Ali Baba ve Kırk Haramiler, Selman Ada’nın bestelediği 2 perdelik opera eseri. Librettosunu Tarık Günersel yazmıştır. Bu eser Binbir Gece Masalları'ndan uyarlanmıştır. Entrika, aşk, kıskançlık konularını işlemektedir.
Özgün isim | Ali Baba ve Kırk Haramiler |
---|---|
Müzik | Selman Ada |
Libretto | Tarık Günersel |
Gala | 1991 |
İlk gösterim yeri | Ankara Devlet Opera ve Balesi, Ankara, Türkiye |
Oyuncular |
|
1989’da hazırlanan opera eserin dünya prömiyeri 1991’de Ankara Devlet Opera ve Balesi tarafından gerçekleştirilmistir.
Sahnelemeler
1991’den bu yana Türkiye’de, Ankara, İzmir, İstanbul, Antalya, Samsun Devlet Opera ve Baleleri tarafından Türkçe olarak, 2008-2009 sezonunda ABD’de Opera Company of Brooklyn tarafından İngilizce, 2012'de Almanya'da Wuppertal Devlet Operası tarafından Almanca olarak sahnelendi. Opera, ABD’de sahnelenen bir Türk besteciye ait ilk eserdir. 2012'de Almanya’daki Wuppertal Devlet Operası’nın repertuvarına alınan Alibaba ve Kırk Haramiler, bir opera evinde repertuvara giren ilk Türk operasıdır.
Roller
Rol | Ses türü |
---|---|
Ali Baba, Başrol / Yoksul, ailesini zar zor geçindirmeye çalışan biri | Tenör |
Haramibaşı, Haramilerin başı | Bas |
Kasım, Ali Baba'nın dolandırıcı kardeşi | Tenor |
Nurcihan, Ali Baba'nın kölesi | soprano |
Ayşe, Ali Baba'nın eşi | soprano |
Zeynep, Kasım'ın karısı | Alto |
Bacaksız, Harami | Tenor |
Abdullah, Ali Baba'nın oğlu | Bariton |
Konu özeti
I. Perde
Ali Baba, karısı Ayşe, oğlu Abdullah ve kölesi Nurcihan ile bir kasabada yoksul bir hayat sürdürmektedir. Ali Baba, bir gün iki haraminin konuşmalarına gizlice kulak misafiri olarak Kırk Haramilerin gizemli mağarasının sırrını öğrenir. Hemen onların magarası önüne gider. Kırk Haramilerin mağaradan ayrıldıklarını gözümler. Ali Baba hemen mağaranın büyük kapısı önüne gelir ve biraz önce gizlice dinlediği gibi sihirli kapı açan formül olan "Açıl susam açıl!" sözcüklerini bağırarak söyler. Büyük mağara kapısı açılır; Ali Baba mağaranın içine girer ve cok geçmeden kapı kendiliğinden kapanır. Mağarada büyük altın yığınları istiflenmiştir. Ali Baba bu altın yığınlardan taşıyabileceği kadarını bir torbaya doldurup bu torbayı sırtına alır. Mağaranın kapısını açan formül ile mağara kapısını içeriden açıp dışarı çıkar ve mağara kapısı kapandıktan sonra sırtındaki altın dolu torba ile neşeyle kasabadaki evine döner.
Evde karısı Ayşe beklemektedir. Ali Baba torba ile altını karısı Ayşe'ye gösterir ve bunları nasıl bulduğunu uzunca hikâye edip ona anlatır. Ayşe kocası Ali Baba'nın getirdiği altınlardan ve anlattığı hikâyeden sanki mest olmuştur. Bu altınlar Ayşe'nin lüks bir hayat için idealini karşıyacaktır. Fakat gayet pratik kadın olan Ayşe kocasının taşıyıp getirdiği torbada ne kadar altın olduğunu öğrenmek ister. Bu kadar çok altının sayılması gayet uzun zaman alacağından Ayşe bunları bir ölçekle tartmayı düşünür. Eltisi olan Zeynep'ten onun büyük ölçeğini ister. Ayşe ve Ali Baba'nın gayet fakir olduğunu bilen Zeynep onların büyük ölçekle ne ölçeceklerine meraklanır. Zeynep ölçeğin dibine ölçülen maddenin yapışacağı bir yere biraz yağ sürer ve ölçeği Ayşe'ye verir. Bundan haberdar olmayan ve zaten gayet çok altını olduğu için ufak eksikliği farketmeyen Ayşe altınları ölçtükten sonra ölçeği Zeynep'e geri verir. Zeynep ölçek dibinde sürdüğü yağın üzerine bakınca buna bir altın parçasının yapışmış olduğunu görür. Eltisinin ölçekle altın ölçtüğünü anlar. Bundan şoke olur ve büyük bir heyacana kapılır. Yaptığını ve sonucu hemen kocası Kasım'a haber verir.
Ali Baba'nın küçük kardeşi Kasım kasabada düzenbazlığı ile tanınmıştır. Ağabeyi Ali Baba'nin ölçekle neden altın ölçtüğünü öğrenmek için ona gider ve durumu açıklaması için ısrar eder. Ali Baba da ona dayanamayıp tüm yaptıklarını küçük kardeşine ayrıntılı olarak anlatır. Kasım özellikle mağaranın mevki ve kapısının nasıl açılacağını merak etmiştir. Bunları Ali Baba'dan ısrarla öğrenmek ister. Ali Baba küçük kardeşini tehlikelere karşı uyarak mağaranın sır olan kapı açılma formülünü Kasım'a açıklar.
Ertesi gün Kasım zengin olma hayalleri ile sırtında torbalar ile Kırk Harimiler mağarasına ulaşır. Mağaranın kapısını açacak formülü söyleyip mağaraya girer. Fakat altınları torbalara doldurma işlemlerini yapmakta ve ileride daha da fazla altın toplama hayalleri içinde iken mağaradan çıkmak icin mağara kapısını içten açmak için gereken formülü unutmuştur. Kasım sihirli sözcüğün bir türlü tohum olduğunu hatırlamaktadır ve her aklına gelen her tohum sözcüğü ile mağaranın kapısının açılmasını ister; ama büyülü sözcüğün "susam" olduğunu hatırlayamaz. Bunun için mağaradan çıkamaz ve geri dönen Haramilerce yakalanır.
Ali Baba küçük kardeşinin evden torbalarla çıktığını ve geri dönmediğini Zeynep'ten öğrenir. Kasım'ı iyi bildiği için onun açgözlülükle Haramiler mağarasına gittiğini Ali Baba anlamıştır. Ali Baba Haramiler mağarasına gidip orayı boş bulup formülü söyleyip mağaranın kapısını açtırdığında Kasım'ın öldürülmüş olduğunu ve vücudunun paramparça edilmiş olduğunu dehşetle görür. Hemen Kasım'ın vücut parçalarinı torbalara doldurup kasabaya evine döner. Kardeşinin cesedini tam olarak mezara gömmek istemektedir. Kasabanın terzisiyle görüşür ve verdiği altınlara tamah eden terzi de Kasım'ın cesedinin parçalarını birbirine diker ve cenazeyi gömülebilecek bir hale getirir. Cenaze hemen toprağa verilir.
II. Perde
Haramiler mağaraya geç vakit döndükleri zaman paramparça ettikleri Kasım'ın cesedini orada bulamazlar. Bundan asgari başka bir kişinin de mağaranın sırrını bildiği sonucunu çıkartırlar. Haramibaşı mağaranın sırrıni bilen kişi veya kişilerin yakalanıp öldürülmesine karar verir. Bu kişi veya kişıleri bulma görevi Haremi Hazım'a verilir. Harami Hazım kasabaya gider; son günde kasaba mezarına cenazesi gömülenleri araştırır. Tek bir Kasım'ın gömüldüğünü ve cenazeden önce de Kasım'ın evine bir terzinin gittiğini öğrenir. Haremi Hazım terziye verdiği gözdağı ve rüşvetle terzinin Kasım'ın parça parça olmuş cesedini diktiğini öğrenir. Bunun için cenaze sahibi olan Ali Baba'nın evini hemen tespit eder. Hazım haramileri çağırmaya gitmeden önce Ali Baba'nın evinin kapısına bir çarpı işareti koyar. Ali Baba'nın kölesi Nurcihan bu işaret koymayı görmüştür. Bunun kötü bir şey çıkaracağını sezmiştir. Nurcihan hemen kasabanın her mahallesinde bulunan diğer evlerin kapılarına da çarpı işareti koyar.
Harimiler çalınmış altınlarıni çalını öldürmek için kasabaya inmişlerdir. Kapısı çarpı işaretli evi aramaktadırlar. Ama kasaba mahallelerinde evlerinin hemen hepsinde aradıkları çarpı işareti vardır. Biraz etafı dolanırlar ama sonunda Harami Hazım'ın yardımıyla Ali Baba'nın evinin hangisi olduğunu tayin ederler..
Haramibaşı kendini zeytinyağı tüccarı olarak tanıtır ve onu tanımayan Ali Baba'nın evin bahçesine zeytinyağı küplerini depolmak ve bir gece konuklamak için Ali Baba'ya bir miktar ücret teklif eder ve Ali Baba da bunu kabul eder. Ali Baba görmeden diğer haramiler de gelip Ali Baba'nın bahçesine konulan büyük depolama küplerinin içine saklanıp Haramibaşı'ndan bir işaret beklemeye başlarlar. Ali Baba'nın konuksever olarak misafirleini ağırlamakta iken köle Nurcihan evdeki zeytinyağının bittiğini görür. Bahçeye çıkıp zeytinyağı dolu olduğunu sandığı küplerden baştakinden biraz zeytinyağ almayı dener. Fakat bu küpün boş olup içinde zeytiyağı olmadığını anlayınca diğer küpleri de denemeye başlar. Her test ettigi küpdeki harami ona bunun saldırma isareti olup olmadığıinı sorar ve Nurcihan'dan menfi cevap alır. Böylece Nurcihan küpların haramilerin saklanma yerleri olduğunu anlamıştır. Nurcihan küplerde saklanan haramilerin hepsini öldüremeyeceğini anlar. Onun için çok güzel sesi ile bahçedeki her küp içindeki harami tarafından duyulabilecek bir ninni söyler. Bu ninni küplerde saklanan haramileri uyuşuturup onların uykularını getirerek onları etkisiz bırakır. Sıra evde ağırlanmakta olan Haramibaşı'na gelmiştir. Nurcihan hiçbir şey olmamış gibi raks elbiselerini giyip evin misafiri önünde elinde bir hançerle raksa başlar. Raksı sırasında birden Haramibaşı'na elindeki hançerle saldırıp onu da etkisiz bırakır. Kasaba güvenlik yetkileri çağrılır ve haramibaşı ve küplerde uyuklayan haramiler toplanıp tutuklanır.
Ali Baba Nurcihan'ın ailesinin hayatını kurtarması üzerine onu kölelikten azat eder. Oğlu Abdullah ile Nurcihan'i evlendirmeye karar verir. Bu sırada küplerde bulunan haramilerden Nurcihan'ın ninnisinden uyuyamayıp küpünten kaçmış olan harami Bacaksız, Ali Baba'nın evini basar. Ali Baba'nın evinde saklamış olduğu altınların hepsini onlardan alır ve bu altınlarla kasabadan kaçıp ayrılır. Kaçarken de gülerek "Masal böyle; hayat böyle" diye onlarla alay eder.
Böylece sonunda Ali Baba, karısı Ayşe ve Ali Baba'nin kuma olarak aldığı Zeynep yine eski fakir durumlarına dönerler. Ama zeki ve çabuk karar verebilen Nurcihan ve kocası Abdullah birlikte mutlu bir hayata başlarlar.
Kaynakça
- ^ "Ali Baba ve Kırk Haramiler" masalı, "Binbir Gece Masalları"'nin Avrupa baskısına Antoine Galland tarafından eklenmiştir. Galland bu hikâyeleri Halepli, Marunî bir masalcıdan duyduğunu yazmıştır.
- ^ . 21 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2010.
- ^ "Elif Koçak, İlk operamızı "ihraç ettik", Hürriyet Gazetesi, 05.04.2012". 8 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2012.
- ^ Günersel, Tarık (2003) '"Ali Baba & 40; Selman Ada", DOBGM : Ankara Devlet Operasi websitesi [1] 12 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim:18.10.2015
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ali Baba ve Kirk Haramiler Selman Ada nin besteledigi 2 perdelik opera eseri Librettosunu Tarik Gunersel yazmistir Bu eser Binbir Gece Masallari ndan uyarlanmistir Entrika ask kiskanclik konularini islemektedir Ali Baba ve Kirk HaramilerOzgun isimAli Baba ve Kirk HaramilerMuzikSelman AdaLibrettoTarik GunerselGala1991Ilk gosterim yeriAnkara Devlet Opera ve Balesi Ankara TurkiyeOyuncularAli Baba Basrol Yoksul ailesini zar zor gecindirmeye calisan biri Tenor Haramibasi Haramilerin basi bas Kasim Ali Baba nin dolandirici kardesi Tenor Nurcihan Ali Baba nin kolesi soprano Ayse Ali Baba nin esi soprano Zeynep Kasim in karisi Alto Bacaksiz Harami Tenor Abdullah Ali Baba nin oglu Bariton 1989 da hazirlanan opera eserin dunya promiyeri 1991 de Ankara Devlet Opera ve Balesi tarafindan gerceklestirilmistir Sahnelemeler1991 den bu yana Turkiye de Ankara Izmir Istanbul Antalya Samsun Devlet Opera ve Baleleri tarafindan Turkce olarak 2008 2009 sezonunda ABD de Opera Company of Brooklyn tarafindan Ingilizce 2012 de Almanya da Wuppertal Devlet Operasi tarafindan Almanca olarak sahnelendi Opera ABD de sahnelenen bir Turk besteciye ait ilk eserdir 2012 de Almanya daki Wuppertal Devlet Operasi nin repertuvarina alinan Alibaba ve Kirk Haramiler bir opera evinde repertuvara giren ilk Turk operasidir RollerRol Ses turuAli Baba Basrol Yoksul ailesini zar zor gecindirmeye calisan biri TenorHaramibasi Haramilerin basi BasKasim Ali Baba nin dolandirici kardesi TenorNurcihan Ali Baba nin kolesi sopranoAyse Ali Baba nin esi sopranoZeynep Kasim in karisi AltoBacaksiz Harami TenorAbdullah Ali Baba nin oglu BaritonKonu ozetiI Perde Ali Baba karisi Ayse oglu Abdullah ve kolesi Nurcihan ile bir kasabada yoksul bir hayat surdurmektedir Ali Baba bir gun iki haraminin konusmalarina gizlice kulak misafiri olarak Kirk Haramilerin gizemli magarasinin sirrini ogrenir Hemen onlarin magarasi onune gider Kirk Haramilerin magaradan ayrildiklarini gozumler Ali Baba hemen magaranin buyuk kapisi onune gelir ve biraz once gizlice dinledigi gibi sihirli kapi acan formul olan Acil susam acil sozcuklerini bagirarak soyler Buyuk magara kapisi acilir Ali Baba magaranin icine girer ve cok gecmeden kapi kendiliginden kapanir Magarada buyuk altin yiginlari istiflenmistir Ali Baba bu altin yiginlardan tasiyabilecegi kadarini bir torbaya doldurup bu torbayi sirtina alir Magaranin kapisini acan formul ile magara kapisini iceriden acip disari cikar ve magara kapisi kapandiktan sonra sirtindaki altin dolu torba ile neseyle kasabadaki evine doner Evde karisi Ayse beklemektedir Ali Baba torba ile altini karisi Ayse ye gosterir ve bunlari nasil buldugunu uzunca hikaye edip ona anlatir Ayse kocasi Ali Baba nin getirdigi altinlardan ve anlattigi hikayeden sanki mest olmustur Bu altinlar Ayse nin luks bir hayat icin idealini karsiyacaktir Fakat gayet pratik kadin olan Ayse kocasinin tasiyip getirdigi torbada ne kadar altin oldugunu ogrenmek ister Bu kadar cok altinin sayilmasi gayet uzun zaman alacagindan Ayse bunlari bir olcekle tartmayi dusunur Eltisi olan Zeynep ten onun buyuk olcegini ister Ayse ve Ali Baba nin gayet fakir oldugunu bilen Zeynep onlarin buyuk olcekle ne olceceklerine meraklanir Zeynep olcegin dibine olculen maddenin yapisacagi bir yere biraz yag surer ve olcegi Ayse ye verir Bundan haberdar olmayan ve zaten gayet cok altini oldugu icin ufak eksikligi farketmeyen Ayse altinlari olctukten sonra olcegi Zeynep e geri verir Zeynep olcek dibinde surdugu yagin uzerine bakinca buna bir altin parcasinin yapismis oldugunu gorur Eltisinin olcekle altin olctugunu anlar Bundan soke olur ve buyuk bir heyacana kapilir Yaptigini ve sonucu hemen kocasi Kasim a haber verir Ali Baba nin kucuk kardesi Kasim kasabada duzenbazligi ile taninmistir Agabeyi Ali Baba nin olcekle neden altin olctugunu ogrenmek icin ona gider ve durumu aciklamasi icin israr eder Ali Baba da ona dayanamayip tum yaptiklarini kucuk kardesine ayrintili olarak anlatir Kasim ozellikle magaranin mevki ve kapisinin nasil acilacagini merak etmistir Bunlari Ali Baba dan israrla ogrenmek ister Ali Baba kucuk kardesini tehlikelere karsi uyarak magaranin sir olan kapi acilma formulunu Kasim a aciklar Ertesi gun Kasim zengin olma hayalleri ile sirtinda torbalar ile Kirk Harimiler magarasina ulasir Magaranin kapisini acacak formulu soyleyip magaraya girer Fakat altinlari torbalara doldurma islemlerini yapmakta ve ileride daha da fazla altin toplama hayalleri icinde iken magaradan cikmak icin magara kapisini icten acmak icin gereken formulu unutmustur Kasim sihirli sozcugun bir turlu tohum oldugunu hatirlamaktadir ve her aklina gelen her tohum sozcugu ile magaranin kapisinin acilmasini ister ama buyulu sozcugun susam oldugunu hatirlayamaz Bunun icin magaradan cikamaz ve geri donen Haramilerce yakalanir Ali Baba kucuk kardesinin evden torbalarla ciktigini ve geri donmedigini Zeynep ten ogrenir Kasim i iyi bildigi icin onun acgozlulukle Haramiler magarasina gittigini Ali Baba anlamistir Ali Baba Haramiler magarasina gidip orayi bos bulup formulu soyleyip magaranin kapisini actirdiginda Kasim in oldurulmus oldugunu ve vucudunun paramparca edilmis oldugunu dehsetle gorur Hemen Kasim in vucut parcalarini torbalara doldurup kasabaya evine doner Kardesinin cesedini tam olarak mezara gommek istemektedir Kasabanin terzisiyle gorusur ve verdigi altinlara tamah eden terzi de Kasim in cesedinin parcalarini birbirine diker ve cenazeyi gomulebilecek bir hale getirir Cenaze hemen topraga verilir II Perde Haramiler magaraya gec vakit dondukleri zaman paramparca ettikleri Kasim in cesedini orada bulamazlar Bundan asgari baska bir kisinin de magaranin sirrini bildigi sonucunu cikartirlar Haramibasi magaranin sirrini bilen kisi veya kisilerin yakalanip oldurulmesine karar verir Bu kisi veya kisileri bulma gorevi Haremi Hazim a verilir Harami Hazim kasabaya gider son gunde kasaba mezarina cenazesi gomulenleri arastirir Tek bir Kasim in gomuldugunu ve cenazeden once de Kasim in evine bir terzinin gittigini ogrenir Haremi Hazim terziye verdigi gozdagi ve rusvetle terzinin Kasim in parca parca olmus cesedini diktigini ogrenir Bunun icin cenaze sahibi olan Ali Baba nin evini hemen tespit eder Hazim haramileri cagirmaya gitmeden once Ali Baba nin evinin kapisina bir carpi isareti koyar Ali Baba nin kolesi Nurcihan bu isaret koymayi gormustur Bunun kotu bir sey cikaracagini sezmistir Nurcihan hemen kasabanin her mahallesinde bulunan diger evlerin kapilarina da carpi isareti koyar Harimiler calinmis altinlarini calini oldurmek icin kasabaya inmislerdir Kapisi carpi isaretli evi aramaktadirlar Ama kasaba mahallelerinde evlerinin hemen hepsinde aradiklari carpi isareti vardir Biraz etafi dolanirlar ama sonunda Harami Hazim in yardimiyla Ali Baba nin evinin hangisi oldugunu tayin ederler Haramibasi kendini zeytinyagi tuccari olarak tanitir ve onu tanimayan Ali Baba nin evin bahcesine zeytinyagi kuplerini depolmak ve bir gece konuklamak icin Ali Baba ya bir miktar ucret teklif eder ve Ali Baba da bunu kabul eder Ali Baba gormeden diger haramiler de gelip Ali Baba nin bahcesine konulan buyuk depolama kuplerinin icine saklanip Haramibasi ndan bir isaret beklemeye baslarlar Ali Baba nin konuksever olarak misafirleini agirlamakta iken kole Nurcihan evdeki zeytinyaginin bittigini gorur Bahceye cikip zeytinyagi dolu oldugunu sandigi kuplerden bastakinden biraz zeytinyag almayi dener Fakat bu kupun bos olup icinde zeytiyagi olmadigini anlayinca diger kupleri de denemeye baslar Her test ettigi kupdeki harami ona bunun saldirma isareti olup olmadigiini sorar ve Nurcihan dan menfi cevap alir Boylece Nurcihan kuplarin haramilerin saklanma yerleri oldugunu anlamistir Nurcihan kuplerde saklanan haramilerin hepsini olduremeyecegini anlar Onun icin cok guzel sesi ile bahcedeki her kup icindeki harami tarafindan duyulabilecek bir ninni soyler Bu ninni kuplerde saklanan haramileri uyusuturup onlarin uykularini getirerek onlari etkisiz birakir Sira evde agirlanmakta olan Haramibasi na gelmistir Nurcihan hicbir sey olmamis gibi raks elbiselerini giyip evin misafiri onunde elinde bir hancerle raksa baslar Raksi sirasinda birden Haramibasi na elindeki hancerle saldirip onu da etkisiz birakir Kasaba guvenlik yetkileri cagrilir ve haramibasi ve kuplerde uyuklayan haramiler toplanip tutuklanir Ali Baba Nurcihan in ailesinin hayatini kurtarmasi uzerine onu kolelikten azat eder Oglu Abdullah ile Nurcihan i evlendirmeye karar verir Bu sirada kuplerde bulunan haramilerden Nurcihan in ninnisinden uyuyamayip kupunten kacmis olan harami Bacaksiz Ali Baba nin evini basar Ali Baba nin evinde saklamis oldugu altinlarin hepsini onlardan alir ve bu altinlarla kasabadan kacip ayrilir Kacarken de gulerek Masal boyle hayat boyle diye onlarla alay eder Boylece sonunda Ali Baba karisi Ayse ve Ali Baba nin kuma olarak aldigi Zeynep yine eski fakir durumlarina donerler Ama zeki ve cabuk karar verebilen Nurcihan ve kocasi Abdullah birlikte mutlu bir hayata baslarlar Kaynakca Ali Baba ve Kirk Haramiler masali Binbir Gece Masallari nin Avrupa baskisina Antoine Galland tarafindan eklenmistir Galland bu hikayeleri Halepli Maruni bir masalcidan duydugunu yazmistir 21 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2010 Elif Kocak Ilk operamizi ihrac ettik Hurriyet Gazetesi 05 04 2012 8 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2012 Gunersel Tarik 2003 Ali Baba amp 40 Selman Ada DOBGM Ankara Devlet Operasi websitesi 1 12 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 18 10 2015Dis baglantilar