Alexandre Vallaury (2 Nisan 1850 - 2 Mayıs 1921), İstanbullu Fransız asıllı mimar.
Alexandre Vallaury | |
---|---|
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 2 Nisan 1850 |
Ölüm | 2 Mayıs 1921 (71 yaşında) |
Vatandaşlık | Fransa |
Çalışma ve başarıları | |
Ünlü yapıtları | İstanbul Arkeoloji Müzeleri Osmanlı Bankası ana binası Pera Palas Oteli |
Sanayi-i Nefise Mektebi’nin mimarlık bölümünün kurucusu ve ilk mimarlık hocasıdır. Bu kurumda hocalığı kesintisiz 25 yıl sürdürmüştür. Osman Hamdi Bey tarafından "Mimar-ı Şehir" olarak anılan Vallaury, Osmanlı üst yönetimi ve Fransız iş çevrelerinin vazgeçilmez mimarı olmuş; İstanbul'a çok önemli yapılar kazandırmıştır.
Yaşamı
1850 yılında İstanbul'da Fransız asıllı bir Levanten ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. Babası Edouard Vallaury, İstanbul’a gönderilen Fransız elçisi Horace Sébastiani’nin maiyetinde bir görevli olarak İstanbul’a geldikten sonra bu şehre yerleşen; pastacılık ve şekercilikle uğraşan bir Fransız idi. Alexandre Vallaury’nin çocukluk ve gençlik yıllarına dair fazla bilgi bulunmaz. Orta öğrenimini Saint Joseph’te yaptığı tahmin edilir. Mimarlık eğitimi için Paris’e gitti ve dönemin en iyi mimarlık eğitimi veren okulu Paris Güzel Sanatlar Yüksekokulu (Ecoles des Beaux-Arts)’nda okudu.
1880 yılında eğitimini tamamlayarak İstanbul’a döndü. İstanbul’da ismini önce resim sergilerinde duyurdu. 1879-1880 yıllarında kurulduğu sanılan Elifba Sanat Kulübünün 1880 Eylülünde açılan ilk sergisine katılarak işlerini sergiledi. Elifba Kulübünün 8 Nisan 1881 günü bu kere Tepebaşı Belediye bahçesinde açılan ikinci sergisine de katıldı. Bu dönemde başta İstanbul olmak üzere Bursa, İznik, Konya ve Kütahya gibi kentlerdeki mimari anıtlarla ilgili araştırmalar yaptığı Elifba Sergilerindeki işlerinden anlaşılmaktadır. Yeni kurulan Sanayi-i Nefise Mektebi’nin binasını bu dönemde yaptı (1882). 3 Mart 1883 günü eğitime başlayan Sanayi-i Nefise Mektebinde Fenn-i Mimari öğretmeni olarak kurucu kadroda yer aldı. Okulun mimarlık bölümü yönetmeliğini onun hazırladığı düşünülür.
3 Mart 1883’ten 10 Ağustos 1908'e kadar Sanayi Nefise Mektebi’nde mimarlık öğretmeni olarak ders veren Vallaury, İstanbul’daki Osmanlı üst düzey yönetimi ve özellikle Fransız finans kuruluşları ile iş çevrelerinin gözde mimarı durumuna geldi. 1890’lara gelinceye değin İstiklal Caddesi’ndeki Emek Sineması (Cercle d'orient) (1884), Eminönü Hidayet Camii (1887) ve Paris Uluslararası Fuarı için Türk tütün pavyonu (1889) gibi binaları inşa etti.
1888’de Fransız Enstitüsü üyeliğine seçildi.
1892 yılında Galata’da yaptığı Osmanlı Bankası Genel Müdürlüğü binası ile ünlenmeye başladı. Başka mimarlar bu yapıyı örnek alarak Galata ve Karaköy’de büro binaları inşa ettiler. 1881’de Müze-i Hümayun müdürü olarak görevlendirilen Osman Hamdi Bey yeni bir müze binası inşa işini Vallaury’e vermişti. Böylece Vallaury, 19.yüzyıl sonlarında, dünyada müze binası olarak tasarlanıp yapılan 8-10 müzeden birinin mimarı oldu. Pera Palas (1893), Yeni Karaköy Han (1893), Tokatlıyan Oteli, Union Française (1896), Düyun-u Umumiye binası (1897) ve Büyükada Rum Yetimhanesi (1898) gibi büyük boyutlu yapılar inşa etti. Bunların yanı sıra, Tepebaşı Meşrutiyet Caddesi'nde Fransız tüccarı Decugis evi ile kendi evi gibi küçük boyutlu yapılar da inşa etti.
1896 yılında Legion d'Honneur madalyasıyla onurlandırıldı.
1900-1904 yılları arasında Alexander Vallaury’nin yaptığı yapıların bir bölümü Osmanlı Saray çevresi ve üst yönetimi için konutlardı. Bunlar arasında Afif Paşa Yalısı, Abdülmecid Efendi Köşkü, Rıdvan Paşa Köşkü ve Vahdettin Köşkü sayılabilir. Bu yıllarda gerçekleştirdiği diğer büyük yapılar arasında Haydarpaşa Tıbbiye Mektebi, İstinye Osman Reis Camii vardır.
Sanayi-i Nefise Mektebi’ndeki görevinden 10 Ağustos 1908’de istifa ederek ayrıldı. Meslek yaşamındaki bilinen son çalışması 1909 yılında düzenlenen “Abide-i Hürriyet” yarışması için hazırladığı proje oldu.
Hayatının geri kalan dönemine dair fazla bir bilgi yoktur. Eşi Constantia’nın 3 Kasım 1917 tarihinde, 65 yaşında öldüğü bilinir. Alexander Vallaury 1921 tarihinde İstanbul’da ölmüştür. Büyük bir olasılıkla Pangaltı Latin Katolik Mezarlığındaki aile mezarına defnedilmiştir.
Eserleri
- Abdülmecid Efendi Köşkü (1901)
- Alexander Vallaury Evi (Meşrutiyet Caddesi No: 231)
- Ahmed Afif Paşa Yalısı (1901)
- Bank de Change (Demirbank Karaköy Şubesi) (1880'ler)
- Büyükada Fransız Oteli (sonradan Büyükada Rum Yetimhanesi) (1890-1900)
- Decugis Evi, Beyoğlu (1895)
- Cercle d’Orient (1884)
- Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane (1903)
- Hezaren Han, Karaköy (1902)
- Hidayet Camii (1887)
- Düyun-u Umumiye Binası (1897)
- Müze-i Hümayun (1891-1907)
- Osman Reis Camii (1903)
- Osmanlı Bankası Genel Müdürlük Binası (1892)
- Osmanlı Bankası Eminönü Şubesi
- Ömer Abed Han (1902)
- Paris Fuarı Türk Tütün Pavyonu (1889)
- Pera Palas Oteli (1892-1895)
- Rıdvan Paşa Köşkü.
- Sanayi-i Nefise Mektebi (1882)
- Vahdettin Köşkü
- Taksim Meydanı (bugünkü The Marmara Otelinin bulunduğu yerdeydi)
- Union Française Binası (Meşrutiyet Caddesi) (1896)
- Tophane Müşiri Zeki Paşa Yalısı
Galeri
-
- Osmanlı Bankası merkez binası
-
- Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane binası
- Düyun-u Umumi binası
-
- İstanbul Arkeoloji Müzeleri ana binası
-
Kaynakça
- ^ . 28 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2015.
- ^ a b c d e f "Mehmet Bedri Muharrem, İstanbul'da Yaşayan Bir Mimarın Anısına – Alexandre VAllaury, 11.03.2013". 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015.
- ^ Samanoğlu, Rose Mary (2012). İstanbul'un 100 Binası (2012 bas.). İstanbul: İBB Kültür AŞ. s. 128. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- Mustafa Servet Akpolat, "Levanten Kökenli Fransız Mimar Aléxandre Vallaury", Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, 1991.
