Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alberta, Kanada'nın Batı Kanada bölgesindeki eyaleti. 1 Eylül 2005'te, Kanada Konfederasyonu'na katılmasının 100. yılını kutlamıştır.
| Alberta | |
|---|---|
  | |
Sloganlar: | |
Koordinatlar: 54°59′30″K 114°22′36″B / 54.99167°K 114.37667°B | |
| Ülke | Kanada |
| 1 Eylül 1905 (NWT'dan ayrıldı) (10.) | |
| Başkent | Edmonton |
| En büyük şehir | Calgary |
| En büyük metro | |
| İdare | |
| • Tür | Meşrutiyet |
| • Lieutenant governor | (Prömiyer) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 661848 km² |
| • Kara | 640.081 km² (247.136 mil²) |
| • Su | 19.531 km² (7.540 mil²) %3 |
| Yüzölçümü sırası | 6. |
| Nüfus (2016) | |
| • Toplam | 4.067.175 |
| • Tahminî (Q4 2021) | 4.464.170 |
| • Sıra | 4. |
| • Yoğunluk | 6.35/km² |
| Demonim | Albertlı |
| Resmî diller | İngilizce |
| GYSİH | |
| • Sıralama | 3. |
| • Toplam (2015) | 326,433 milyar C$ |
| • Kişi başına | 78.100 C$ (2.) |
| İGE | |
| • İGE (2019) | 0.948 — Çok yüksek (1.) |
| UTC-07.00 (Sıradağ) | |
AB | |
| Postal code prefix | |
| ISO 3166 kodu | CA-AB |
| Çiçek | Rosa acicularis |
| Ağaç | |
| Kuş | Bubo virginianus |
Eyaletin doğusunda Saskatchewan, kuzeyinde Kuzeybatı Toprakları, batısında Britanya Kolumbiyası ve güneyinde bir Amerikan eyaleti olan Montana bulunur. Britanya Kolumbiyası sınırı ünlü Kayalık Dağlar (Rocky Mountains) zirveleri doğrultusunda uzanır. Eyaletin güneydoğu bölümü bir tarafa bırakılırsa, Alberta sahip olduğu düzinelerce nehir ve gölle, oldukça sulak bir eyalettir. Güney-kuzey doğrultusunda 1200 km, doğu-batı doğrultusunda ise 600 km uzanan bu eyalette, yüksekliğin de etkisiyle, iklim önemli farklılıklar göstermektedir. Kuzey Alberta, büyük oranda taygalarla kaplıdır ve eyaletin yarı-kurak güney bölümüne kıyasla buzlanmanın olduğu günlerin sayısı, bu bölgede daha fazladır. Alberta'nın batısı, yüksek dağ dizisi dolayısıyla oldukça korunaklıdır; bir çeşit Föhn rüzgârı olan Chinook rüzgârları sayesinde kışlar bu bölgede daha yumuşak geçmektedir. Diğer taraftan eyaletin genel olarak düz olan güneydoğu bölümünde, kışlar oldukça sert geçer ve buna karşılık yaz aylarında da oldukça yüksek sıcaklık değerlerine rastlanır.
Alberta'nın başkenti, 1 milyonun biraz üstündeki nüfusuyla Edmonton'dır; güneyde yer alan ve büyük bir ticaret merkezi olan Calgary, 1,1 milyonluk nüfusuyla eyaletteki en büyük kenttir. Eyaletin diğer büyük kentleri ve kasabaları ise şunlardır: , Camrose, , Fort McMurray, Grande Prairie, Jasper, Lethbridge, , Medicine Hat ve Red Deer.
Calgary-Edmonton Koridoru olarak adlandırılan, güneyden kuzeye yaklaşık olarak 400 km'lik bir mesafeyi kapsayan bölge, Alberta'nın en çok kentleşmiş alanı olmasının yanı sıra, Kanada'nın en yoğun nüfusa sahip olan bölgelerinden biridir. 2001 yılında bu gölgede 2,15 milyondan fazla insan yaşamaktaydı (Alberta nüfusunun %72'si). Bu bölge aynı zamanda Kanada'nın en hızlı büyüyen bölgelerinden biridir.
Eyaletin sahip olduğu zengin doğal kaynaklar ve özellikle petrol, günümüzde de ekonomik gelişimin lokomotifi olmayı sürdürmektedir. 40'larda keşfedilen petrol kaynakları, o dönemden başlayarak eyaletin Kuzey Amerika'da petrol üretiminin liderlerinden biri olmasını sağlamıştır. Dünyanın en büyük petrol rezervi, eyaletin kuzeyinde 55.000 nüfusa sahip olan, Fort McMurray kentindedir; ve Fort McMurray bugün Kanada'da en hızlı büyüyen kent unvanına sahiptir.
Alberta ekonomisi, Kanada'nın en güçlüsü olarak görünmektedir. Ekonominin gücü büyük oranda hızla gelişen petrol endüstrilerinden ve daha küçük oranda tarım ve teknoloji endüstrilerinden ileri gelmektedir. 2005 yılında Alberta'da kişi başına düşen gayri safi eyalet içi hasıla 66.279 Kanada Doları kadardı; bu rakam ulusal ortalamanın %56 üstündedir ve bazı Atlantik eyaletlerinin iki katından bile fazladır.
Eyaletin şu anki başkanı, 'den 'dir.
Alberta nüfusu, gelişen ekonomiyle bağlantılı olarak hızla büyümektedir; Alberta'nın göreceli olarak yüksek doğum oranları, Kanada'nın içinden ve dışından eyalete olan göç hareketleri büyümenin başlıca etkenleridir. 2005 yılı sonunda eyaletin nüfusu 3.306.359 kadardı ve nüfusun %81'i kentsel alanlarda, %19'u ise kırsal da yaşamaktaydı. Albertalıların büyük bölümü kendini Hristiyan olarak tanımlamaktadır. Alberta diğer tüm eyaletlerden daha fazla evanjelik Hristiyan'a sahip olmasıyla çelişik bir şekilde, Britanya Kolumbiyası'nın ardından ülkedeki en düşük kilise katılım oranına sahiptir. Eyalette önemli Hindu, Sih ve Müslüman topluluklar bulunmaktadır. Kuzey Amerika'nın en eski camisi Edmonton'dadır.
Kaynakça
- ^ "Population and dwelling counts, for Canada, provinces and territories, 2016 and 2011 censuses". Statistics Canada. 2 Şubat 2017. 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2017.
- ^ "Population by year of Canada of Canada and territories". Statistics Canada. 26 Eylül 2014. 11 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2018.
- ^ "Languages Act". Government of Alberta. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2019.
- ^ Dupuis, Serge (5 Şubat 2020). "Francophones of Alberta (Franco-Albertains)". The Canadian Encyclopedia. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2020.
In 1988, as a reaction to the Supreme Court’s Mercure case, Alberta passed the Alberta Languages Act, making English the province's official language and repealing the language rights enjoyed under the North-West Territories Act, while allowing French in the Legislative Assembly and court.
- ^ "Gross domestic product, expenditure-based, by province and territory (2015)". Statistics Canada. 9 Kasım 2016. 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
- ^ "Sub-national HDI - Global Data Lab". globaldatalab.org. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN .
Dış bağlantılar
- Alberta Hükûmeti'nin Resmî Sitesi 20 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kanada ve Alberta Hakkında Türkçe Bilgilendirme Sitesi 17 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Turizm Alberta Resmî Sitesi 24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alberta Kanada nin Bati Kanada bolgesindeki eyaleti 1 Eylul 2005 te Kanada Konfederasyonu na katilmasinin 100 yilini kutlamistir AlbertaEyaletSloganlar Latince Fortis et liber Guclu ve ozgur BC AB SK MB ON QC NB PE NS NL YT NT NUKoordinatlar 54 59 30 K 114 22 36 B 54 99167 K 114 37667 B 54 99167 114 37667UlkeKanada1 Eylul 1905 NWT dan ayrildi 10 BaskentEdmontonEn buyuk sehirCalgaryEn buyuk metroIdare TurMesrutiyet Lieutenant governor Promiyer Yuzolcumu Toplam661848 km Kara640 081 km 247 136 mil Su19 531 km 7 540 mil 3Yuzolcumu sirasi6 Nufus 2016 Toplam4 067 175 Tahmini Q4 2021 4 464 170 Sira4 Yogunluk6 35 km DemonimAlbertliResmi dillerIngilizceGYSIH Siralama3 Toplam 2015 326 433 milyar C Kisi basina78 100 C 2 IGE IGE 2019 0 948 Cok yuksek 1 UTC 07 00 Siradag ABPostal code prefixISO 3166 koduCA ABCicekRosa acicularisAgacKusBubo virginianus Eyaletin dogusunda Saskatchewan kuzeyinde Kuzeybati Topraklari batisinda Britanya Kolumbiyasi ve guneyinde bir Amerikan eyaleti olan Montana bulunur Britanya Kolumbiyasi siniri unlu Kayalik Daglar Rocky Mountains zirveleri dogrultusunda uzanir Eyaletin guneydogu bolumu bir tarafa birakilirsa Alberta sahip oldugu duzinelerce nehir ve golle oldukca sulak bir eyalettir Guney kuzey dogrultusunda 1200 km dogu bati dogrultusunda ise 600 km uzanan bu eyalette yuksekligin de etkisiyle iklim onemli farkliliklar gostermektedir Kuzey Alberta buyuk oranda taygalarla kaplidir ve eyaletin yari kurak guney bolumune kiyasla buzlanmanin oldugu gunlerin sayisi bu bolgede daha fazladir Alberta nin batisi yuksek dag dizisi dolayisiyla oldukca korunaklidir bir cesit Fohn ruzgari olan Chinook ruzgarlari sayesinde kislar bu bolgede daha yumusak gecmektedir Diger taraftan eyaletin genel olarak duz olan guneydogu bolumunde kislar oldukca sert gecer ve buna karsilik yaz aylarinda da oldukca yuksek sicaklik degerlerine rastlanir Alberta nin baskenti 1 milyonun biraz ustundeki nufusuyla Edmonton dir guneyde yer alan ve buyuk bir ticaret merkezi olan Calgary 1 1 milyonluk nufusuyla eyaletteki en buyuk kenttir Eyaletin diger buyuk kentleri ve kasabalari ise sunlardir Camrose Fort McMurray Grande Prairie Jasper Lethbridge Medicine Hat ve Red Deer Calgary Edmonton Koridoru olarak adlandirilan guneyden kuzeye yaklasik olarak 400 km lik bir mesafeyi kapsayan bolge Alberta nin en cok kentlesmis alani olmasinin yani sira Kanada nin en yogun nufusa sahip olan bolgelerinden biridir 2001 yilinda bu golgede 2 15 milyondan fazla insan yasamaktaydi Alberta nufusunun 72 si Bu bolge ayni zamanda Kanada nin en hizli buyuyen bolgelerinden biridir Eyaletin sahip oldugu zengin dogal kaynaklar ve ozellikle petrol gunumuzde de ekonomik gelisimin lokomotifi olmayi surdurmektedir 40 larda kesfedilen petrol kaynaklari o donemden baslayarak eyaletin Kuzey Amerika da petrol uretiminin liderlerinden biri olmasini saglamistir Dunyanin en buyuk petrol rezervi eyaletin kuzeyinde 55 000 nufusa sahip olan Fort McMurray kentindedir ve Fort McMurray bugun Kanada da en hizli buyuyen kent unvanina sahiptir Alberta ekonomisi Kanada nin en guclusu olarak gorunmektedir Ekonominin gucu buyuk oranda hizla gelisen petrol endustrilerinden ve daha kucuk oranda tarim ve teknoloji endustrilerinden ileri gelmektedir 2005 yilinda Alberta da kisi basina dusen gayri safi eyalet ici hasila 66 279 Kanada Dolari kadardi bu rakam ulusal ortalamanin 56 ustundedir ve bazi Atlantik eyaletlerinin iki katindan bile fazladir Eyaletin su anki baskani den dir Alberta nufusu gelisen ekonomiyle baglantili olarak hizla buyumektedir Alberta nin goreceli olarak yuksek dogum oranlari Kanada nin icinden ve disindan eyalete olan goc hareketleri buyumenin baslica etkenleridir 2005 yili sonunda eyaletin nufusu 3 306 359 kadardi ve nufusun 81 i kentsel alanlarda 19 u ise kirsal da yasamaktaydi Albertalilarin buyuk bolumu kendini Hristiyan olarak tanimlamaktadir Alberta diger tum eyaletlerden daha fazla evanjelik Hristiyan a sahip olmasiyla celisik bir sekilde Britanya Kolumbiyasi nin ardindan ulkedeki en dusuk kilise katilim oranina sahiptir Eyalette onemli Hindu Sih ve Musluman topluluklar bulunmaktadir Kuzey Amerika nin en eski camisi Edmonton dadir Kaynakca Population and dwelling counts for Canada provinces and territories 2016 and 2011 censuses Statistics Canada 2 Subat 2017 4 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Nisan 2017 Population by year of Canada of Canada and territories Statistics Canada 26 Eylul 2014 11 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2018 Languages Act Government of Alberta 2 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2019 Dupuis Serge 5 Subat 2020 Francophones of Alberta Franco Albertains The Canadian Encyclopedia 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2020 In 1988 as a reaction to the Supreme Court s Mercure case Alberta passed the Alberta Languages Act making English the province s official language and repealing the language rights enjoyed under the North West Territories Act while allowing French in the Legislative Assembly and court Gross domestic product expenditure based by province and territory 2015 Statistics Canada 9 Kasim 2016 19 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2017 Sub national HDI Global Data Lab globaldatalab org 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Dis baglantilarAlberta Hukumeti nin Resmi Sitesi 20 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kanada ve Alberta Hakkinda Turkce Bilgilendirme Sitesi 17 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turizm Alberta Resmi Sitesi 24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde