Zahir veya Ali Az-Zahir Billah veya tam künyesi: Ebū'l Hasan aẓ-Zāhir Billāh Alī bin El-Hākim (Arapça: , أبو الحسن “الظاهر بالله” علي بن الحاكم ). (d. 20 Haziran 1005 Kahire - ö. 13 Haziran 1036, Kahire). 1021-1036 döneminde Fatimiler Halifeliği yedinci halifesi.
Zahir Ali Az-Zahir Billah | |||||
---|---|---|---|---|---|
Fatımi Halifesi | |||||
Hüküm süresi | 23 Temmuz 1021 - 13 Haziran 1036 | ||||
Önce gelen | El-Hakim Bi-Emrillah | ||||
Sonra gelen | El Müstansır Billah | ||||
Doğum | 20 Haziran 1005 Kahire | ||||
Ölüm | 13 Haziran 1036 Kahire | ||||
| |||||
Hanedan | Fatımi Hanedanı | ||||
Babası | El-Hakim Bi-Emrillah | ||||
Annesi | Amina bin Abdullah bin El-Muizz Li-Dinillah | ||||
Dini | Şii İslam |
Yaşamı
Halife olmasına kadar
4 Haziran 1005 (Hicri:20 Ramazan 395) tarihinde Kahire'de doğdu. Doğum ismi Ali Abdül Hasan (veya Ebu Ma'd) olarak verildi. Babası Fatımiler halifesi El-Hakim Bi-Emrillah, annesi Amina Fatima Halifesi olan İmam El-Muizz Li-Dînallâh'in oğlu Abdullah'ın kızı idi. Babası Halife ve İmam Hakim Bi-Emrullah'nın "kaybolması" nedeni ile 23 Temmuz 1021 'de 16 yaşında Fatımiler Halifesi ve İmam oldu. Tahta geçiş nedeni ile Fatımi ordusunu oluşturan birlik askerlerinin her birine özel bir ulufe olarak 20 dinar altın bağışlandı.
Sitt-ül-Mülk'ün naipliği
Zahir'in halifelik döneminin başında devletin idaresi halası (babası halife El-Hakim'in kızkardeşi) olan "Sitt-ül-Mülk" veya "Sitt-El-Nasr" (d.980 - o.?) elinde idi. Bu kadının tek başına devlet idaresi Zahir'in halifelik döneminin ilk dört yılında devam etti. Sit-ül-Mülk devlet idare etmekte iken kendine destek sağlamak için hem erkek hem de kadın danışmanlar kullanmakta idi. Sitt-ül-Mülk, Midad adli siyahi asıllı hadım köleyi Halife Zahir'e lala ve eğitmen olarak seçti. 1 Mayıs 1024'te halife Zahir lalası Midad'a "Ebu'l Favaris" unvanını verdi. Bu törende okunan uzun bir buyruğa göre bu unvanla Midad Fatimi devamlı ordusu hakkındaki genel idaresinden yetkili olmakta ve ordunun askerlerinin günlük yaşamlarının idaresi de Midad'a verilmekte idi.
Sitt-ül-Mülk saray ve devletin malı işlerini idare etmesi için Vekilharcı olarak, kendi annanesini de bu görevde kullandığı, Abbas Ahmad bin Maghribi'yi atadı. Bu kişinin dirayetli mali idaresi sonucu Sit-ül-Mülk dönemi Fatımi devleti için iktisaden bir refah dönemi oldu.
Kendine sır katibi olarak, istihbarat toplamak ve Halifeye verilen istidaları inceleyip karar vermek için Sitt-ül-Mülk annesinin eski bir kadın kölesi olan Tekerrub adlı kadını görevlendirdi.
Sitt-ül-Mülk'ün uyguladığı başarılı politikalarının başında "Abdulrahman Bin İlyas Bin Ahmed"'in Mısır'a getirilerek tutuklatılması olmuştu. "Abdulrahman Bin İlyas Bin Ahmed" birinci Fatımiler Halifesi olan İmam Ubeydullah Mehdi'nin büyük-torunu ve halife El-Hakim'in kuzeni idi ve Fatimilere karşı Şam 'da bir ayaklanma çıkarmıştı. Aynı zamanda Filistin'de bulunan Carrahiler idaresindeki ayaklanmacı Banu Tayy aşireti reisi ile yakın temasta idi. Sitt-ül-Mülk Vezir olan Hatır El-Mülk Ammer bin Muhammed'e Şam'da bulunan bu kişiye bir mektup yazdırarak Filistin'deki ayaklanma tehlikesine karşı kendisine danışmanlık yapması için Kahire'ye davet etti. Fakat Abdulrahman Bin İlyas Bin Ahmed Kahire'ye geldiğinde tutuklandı ve dört yıl kadar Kahire'de zindanda kaldıktan sonra hastalandı ve Sitt-ül-Mülk'ün ölümünden üç gün önce 1026 hapiste iken bu hastalıktan öldü.
Sitt-ül-Mülk devlet işlerini dört yıl üzerine yüklenmiş iken alelade halk tarafından da popüler olarak tutulmaktaydı. Tarihçi ve biyografici İbn-i Hallikân'ın bildirdiğine göre
O gayet üstün yetenek gösterdi. Özellikle hukuki sorunlarda gayet yetenekli idi. Bundan dolayı halk tarafından gayet sevilip tutuldu.
Sitt-ül-Mülk'ün tek devlet idarecilik döneminde Vezirler sık sık değiştirildi. Bu nedenle devlet yönetiminde istikrar sağlanmadı. 1026'da Sitt-ül-Mülk öldükten sonra Fatimi saraylılarından oluşan üç kişilik bir "Veziriyet" heyeti devletin idaresini eline aldı. Bu heyet her gün Halife Az-Zahir ile birlikte toplanarak önemli devlet işlerini görüşüp kararlar almaya başladı.
Mısır'da kuraklık, açlık ve salgın
Mısır'da genellikle Nil Nehri mevsimlik selleri ile yatağından taşması ile nehir kenarındaki tarım arazilerinin gayet mümbit olmasını sağlamaktadır. Fakat 1023-1025 döneminde Nil Nehri nispeten kurumuştu ve bu seller ve nehrin yatağından taşması ortaya çıkmadı. Dolayısıyla Mısır'da kuraklık ortaya çıktı ve ülkenin tarımı büyük bir buhrana girdi. Ülkede tarımın buhrana girmesi ile büyük bir açlık başladı. Bunu kuraklık ve açlık halk arasında veba salgının başlayıp yayılması takip etti. Bu kuraklık, açlık ve salgın Mısır'da hem kırsal hem de şehirsel alanlarda gayet büyük sayıda ölümlere neden oldu.
Mısır köylüleri geçinebilmek için eşkıyalığa başladılar. Bu eşkıyaların saldırılarına Hicaz'a hacca gitmekte olan hacı adayları ve hacdan geri dönmekte olan hacılar bile hedef oldular. Devlet ülkede sığır ırkının kaybolmasını önleme hedefiyle sığır kesimini çok sıkı kurallar altına aldı ve hemen hemen büyük hayvan kesimleri bu kurallarla yasakladı. Süt ve süt mamülleri bulunmaz oldu; aynı şekilde tavuk eti ve yumurta hemen hemen ortadan kalktı. Develere bile yeter miktarda besin bulunamadığı için birçok deve kesildi. Devlet pazar müfettişleri kullanarak ve ekmek fiyatlarının çok altında buğday satarak ekmek fiyatlarının gayet yükselmesini önlemeye çalıştı. Ama kuraklık uzadıkça bu devlet buğday ve zahire ambarlarındaki stoklar da eriyip gayet düşük seviyelere indi. Ülkede halk at, katır, eşek gibi iş hayvanlarına ve evcil hayvanlarına yem ve iaşe bulunamadığı için bunları kesip insan beşini olarak kullandılar. Örneğin Kahire'de halifenin büyük saray ahırlarında bulunan çok sayıda at yem bulunmadığı için böylece telef oldular. Halife az-Zahir'in Kahire'de teftişler, ibadet ve gezintileri için sadece saray ahırında tek at bulunduğu ve halifenin maiyetinin at üzerindeki halifeyi yaya olarak takip ettikleri belgelenmiştir. Kuraklık ve büyük tarımın buhrana girmesi dolayısıyla devlet vergi toplayamaz hale düşmüştü ve devlet harcamalarına da gayet büyük zorlamalara olmakta idi.
1026'da Nil Nehri selleri tekrar yüksek olarak geldi. "Ziyadet el-nil" (Nil'in ziyadeliği) adı verilen nehrin yükselip taşıp geniş arazileri su baskınına uğratması da tarımda gayet yüksek verimler sağlanmasına neden oldu. Bundan sonra Nil Nehir'nin normal mevsimlik seyrini alması Mısır'ın tekrar münbit ve zengin tarım ülkesi olmasına geri dönmesini oluşturdu,.
Vezir Ali Bin Carcarai iktidar gücünü ele alması
Halife Az-Zahir'in son yıllarında "Ali Bin Carcarai" rakiplerini elimine ederek Vezir oldu ve devlet iktidar gücünü eline toplamayı başardı. 1024-1029 döneminde Filistin ve Suriye'de gayet ciddi Bedevi Arap aşiretleri isyanları çıkmıştı. Vezir Ali Bin Carcarai halife Az-Zahir'e Vezir olarak görevde iken önce 1029'a kadar Bedevi Arap aşiretlerinin isyanları ile devamlı uğraşmak zorunda kaldı. En sonunda "parçala-ve-yönet" siyasetini diplomatik yollarla gayet kurnazca kullanması sayesinde isyancı Bedevi Arap aşiretleri birbirlerine rakip düşürdü. Böylece zayıflayan ayaklanmacılar Fatimiler ordusu komutanı olan "Anuştekin ad-Dizbiri" tarafından kolayca ayrı ayrı tepelendi ve 1029'da Bedevi aşiretleri isyanlarının son bulması sağlandı.
Suriye isyanları
Zahir'in halife olması sırasında Fatimilerin Suriye'deki iktidar gücü yerel ayaklanmalar nedeni ile tehdit altına girmişti. Fakat Fatimilerin Türk asıllı askeri komutanı olan Anuştekin ad-Dizbiri'nin yetenekli idaresi ve gayreti ile bu tehdit ortadan kaldırıldı. Anuştekin'in ilk bastırma faaliyeti Arap Bedevi aşiret şeyhi olan Salih bin Mufraç'a karşı oldu.
1024'te Cerahi Hasan Bin Mufraç adlı bedevi aşiret reisi tekrar bir ayaklanma başlattı. Bu bedevi aşireti Bizanslılardan Halep şehrini eline geçirdi. Hasan Bin Mufraç burada bağımsız bir hükümdar gibi hüküm sürmeye başladı. Hemen bu sıralarda ve Kalbi aşiretinden aşiret reisi Sinan Bin Süleyman ve Salih Bin Mirdaş da ayaklandılar. Hasan Bin Mufraç bunlarla bir müttefiklik anlaşması yaptı. Bu anlaşmaya göre Şam Sinan Bin Süleyman; Halep Salih Bin Mirdaş ve Filistin ise Hasan Bin Mufraç idaresine verildi. Bu bedevi müttefikler üzerine gönderilen bir Fatimiler ordusu Aşkelon'da bu müttefikler mağlup ettiler. Fakat bu sırada Sinan Bin Süleyman öldü. Bundan sona Kalbi aşireti Fatimilere destek vermeye başladı. Bu fırsatı yakalayan Fatimiler ordu komutanı Anuştekin ad-Dizbiri 1020'de Filistin'de Ukuvana'da Salih Bin Mirdaş ile Hasan Bin Mufraç'ın birleşik ordusunu büyük bir mağlubiyete uğrattı. Bu muharebede Salih Bin Mirdaş öldürüldü ve Hasan Bin Mufraç ise Bizanslılara kaçıp onlara sığındı. Böylece Anuştekin'in gayet yetenekli çabaları ile Suriye'de isyanlar bastırıldı ve Suriye üzerinde Fatimiler iktidar gücü tekrar güçlendirildi.
Bizanslılarla barış ve savaş
1028'de VIII. Konstantin'in imparator olarak idare etmesinin son yılında Bizans İmparatorluğu ile Fatimiler arasında bir barış antlaşması yapıldı. Bu anlaşma Sultan Hakim'in emri ile yıktırılan Kudüs'tekiKutsal Kabir Kilisesi'nin restorasyonu kabul edildi. Aynı antlaşma ile Konstantinopolis'te bulunan ve Kudüs'teki Sultan Hakim'in Kutsal Kabir Kilisesi'nin yıkmasına misilleme olarak yıkılıp harabeye döndürülmüş olan Arap müslüman camii restore edilmesi kabul edildi. Bizans arazilerinde bulunan tüm Müslüman camilerinde Cuma hutbelerinin sadece Fatimiler Halifesi adına olması da kabul edildi.
Fakat Bizanslılar ve Fatimiler arasındaki çatışmalar Suriye'deki bedevi Arap kabilelerinin Bizans arazilerinin yaptıkları ganimet alma ve köle toplama akınları ile devam etti.
Bizans İmparatoru olan III. Romanos Argyros 1030'da özellikle Halep'te yerleşik Salih Bin Murdaş'ın akınlarına karşılık olmak üzere büyük bir Bizans ordusuyla bir doğu askeri seferine girişti. Fakat bu büyük Bizans ordusu Antakya civarında bulunan "Azzaz"'da Fatımiler ordusu tarafından pusuya düşürüldü. Bizanslılar büyük bir mağlubiyete uğradılar ve Bizans ordusu büyük zayiat verdi.
İki yıl sonra 1032'de Fatimilere karşı Bizanslılar iki önemli başarı kazandılar. General Georgios Maniakes komutasındaki Bizans kara ordusu Edessa (modern Şanlıurfa) şehrini kuşatıp bu kentin tekrar Bizanslılar eline geçmesini sağladı. Fatimiler ordusunun bu şehri kuşatması ise Bizans Komutanı Georgios Maniakes tarafından yapılan direniş nedeni ile başarısız kaldı. Diğer taraftan 1032'de Akdeniz'de Bizans donanması Sicilya ve Mağrip'ten gelen ve Adriyatik Denizi kıyılarını talan etme hedefi olan bir Arap deniz filosunu büyük bir yenilgiye uğrattılar.
1032'de General Georgios Maniakes, Fatimiler'e gayet zayıf olarak tabi olan Sicilya Emirliği'ne karşı, Sicilya'ya bir deniz seferine geçti. Bu seferde başarılı oldu ve adanın hemen hemen yarısını eline geçirdi. Fakat Georgios Maniakes imparator ile anlaşmazlığa düştüğü için geri çekilmek zorunda kaldı ve Sicilya Emirliği kaybettiği arazileri geri almakta zorluk çekmedi.
Halifenin ölümü
Halife Az-Zahir Kahire'de çıkmış olan veba salgınında bu hastalığa tutularak 13 Haziran 1036'da öldü. On beş yıl Fatimiler Halifesi ve İmam görevi yapmıştı. Yerine halife olarak 6 yasında çocuk olan oğlu El Mûstensir Billah geçti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (İng. çev.: M. de Slane), (1843). İbn Khallikan's Biographical Dictionary, Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland, " Cilt:8, say.130
- ^ Bu restorasyonu sağlamak için Bizans İmparatoru IX. Konstantinos gayet büyük meblağlar sarf etmeye basladi. Bu restorasyon Konstantinopolis'ten gönderilen özel ustalar tarafından yapıldı ve ancak 1045'te "tamamlandı". Bu restorasyona rağmen bu kilisesini birçok kısmı harabelik olarak kalmıştı.
