok onemlidir kafa yapisinin buyuklugu iki goz hizasinin birlestigi ortasinin alt kisminin dusuklugunden sonra burnuna kadar olan hiza AKSARAY MALAKLISINDA bulunan bir ozelliktir Burnunun ustunde beyaz cakal bulunanda vardir Gerdanin yeleli olmasi ve kabarik olmasi da ayrica ozelliklerindendir Aksaray malaklisinin vucut yapisi gogus kafesi genis olup bel tarafi incedir Kuyruk yapisi kamci kuyruk Le kuyruk kivrik kuyruk olanlarda vardir Ayak yapisi kalin bilekler uzun ayaklar genis patiler arka ayaklarda cift mahmuz tek mahmuz mahmuzsuz olanlarda vardir AKSARAY MALAKLISI nin rengi boz karabas duman ve griye benzer karabas ala renk pekde nadir olsa capar malaklilar yavrulamaktadir bunun yaninda AKSARAY MALAKLISI ayak patisi bileklerinde beyaz renkler olmaktadir Bu ozellik AKSARAY MALAKLISINA kaninda ala malaklilar oldugundan dolayi boz karabaslarin buyuk cogunlugunda on ayaklarinda beyaz yama vardir arka ayaklarinda olanlarda gorulur ayriyeten on gogsunun iki ayagin birlestigi yerin on tarafinda arka tarafinda arasinda beyaz yamalar bulunabilir kisir tuylu normale yakin tuylu olurlar Anne AKSARAY MALAKLISI ekseriyetten sekiz veya on memelidir Bir batinda uc yavrudan onbir yavruya kadar dogurur Gebelik sureleri altmisuc gunle birlikte yetmisbir gune kadar cikan olur Yeniden ese gelme suresi alti ila sekiz ay arasindadir ese gelipte bos gecilirse yeniden ese gelme tahmini dort ay surer Annelik ve GebelikAnne malaklilarin eslesme sureleri 5 gun civarinda olur hamilelik sureleri 63 70 gun civarinda olur anne sutu emmeleri 20 40 gun arasinda olur Anne malakli yavrulari sutten kestikten sonra 6 veya 8 ay sonra eslesmeye gelebilir 7 gun eslesme oncesi adet gunudur 8 gun bekletilir 9 gunde eslesmeye birakilir anne malaklilar genellikle 8 memelidir Nadirde olsa 10 memelileri vardir anne malaklilar eslesmede 3 ile 9 yavru arasinda yavru yaparlar malakli kopeklerinde yakin akraba eslesmeleri irkin baska kopeklerle eslesmeleride kanunen yasaktir yavru malaklilar 20 ile 40 gun sonra anne sutunu keser ve bundan sonra inek sutu suyla bire bir karistirilir icine arpa unu bir adet yumurta kabugu ile kirilir bu karisima yal denilir buyudukce oranti fazlasilir 60 gunden sonra genclik asilari yapilir 4 veya 5 aylik olduklarinda disleri yenilenir bu zamanda ateslenmeleri meydana gelir butun bu sure icinde veteriner kontrolunde bulundurmaniz onemlidir Irk calismalariIrk tespit calismalari uluslararasi FCI KIF VE AKMID olarak surdurulmektedir Turkiye de KIF ve AKMID ortak calismalari halen devam etmektedir Kaynakca a b c Oner Aydin yonetmen TRT Belgesel 15 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi CNN Turk 4 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 a b aksaraymalakli com 15 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2016 Kopek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz