Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Antoine Marie Joseph Artaud ya da bilinen adıyla Antonin Artaud (d. 4 Eylül 1896, Marsilya - ö. 4 Mart 1948, Paris), Fransız oyun yazarı, oyuncu, yönetmen ve şair.
| Antonin Artaud | |
|---|---|
 Antonin Artaud | |
| Doğum | 4 Eylül 1896 Marsilya |
| Ölüm | 4 Mart 1948 (51 yaşında) Paris |
| Meslek | Yazar |
| Milliyet | Levanten-Yunan |
Artaud'nun ailesi İzmir'den göç etmiş Yunanlardandır. Dört yaşında geçirdiği menenjit hastalığı onu ergenlik dönemine kadar takip eder. Yine bu dönemde girdiği depresyonlardan kaynaklı sanatoryuma yatırılır. Burada Arthur Rimbaud, Charles Baudelaire ve Edgar Allan Poe okumaya başlayan Artaud, aynı zamanda şiir de yazmaya başlar.
27 yaşında Paris'e taşınan Artaud, burada tiyatro yazarlığı ve film yönetmenliğine başlar. Nazilerin Fransa'yı işgal ettiği dönemde, Rodez'deki bir psikiyatri kliniğine yatırılır. Burada sanat terapisi yanında gören Artaud, resim çizmeye ve yazmaya başlar. Bugünkü psikologlar, Artaud'nun hastalığının şizofreni olduğu kanısındadırlar.
1948 yılında yakalandığı bağırsak kanserinden kısa bir süre sonra ölür. Yatağında oturmuş, bir elinde ayakkabısı olacak şekilde bulunan Artaud'nun ölüm nedeni aşırı derecede uyuşturucudur. Fakat Artaud uzun süreden beri kronik ağrılarından dolayı; laudanum, afyon, eroin ve peyote gibi uyuşturucular kullanmaktadır ve bu dozun öldürücü olduğunu bilip bilmediği tartışılmaktadır. (1930'a kadar eroin yasak değildir ve Artaud René Crevel ile birlikte yasağa karşı mücadele eder)
Sanat Yaşamı
Artaud, 1920’de Paris’e gelmiş, ünlü yönetmenlerden ’in yanında öğrenim görmüştür. ve gibi yönetmenlerle çalışmış; Andre Breton, R.Vitrac ve Louis Aragon’la beraber sürrealizm hareketini başlatmıştır. Révolution Surréaliste ve Nouvelle Revue Française'i yazan Artaud, 1927 yılında sürrealistlerden bağını koparmıştır. 1928 yılında Çılgın Anne (La Mére folle) oyununu sergiledi. 1930’lu yılların sessiz filmlerinde oynadı. 1936-37’de Meksika ve İrlanda’ya geziler yaptı. Ancak sinirsel rahatsızlıkları yüzünden 1943’e kadar psikiyatri kliniklerinde yatmak durumunda kaldı.
Artaud, 1932 ve 1933 yıllarında Vahşet Tiyatrosu bildirileri yayımlayarak (Le manifest du théatre de la cruauté), tiyatro görüşlerini "Tiyatro ve İkiz" (Le théâtre et son double) adlı kuramsal kitabında dile getirmiştir. Bu görüşlerine yer vermeye yeltendiği tek oyunu, Shelley ile Stendhal’in yapıtlarına dayanan Les Cenci olmuştur. Avangart tiyatronun kuramcısıdır.
Oyunları
- L’ombilic des limbes: Ventre brule, La mére folle, Le jet de sang (1925, Yanık Karın, Kan Fışkırması: Koyunların Omurgası)
- La coquille et le clergyman (senaryo, 1927, Deniz Kabuğu ve Mollalık)
- Le pierre philosophale, (sözlü pantomim, 1933, Tılsımlı Taş)
- Atrée Thyeste (Seneca’dan uyarlama, 1934, Atrée ve Thyeste)
Kitapları
- Tiyatro ve İkizi, Yapı Kredi Yayınları. Çeviri: Bahadır Gülmez
- Tanrı Yargısının İşini Bitirmek İçin, Sel Yayıncılık. Çev. Esra Özdoğan, 2002.
- Yaşayan Mumya, Yaba Yayınları.
- Suç Ortakları ve İşkenceler, Nisan Yayınları, 1992.
- Toplumun İntihar Ettirdiği Van Gogh (Van Gogh/Le Suicidé de la Société), Nisan Yayınları, 1991.
- Heliogabalos Taşlı Anarşist (Héliogabale ou l'Anarchiste couronné), Dost Kitabevi, 2001.
- Ben, Antonin Artaud, Ve Yayınevi, Kasım 2019., Yay. Haz. Süreyya Aylin Antmen, Çev.: Mehmet Bağış.
- Tanrı Yargısının İşini Bitirmek İçin, Ve Yayınevi, Şubat 2020. Çev.: Mehmet Bağış.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- En compagnie d'Antonin Artaud 19 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- IMDb sayfası 27 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Artaud @UBUWEB 29 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antoine Marie Joseph Artaud ya da bilinen adiyla Antonin Artaud d 4 Eylul 1896 Marsilya o 4 Mart 1948 Paris Fransiz oyun yazari oyuncu yonetmen ve sair Antonin ArtaudAntonin ArtaudDogum4 Eylul 1896 MarsilyaOlum4 Mart 1948 51 yasinda ParisMeslekYazarMilliyetLevanten Yunan Artaud nun ailesi Izmir den goc etmis Yunanlardandir Dort yasinda gecirdigi menenjit hastaligi onu ergenlik donemine kadar takip eder Yine bu donemde girdigi depresyonlardan kaynakli sanatoryuma yatirilir Burada Arthur Rimbaud Charles Baudelaire ve Edgar Allan Poe okumaya baslayan Artaud ayni zamanda siir de yazmaya baslar 27 yasinda Paris e tasinan Artaud burada tiyatro yazarligi ve film yonetmenligine baslar Nazilerin Fransa yi isgal ettigi donemde Rodez deki bir psikiyatri klinigine yatirilir Burada sanat terapisi yaninda goren Artaud resim cizmeye ve yazmaya baslar Bugunku psikologlar Artaud nun hastaliginin sizofreni oldugu kanisindadirlar 1948 yilinda yakalandigi bagirsak kanserinden kisa bir sure sonra olur Yataginda oturmus bir elinde ayakkabisi olacak sekilde bulunan Artaud nun olum nedeni asiri derecede uyusturucudur Fakat Artaud uzun sureden beri kronik agrilarindan dolayi laudanum afyon eroin ve peyote gibi uyusturucular kullanmaktadir ve bu dozun oldurucu oldugunu bilip bilmedigi tartisilmaktadir 1930 a kadar eroin yasak degildir ve Artaud Rene Crevel ile birlikte yasaga karsi mucadele eder Sanat YasamiArtaud 1920 de Paris e gelmis unlu yonetmenlerden in yaninda ogrenim gormustur ve gibi yonetmenlerle calismis Andre Breton R Vitrac ve Louis Aragon la beraber surrealizm hareketini baslatmistir Revolution Surrealiste ve Nouvelle Revue Francaise i yazan Artaud 1927 yilinda surrealistlerden bagini koparmistir 1928 yilinda Cilgin Anne La Mere folle oyununu sergiledi 1930 lu yillarin sessiz filmlerinde oynadi 1936 37 de Meksika ve Irlanda ya geziler yapti Ancak sinirsel rahatsizliklari yuzunden 1943 e kadar psikiyatri kliniklerinde yatmak durumunda kaldi Artaud 1932 ve 1933 yillarinda Vahset Tiyatrosu bildirileri yayimlayarak Le manifest du theatre de la cruaute tiyatro goruslerini Tiyatro ve Ikiz Le theatre et son double adli kuramsal kitabinda dile getirmistir Bu goruslerine yer vermeye yeltendigi tek oyunu Shelley ile Stendhal in yapitlarina dayanan Les Cenci olmustur Avangart tiyatronun kuramcisidir OyunlariL ombilic des limbes Ventre brule La mere folle Le jet de sang 1925 Yanik Karin Kan Fiskirmasi Koyunlarin Omurgasi La coquille et le clergyman senaryo 1927 Deniz Kabugu ve Mollalik Le pierre philosophale sozlu pantomim 1933 Tilsimli Tas Atree Thyeste Seneca dan uyarlama 1934 Atree ve Thyeste KitaplariTiyatro ve Ikizi Yapi Kredi Yayinlari Ceviri Bahadir Gulmez ISBN 975 363 073 5 Tanri Yargisinin Isini Bitirmek Icin Sel Yayincilik Cev Esra Ozdogan 2002 ISBN 975 570 176 1 Yasayan Mumya Yaba Yayinlari ISBN 975 386 025 0 Suc Ortaklari ve Iskenceler Nisan Yayinlari 1992 ISBN 975 7496 20 0 Toplumun Intihar Ettirdigi Van Gogh Van Gogh Le Suicide de la Societe Nisan Yayinlari 1991 ISBN 975 7496 18 9 Heliogabalos Tasli Anarsist Heliogabale ou l Anarchiste couronne Dost Kitabevi 2001 ISBN 975 8457 57 8 Ben Antonin Artaud Ve Yayinevi Kasim 2019 Yay Haz Sureyya Aylin Antmen Cev Mehmet Bagis ISBN 978 605 9626 27 9 Tanri Yargisinin Isini Bitirmek Icin Ve Yayinevi Subat 2020 Cev Mehmet Bagis ISBN 978 605 9626 28 6Kaynakca The Oxford history of world cinema Oxford Oxford University Press 2020 ISBN 978 0198742425 Dis baglantilarEn compagnie d Antonin Artaud 19 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde IMDb sayfasi 27 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Artaud UBUWEB 29 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde