III. Romanos veya III. Romanus Argyrus, (Yunanca: Ρωμανός Γ΄ Αργυρός, Rōmanos III Argyros), (d. 968 - o. 11 Nisan 1034), 15 Kasım 1028 ile 11 Nisan 1034 döneminde Bizans İmparatorluğu yapmıştır. "Argirus" unvanı Yunanca "gümüş" kelimesinden gelmekte ve üye olduğu soylu ailenin adıdır. Romanos partisiyien sınıfından soylu bir ailenin mensubu idi. İmparatorluğun önemli bir yargı organında bir Yüksek Hakim, Ayasofya Kilisesi İdarecisi (ekonomos) ve VIII. Konstantinos'un İmparatorluk döneminde Konstantinopolis Eparkhos'u (valisi) idi. VIII. Konstantinos'un zoru ile karısını boşayıp imparator'un kızı olan Zoi ile evlendirildi; o üç gün sonra ölünce Bizans İmparatorluğu tahtına geçti. Altı yıl saltanattan sonra Zoi ile arası hiç iyi olmadığı için 1034'te Zoi'nin entrikaları ile Saray'da banyo yapmakta iken öldürüldü.
III. Romanos Argiros Ρωμανός Γ΄ Αργυρός, Rōmanos III Argiros | |
---|---|
III. Romanos'un gümüş 'u | |
Bizans İmparatoru | |
Hüküm süresi | 15 Kasım 1028 - 11 Nisan 1034 |
Önce gelen | VIII. Konstantinos |
Sonra gelen | IV. Mihail |
Doğum | 968 Ierapolis, Thrakesion, Bizans İmparatorluğu |
Ölüm | 11 Nisan 1034 Konstantinopolis |
Eş(ler)i | Helena Zoi |
Hanedan | Makedon Hanedanı Argyros Ailesi |
Yaşamı
Romanos Argyros'in babasının adı bilinmemekle beraber, Argyros ailesinin bir üyesi olduğu bilinmektedir. Ama Romanos'un büyük-büyük babası I. Romanos'tu. İmparator II. Basileios'un saltanat döneminde Romanos bir hakim olarak vazife yaptı; önceden sonra tahta gelen VIII. Konstantinos döneminde Konstantinopolis şehrinin praefectus urbanus'luğu (idari valiliği) yaptı. Bu görevde iken VIII. Konstantinos'in dikkatini çekti. İmparator Konstantinos kendisine uygun bir imparator varisi bulduğunu düşünerek Romanos'u karısından ayrılarak onu bir manastıra göndermesine ve İmparator'un kızı ve İmparator'un varisi olan Zoi ile evlenmeye zorladı. Romanos ile Zoi'nin nikâh töreni 12 Kasım 1028'de yapıldı ve bundan üç gün sonra VIII. Konstantinos öldü. Varisi olan Zoi'nin kocası olarak III. Romanos, Bizans İmparatorluğu tahtına geçti.
Romanos dışarıdan gelmiş olan yeni İmparator olduğu için kendini halka gösterip sevdirmeye çok önem vermekteydi. Fakat bu konuda yaptığı teşebbüsler çok kere istediği neticeleri vermemiştir. Şehri imar edip yeni binalarla süslemek için büyük harcamalar yaptı. Keşişlere ve manastırlara finans sağlamak için arazi bağışları yaptı. Fakat bu yüksek harcamaları devlet hazinesini boşalttı. Ya vergileri artırması ya da harcamaları kesmesi gerekti. Ne yazık ki bu iki tedbirleri uygun olarak almakta başarı kazanamadı ve aldığı yetersiz tedbirlerle de büyük halk kesimlerini ve saraylıları kendine gücendirdi.
Romanos, kendini bir "filozof kral" olarak görmeye çalışmaktaydı. Aynı zamanda kendinin büyük bir ordu komutanı olduğunu herkese kabul ettirmek istemekteydi. 1030'da Romanos, Müslümanların her yıl Bizans sınırlarını geçerek, doğuda Bizans topraklarına akıncı hücumları yapıp talan toplayıp geri dönmelerini önlemek için, Suriye üzerine bir askeri sefere çıktı. Büyük bir Bizans ordusu'nun başına geçerek, Halep üzerine doğru yürüyüşe geçti. Fakat bu orduyla Bizans topraklarından hemen ayrılmıştı ki, Antioch (Antakya) civarında Araplar tarafından Azaz mevkiinde pusuya düşürüldü ve yapılan muharebede Bizans Ordusu büyük zayiat verdi. Bu yüzden Romanos şahsen halk gözünde gayet beğenilmez kişi oldu.
Fakat Bizans'ın bu mağlubiyete karşılık, iki yıl sonra 1032'de Bizanslılar iki önemli başarı kazandılar. General Georgios Maniakes komutasındaki Bizans kara ordusu Edessa (Urfa) şehrini kuşatıp tekrar Bizanslılar eline geçmesini sağladı. Diğer taraftan Bizans donanması Sicilya ve Mağrip'ten gelen ve Adriyatik Denizi kıyılarını talan etme hedefi olan bir Arap deniz filosunu büyük bir yenilgiye uğrattılar. Fakat bu galibiyetler ahaliye, Romanos'un 1030 yılındaki yenilgisini unutturmaya ve yeniden popüler olmasını sağlamaya yetmedi.
Ülkenin aristokratlarından biri olan Romanos, kendinden önce gelen İmparatorların aristokratları kontrol etmek için onların imtiyazlarını azaltma siyasetinden ayrıldı ve onların menfaatlerini korumayı hedef alan tedbirler uygulamaya başladı. Aristokratların vergilerini azalttı. Topraklarını aristokratların kontrolü altında tutulmayan serbest köylülerin tekrar serf olma durumuna düşmelerine karşı gelmedi. Devlet saray harcamalarını azaltma tedbirleri almak isteğiyle karısının harcamalarına bir sınır koymaya çalıştıysa da bunu başaramadı, Fakat bu istekleri karısı Zoi ile arasında zaten soğuk olan ilişkileri daha da kötüleştirdi.
III. Romanos, çoğu kardeşinin karısı Theodora'nın kışkırtmaları nedeni ile, 1029'da ve 1030'da birkaç siyasi komplolarla karşılaştı. Bu komplolara kurban gitmeden tahtını kurtarmayı başardı.
1034 yılında, komplo söylentilerinin ortaya çıkmasına sebebiyet verecek biçimde öldü. Ardından bunun bir komplo sonucu olduğu söylentileri Konstantinopolis'de yayıldı. Bu söylentilerin başında, İmparatoriçe Zoi'nin Paflagonyalı mütevazı bir köylü genci olan ama yakınları sarayda hadom idareciler olan Mihail adlı bir gence aşık olması ve onunla birlikte olabilmek için Romanos'a karşı bir komplo hazırlandığı ve Romanos'un ölümü bu komplodan dolayı olması gelmektedir. Bu söylentilerin bazılarına göre ise, Romanos'un son zamanlarında gösterdiği zafiyet ve hastalıklar, Zoi ile Mihail'in yavaş çalışan bir zehri, Romanos'a uygulamalarından dolayı, Romanos'un öldüğü yönündeydi.
İmparator, 21 Nisan 1304 Cuma sabahı erkenden, o günkü Paskalya törenlerine hazırlanmak için saraydaki banyoya gitmişti ve çok geçmeden büyük bir gürültü ile İmparatorun hamam dairesinde ölmek üzere olduğu büyük vaveyla ile saraya yayıldı. Zamanının yüksek bir idarecisi olan ve ünlü bir tarih yazarı Mihail Psellos'a göre, İmparator havuza daldıktan sonra hizmetkarlarından birisi başını şu içinde tutmuş ve hemen hemen boğulmasına neden olmuş ve daha hayatını kaybetmeden kollarından tutularak Romanos orada bulunan bir yatağa konulmuş ve acil durumu büyük vaveyla ile Saray'a açıklanmıştır. Etrafına gelenler Romanos'un ölmek üzere olduğunu anlamışlardı. Karısı Zoi bile geldiğinde kocasının son nefeslerini verdiğini görüp yanından ayrılmıştı. Hemen sonra Romanos son nefesini vermiştir.
Ailesi
III. Romanos Agriros'un birinci eşi Helena'dan bir kızı olmuştur:
- (Birinci ismi bilinmeyen) Argyra: Kutsal Roma-Germen İmparatoru III. Henry ile nişanlanmıştır.
İkinci karısı olan Zoi ile evliğinden hiç çocukları olmamıştır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Psellos, Mihail (çev. İşin Demirkent) (1992) Mihail Psellos'un Khronographiası, Birinci Kitap, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları XIX.Dizi .
- Genel
- Psellos, Mihail (çev. Işın Demirkent) (1992) Mihail Psellos'un Khronographiası, Birinci Kitap, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları XIX. Dizi - Sa.12.
- Gregory, Timothy E. (2008). Bizans Tarihi. çev. Esra Ermert. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN .
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN .
- Norwich, John Julius [1991), Byzantium: The Apogee, Londra:Penguin say.270-277 (İngilizce)
Dış kaynaklar
Wikimedia Commons'ta III. Romanos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: VIII. Konstantinos | Bizans İmparatoru 1028–1034 Zoi ile ortak iktidarda | Sonra gelen: IV. Mihail |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
III Romanos veya III Romanus Argyrus Yunanca Rwmanos G Argyros Rōmanos III Argyros d 968 o 11 Nisan 1034 15 Kasim 1028 ile 11 Nisan 1034 doneminde Bizans Imparatorlugu yapmistir Argirus unvani Yunanca gumus kelimesinden gelmekte ve uye oldugu soylu ailenin adidir Romanos partisiyien sinifindan soylu bir ailenin mensubu idi Imparatorlugun onemli bir yargi organinda bir Yuksek Hakim Ayasofya Kilisesi Idarecisi ekonomos ve VIII Konstantinos un Imparatorluk doneminde Konstantinopolis Eparkhos u valisi idi VIII Konstantinos un zoru ile karisini bosayip imparator un kizi olan Zoi ile evlendirildi o uc gun sonra olunce Bizans Imparatorlugu tahtina gecti Alti yil saltanattan sonra Zoi ile arasi hic iyi olmadigi icin 1034 te Zoi nin entrikalari ile Saray da banyo yapmakta iken olduruldu III Romanos Argiros Rwmanos G Argyros Rōmanos III ArgirosIII Romanos un gumus uBizans ImparatoruHukum suresi15 Kasim 1028 11 Nisan 1034Once gelenVIII KonstantinosSonra gelenIV MihailDogum968 Ierapolis Thrakesion Bizans ImparatorluguOlum11 Nisan 1034 KonstantinopolisEs ler iHelena ZoiHanedanMakedon Hanedani Argyros AilesiYasamiRomanos Argyros in babasinin adi bilinmemekle beraber Argyros ailesinin bir uyesi oldugu bilinmektedir Ama Romanos un buyuk buyuk babasi I Romanos tu Imparator II Basileios un saltanat doneminde Romanos bir hakim olarak vazife yapti onceden sonra tahta gelen VIII Konstantinos doneminde Konstantinopolis sehrinin praefectus urbanus lugu idari valiligi yapti Bu gorevde iken VIII Konstantinos in dikkatini cekti Imparator Konstantinos kendisine uygun bir imparator varisi buldugunu dusunerek Romanos u karisindan ayrilarak onu bir manastira gondermesine ve Imparator un kizi ve Imparator un varisi olan Zoi ile evlenmeye zorladi Romanos ile Zoi nin nikah toreni 12 Kasim 1028 de yapildi ve bundan uc gun sonra VIII Konstantinos oldu Varisi olan Zoi nin kocasi olarak III Romanos Bizans Imparatorlugu tahtina gecti Ayasofya da Zoi nin mozaigi Romanos disaridan gelmis olan yeni Imparator oldugu icin kendini halka gosterip sevdirmeye cok onem vermekteydi Fakat bu konuda yaptigi tesebbusler cok kere istedigi neticeleri vermemistir Sehri imar edip yeni binalarla suslemek icin buyuk harcamalar yapti Kesislere ve manastirlara finans saglamak icin arazi bagislari yapti Fakat bu yuksek harcamalari devlet hazinesini bosaltti Ya vergileri artirmasi ya da harcamalari kesmesi gerekti Ne yazik ki bu iki tedbirleri uygun olarak almakta basari kazanamadi ve aldigi yetersiz tedbirlerle de buyuk halk kesimlerini ve saraylilari kendine gucendirdi Romanos kendini bir filozof kral olarak gormeye calismaktaydi Ayni zamanda kendinin buyuk bir ordu komutani oldugunu herkese kabul ettirmek istemekteydi 1030 da Romanos Muslumanlarin her yil Bizans sinirlarini gecerek doguda Bizans topraklarina akinci hucumlari yapip talan toplayip geri donmelerini onlemek icin Suriye uzerine bir askeri sefere cikti Buyuk bir Bizans ordusu nun basina gecerek Halep uzerine dogru yuruyuse gecti Fakat bu orduyla Bizans topraklarindan hemen ayrilmisti ki Antioch Antakya civarinda Araplar tarafindan Azaz mevkiinde pusuya dusuruldu ve yapilan muharebede Bizans Ordusu buyuk zayiat verdi Bu yuzden Romanos sahsen halk gozunde gayet begenilmez kisi oldu Fakat Bizans in bu maglubiyete karsilik iki yil sonra 1032 de Bizanslilar iki onemli basari kazandilar General Georgios Maniakes komutasindaki Bizans kara ordusu Edessa Urfa sehrini kusatip tekrar Bizanslilar eline gecmesini sagladi Diger taraftan Bizans donanmasi Sicilya ve Magrip ten gelen ve Adriyatik Denizi kiyilarini talan etme hedefi olan bir Arap deniz filosunu buyuk bir yenilgiye ugrattilar Fakat bu galibiyetler ahaliye Romanos un 1030 yilindaki yenilgisini unutturmaya ve yeniden populer olmasini saglamaya yetmedi Ulkenin aristokratlarindan biri olan Romanos kendinden once gelen Imparatorlarin aristokratlari kontrol etmek icin onlarin imtiyazlarini azaltma siyasetinden ayrildi ve onlarin menfaatlerini korumayi hedef alan tedbirler uygulamaya basladi Aristokratlarin vergilerini azaltti Topraklarini aristokratlarin kontrolu altinda tutulmayan serbest koylulerin tekrar serf olma durumuna dusmelerine karsi gelmedi Devlet saray harcamalarini azaltma tedbirleri almak istegiyle karisinin harcamalarina bir sinir koymaya calistiysa da bunu basaramadi Fakat bu istekleri karisi Zoi ile arasinda zaten soguk olan iliskileri daha da kotulestirdi III Romanos cogu kardesinin karisi Theodora nin kiskirtmalari nedeni ile 1029 da ve 1030 da birkac siyasi komplolarla karsilasti Bu komplolara kurban gitmeden tahtini kurtarmayi basardi 1034 yilinda komplo soylentilerinin ortaya cikmasina sebebiyet verecek bicimde oldu Ardindan bunun bir komplo sonucu oldugu soylentileri Konstantinopolis de yayildi Bu soylentilerin basinda Imparatorice Zoi nin Paflagonyali mutevazi bir koylu genci olan ama yakinlari sarayda hadom idareciler olan Mihail adli bir gence asik olmasi ve onunla birlikte olabilmek icin Romanos a karsi bir komplo hazirlandigi ve Romanos un olumu bu komplodan dolayi olmasi gelmektedir Bu soylentilerin bazilarina gore ise Romanos un son zamanlarinda gosterdigi zafiyet ve hastaliklar Zoi ile Mihail in yavas calisan bir zehri Romanos a uygulamalarindan dolayi Romanos un oldugu yonundeydi III Romanos un banyoda oldurulmesi Ioannis Skilicis vakainamesi Imparator 21 Nisan 1304 Cuma sabahi erkenden o gunku Paskalya torenlerine hazirlanmak icin saraydaki banyoya gitmisti ve cok gecmeden buyuk bir gurultu ile Imparatorun hamam dairesinde olmek uzere oldugu buyuk vaveyla ile saraya yayildi Zamaninin yuksek bir idarecisi olan ve unlu bir tarih yazari Mihail Psellos a gore Imparator havuza daldiktan sonra hizmetkarlarindan birisi basini su icinde tutmus ve hemen hemen bogulmasina neden olmus ve daha hayatini kaybetmeden kollarindan tutularak Romanos orada bulunan bir yataga konulmus ve acil durumu buyuk vaveyla ile Saray a aciklanmistir Etrafina gelenler Romanos un olmek uzere oldugunu anlamislardi Karisi Zoi bile geldiginde kocasinin son nefeslerini verdigini gorup yanindan ayrilmisti Hemen sonra Romanos son nefesini vermistir AilesiIII Romanos Agriros un birinci esi Helena dan bir kizi olmustur Birinci ismi bilinmeyen Argyra Kutsal Roma Germen Imparatoru III Henry ile nisanlanmistir Ikinci karisi olan Zoi ile evliginden hic cocuklari olmamistir KaynakcaOzel Psellos Mihail cev Isin Demirkent 1992 Mihail Psellos un Khronographiasi Birinci Kitap Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari XIX Dizi ISBN 975 16 0485 0 GenelPsellos Mihail cev Isin Demirkent 1992 Mihail Psellos un Khronographiasi Birinci Kitap Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari XIX Dizi Sa 12 ISBN 975 16 0485 0 Gregory Timothy E 2008 Bizans Tarihi cev Esra Ermert Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 978 975 08 1507 2 Alexander Kazhdan Ed 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press ISBN 0 19 504652 8 Norwich John Julius 1991 Byzantium The Apogee Londra Penguin ISBN 0 14 011448 3 say 270 277 Ingilizce Dis kaynaklarWikimedia Commons ta III Romanos ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi unvanlarOnce gelen VIII Konstantinos Bizans Imparatoru 1028 1034 Zoi ile ortak iktidarda Sonra gelen IV Mihail