- ^ Foakes-Jackson, Frederick John (1921) An Introduction to the History of Christianity, A. D. 590–1314 | Londra:Macmillan [1]
Dış bağlantılar
- Julien, Charles-André Julien, (1931, Yeni bas. 1994) Histoire de l'afrique du Nord, des origines à 1830, Paris:Payot, (Fransızca)
- http://www.hukam.net/family.php?fam=95 10 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Arapça)
- "Ismaili.net" websitesinde "az-Zâhir (411-427/1021-1036)" maddesi 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- "Druze_History_ve_Culture" websitesinde az-Zâhir 31 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Zâhir (Fâtımî halifesi) Doğumu: 20 Haziran 1005 Ölümü: 13 Haziran 1036} | ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen El-Hakim Bi-Emrillah | Fatımi Halifesi 23 Temmuz 1021 - 13 Haziran 1036 | Sonra gelen El Mustansir Billah |
Şii İslam unvanları | ||
Önce gelen El-Hakim Bi-Emrillah İsmâ‘îl’îyye İmâmı ve Fâtımî Halifesi | Hâfızîyye / Mecidîyye Şîʿa İsmâ‘îlî İmâmı 1021- 1036 | Sonra gelen El Mustansir Billah İsmâ‘îl’îyye İmâmı ve Fâtımî Halifesi |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zahir veya Ali Az Zahir Billah veya tam kunyesi Ebu l Hasan aẓ Zahir Billah Ali bin El Hakim Arapca أبو الحسن الظاهر بالله علي بن الحاكم d 20 Haziran 1005 Kahire o 13 Haziran 1036 Kahire 1021 1036 doneminde Fatimiler Halifeligi yedinci halifesi Zahir Ali Az Zahir BillahFatimi HalifesiHukum suresi23 Temmuz 1021 13 Haziran 1036Once gelenEl Hakim Bi EmrillahSonra gelenEl Mustansir BillahDogum20 Haziran 1005 KahireOlum13 Haziran 1036 KahireTam adiEbu l Hasan az Zahir Billah Ali bin El HakimHanedanFatimi HanedaniBabasiEl Hakim Bi EmrillahAnnesiAmina bin Abdullah bin El Muizz Li DinillahDiniSii IslamYasamiHalife olmasina kadar 4 Haziran 1005 Hicri 20 Ramazan 395 tarihinde Kahire de dogdu Dogum ismi Ali Abdul Hasan veya Ebu Ma d olarak verildi Babasi Fatimiler halifesi El Hakim Bi Emrillah annesi Amina Fatima Halifesi olan Imam El Muizz Li Dinallah in oglu Abdullah in kizi idi Babasi Halife ve Imam Hakim Bi Emrullah nin kaybolmasi nedeni ile 23 Temmuz 1021 de 16 yasinda Fatimiler Halifesi ve Imam oldu Tahta gecis nedeni ile Fatimi ordusunu olusturan birlik askerlerinin her birine ozel bir ulufe olarak 20 dinar altin bagislandi Sitt ul Mulk un naipligi Zahir in halifelik doneminin basinda devletin idaresi halasi babasi halife El Hakim in kizkardesi olan Sitt ul Mulk veya Sitt El Nasr d 980 o elinde idi Bu kadinin tek basina devlet idaresi Zahir in halifelik doneminin ilk dort yilinda devam etti Sit ul Mulk devlet idare etmekte iken kendine destek saglamak icin hem erkek hem de kadin danismanlar kullanmakta idi Sitt ul Mulk Midad adli siyahi asilli hadim koleyi Halife Zahir e lala ve egitmen olarak secti 1 Mayis 1024 te halife Zahir lalasi Midad a Ebu l Favaris unvanini verdi Bu torende okunan uzun bir buyruga gore bu unvanla Midad Fatimi devamli ordusu hakkindaki genel idaresinden yetkili olmakta ve ordunun askerlerinin gunluk yasamlarinin idaresi de Midad a verilmekte idi Sitt ul Mulk saray ve devletin mali islerini idare etmesi icin Vekilharci olarak kendi annanesini de bu gorevde kullandigi Abbas Ahmad bin Maghribi yi atadi Bu kisinin dirayetli mali idaresi sonucu Sit ul Mulk donemi Fatimi devleti icin iktisaden bir refah donemi oldu Kendine sir katibi olarak istihbarat toplamak ve Halifeye verilen istidalari inceleyip karar vermek icin Sitt ul Mulk annesinin eski bir kadin kolesi olan Tekerrub adli kadini gorevlendirdi Sitt ul Mulk un uyguladigi basarili politikalarinin basinda Abdulrahman Bin Ilyas Bin Ahmed in Misir a getirilerek tutuklatilmasi olmustu Abdulrahman Bin Ilyas Bin Ahmed birinci Fatimiler Halifesi olan Imam Ubeydullah Mehdi nin buyuk torunu ve halife El Hakim in kuzeni idi ve Fatimilere karsi Sam da bir ayaklanma cikarmisti Ayni zamanda Filistin de bulunan Carrahiler idaresindeki ayaklanmaci Banu Tayy asireti reisi ile yakin temasta idi Sitt ul Mulk Vezir olan Hatir El Mulk Ammer bin Muhammed e Sam da bulunan bu kisiye bir mektup yazdirarak Filistin deki ayaklanma tehlikesine karsi kendisine danismanlik yapmasi icin Kahire ye davet etti Fakat Abdulrahman Bin Ilyas Bin Ahmed Kahire ye geldiginde tutuklandi ve dort yil kadar Kahire de zindanda kaldiktan sonra hastalandi ve Sitt ul Mulk un olumunden uc gun once 1026 hapiste iken bu hastaliktan oldu Sitt ul Mulk devlet islerini dort yil uzerine yuklenmis iken alelade halk tarafindan da populer olarak tutulmaktaydi Tarihci ve biyografici Ibn i Hallikan in bildirdigine gore O gayet ustun yetenek gosterdi Ozellikle hukuki sorunlarda gayet yetenekli idi Bundan dolayi halk tarafindan gayet sevilip tutuldu Sitt ul Mulk un tek devlet idarecilik doneminde Vezirler sik sik degistirildi Bu nedenle devlet yonetiminde istikrar saglanmadi 1026 da Sitt ul Mulk oldukten sonra Fatimi saraylilarindan olusan uc kisilik bir Veziriyet heyeti devletin idaresini eline aldi Bu heyet her gun Halife Az Zahir ile birlikte toplanarak onemli devlet islerini gorusup kararlar almaya basladi Misir da kuraklik aclik ve salgin Misir da genellikle Nil Nehri mevsimlik selleri ile yatagindan tasmasi ile nehir kenarindaki tarim arazilerinin gayet mumbit olmasini saglamaktadir Fakat 1023 1025 doneminde Nil Nehri nispeten kurumustu ve bu seller ve nehrin yatagindan tasmasi ortaya cikmadi Dolayisiyla Misir da kuraklik ortaya cikti ve ulkenin tarimi buyuk bir buhrana girdi Ulkede tarimin buhrana girmesi ile buyuk bir aclik basladi Bunu kuraklik ve aclik halk arasinda veba salginin baslayip yayilmasi takip etti Bu kuraklik aclik ve salgin Misir da hem kirsal hem de sehirsel alanlarda gayet buyuk sayida olumlere neden oldu Misir koyluleri gecinebilmek icin eskiyaliga basladilar Bu eskiyalarin saldirilarina Hicaz a hacca gitmekte olan haci adaylari ve hacdan geri donmekte olan hacilar bile hedef oldular Devlet ulkede sigir irkinin kaybolmasini onleme hedefiyle sigir kesimini cok siki kurallar altina aldi ve hemen hemen buyuk hayvan kesimleri bu kurallarla yasakladi Sut ve sut mamulleri bulunmaz oldu ayni sekilde tavuk eti ve yumurta hemen hemen ortadan kalkti Develere bile yeter miktarda besin bulunamadigi icin bircok deve kesildi Devlet pazar mufettisleri kullanarak ve ekmek fiyatlarinin cok altinda bugday satarak ekmek fiyatlarinin gayet yukselmesini onlemeye calisti Ama kuraklik uzadikca bu devlet bugday ve zahire ambarlarindaki stoklar da eriyip gayet dusuk seviyelere indi Ulkede halk at katir esek gibi is hayvanlarina ve evcil hayvanlarina yem ve iase bulunamadigi icin bunlari kesip insan besini olarak kullandilar Ornegin Kahire de halifenin buyuk saray ahirlarinda bulunan cok sayida at yem bulunmadigi icin boylece telef oldular Halife az Zahir in Kahire de teftisler ibadet ve gezintileri icin sadece saray ahirinda tek at bulundugu ve halifenin maiyetinin at uzerindeki halifeyi yaya olarak takip ettikleri belgelenmistir Kuraklik ve buyuk tarimin buhrana girmesi dolayisiyla devlet vergi toplayamaz hale dusmustu ve devlet harcamalarina da gayet buyuk zorlamalara olmakta idi 1026 da Nil Nehri selleri tekrar yuksek olarak geldi Ziyadet el nil Nil in ziyadeligi adi verilen nehrin yukselip tasip genis arazileri su baskinina ugratmasi da tarimda gayet yuksek verimler saglanmasina neden oldu Bundan sonra Nil Nehir nin normal mevsimlik seyrini almasi Misir in tekrar munbit ve zengin tarim ulkesi olmasina geri donmesini olusturdu Vezir Ali Bin Carcarai iktidar gucunu ele almasi Halife Az Zahir in son yillarinda Ali Bin Carcarai rakiplerini elimine ederek Vezir oldu ve devlet iktidar gucunu eline toplamayi basardi 1024 1029 doneminde Filistin ve Suriye de gayet ciddi Bedevi Arap asiretleri isyanlari cikmisti Vezir Ali Bin Carcarai halife Az Zahir e Vezir olarak gorevde iken once 1029 a kadar Bedevi Arap asiretlerinin isyanlari ile devamli ugrasmak zorunda kaldi En sonunda parcala ve yonet siyasetini diplomatik yollarla gayet kurnazca kullanmasi sayesinde isyanci Bedevi Arap asiretleri birbirlerine rakip dusurdu Boylece zayiflayan ayaklanmacilar Fatimiler ordusu komutani olan Anustekin ad Dizbiri tarafindan kolayca ayri ayri tepelendi ve 1029 da Bedevi asiretleri isyanlarinin son bulmasi saglandi Suriye isyanlari Zahir in halife olmasi sirasinda Fatimilerin Suriye deki iktidar gucu yerel ayaklanmalar nedeni ile tehdit altina girmisti Fakat Fatimilerin Turk asilli askeri komutani olan Anustekin ad Dizbiri nin yetenekli idaresi ve gayreti ile bu tehdit ortadan kaldirildi Anustekin in ilk bastirma faaliyeti Arap Bedevi asiret seyhi olan Salih bin Mufrac a karsi oldu 1024 te Cerahi Hasan Bin Mufrac adli bedevi asiret reisi tekrar bir ayaklanma baslatti Bu bedevi asireti Bizanslilardan Halep sehrini eline gecirdi Hasan Bin Mufrac burada bagimsiz bir hukumdar gibi hukum surmeye basladi Hemen bu siralarda ve Kalbi asiretinden asiret reisi Sinan Bin Suleyman ve Salih Bin Mirdas da ayaklandilar Hasan Bin Mufrac bunlarla bir muttefiklik anlasmasi yapti Bu anlasmaya gore Sam Sinan Bin Suleyman Halep Salih Bin Mirdas ve Filistin ise Hasan Bin Mufrac idaresine verildi Bu bedevi muttefikler uzerine gonderilen bir Fatimiler ordusu Askelon da bu muttefikler maglup ettiler Fakat bu sirada Sinan Bin Suleyman oldu Bundan sona Kalbi asireti Fatimilere destek vermeye basladi Bu firsati yakalayan Fatimiler ordu komutani Anustekin ad Dizbiri 1020 de Filistin de Ukuvana da Salih Bin Mirdas ile Hasan Bin Mufrac in birlesik ordusunu buyuk bir maglubiyete ugratti Bu muharebede Salih Bin Mirdas olduruldu ve Hasan Bin Mufrac ise Bizanslilara kacip onlara sigindi Boylece Anustekin in gayet yetenekli cabalari ile Suriye de isyanlar bastirildi ve Suriye uzerinde Fatimiler iktidar gucu tekrar guclendirildi Bizanslilarla baris ve savas 1028 de VIII Konstantin in imparator olarak idare etmesinin son yilinda Bizans Imparatorlugu ile Fatimiler arasinda bir baris antlasmasi yapildi Bu anlasma Sultan Hakim in emri ile yiktirilan Kudus tekiKutsal Kabir Kilisesi nin restorasyonu kabul edildi Ayni antlasma ile Konstantinopolis te bulunan ve Kudus teki Sultan Hakim in Kutsal Kabir Kilisesi nin yikmasina misilleme olarak yikilip harabeye dondurulmus