Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Physalis peruviana veya Altın çilek, Physalis cinsine bağlı meyveli bir bitki türüdür.
| Physalis peruviana | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
| Değerlendirilmedi (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Physalis peruviana | |||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Physalis peruviana (Altın çilek, ham) | |
|---|---|
 | |
| Besin değeri | |
| Enerji 220 kJ (50 kcal) | |
| Karbonhidrat | 11.2 g |
| Yağ | 0.7 g |
| Protein | 1.9 g |
| Su | 85.4 g |
| A vitamini | 36 μg (%4) |
| Tiyamin (Vit. B1) | 0.11 mg (%8) |
| Riboflavin (Vit. B2) | 0.04 mg (%3) |
| C vitamini | 11 mg (%18) |
| Kalsiyum | 9 mg (%1) |
| Demir | 1 mg (%8) |
| Fosfor | 40 mg (%6) |
| USDA Database entry Oranlar yetişkinler için alınması önerilen oranlardır. | |
Dağılım ve habitat
Ekvador'da And Dağları, Şili, Kolombiya ve Peru'yaözgüdür. Ormanlık alanlarda, 500-3.000 m (1.600-9.800 ft) yükseklikte yetişse de, sıcak iklimlere sahip olan Okyanusya ve Pasifik adalarında deniz seviyesinde de büyüyebilir.
Kullanımı
Meyvesi birçok tatlı yiyecek yapımında ve salatalarda kullanılabilir. Yapılan basit araştırmalar içeriğindeki polifenol ve Vitamin C oranının hasat zamanına ve toplanışına göre değiştiğini göstermiştir. Afrika'da, altın çilek yaprakları geleneksel olarak yaraları tedavi etmek için alçı olarak, bitkinin farklı kısımları ise ishali tedavi etmek için kullanılır.
Galeri
-
![image]()
Physalis peruviana -
![image]()
Tüylü kabuğu -
![image]()
Çiçeği -
![image]()
Olgunlaşmamış meyvenin yeşil hali -
![image]()
Kaynakça
- ^ "Physalis peruviana L". The Plant List. Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden. 2023. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ "GBIF". 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ . 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ a b Morton JF (1987). "Cape gooseberry, Physalis peruviana L. in Fruits of Warm Climates". Purdue University, Center for New Crops & Plant Products. 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ a b "Physalis peruviana (Cape gooseberry)". Invasive Species Compendium, CABI. 2018. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2018.
- ^ Bravo, K; Sepulveda-Ortega, S; Lara-Guzman, O; Navas-Arboleda, A. A.; Osorio, E (2015). "Influence of cultivar and ripening time on bioactive compounds and antioxidant properties in Cape gooseberry (Physalis peruviana L.)". Journal of the Science of Food and Agriculture. 95 (7): 1562-9. doi:10.1002/jsfa.6866. (PMID) 25131258.
- ^ Njoroge, Grace Njeri; Kibunga, Joan Wanjiku (2007). "Herbal medicine acceptance, sources and utilization for diarrhoea management in a cosmopolitan urban area (Thika, Kenya)". African Journal of Ecology (İngilizce). 45 (s1): 65-70. doi:10.1111/j.1365-2028.2007.00740.x. ISSN 1365-2028. 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2021.
- ^ . hort.purdue.edu. 16 Aralık 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2021.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Altın çilek ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.![image]()
Vikitür'de Altın çilek ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Konuyla ilgili yayınlar
- Julia F. Morton: Cape Gooseberry. In: Julia F. Morton: Fruits of warm climates. Miami 1987, ISBN 0-9610184-1-0, S. 430–434.
- Grace Njeri Njoroge, Joan Wanjiku Kibunga: Herbal medicine acceptance, sources and utilization for diarrhoea management in a cosmopolitan urban area (Thika, Kenya). In: African Journal of Ecology. 45, 2007, S. 67, doi:10.1111/j.1365-2028.2007.00740.
- L. (1763) In: Sp. Pl. ed. 2, 1670
- Aronsson, Mora (2004) Thomas Karlssons Kärlväxtlista
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Physalis peruviana veya Altin cilek Physalis cinsine bagli meyveli bir bitki turudur Physalis peruvianaKorunma durumuDegerlendirilmedi IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim SolanalesFamilya SolanaceaeCins PhysalisTur P peruvianaIkili adlandirmaPhysalis peruvianaL SinonimlerAlkekengi pubescensPhysalis peruviana Altin cilek ham Besin degeriEnerji 220 kJ 50 kcal Karbonhidrat11 2 gYag0 7 gProtein1 9 gSu85 4 gA vitamini36 mg 4 Tiyamin Vit B1 0 11 mg 8 Riboflavin Vit B2 0 04 mg 3 C vitamini11 mg 18 Kalsiyum9 mg 1 Demir1 mg 8 Fosfor40 mg 6 USDA Database entry Oranlar yetiskinler icin alinmasi onerilen oranlardir Dagilim ve habitatEkvador da And Daglari Sili Kolombiya ve Peru yaozgudur Ormanlik alanlarda 500 3 000 m 1 600 9 800 ft yukseklikte yetisse de sicak iklimlere sahip olan Okyanusya ve Pasifik adalarinda deniz seviyesinde de buyuyebilir KullanimiMeyvesi bircok tatli yiyecek yapiminda ve salatalarda kullanilabilir Yapilan basit arastirmalar icerigindeki polifenol ve Vitamin C oraninin hasat zamanina ve toplanisina gore degistigini gostermistir Afrika da altin cilek yapraklari geleneksel olarak yaralari tedavi etmek icin alci olarak bitkinin farkli kisimlari ise ishali tedavi etmek icin kullanilir GaleriPhysalis peruviana Tuylu kabugu Cicegi Olgunlasmamis meyvenin yesil haliKaynakca Physalis peruviana L The Plant List Royal Botanic Gardens Kew and Missouri Botanical Garden 2023 4 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2023 GBIF 5 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2024 27 Subat 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2024 a b Morton JF 1987 Cape gooseberry Physalis peruviana L in Fruits of Warm Climates Purdue University Center for New Crops amp Plant Products 18 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2024 a b Physalis peruviana Cape gooseberry Invasive Species Compendium CABI 2018 2 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2018 Bravo K Sepulveda Ortega S Lara Guzman O Navas Arboleda A A Osorio E 2015 Influence of cultivar and ripening time on bioactive compounds and antioxidant properties in Cape gooseberry Physalis peruviana L Journal of the Science of Food and Agriculture 95 7 1562 9 doi 10 1002 jsfa 6866 PMID 25131258 Njoroge Grace Njeri Kibunga Joan Wanjiku 2007 Herbal medicine acceptance sources and utilization for diarrhoea management in a cosmopolitan urban area Thika Kenya African Journal of Ecology Ingilizce 45 s1 65 70 doi 10 1111 j 1365 2028 2007 00740 x ISSN 1365 2028 28 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2021 hort purdue edu 16 Aralik 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2021 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Altin cilek ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Altin cilek ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Konuyla ilgili yayinlarJulia F Morton Cape Gooseberry In Julia F Morton Fruits of warm climates Miami 1987 ISBN 0 9610184 1 0 S 430 434 Grace Njeri Njoroge Joan Wanjiku Kibunga Herbal medicine acceptance sources and utilization for diarrhoea management in a cosmopolitan urban area Thika Kenya In African Journal of Ecology 45 2007 S 67 doi 10 1111 j 1365 2028 2007 00740 L 1763 In Sp Pl ed 2 1670 Aronsson Mora 2004 Thomas Karlssons Karlvaxtlista