Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alfred Jarry (8 Eylül 1873, Laval - 1 Kasım 1907, Paris), Fransız oyun yazarı, romancı, şair, avangart, gerçeküstücü ve uyumsuz tiyatronun kurucusudur.
| Alfred Jarry | |
|---|---|
 Alfred Jarry | |
| Doğum | 8 Eylül 1873 Laval,  Fransa |
| Ölüm | 1 Kasım 1907 (34 yaşında) Paris, Fransa |
| Defin yeri | Cimetière parisien de Bagneux |
| Takma adlar | Docteur Faustroll, Père Ubu, Alain Jans |
| Meslek | Oyun yazarı, romancı, şair, avangard, gerçeküstücü ve saçma tiyatrosunun kurucusu |
| Milliyet | Fransız |
| Önemli eser |
|
| Önemli ödülleri | Concours général |
| İmza | |
Hayatı ve eserleri
Babası Anselme Jarry (1837–1895), alkolizm ile boğuşan bir satıcıydı; annesi Caroline, (1842–1893), edebiyatla ilgileniyordu, ancak ailesinde bir miktar delilik vardı ve annesi ve erkek kardeşi tımarhaneye kaldırıldı. 1888'de aile, Jarry'nin 15 yaşında liseye girdiği Rennes'e taşındı.
Daha 15 yaşındayken, öğretmenleriyle dalga geçmeyi seven Jarry, örnek olarak öğretmenlerinden birini alarak yazdığı (1888,Kral Übü ya da Übü) adlı oyunu, önce kukla oyunu olarak Les Polonais adı altında oynanmış; daha sonra 1896' da Lugnê-Poe tarafından sahnelenmiş, sahne tasarımı ise P. Bonnard ile Toulouse-Lautrec tarafından gerçekleştirilmiştir.
17 yaşında Jarry bakalorya aldı ve École normale supérieure'e kabul edilmeye hazırlanmak için Paris'e taşındı. Kabul edilmese de kısa sürede özgün şiirleri ve düzyazılarıyla dikkatleri üzerine çekti. Çalışmalarının bir derlemesi olan Les Minutes de Sable Mémorial 1893'te yayımlandı.
1894'te askere çağrıldı. Fakat tıbbi nedenlerden dolayı terhis edildi. Jerry, bundan sonra kendisini tamamen edebi ve tiyatral akımlara adadı. O yıllarda birçok bohem gibi o da cinsel sınıflandırmayı reddetti. Şair, ile olan kısa ama tutkulu ilişki yaşayıp bunu yarı otobiyografik oyunu Haldernablou'da (1894) yazdı.
Remy de Gourmont'nun edebiyat dergisinde yazmaya başladı. Pierre Bonnard ve ile beraber 1898'de Ubu Roi'nin kukla gösterilerinin yapıldığı Théâtre des Pantins'in kurucu ortağı oldu.
Sembolizm akımına kendisine kaptıran Jarry'de bu yıllarda ciddi bir alkol sorunu başladı. İşleri aksatması nedeniyle maddi sıkıntılar çekti. Bu yıllarda yanında bir silahla gezmeye başladı.
Son yıllarında Paris'teki bazı genç yazar ve sanatçılar için efsanevi ve kahraman bir figür haline dönüştü. Guillaume Apollinaire, Picasso ve onun dairesine sık sık girip çıkmaya başladılar.
Jarry, 1 Kasım 1907'de uyuşturucu ve alkol bağımlılığı sonucu ağırlaşan tüberkiloz nedeniyle Paris'te öldü. Alkole gücü yetmediğinde eter içiyordu. Jarry'nin ölümünden sonra Picasso tabancasını aldı.
Jarry,"insanlığın başına geçmiş olan burjuvazinin evrensel budalalığını, açgözlülüğünü, utanmazlığını ve canavarlığını" taşlayan kanlı canlı dev bir kukla boyutuyla Rabelais'in Gargantua'sına benzeyen(ağzını her açtığında söze "merde-bok" diye başlayan) Übü oyunlarıyla, grotesk tiyatro ile kara gülmece oyunlarının "babası" olarak avangard tiyatro üstüne geniş etkiler bırakmış; Dadacılık ile Artaud'un Vahşet Tiyatrosu'nu etkilemiş; "istisna yasaları"nı inceleyen ve evreni buna göre açıklayan "olanaksız çözümler bilimi" olarak adlandırdığı "patafizik kuramı"yla saçma tiyatrosu üstünde derin etkiler bırakmıştır.
Kaynakça
- ^ Alfred Jarry: A Pataphysical Life. MIT Press, 2015,. s. s. 117. Tarih değerini gözden geçirin:
|tarih=() - ^ https://www.schubertiademusic.com/cloudsearches/find. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2024. Eksik ya da boş
|başlık=() - ^ https://www.nybooks.com/articles/2012/05/10/alfred-jarry-king-charisma/. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2024. Eksik ya da boş
|başlık=()
  | Bir Fransız'ın biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alfred Jarry 8 Eylul 1873 Laval 1 Kasim 1907 Paris Fransiz oyun yazari romanci sair avangart gercekustucu ve uyumsuz tiyatronun kurucusudur Alfred JarryAlfred JarryDogum8 Eylul 1873 1873 09 08 Laval FransaOlum1 Kasim 1907 34 yasinda Paris FransaDefin yeriCimetiere parisien de BagneuxTakma adlarDocteur Faustroll Pere Ubu Alain JansMeslekOyun yazari romanci sair avangard gercekustucu ve sacma tiyatrosunun kurucusuMilliyetFransizOnemli eserUbu roi 1896 redige vers 1888 Gestes et opinions du docteur Faustroll pataphysicien acheve en 1898 publie en 1911 L Amour absolu 1899 Ubu enchaine 1899 publie en 1900 Le Surmale 1901 publie en 1902 Onemli odulleriConcours generalImzaHayati ve eserleriBabasi Anselme Jarry 1837 1895 alkolizm ile bogusan bir saticiydi annesi Caroline 1842 1893 edebiyatla ilgileniyordu ancak ailesinde bir miktar delilik vardi ve annesi ve erkek kardesi timarhaneye kaldirildi 1888 de aile Jarry nin 15 yasinda liseye girdigi Rennes e tasindi Daha 15 yasindayken ogretmenleriyle dalga gecmeyi seven Jarry ornek olarak ogretmenlerinden birini alarak yazdigi 1888 Kral Ubu ya da Ubu adli oyunu once kukla oyunu olarak Les Polonais adi altinda oynanmis daha sonra 1896 da Lugne Poe tarafindan sahnelenmis sahne tasarimi ise P Bonnard ile Toulouse Lautrec tarafindan gerceklestirilmistir 17 yasinda Jarry bakalorya aldi ve Ecole normale superieure e kabul edilmeye hazirlanmak icin Paris e tasindi Kabul edilmese de kisa surede ozgun siirleri ve duzyazilariyla dikkatleri uzerine cekti Calismalarinin bir derlemesi olan Les Minutes de Sable Memorial 1893 te yayimlandi 1894 te askere cagrildi Fakat tibbi nedenlerden dolayi terhis edildi Jerry bundan sonra kendisini tamamen edebi ve tiyatral akimlara adadi O yillarda bircok bohem gibi o da cinsel siniflandirmayi reddetti Sair ile olan kisa ama tutkulu iliski yasayip bunu yari otobiyografik oyunu Haldernablou da 1894 yazdi Remy de Gourmont nun edebiyat dergisinde yazmaya basladi Pierre Bonnard ve ile beraber 1898 de Ubu Roi nin kukla gosterilerinin yapildigi Theatre des Pantins in kurucu ortagi oldu Sembolizm akimina kendisine kaptiran Jarry de bu yillarda ciddi bir alkol sorunu basladi Isleri aksatmasi nedeniyle maddi sikintilar cekti Bu yillarda yaninda bir silahla gezmeye basladi Son yillarinda Paris teki bazi genc yazar ve sanatcilar icin efsanevi ve kahraman bir figur haline donustu Guillaume Apollinaire Picasso ve onun dairesine sik sik girip cikmaya basladilar Jarry 1 Kasim 1907 de uyusturucu ve alkol bagimliligi sonucu agirlasan tuberkiloz nedeniyle Paris te oldu Alkole gucu yetmediginde eter iciyordu Jarry nin olumunden sonra Picasso tabancasini aldi Jarry insanligin basina gecmis olan burjuvazinin evrensel budalaligini acgozlulugunu utanmazligini ve canavarligini taslayan kanli canli dev bir kukla boyutuyla Rabelais in Gargantua sina benzeyen agzini her actiginda soze merde bok diye baslayan Ubu oyunlariyla grotesk tiyatro ile kara gulmece oyunlarinin babasi olarak avangard tiyatro ustune genis etkiler birakmis Dadacilik ile Artaud un Vahset Tiyatrosu nu etkilemis istisna yasalari ni inceleyen ve evreni buna gore aciklayan olanaksiz cozumler bilimi olarak adlandirdigi patafizik kurami yla sacma tiyatrosu ustunde derin etkiler birakmistir Kaynakca Alfred Jarry A Pataphysical Life MIT Press 2015 s s 117 Tarih degerini gozden gecirin tarih yardim https www schubertiademusic com cloudsearches find 15 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2024 Eksik ya da bos baslik yardim https www nybooks com articles 2012 05 10 alfred jarry king charisma 15 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2024 Eksik ya da bos baslik yardim Bir Fransiz in biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz