Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alem-i Nisvan (Kırım Tatarca: Alem-i Nisvan, Arapça: عالم نسوان, Rusça: Алем-и Нисван) dünyadaki ilk Türk-Müslüman kadın dergisidir. "Kadınlar Dünyası" anlamına gelir. Arap alfabesini kullanarak Kırım Tatar dilinde 1906-1912 arasında Kırım'da basılmıştır. Baş Editörlüğünü, Şefika Gaspıralı (Gasprinskaya) (1886-1973) yapmıştır.
 "Alem ve Nisvan" dergisinin kapağı (1906-1912) | |
| Editör | Şefika Gaspıralı |
|---|---|
| Kategoriler | Dergi |
| Sıklık | Haftalık |
| Yayımcı | İsmail Gaspıralı, Şefika Gaspıralı |
| Ücretli abonelik | Dört aylığı bir ruble |
| Kurucu | İsmail Gaspıralı |
| Kuruluş yılı | 1906 |
| İlk sayı | 3 Mart 1906) |
| Ülke | Rus İmparatorluğu |
| Yer | Bahçesaray |
| Dil | Kırım Tatarca |
Tarihçe
Bir kadın Müslüman dergisinin yayınlanma fikri, 19. ve 20. yüzyılın önemli Kırım Tatar yayıncısı ve fikir insanı İsmail Gasprinski'nin (İsmail Gaspıralı) eşi Zehra Akçura-Gasprinski'nin önerisiyle ortaya çıkmıştır. Kadınların bu konudaki istekleri, Gasprinski tarafından eşinin yayınlamakta olduğu Tercüman ana gazetesinin sayfalarında periyodik olarak gündeme getirildi ve sonuç olarak ayrı bir yayın talep edildi. Akçurin(a)-Gasprinskaya, 1887 yılında "Terbiye" adlı bir kadın dergisi çıkartma girişiminde bulundu, daha sonra 1891 yılında Gasprinski, "Kadın" gazetesine iki ayda bir ek düzenleme izni istedi. Ancak talepler Rus İmparatorluğu yetkililerinden destek görmedi. Nihayet 1905 yılındaki devrimden sonra mevzuatın serbestleştirilmesinden sonra yeni bir dergi çıkartılabildi.
Derginin öncelikli amacı Müslüman kadınları eğitmekti; okuma yazma bilmeyenlerin kalmaması, kültürel seviyenin yükseltilmesi ve Şeriat hukukunun öğrenilmesi hedefleniyordu. Yeni baskının editörlüğü için Gasprinski, kızı Şefika'yı seçti ve editör-yayıncı görevini verdi.
Slogan olarak "Müslimelere mahsus edebî ve tedrîsî haftalık mecmuadır" ibaresi kullanılıyordu.
Tercüman gazetesinde yayınlanan bir ilanda da belirtildiği üzere, derginin şeriat hukukunda kadınların haklarına ilişkin dini metinlerin yanı sıra hijyen, ev işleri ve iğne işi gibi laik konularda da yayınlar yapmaya başladı. Bilim ve edebiyat üzerine birer bölüm de bulunuyordu. Tamamen eğlence ve boş zaman değerlendirecek sayfalar bulunmasa da, eğlenceli bir okuma için Müslüman kadınlara, ünlü kadınların biyografileri, diğer ülkelerle ilgili hikâyeler, bilim sayfaları ve mektuplar sunuluyordu.
Dergi, Tercüman gazetesine haftalık ücretsiz bir ek olarak yayımlanmaya başlamıştı. İlk sayı 3 Mart 1906 tarihinde Bahçesaray şehrinde yayımlandı. 1908-1909 arasındaki kesintiden önce dergi bağımsız bir yayındı. Yayının 1910'dan itibaren tekrar başlamasından sonra, metinleri Tercüman gazetesinin sayfalarına yerleştirildi.
Alem-i Nisvan'ın ilk sayısının hemen ardından, yine İsmail Gaspıralı'nın öncülüğünde, Rusya'daki Türklerin ilk çocuk dergisi olan Alem-i Sıbyan ve bir ay sonra da yalnız beş sayı yayınlanabilen mizah dergisi Ha Ha Ha çıkarıldı.
Derginin son sayısı 1911'de yayınlandı.
Türkiye'de Hakkı Tarık Us Kütüphanesi'ndeki 4. sayısı dışında hiçbir kütüphanede derginin herhangi bir nüshası bulunmamaktadır. 1906 yılına ait 15, 35 ve 36. sayıları Paris'teki École des hautes études en sciences Sociales (Sosyal Bilimler Yüksek Tahsil Okulu)'nun arşivinde bulunmaktadır. Alem-i Nisvan, bir dönem ilavesi olarak içinde yer aldığı Tercüman gazetesi gibi, Çarlık Rusyası egemenliği altında yaşayan bütün Türk ve müslüman eyaletlerle beraber Osmanlı topraklarına, Mısır, Çin Türkistanı, Hindistan ve Japonya'ya kadar yayılmıştı.
Anısı ve mirası
2011 yılında, Kırım Mühendislik ve Eğitim Üniversitesi'nde derginin çıkarılışının 105. yıldönümüne adanmış bilimsel bir konferans düzenlendi. Modern Kırım kadın dergisi Arzy (Türkçe: Düş) kendisini derginin halefi olarak görektedir.
Kaynakça
- ^ a b c Ebüzziya, Ziyad (1989). "ÂLEM-i NİSVÂN". İslam Ansiklopedisi. 2. ss. 362-363. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019.
- ^ a b c d e Koşenko, Yuri. (Rusça). Ukrayna'da İslam. 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2017.
- ^ a b c d Çubukçieva, Lenara. (Rusça). 7 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2017.
- ^ Kırımlı, Hakan (1996). "GASPIRALI, İsmâil Bey". İslam Ansiklopedisi. 13. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 392-395. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2019.
Konuyla ilgili yayınlar
- Yund, Kerim. "Gaspıralı Şefika". Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. III. s. 289.
- Devlet, Nadir (1985). Rusya Türkleri'nin Milli Mücadele Tarihi. Ankara. ss. 201-202.
- Ortaylı, İlber (1968). Çarlık Rusyası'nda Türkçülük Hareketleri ve Gaspıralı İsmail Bey. İstanbul.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alem i Nisvan Kirim Tatarca Alem i Nisvan Arapca عالم نسوان Rusca Alem i Nisvan dunyadaki ilk Turk Musluman kadin dergisidir Kadinlar Dunyasi anlamina gelir Arap alfabesini kullanarak Kirim Tatar dilinde 1906 1912 arasinda Kirim da basilmistir Bas Editorlugunu Sefika Gaspirali Gasprinskaya 1886 1973 yapmistir Alem ve Nisvan Alem ve Nisvan dergisinin kapagi 1906 1912 EditorSefika GaspiraliKategorilerDergiSiklikHaftalikYayimciIsmail Gaspirali Sefika GaspiraliUcretli abonelikDort ayligi bir rubleKurucuIsmail GaspiraliKurulus yili1906Ilk sayi3 Mart 1906 118 yil once 1906 03 03 UlkeRus ImparatorluguYerBahcesarayDilKirim TatarcaTarihceBir kadin Musluman dergisinin yayinlanma fikri 19 ve 20 yuzyilin onemli Kirim Tatar yayincisi ve fikir insani Ismail Gasprinski nin Ismail Gaspirali esi Zehra Akcura Gasprinski nin onerisiyle ortaya cikmistir Kadinlarin bu konudaki istekleri Gasprinski tarafindan esinin yayinlamakta oldugu Tercuman ana gazetesinin sayfalarinda periyodik olarak gundeme getirildi ve sonuc olarak ayri bir yayin talep edildi Akcurin a Gasprinskaya 1887 yilinda Terbiye adli bir kadin dergisi cikartma girisiminde bulundu daha sonra 1891 yilinda Gasprinski Kadin gazetesine iki ayda bir ek duzenleme izni istedi Ancak talepler Rus Imparatorlugu yetkililerinden destek gormedi Nihayet 