- Mehmet Çağlayan Özkurt, "Düyun-u Umumiye İstanbul Merkez Binası'nın Tanzimat Sonrası Osmanlı Mimarlığı Bağlamında Değerlendirilmesi" Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2005.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alexandre Vallaury 2 Nisan 1850 2 Mayis 1921 Istanbullu Fransiz asilli mimar Alexandre VallauryKisisel bilgilerDogum2 Nisan 1850 1850 04 02 Olum2 Mayis 1921 71 yasinda VatandaslikFransaCalisma ve basarilariUnlu yapitlariIstanbul Arkeoloji Muzeleri Osmanli Bankasi ana binasi Pera Palas Oteli Sanayi i Nefise Mektebi nin mimarlik bolumunun kurucusu ve ilk mimarlik hocasidir Bu kurumda hocaligi kesintisiz 25 yil surdurmustur Osman Hamdi Bey tarafindan Mimar i Sehir olarak anilan Vallaury Osmanli ust yonetimi ve Fransiz is cevrelerinin vazgecilmez mimari olmus Istanbul a cok onemli yapilar kazandirmistir Yasami1850 yilinda Istanbul da Fransiz asilli bir Levanten ailenin oglu olarak dunyaya geldi Babasi Edouard Vallaury Istanbul a gonderilen Fransiz elcisi Horace Sebastiani nin maiyetinde bir gorevli olarak Istanbul a geldikten sonra bu sehre yerlesen pastacilik ve sekercilikle ugrasan bir Fransiz idi Alexandre Vallaury nin cocukluk ve genclik yillarina dair fazla bilgi bulunmaz Orta ogrenimini Saint Joseph te yaptigi tahmin edilir Mimarlik egitimi icin Paris e gitti ve donemin en iyi mimarlik egitimi veren okulu Paris Guzel Sanatlar Yuksekokulu Ecoles des Beaux Arts nda okudu 1880 yilinda egitimini tamamlayarak Istanbul a dondu Istanbul da ismini once resim sergilerinde duyurdu 1879 1880 yillarinda kuruldugu sanilan Elifba Sanat Kulubunun 1880 Eylulunde acilan ilk sergisine katilarak islerini sergiledi Elifba Kulubunun 8 Nisan 1881 gunu bu kere Tepebasi Belediye bahcesinde acilan ikinci sergisine de katildi Bu donemde basta Istanbul olmak uzere Bursa Iznik Konya ve Kutahya gibi kentlerdeki mimari anitlarla ilgili arastirmalar yaptigi Elifba Sergilerindeki islerinden anlasilmaktadir Yeni kurulan Sanayi i Nefise Mektebi nin binasini bu donemde yapti 1882 3 Mart 1883 gunu egitime baslayan Sanayi i Nefise Mektebinde Fenn i Mimari ogretmeni olarak kurucu kadroda yer aldi Okulun mimarlik bolumu yonetmeligini onun hazirladigi dusunulur 3 Mart 1883 ten 10 Agustos 1908 e kadar Sanayi Nefise Mektebi nde mimarlik ogretmeni olarak ders veren Vallaury Istanbul daki Osmanli ust duzey yonetimi ve ozellikle Fransiz finans kuruluslari ile is cevrelerinin gozde mimari durumuna geldi 1890 lara gelinceye degin Istiklal Caddesi ndeki Emek Sinemasi Cercle d orient 1884 Eminonu Hidayet Camii 1887 ve Paris Uluslararasi Fuari icin Turk tutun pavyonu 1889 gibi binalari insa etti 1888 de Fransiz Enstitusu uyeligine secildi 1892 yilinda Galata da yaptigi Osmanli Bankasi Genel Mudurlugu binasi ile unlenmeye basladi Baska mimarlar bu yapiyi ornek alarak Galata ve Karakoy de buro binalari insa ettiler 1881 de Muze i Humayun muduru olarak gorevlendirilen Osman Hamdi Bey yeni bir muze binasi insa isini Vallaury e vermisti Boylece Vallaury 19 yuzyil sonlarinda dunyada muze binasi olarak tasarlanip yapilan 8 10 muzeden birinin mimari oldu Pera Palas 1893 Yeni Karakoy Han 1893 Tokatliyan Oteli Union Francaise 1896 Duyun u Umumiye binasi 1897 ve Buyukada Rum Yetimhanesi 1898 gibi buyuk boyutlu yapilar insa etti Bunlarin yani sira Tepebasi Mesrutiyet Caddesi nde Fransiz tuccari Decugis evi ile kendi evi gibi kucuk boyutlu yapilar da insa etti 1896 yilinda Legion d Honneur madalyasiyla onurlandirildi 1900 1904 yillari arasinda Alexander Vallaury nin yaptigi yapilarin bir bolumu Osmanli Saray cevresi ve ust yonetimi icin konutlardi Bunlar arasinda Afif Pasa Yalisi Abdulmecid Efendi Kosku Ridvan Pasa Kosku ve Vahdettin Kosku sayilabilir Bu yillarda gerceklestirdigi diger buyuk yapilar arasinda Haydarpasa Tibbiye Mektebi Istinye Osman Reis Camii vardir Sanayi i Nefise Mektebi ndeki gorevinden 10 Agustos 1908 de istifa ederek ayrildi Meslek yasamindaki bilinen son calismasi 1909 yilinda duzenlenen Abide i Hurriyet yarismasi icin hazirladigi proje oldu Hayatinin geri kalan donemine dair fazla bir bilgi yoktur Esi Constantia nin 3 Kasim 1917 tarihinde 65 yasinda oldugu bilinir Alexander Vallaury 1921 tarihinde Istanbul da olmustur Buyuk bir olasilikla Pangalti Latin Katolik Mezarligindaki aile mezarina defnedilmistir EserleriAbdulmecid Efendi Kosku 1901 Alexander Vallaury Evi Mesrutiyet Caddesi No 231 Ahmed Afif Pasa Yalisi 1901 Bank de Change Demirbank Karakoy Subesi 1880 ler Buyukada Fransiz Oteli sonradan Buyukada Rum Yetimhanesi 1890 1900 Decugis Evi Beyoglu 1895 Cercle d Orient 1884 Mekteb i Tibbiye i Sahane 1903 Hezaren Han Karakoy 1902 Hidayet Camii 1887 Duyun u Umumiye Binasi 1897 Muze i Humayun 1891 1907 Osman Reis Camii 1903 Osmanli Bankasi Genel Mudurluk Binasi 1892 Osmanli Bankasi Eminonu Subesi Omer Abed Han 1902 Paris Fuari Turk Tutun Pavyonu 1889 Pera Palas Oteli 1892 1895 Ridvan Pasa Kosku Sanayi i Nefise Mektebi 1882 Vahdettin Kosku Taksim Meydani bugunku The Marmara Otelinin bulundugu yerdeydi Union Francaise Binasi Mesrutiyet Caddesi 1896 Tophane Musiri Zeki Pasa YalisiGaleriAfif Pasa Yalisi Osmanli Bankasi merkez binasi Pera Palas Oteli Mekteb i Tibbiye i Sahane binasi Duyun u Umumi binasi Buyukada Rum Yetimhanesi Istanbul Arkeoloji Muzeleri ana binasi II Abdulhamid AnitiKaynakca 28 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2015 a b c d e f Mehmet Bedri Muharrem Istanbul da Yasayan Bir Mimarin Anisina Alexandre VAllaury 11 03 2013 17 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2015 Arsivlenmis kopya 18 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Kasim 2015 Samanoglu Rose Mary 2012 Istanbul un 100 Binasi 2012 bas Istanbul IBB Kultur AS s 128 ISBN 978 605 4595 17 4 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Konuyla ilgili yayinlarMustafa Servet Akpolat Levanten Kokenli Fransiz Mimar Alexandre Vallaury Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Sanat Tarihi Anabilim Dali Yayimlanmamis Doktora Tezi 1991 Mehmet Caglayan Ozkurt Duyun u Umumiye Istanbul Merkez Binasi nin Tanzimat Sonrasi Osmanli Mimarligi Baglaminda Degerlendirilmesi Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Sanat Tarihi Anabilim Dali Yayimlanmamis Yuksek Lisans Tezi 2005