Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aldacı, Türk ve Altay mitolojisinde Ölüm Tanrısı. "Aldaçı Han" olarak da bilinir. Yeraltı tanrısı Erlik'in insanların canını alması için yeryüzüne gönderdiği ve onun elçisi olduğuna inanılan kötü ruh. Ölüm meleği. İslamiyet sonrası Azrail ile özdeşleşmiştir.
Özellikleri
Bu inanç Türklerin başka dinlerin etkisinde kalmalarıyla oluşmuştur. Uzun kara giysileri ve kara bir atı vardır. Görünümü heybetli ve korku vericidir. Geçtiği yerlere korku salar. Yönettiği ölüm ruhlarına da Aldaçılar adı verilir.
Altaylılara göre ölü bir evden çıktıktan sonra Aldacı denilen kötü ruhlar evde kalır. Bunun için o evden yedi gün dışarıya eşya verilmez ve içeriye de alınmaz. Ev, yedi gün sonra temizlenir ve ancak sonrasında o eve girilip yemek yapılır.
Ölüm ve Aldacı
Ölüm, bir varlığın canlılığını yitirmesi, ruhun bulunduğu bedeni dönmemek üzere terk etmesi şeklinde açıklanır. Türklerde ruhun insan bedenini uyku halindeyken ya da hastayken de terk ettiği düşünülürdü. Tinin (ruhun) bu hareketli kısmına (Süne) adı verilir. Aldacı ise tinin hareketsiz kısmını ((Sür)) alarak götürür ve yaptığı bu yolculukta kendisine eşlik eder. Eski Türkler ölümün bir son olmadığına, ölümden sonra yaşama ve ahirete inanırlardı. Sonbahar ise doğanın ölümü demektir. Ölüm bilinmezlik ve gizemdir. Türklerde ölümle ilgili pek çok gelenek vardır. Örneğin ölen birinin ardından yas tutulurken, ölünün kıyafetleri ortaya yığılır ve fakir fukara bunlardan istediğini alır. Bu kıyafet yığınına "Soyha" adı verilir.
Etimoloji
(Al/Hal) kökünden türemiştir. Almak veya aldamak (kandırmak) kökünden gelir. Altaçu kandıran, hile yapan demektir. Aldah fiili Moğolcada kaybetmeyi belirtir. Alda sözcüğü Eski Altay ve Moğol dillerinde anlamak, kavramak (Tunguz dillerinde ise Aldan biçimiyle) derinlik anlamları içerir.
Dipnotlar
- ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 40)
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ . 16 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2011.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Altay Türkçesinde Ölüm Kavramını Anlatan Sözler ve Söz Kalıpları, Figen Güner DİLEK 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . PDF
| Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aldaci Turk ve Altay mitolojisinde Olum Tanrisi Aldaci Han olarak da bilinir Yeralti tanrisi Erlik in insanlarin canini almasi icin yeryuzune gonderdigi ve onun elcisi olduguna inanilan kotu ruh Olum melegi Islamiyet sonrasi Azrail ile ozdeslesmistir OzellikleriBu inanc Turklerin baska dinlerin etkisinde kalmalariyla olusmustur Uzun kara giysileri ve kara bir ati vardir Gorunumu heybetli ve korku vericidir Gectigi yerlere korku salar Yonettigi olum ruhlarina da Aldacilar adi verilir Altaylilara gore olu bir evden ciktiktan sonra Aldaci denilen kotu ruhlar evde kalir Bunun icin o evden yedi gun disariya esya verilmez ve iceriye de alinmaz Ev yedi gun sonra temizlenir ve ancak sonrasinda o eve girilip yemek yapilir Olum ve AldaciOlum bir varligin canliligini yitirmesi ruhun bulundugu bedeni donmemek uzere terk etmesi seklinde aciklanir Turklerde ruhun insan bedenini uyku halindeyken ya da hastayken de terk ettigi dusunulurdu Tinin ruhun bu hareketli kismina Sune adi verilir Aldaci ise tinin hareketsiz kismini Sur alarak goturur ve yaptigi bu yolculukta kendisine eslik eder Eski Turkler olumun bir son olmadigina olumden sonra yasama ve ahirete inanirlardi Sonbahar ise doganin olumu demektir Olum bilinmezlik ve gizemdir Turklerde olumle ilgili pek cok gelenek vardir Ornegin olen birinin ardindan yas tutulurken olunun kiyafetleri ortaya yigilir ve fakir fukara bunlardan istedigini alir Bu kiyafet yiginina Soyha adi verilir Etimoloji Al Hal kokunden turemistir Almak veya aldamak kandirmak kokunden gelir Altacu kandiran hile yapan demektir Aldah fiili Mogolcada kaybetmeyi belirtir Alda sozcugu Eski Altay ve Mogol dillerinde anlamak kavramak Tunguz dillerinde ise Aldan bicimiyle derinlik anlamlari icerir Dipnotlar Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Sayfa 40 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi 16 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2011 KaynakcaDis baglantilarPDF Altay Turkcesinde Olum Kavramini Anlatan Sozler ve Soz Kaliplari Figen Guner DILEK 1 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDFTurk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz