Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aksaray, Aksaray ilinin şehir merkezidir.
| Aksaray | |
|---|---|
Şehir | |
 Aksaray'ın Türkiye'deki konumu | |
| Ülke | Türkiye |
| Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İl | Aksaray |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Evren Dinçer (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 4.606 km² |
| Rakım | 980 m |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 68100 |
| Alan kodu | 382 |
| ISO 3166 kodu | TR-68 |
| Plaka kodu | 68 |
Resmî site Aksaray Belediyesi | |
Tarihçe
Aksaray'ın tarihi antik dönemlere kadar uzanmaktadır. Hititler devrinde Garsaura adıyla anılan yerleşim, son Kapadokya kralı Archelaos tarafından yeniden inşa edildi. Şehri yeniden inşa edilen krala nispetende kente Archaleis adı verildi. Kapadokya Krallığı'nın son bulmasıyla yerleşim Roma topraklarına katıldı. Klavdiyus döneminde Roma kolonisi olan yerleşimden Colonia Archelais adıyla bahsedildi. Roma'nın ikiye ayrılmasıyla Bizans idaresine geçen yerleşim 1078 sonrasında civar yerleşimlerle birlikte Selçuklu hakimiyetine girdi. Selçuklular tarafından Kutalmışoğlu'nun idaresine verilen yerleşim daha sonra yeni kurulan Anadolu Selçuklu Devleti topraklarına katıldı. Sultan II. Kılıç Arslan tarafından 1170 yılında şehir yeniden imar edilmiş ve yaptırdığı saray nedeniyle de yerleşim "Aksaray" adını almıştır. Sultanın çoğunlukla şehirde yaşaması ve Sultan tarafından kente askeri tesisler inşa edilmesi nedeniyle de Dârüzzafer, Dârürribât ve Dârülcihâd unvanları da verildi.
Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflamasıyla yerleşim Karamanoğulları Beyliği egemenliğine geçti. Bir süre Eretna Beyliği ve Karamanoğulları arasında el değiştirdi. 1399 yılında Osmanlı idaresine geçen yerleşim 1402 Ankara Muharebesi sonrasında yeniden Karamanoğulları topraklarına katıldı. Karamanoğlu-Osmanlı mücadelesi sonrasında 1468'de kesin olarak Osmanlı hakimiyetine geçti. Yerleşim Osmanlı-Karamanoğlu mücadelesinde büyük tahribata uğradığı gibi Osmanlı'nın egemen olmasıyla nüfusun önemli kısmi İstanbul'a nakledilmiştir. Zorunlu iskana tabi tutulan bu kitlelerin yerleşimiyle İstanbul'daki günümüz Aksaray semti kurulmuştur.
1530 yılı Osmanlı kayıtlarında Karaman Eyaleti'nin Niğde Sancağına bağlı müstakil bir liva olan Aksaray'da 37 mahalle bulunmakta olup, tahminen bu tarihte yerleşimde 5000-6000 arasında nüfus bulunmaktaydı. Osmanlı'nın ilk resmi nüfus sayımı sadece erkek nüfusun tespit edilmesi için yapılmış olup, bu sayıma göre Aksaray merkezde 2.322 erkek bulunmaktaydı. 19. yüzyıl ortalarında yerleşimden Niğde sancağına bağlı bir kaza olarak bahsedilmiştir. 1868-69 tarihli salnamede yerleşimde 1020 hane bulunduğu kayda geçmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarıyla kurulan il teşkilatının merkez ilçesi oldu. 1933 yılında Aksaray ilinin kaldırılmasıyla yeniden Niğde ilinin bir ilçesi oldu. 1989’da çıkarılan 3578 sayılı kanunla Aksaray ili yeniden kurulmasıyla bu ilin merkez ilçesi konumuna geldi.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| Aksaray merkez ilçesi | |||
| 1927 | 71.577 | 7.339 | 64.238 |
| Aksaray ilçesi (Niğde) | |||
| 1935 | 78.732 | 8.344 | 70.388 |
| 1940 | 87.657 | 9.144 | 78.513 |
| 1945 | 94.802 | 9.558 | 85.244 |
| 1950 | 109.908 | 10.966 | 98.942 |
| 1955 | 123.701 | 14.345 | 109.356 |
| 1960 | 119.888 | 19.979 | 99.909 |
| 1965 | 135.756 | 24.414 | 111.342 |
| 1970 | 151.364 | 30.138 | 121.226 |
| 1975 | 179.947 | 45.564 | 134.383 |
| 1980 | 203.229 | 62.927 | 140.302 |
| 1985 | 230.250 | 81.056 | 149.194 |
| Aksaray merkez ilçesi | |||
| 1990 | 189.256 | 90.698 | 98.558 |
| 2000 | 236.560 | 129.949 | 106.611 |
| 2007 | 244.036 | 151.164 | 92.872 |
| 2008 | 251.628 | 161.323 | 90.305 |
| 2009 | 259.469 | 171.423 | 88.046 |
| 2010 | 262.581 | 176.504 | 86.077 |
| 2011 | 266.962 | 182.339 | 84.623 |
| 2012 | 270.528 | 186.599 | 83.929 |
| 2013 | 273.999 | 189.977 | 84.022 |
| 2014 | 278.171 | 195.990 | 82.181 |
| 2015 | 283.063 | 202.336 | 80.727 |
| 2016 | 293.631 | 213.088 | 80.543 |
| 2017 | 289.778 | 220.459 | 69.319 |
| 2018 | 295.351 | 223.166 | 72.185 |
| 2019 | 301.661 | 231.302 | 70.359 |
| 2020 | 308.393 | 239.002 | 69.391 |
| 2021 | 315.222 | 247.147 | 68.075 |
| 2022 | 319.865 | 253.113 | 66.752 |
İklim
Aksaray İli orta iklim kuşağında olup, soğuk, karasal iklim tipine sahiptir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlıktır. Yağışlar genellikle ilkbahar ve kış aylarında görülmektedir.
 Aksaray iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 19,4 | 21,6 | 29 | 31,8 | 33,8 | 36,9 | 40 | 38,8 | 36,5 | 32,8 | 26,2 | 22 | 40 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 5,4 | 7,2 | 12,4 | 17,9 | 22,8 | 27 | 30,5 | 30,4 | 26,5 | 20,6 | 13,5 | 7,6 | 18,5 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −3,6 | −2,4 | 1,2 | 5,5 | 9,5 | 12,9 | 16 | 15,6 | 11,1 | 6,6 | 1,7 | −1,6 | 6 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −26,4 | −29 | −19 | −7,5 | −0,2 | 2,9 | 6,8 | 5,9 | 1 | −6 | −14 | −21,9 | −29 |
| Ortalama yağış (mm) | {{{Ocak or yağış}}} | 34 | 40,2 | 46,9 | 40,8 | 25,2 | 6,1 | 3,8 | 8,4 | 26,1 | 32,2 | 43,4 | 345,7 |
| Kaynak: Türkiye Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü | |||||||||||||
İlgi çekici yerler
Şehir merkezinde bulunan tarihî eserler Selçuklu, Karamanoğulları ve cumhuriyet dönemine aittir. Anadolu Selçuklu döneminden kalan Eğri Minare, , Selçuklu köprüleri vardır.
Karamanoğulları döneminden ise Karamanoğlu Camii (Ulu Cami) ve Zinciriye Medresesi kalmıştır.
Cumhuriyetin ilk döneminin en güzel mimari örnekleri bulunan Aksaray'da dönemin Aksaray Valisi Abdullah Sabri Karter tarafından yaptırılan birçok eser vardır. 1920'lerde tamamlanan , , , cumhuriyet dönemi mimarlığının en güzel ve özgün örneklerindendir. Bu eserlerin tamamı şehir merkezinde bulunmaktadır.
Hasan Dağı Aksaray ile Niğde arasında şehirden görülebilen 3.000 metrelik bir yanardağdır. Kentin çevresinde ayrıca höyükler yer alır. Aşıklı Höyük Aksaray şehrinin doğusunda 25 km (16 mi) bir mezar höyüğüdür. Diğer bir höyük, Acemhöyük, Aksaray şehrinin kuzey batısında 18 km (11 mi) bir Erken Tunç Çağı yerleşimidir.
Helvadere kasabasındaki antik Roma ve Bizans şehri Nora da Aksaray şehir merkezine yakındır.
Ihlara, Aksaray şehrinden 40 km (25 mi) uzaklıkta bir kanyondur. Ihlara kanyonunda 9. yüzyıl ve öncesinden kalma vadi duvarlarına oyulmuş ve freskler ile süslenmiş antik kiliseler vardır. Şehirdeki Ervah mezarlığında 14. yüzyıl İslam alimi Somuncu Baba ve müderris Cemaleddin Aksarayi'nin mezarları vardır. Zincirye Medresesi, 1345'te Karaman beyi tarafından yaptırılan, tipik bir Selçuklu kapılı medresedir.
Karamanoğlu Camii, şehir merkezinde bulunan büyük bir camidir. Eğri Minare, I. Alâeddin Keykubad'ın yönetimi altında inşa edilmiş bir Selçuklu Türk minaresi 1221–1236'dır. Yüksek Kilise, şehirden 3 km (2 mi) sarp bir kayanın üzerinde yer alır.
Ekonomi
Aksaray ilinin ekonomisi, toplam il işgücünün %70'ini oluşturan ve hayvancılığa dayanmaktadır. Arpa, şeker pancarı, incir, mısır, patates, soğan, fasulye, keten, kenevir, üzüm ve elma bölgenin başlıca ürünleri olup, buğday üretimi en baskın olanıdır. Tarımın yanı sıra geleneksel ekonominin bir parçası olarak halı ve kilim dokumacılığı da yapılmıştır. Kentte sanayi işletmeleri de vardır.
Ihlara Vadisi ve Kapadokya'nın diğer turistik yerleri yakındır.
Belediye başkanları
Osmanlı dönemi
| № | Şehremini | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi |
|---|---|---|---|
| 1 | 1913 | 1917 | |
| 2 | 1917 | 1923 |
Cumhuriyet dönemi
| № | Belediye Başkanı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Parti | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 1923 | 1927 | Cumhuriyet Halk Partisi | ||
| 2 | 1927 | 1928 | |||
| 3 | Hadi Arıbaş | 1928 | 1933 | ||
| 4 | 1933 | 1934 | |||
| 5 | 1934 | 1938 | |||
| 6 | 1940 | 1942 | |||
| 7 | 1942 | 1950 | |||
| 8 | 1950 | 1954 | Demokrat Parti | ||
| 9 | 1954 | 1958 | |||
| 10 | 1960 | 1961 | Bağımsız | ||
| 11 | 1963 | 1973 | Cumhuriyet Halk Partisi | ||
| 12 | 1973 | 1980 | Adalet Partisi | ||
| 13 | 1980 | 1982 | Bağımsız | ||
| 14 | 1982 | 1984 | |||
| 15 | 1984 | 1989 | Anavatan Partisi | ||
| 16 | 1989 | 1994 | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | ||
| 17 | Ahmet Er | 1994 | 1998 | Refah Partisi | |
| 1998 | 1999 | Fazilet Partisi | |||
| 18 | Osman Ertuğrul | 1999 | 2004 | Milliyetçi Hareket Partisi | |
| 19 | Nevzat Palta | 28 Mart 2004 | 4 Nisan 2014 | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| 20 | 4 Nisan 2014 | 15 Nisan 2019 | |||
| 21 | 15 Nisan 2019 | Görevde | |||
Kaynak:
Notlar
Kaynakça
- ^ Şahin, İ., Aksaray. TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt: 2, S:291-292, 1989. URL:http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=020291&idno2=c020268#1 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2016-12-05
- ^ Özkan, S., Aksaray İli Arkeoloji Araştırmalarına Toplu Bir Bakış.Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Tarih İncelemeleri Dergisi, 1994. URL:http://tid.ege.edu.tr/dosyalar/IX_1994/TIDIX-1994-06.pdf 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim: 2016-12-05
- ^ İnbaşı, M., “XVI. Yüzyıl Başlarında Aksaray Şehri”. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Edebiyat Bilimleri Dergisi,Sayı:24, Erzurum-1997. URL:http://www.atauni.edu.tr/inbasi-m-xvi-yuzyil-baslarinda-aksaray-sehri-ataturk-universitesi-fen-edebiyat-fakultesi-edebiyat-bilimleri-dergisi-sayi-24-erzurum-1997-s-179-188 27 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2016-12-05
- ^ Kaya, M., XX. Yüzyıl Başlarında Niğde Sancağı’nın Nüfusuna Dair. Türkiyat Araştırmaları Dergisi,. URL:. Erişim: 2016-12-05
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1935). "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). tuik.gov.tr. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merkez Nüfusu - Aksaray". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Aksaray Merkez Nüfusu". nufusune.com.
- ^ . 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme2016/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=AKSARAY[]
- ^ . www.aksaray.bel.tr. 14 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
- ^ "Eski Başkanlar". 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2024.
Dış bağlantılar
- Aksaray Belediyesi18 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Aksaray Valiliği12 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Aksaray YerelNET 20 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aksaray Aksaray ilinin sehir merkezidir AksaraySehirAksaray in Turkiye deki konumuUlkeTurkiyeBolgeIc Anadolu BolgesiIlAksarayIdare Belediye baskaniEvren Dincer AK Parti Yuzolcumu Toplam4 606 km Rakim980 mZaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu68100Alan kodu382ISO 3166 koduTR 68Plaka kodu68Resmi site Aksaray BelediyesiTarihceAksaray sinirlarinda bulunan Ekecik Dagi Aksaray in tarihi antik donemlere kadar uzanmaktadir Hititler devrinde Garsaura adiyla anilan yerlesim son Kapadokya krali Archelaos tarafindan yeniden insa edildi Sehri yeniden insa edilen krala nispetende kente Archaleis adi verildi Kapadokya Kralligi nin son bulmasiyla yerlesim Roma topraklarina katildi Klavdiyus doneminde Roma kolonisi olan yerlesimden Colonia Archelais adiyla bahsedildi Roma nin ikiye ayrilmasiyla Bizans idaresine gecen yerlesim 1078 sonrasinda civar yerlesimlerle birlikte Selcuklu hakimiyetine girdi Selcuklular tarafindan Kutalmisoglu nun idaresine verilen yerlesim daha sonra yeni kurulan Anadolu Selcuklu Devleti topraklarina katildi Sultan II Kilic Arslan tarafindan 1170 yilinda sehir yeniden imar edilmis ve yaptirdigi saray nedeniyle de yerlesim Aksaray adini almistir Sultanin cogunlukla sehirde yasamasi ve Sultan tarafindan kente askeri tesisler insa edilmesi nedeniyle de Daruzzafer Darurribat ve Darulcihad unvanlari da verildi Anadolu Selcuklu Devleti nin zayiflamasiyla yerlesim Karamanogullari Beyligi egemenligine gecti Bir sure Eretna Beyligi ve Karamanogullari arasinda el degistirdi 1399 yilinda Osmanli idaresine gecen yerlesim 1402 Ankara Muharebesi sonrasinda yeniden Karamanogullari topraklarina katildi Karamanoglu Osmanli mucadelesi sonrasinda 1468 de kesin olarak Osmanli hakimiyetine gecti Yerlesim Osmanli Karamanoglu mucadelesinde buyuk tahribata ugradigi gibi Osmanli nin egemen olmasiyla nufusun onemli kismi Istanbul a nakledilmistir Zorunlu iskana tabi tutulan bu kitlelerin yerlesimiyle Istanbul daki gunumuz Aksaray semti kurulmustur 1530 yili Osmanli kayitlarinda Karaman Eyaleti nin Nigde Sancagina bagli mustakil bir liva olan Aksaray da 37 mahalle bulunmakta olup tahminen bu tarihte yerlesimde 5000 6000 arasinda nufus bulunmaktaydi Osmanli nin ilk resmi nufus sayimi sadece erkek nufusun tespit edilmesi icin yapilmis olup bu sayima gore Aksaray merkezde 2 322 erkek bulunmaktaydi 19 yuzyil ortalarinda yerlesimden Nigde sancagina bagli bir kaza olarak bahsedilmistir 1868 69 tarihli salnamede yerlesimde 1020 hane bulundugu kayda gecmistir Cumhuriyetin ilk yillariyla kurulan il teskilatinin merkez ilcesi oldu 1933 yilinda Aksaray ilinin kaldirilmasiyla yeniden Nigde ilinin bir ilcesi oldu 1989 da cikarilan 3578 sayili kanunla Aksaray ili yeniden kurulmasiyla bu ilin merkez ilcesi konumuna geldi