olan Arap musluman camii restore edilmesi kabul edildi Bizans arazilerinde bulunan tum Musluman camilerinde Cuma hutbelerinin sadece Fatimiler Halifesi adina olmasi da kabul edildi Fakat Bizanslilar ve Fatimiler arasindaki catismalar Suriye deki bedevi Arap kabilelerinin Bizans arazilerinin yaptiklari ganimet alma ve kole toplama akinlari ile devam etti Bizans Imparatoru olan III Romanos Argyros 1030 da ozellikle Halep te yerlesik Salih Bin Murdas in akinlarina karsilik olmak uzere buyuk bir Bizans ordusuyla bir dogu askeri seferine giristi Fakat bu buyuk Bizans ordusu Antakya civarinda bulunan Azzaz da Fatimiler ordusu tarafindan pusuya dusuruldu Bizanslilar buyuk bir maglubiyete ugradilar ve Bizans ordusu buyuk zayiat verdi Iki yil sonra 1032 de Fatimilere karsi Bizanslilar iki onemli basari kazandilar General Georgios Maniakes komutasindaki Bizans kara ordusu Edessa modern Sanliurfa sehrini kusatip bu kentin tekrar Bizanslilar eline gecmesini sagladi Fatimiler ordusunun bu sehri kusatmasi ise Bizans Komutani Georgios Maniakes tarafindan yapilan direnis nedeni ile basarisiz kaldi Diger taraftan 1032 de Akdeniz de Bizans donanmasi Sicilya ve Magrip ten gelen ve Adriyatik Denizi kiyilarini talan etme hedefi olan bir Arap deniz filosunu buyuk bir yenilgiye ugrattilar 1032 de General Georgios Maniakes Fatimiler e gayet zayif olarak tabi olan Sicilya Emirligi ne karsi Sicilya ya bir deniz seferine gecti Bu seferde basarili oldu ve adanin hemen hemen yarisini eline gecirdi Fakat Georgios Maniakes imparator ile anlasmazliga dustugu icin geri cekilmek zorunda kaldi ve Sicilya Emirligi kaybettigi arazileri geri almakta zorluk cekmedi Halifenin olumuHalife Az Zahir Kahire de cikmis olan veba salgininda bu hastaliga tutularak 13 Haziran 1036 da oldu On bes yil Fatimiler Halifesi ve Imam gorevi yapmisti Yerine halife olarak 6 yasinda cocuk olan oglu El Mustensir Billah gecti Ayrica bakinizFatimi Devleti Fatimi halifeler listesiKaynakca Ing cev M de Slane 1843 Ibn Khallikan s Biographical Dictionary Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland Cilt 8 say 130 Bu restorasyonu saglamak icin Bizans Imparatoru IX Konstantinos gayet buyuk meblaglar sarf etmeye basladi Bu restorasyon Konstantinopolis ten gonderilen ozel ustalar tarafindan yapildi ve ancak 1045 te tamamlandi Bu restorasyona ragmen bu kilisesini bircok kismi harabelik olarak kalmisti Foakes Jackson Frederick John 1921 An Introduction to the History of Christianity A D 590 1314 Londra Macmillan 1 Dis baglantilarJulien Charles Andre Julien 1931 Yeni bas 1994 Histoire de l afrique du Nord des origines a 1830 Paris Payot ISBN 978 2 228 88789 2 Fransizca http www hukam net family php fam 95 10 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arapca Ismaili net websitesinde az Zahir 411 427 1021 1036 maddesi 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Druze History ve Culture websitesinde az Zahir 31 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Zahir Fatimi halifesi Dogumu 20 Haziran 1005 Olumu 13 Haziran 1036 Resmi unvanlarOnce gelen El Hakim Bi Emrillah Fatimi Halifesi 23 Temmuz 1021 13 Haziran 1036 Sonra gelen El Mustansir BillahSii Islam unvanlariOnce gelen El Hakim Bi Emrillah Isma il iyye Imami ve Fatimi Halifesi Hafiziyye Mecidiyye Siʿa Isma ili Imami 1021 1036 Sonra gelen El Mustansir Billah Isma il iyye Imami ve Fatimi Halifesi