İldırım Almaszade (Azerbaycan: İldırım Almaszadə; 25 Mart, 1907; Bakü, , Rus İmparatorluğu - 14 Ocak, 1952; Elazığ, Türkiye) şairidir.
Almas İldırım | |
---|---|
Doğum | İldırım Almaszade 25 Mart 1907 Bakü, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 14 Ocak 1952 (44 yaşında) Elazığ, Türkiye |
Meslek | Şair |
Vatandaşlık | Türkiye |
1930 yılında Sovyet idaresinde muhalif olması nedeniyle Dağıstan'a sürülmüş, burada kalması tehlikeli görülünce, Türkmenistan'a gönderilmiştir. Hayatı tehlikeye girince Türkiye'ye sığınmıştır.
Hayatı
Babası ve annesi 'dır. Çiftçilikle uğraşan aile 'un kentindendirler.
Almas İldırım, 1914-1915 yıllarında İran'dan gelen işçiler için açılan "İttihad" mektebine kaydoldu. Okul esasen Farsça olmasına rağmen Azerbaycan dili ile eğitim yapılıyordu. Okulu bitirdiğinde Farsça okuyor ve konuşabiliyordu. Şairin üniversite seçiminde 'ı seçmesinde büyük önemi vardır.
Almas İldırım, 1927'de Azerbaycan Devlet Üniversitesi'nin 'ne kayıt olmuşsa da; babası "tacir" olduğu için üniversiteden uzaklaştırılır. Asıl atılma sebebi yazdığı şiirlerinin içerikleri ve Türkiye'de bazılarının yayımlanmasıdır.
Üniversiteden atıldıktan sonra 'ne girer.
Bu devirde 'nı aydınlatarak, ileri götürmeye çalışan teşkilatlar kurulmaya başlamıştır.
'a sürülmesine sebep olan şiir de, Türkiye'de Hayat dergisince yayınlamıştır.
"Zirvende oynayaşan rüzgarlar acı, Yıllardır görünmez başımın tacı, Anlat ki derdinin nedir ilacı, Nedir bu dumandan tüller, a dağlar? Boynunda kızıldan rengin bir deste, Laleler dağılmış yolların üste, Gel sen bu ülkeden bin kurban iste, Senden esirgemez, yollar, a dağlar!..."
Daha sonra eşi Ziver Hanım ve üç aylık çocuğuyla İran'a gitmeye karar verir. Yolda gittiği kervandan ayrılır ve tek başına gitmeye çalışırlar. İran'a vardıklarında İran polisince tutuklanıp hapise mahkûm edilirler. Casus olabileceği düşüncesiyle çeşitli işkencelere maruz kalır, sağlığı bozulur ve hapisten çıktıntan sonra çok kötü bir hayat yaşar.
Şair için artık gurbet yılları başlamıştır. Ve Türkiye'de önce Elazığ'a, sonra Palu ilçesi Karaçor bucağında ilkokulda vekil öğretmenlik yapar. Sonradan Elazığ'da iskan memurluğu yapar. Bir süre sonra da Malatya iskan müdürlüğüne kadar varır.
İldırım çiftinin 1936 yılında ikiz çocukları dünyaya gelir. Onlara "Eldegez" ve "Yurdavar" adlarının verir ki; bir gün yine topraklarına dönsün, orada gezsinler istemektedir. Ne var ki çocukları, ağır hastalığa yakalanarak aynı gün ölürler. Bu yazarın "Bir Günde Ölen" adlı şiirinde geçer.
Daha sonradan annesinin ölümü, eşinin acılara dayanamaması ve babasının hapse atılarak sonradan serbest bırakılması ve vefatı, yazarı çok yıpratır. 14 Ocak 1952'de halen vatan hasretiyle yanıp tutuşan Yıldırım, gözlerini kapatır. Mezarı Malatya'nın Kale kasabasındadır.
Edebi Şahsiyeti
Şair, şiilrerinde imza olarak "A.Y." - "A-zâde" - "A.İ. - "Almaszâde İ." imzalarını kullanmıştır.
İlk şiirleri Maarif ve Medeniyet, Şarq Qadını ve Maarif İşçisi dergilerinde yayımlanır.
Şairin yazdığı tüm şiirler, bir yerde tutulamamış ve peşine düşülememiştir. Çoğu şiiri Türkiye'de kitabında yayımlanmıştır.
Kaynakça
- - Sayı 120 - Haziran 1999
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ildirim Almaszade Azerbaycan Ildirim Almaszade 25 Mart 1907 Baku Rus Imparatorlugu 14 Ocak 1952 Elazig Turkiye sairidir Almas IldirimDogumIldirim Almaszade 25 Mart 1907 1907 03 25 Baku Rus ImparatorluguOlum14 Ocak 1952 44 yasinda Elazig TurkiyeMeslekSairVatandaslikTurkiye 1930 yilinda Sovyet idaresinde muhalif olmasi nedeniyle Dagistan a surulmus burada kalmasi tehlikeli gorulunce Turkmenistan a gonderilmistir Hayati tehlikeye girince Turkiye ye siginmistir HayatiBabasi ve annesi dir Ciftcilikle ugrasan aile un kentindendirler Almas Ildirim 1914 1915 yillarinda Iran dan gelen isciler icin acilan Ittihad mektebine kaydoldu Okul esasen Farsca olmasina ragmen Azerbaycan dili ile egitim yapiliyordu Okulu bitirdiginde Farsca okuyor ve konusabiliyordu Sairin universite seciminde i secmesinde buyuk onemi vardir Almas Ildirim 1927 de Azerbaycan Devlet Universitesi nin ne kayit olmussa da babasi tacir oldugu icin universiteden uzaklastirilir Asil atilma sebebi yazdigi siirlerinin icerikleri ve Turkiye de bazilarinin yayimlanmasidir Universiteden atildiktan sonra ne girer Bu devirde ni aydinlatarak ileri goturmeye calisan teskilatlar kurulmaya baslamistir a surulmesine sebep olan siir de Turkiye de Hayat dergisince yayinlamistir Zirvende oynayasan ruzgarlar aci Yillardir gorunmez basimin taci Anlat ki derdinin nedir ilaci Nedir bu dumandan tuller a daglar Boynunda kizildan rengin bir deste Laleler dagilmis yollarin uste Gel sen bu ulkeden bin kurban iste Senden esirgemez yollar a daglar Daha sonra esi Ziver Hanim ve uc aylik cocuguyla Iran a gitmeye karar verir Yolda gittigi kervandan ayrilir ve tek basina gitmeye calisirlar Iran a vardiklarinda Iran polisince tutuklanip hapise mahkum edilirler Casus olabilecegi dusuncesiyle cesitli iskencelere maruz kalir sagligi bozulur ve hapisten ciktintan sonra cok kotu bir hayat yasar Sair icin artik gurbet yillari baslamistir Ve Turkiye de once Elazig a sonra Palu ilcesi Karacor bucaginda ilkokulda vekil ogretmenlik yapar Sonradan Elazig da iskan memurlugu yapar Bir sure sonra da Malatya iskan mudurlugune kadar varir Ildirim ciftinin 1936 yilinda ikiz cocuklari dunyaya gelir Onlara Eldegez ve Yurdavar adlarinin verir ki bir gun yine topraklarina donsun orada gezsinler istemektedir Ne var ki cocuklari agir hastaliga yakalanarak ayni gun olurler Bu yazarin Bir Gunde Olen adli siirinde gecer Daha sonradan annesinin olumu esinin acilara dayanamamasi ve babasinin hapse atilarak sonradan serbest birakilmasi ve vefati yazari cok yipratir 14 Ocak 1952 de halen vatan hasretiyle yanip tutusan Yildirim gozlerini kapatir Mezari Malatya nin Kale kasabasindadir Edebi SahsiyetiSair siilrerinde imza olarak A Y A zade A I Almaszade I imzalarini kullanmistir Ilk siirleri Maarif ve Medeniyet Sarq Qadini ve Maarif Iscisi dergilerinde yayimlanir Sairin yazdigi tum siirler bir yerde tutulamamis ve pesine dusulememistir Cogu siiri Turkiye de kitabinda yayimlanmistir Kaynakca Sayi 120 Haziran 1999