1905 yilindaki devrimden sonra mevzuatin serbestlestirilmesinden sonra yeni bir dergi cikartilabildi Derginin oncelikli amaci Musluman kadinlari egitmekti okuma yazma bilmeyenlerin kalmamasi kulturel seviyenin yukseltilmesi ve Seriat hukukunun ogrenilmesi hedefleniyordu Yeni baskinin editorlugu icin Gasprinski kizi Sefika yi secti ve editor yayinci gorevini verdi Slogan olarak Muslimelere mahsus edebi ve tedrisi haftalik mecmuadir ibaresi kullaniliyordu Tercuman gazetesinde yayinlanan bir ilanda da belirtildigi uzere derginin seriat hukukunda kadinlarin haklarina iliskin dini metinlerin yani sira hijyen ev isleri ve igne isi gibi laik konularda da yayinlar yapmaya basladi Bilim ve edebiyat uzerine birer bolum de bulunuyordu Tamamen eglence ve bos zaman degerlendirecek sayfalar bulunmasa da eglenceli bir okuma icin Musluman kadinlara unlu kadinlarin biyografileri diger ulkelerle ilgili hikayeler bilim sayfalari ve mektuplar sunuluyordu Dergi Tercuman gazetesine haftalik ucretsiz bir ek olarak yayimlanmaya baslamisti Ilk sayi 3 Mart 1906 tarihinde Bahcesaray sehrinde yayimlandi 1908 1909 arasindaki kesintiden once dergi bagimsiz bir yayindi Yayinin 1910 dan itibaren tekrar baslamasindan sonra metinleri Tercuman gazetesinin sayfalarina yerlestirildi Alem i Nisvan in ilk sayisinin hemen ardindan yine Ismail Gaspirali nin onculugunde Rusya daki Turklerin ilk cocuk dergisi olan Alem i Sibyan ve bir ay sonra da yalniz bes sayi yayinlanabilen mizah dergisi Ha Ha Ha cikarildi Derginin son sayisi 1911 de yayinlandi Turkiye de Hakki Tarik Us Kutuphanesi ndeki 4 sayisi disinda hicbir kutuphanede derginin herhangi bir nushasi bulunmamaktadir 1906 yilina ait 15 35 ve 36 sayilari Paris teki Ecole des hautes etudes en sciences Sociales Sosyal Bilimler Yuksek Tahsil Okulu nun arsivinde bulunmaktadir Alem i Nisvan bir donem ilavesi olarak icinde yer aldigi Tercuman gazetesi gibi Carlik Rusyasi egemenligi altinda yasayan butun Turk ve musluman eyaletlerle beraber Osmanli topraklarina Misir Cin Turkistani Hindistan ve Japonya ya kadar yayilmisti Anisi ve mirasi2011 yilinda Kirim Muhendislik ve Egitim Universitesi nde derginin cikarilisinin 105 yildonumune adanmis bilimsel bir konferans duzenlendi Modern Kirim kadin dergisi Arzy Turkce Dus kendisini derginin halefi olarak gorektedir Kaynakca a b c Ebuzziya Ziyad 1989 ALEM i NISVAN Islam Ansiklopedisi 2 ss 362 363 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2019 a b c d e Kosenko Yuri Rusca Ukrayna da Islam 10 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2017 a b c d Cubukcieva Lenara Rusca 7 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2017 Kirimli Hakan 1996 GASPIRALI Ismail Bey Islam Ansiklopedisi 13 Turkiye Diyanet Vakfi ss 392 395 7 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2019 Konuyla ilgili yayinlarYund Kerim Gaspirali Sefika Turk Dili ve Edebiyati Ansiklopedisi III s 289 Devlet Nadir 1985 Rusya Turkleri nin Milli Mucadele Tarihi Ankara ss 201 202 Ortayli Ilber 1968 Carlik Rusyasi nda Turkculuk Hareketleri ve Gaspirali Ismail Bey Istanbul