NufusYil Toplam Sehir KirAksaray merkez ilcesi1927 71 577 7 339 64 238Aksaray ilcesi Nigde 1935 78 732 8 344 70 3881940 87 657 9 144 78 5131945 94 802 9 558 85 2441950 109 908 10 966 98 9421955 123 701 14 345 109 3561960 119 888 19 979 99 9091965 135 756 24 414 111 3421970 151 364 30 138 121 2261975 179 947 45 564 134 3831980 203 229 62 927 140 3021985 230 250 81 056 149 194Aksaray merkez ilcesi1990 189 256 90 698 98 5582000 236 560 129 949 106 6112007 244 036 151 164 92 8722008 251 628 161 323 90 3052009 259 469 171 423 88 0462010 262 581 176 504 86 0772011 266 962 182 339 84 6232012 270 528 186 599 83 9292013 273 999 189 977 84 0222014 278 171 195 990 82 1812015 283 063 202 336 80 7272016 293 631 213 088 80 5432017 289 778 220 459 69 3192018 295 351 223 166 72 1852019 301 661 231 302 70 3592020 308 393 239 002 69 3912021 315 222 247 147 68 0752022 319 865 253 113 66 752IklimAksaray Ili orta iklim kusaginda olup soguk karasal iklim tipine sahiptir Yazlari sicak ve kurak kislari soguk ve yagisliktir Yagislar genellikle ilkbahar ve kis aylarinda gorulmektedir Aksaray iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 19 4 21 6 29 31 8 33 8 36 9 40 38 8 36 5 32 8 26 2 22 40Ortalama en yuksek sicaklik C 5 4 7 2 12 4 17 9 22 8 27 30 5 30 4 26 5 20 6 13 5 7 6 18 5Ortalama en dusuk sicaklik C 3 6 2 4 1 2 5 5 9 5 12 9 16 15 6 11 1 6 6 1 7 1 6 6En dusuk sicaklik C 26 4 29 19 7 5 0 2 2 9 6 8 5 9 1 6 14 21 9 29Ortalama yagis mm Ocak or yagis 34 40 2 46 9 40 8 25 2 6 1 3 8 8 4 26 1 32 2 43 4 345 7Kaynak Turkiye Devlet Meteoroloji Isleri Genel MudurluguIlgi cekici yerlerAksaray daki Ulu cami Sehir merkezinde bulunan tarihi eserler Selcuklu Karamanogullari ve cumhuriyet donemine aittir Anadolu Selcuklu doneminden kalan Egri Minare Selcuklu kopruleri vardir Karamanogullari doneminden ise Karamanoglu Camii Ulu Cami ve Zinciriye Medresesi kalmistir Cumhuriyetin ilk doneminin en guzel mimari ornekleri bulunan Aksaray da donemin Aksaray Valisi Abdullah Sabri Karter tarafindan yaptirilan bircok eser vardir 1920 lerde tamamlanan cumhuriyet donemi mimarliginin en guzel ve ozgun orneklerindendir Bu eserlerin tamami sehir merkezinde bulunmaktadir Hasan Dagi Aksaray ile Nigde arasinda sehirden gorulebilen 3 000 metrelik bir yanardagdir Kentin cevresinde ayrica hoyukler yer alir Asikli Hoyuk Aksaray sehrinin dogusunda 25 km 16 mi bir mezar hoyugudur Diger bir hoyuk Acemhoyuk Aksaray sehrinin kuzey batisinda 18 km 11 mi bir Erken Tunc Cagi yerlesimidir Helvadere kasabasindaki antik Roma ve Bizans sehri Nora da Aksaray sehir merkezine yakindir Ihlara Vadisi populer bir turistik yerdir Ihlara Aksaray sehrinden 40 km 25 mi uzaklikta bir kanyondur Ihlara kanyonunda 9 yuzyil ve oncesinden kalma vadi duvarlarina oyulmus ve freskler ile suslenmis antik kiliseler vardir Sehirdeki Ervah mezarliginda 14 yuzyil Islam alimi Somuncu Baba ve muderris Cemaleddin Aksarayi nin mezarlari vardir Zincirye Medresesi 1345 te Karaman beyi tarafindan yaptirilan tipik bir Selcuklu kapili medresedir Karamanoglu Camii sehir merkezinde bulunan buyuk bir camidir Egri Minare I Alaeddin Keykubad in yonetimi altinda insa edilmis bir Selcuklu Turk minaresi 1221 1236 dir Yuksek Kilise sehirden 3 km 2 mi sarp bir kayanin uzerinde yer alir EkonomiAksaray ilinin ekonomisi toplam il isgucunun 70 ini olusturan ve hayvanciliga dayanmaktadir Arpa seker pancari incir misir patates sogan fasulye keten kenevir uzum ve elma bolgenin baslica urunleri olup bugday uretimi en baskin olanidir Tarimin yani sira geleneksel ekonominin bir parcasi olarak hali ve kilim dokumaciligi da yapilmistir Kentte sanayi isletmeleri de vardir Ihlara Vadisi ve Kapadokya nin diger turistik yerleri yakindir Belediye baskanlariOsmanli donemi Sehremini Gorev Baslangici Gorev Bitisi1 1913 19172 1917 1923Cumhuriyet donemi Belediye Baskani Gorev Baslangici Gorev Bitisi Parti1 1923 1927 Cumhuriyet Halk Partisi2 1927 19283 Hadi Aribas 1928 19334 1933 19345 1934 19386 1940 19427 1942 19508 1950 1954 Demokrat Parti9 1954 195810 1960 1961 Bagimsiz11 1963 1973 Cumhuriyet Halk Partisi12 1973 1980 Adalet Partisi13 1980 1982 Bagimsiz14 1982 198415 1984 1989 Anavatan Partisi16 1989 1994 Sosyaldemokrat Halkci Parti17 Ahmet Er 1994 1998 Refah Partisi1998 1999 Fazilet Partisi18 Osman Ertugrul 1999 2004 Milliyetci Hareket Partisi19 Nevzat Palta 28 Mart 2004 4 Nisan 2014 Adalet ve Kalkinma Partisi20 4 Nisan 2014 15 Nisan 201921 15 Nisan 2019 Gorevde Kaynak Notlar Ortakoy ilcesinin kurulmasi ile nufus azalmistir Eskil Gulagac ve Guzelyurt ilcelerinin kurulmasi ile nufus azalmistir Sultanhani ilcesinin kurulmasi ile nufus azalmistir Kaynakca Sahin I Aksaray TDV Islam Ansiklopedisi Cilt 2 S 291 292 1989 URL http www islamansiklopedisi info dia ayrmetin php idno 020291 amp idno2 c020268 1 20 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2016 12 05 Ozkan S Aksaray Ili Arkeoloji Arastirmalarina Toplu Bir Bakis Ege Universitesi Edebiyat Fakultesi Tarih Bolumu Tarih Incelemeleri Dergisi 1994 URL http tid ege edu tr dosyalar IX 1994 TIDIX 1994 06 pdf 20 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2016 12 05 Inbasi M XVI Yuzyil Baslarinda Aksaray Sehri Ataturk Universitesi Fen Edebiyat Fakultesi Edebiyat Bilimleri Dergisi Sayi 24 Erzurum 1997 URL http www atauni edu tr inbasi m xvi yuzyil baslarinda aksaray sehri ataturk universitesi fen edebiyat fakultesi edebiyat bilimleri dergisi sayi 24 erzurum 1997 s 179 188 27 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2016 12 05 Kaya M XX Yuzyil Baslarinda Nigde Sancagi nin Nufusuna Dair Turkiyat Arastirmalari Dergisi URL Erisim 2016 12 05 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1935 1935 Genel Nufus Sayimi PDF tuik gov tr 10 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Agustos 2022 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f g h Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Merkez Nufusu Aksaray nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Aksaray Merkez Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link 27 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi http www mgm gov tr veridegerlendirme2016 il ve ilceler istatistik aspx m AKSARAY olu kirik baglanti www aksaray bel tr 14 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2021 Eski Baskanlar 2 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2024 Dis baglantilarAksaray Belediyesi18 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aksaray Valiligi12 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aksaray YerelNET 20 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde