Bitkiler, ağırlıklı olarak fotosentetik ökaryot canlılardır. Tarihsel olarak bitkiler alemi, algler ve mantarlar da dahil olmak üzere hayvan olmayan tüm canlıları kapsarken, günümüzde mevcut tüm tanımlamalar prokaryotları, mantarları ve bazı algleri hariç tutar. Tanımlamalardan birine göre: Çiçekli bitkiler, kozalaklı bitkiler ve diğer açık tohumlular, eğrelti otları ve benzerleri, boynuz otları, ciğer otları, kara yosunları ve yeşil algler hep birlikte Viridiplantae (Latince "yeşil bitkiler") adı verilen kladı oluştururlar. Buna kırmızı ve esmer algler dahil değildir.
Bitkiler | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||
| |||||||||
Şubeler | |||||||||
| |||||||||
Sinonimler | |||||||||
|
Bitkilerin çoğu çok hücreli canlılardır. Yeşil bitkiler; enerjilerinin çoğunu, siyanobakterilerle endosimbiyoz sonucu oluştuğu düşünülen kloroplastları aracılığıyla, fotosentez yoluyla, güneş ışığından elde ederler. Kloroplastlar, bitkilere yeşil rengini veren klorofil a ve b'yi içerir. Bazı bitkiler parazitik veya ve normal miktarlarda klorofil üretme ya da fotosentez yapma yeteneklerini kaybetmişlerdir ancak yine de çiçekleri, meyveleri ve tohumları vardır. Bitkilerde eşeysiz üreme yaygın olarak görülmesine karşın eşeyli üreme ve nesillerin değişimi karakteristik özellikleridir.
320,000 civarında bitki türü vardır ve bunların büyük çoğunluğu (260,000 ila 290,000 kadarı) tohum üretir. Yeşil bitkiler, Dünya'nın moleküler oksijeninin önemli bir bölümünü üretirler ve ekosistemlerin çoğuna temel teşkil ederler. Tahıl, meyve ve sebze üreten bitkiler insan beslenmesinin temelini oluştururlar ve binlerce yıldır evcilleştirilmektedirler. Bitkilerin; süsleme amacıyla, yapı malzemesi olarak, yazı malzemesi olarak ve kültürel açıdan birçok kullanımı vardır. Ayrıca bitkiler, ilaçlar ve psikoaktif maddeler için çok önemli bir kaynaktır. Bitkiler konusunda yapılan bilimsel çalışmalar biyolojinin bir alt dalı olan botaniğin konusudur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Cavalier-Smith, T. (1981). "Eukaryote kingdoms: Seven or nine?". BioSystems. 14 (3–4): 461-481. doi:10.1016/0303-2647(81)90050-2. (PMID) 7337818.
- ^ Lewis, L.A.; McCourt, R.M. (2004). "Green algae and the origin of land plants". American Journal of Botany. 91 (10): 1535-1556. doi:10.3732/ajb.91.10.1535. (PMID) 21652308.
- ^ Kenrick, Paul; Crane, Peter R. (1997). The origin and early diversification of land plants: A cladistic study. Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press. ISBN .
- ^ Adl, S.M. (2005). "The new higher level classification of eukaryotes with emphasis on the taxonomy of protists". The Journal of Eukaryotic Microbiology. 52 (5): 399-451. doi:10.1111/j.1550-7408.2005.00053.x . (PMID) 16248873.
- ^ "Numbers of threatened species by major groups of organisms (1996–2010)" (PDF). International Union for Conservation of Nature. 11 Mart 2010. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2011.
- ^ Field, C.B.; Behrenfeld, M.J.; Randerson, J.T.; Falkowski, P. (1998). "Primary production of the biosphere: Integrating terrestrial and oceanic components". Science. 281 (5374): 237-240. Bibcode:1998Sci...281..237F. doi:10.1126/science.281.5374.237. (PMID) 9657713. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2018.
Konuyla ilgili yayınlar
- Genel
- Evans, L.T. (1998). Feeding the Ten Billion – Plants and Growth. Cambridge University Press. Paperback, 247 pages. .
- Kenrick, Paul & Crane, Peter R. (1997). The Origin and Early Diversification of Land Plants: A Cladistic Study. Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press. .
- Raven, Peter H.; Evert, Ray F.; & Eichhorn, Susan E. (2005). Biology of Plants (7th ed.). New York: W.H. Freeman and Company. .
- Taylor, Thomas N. & Taylor, Edith L. (1993). The Biology and Evolution of Fossil Plants. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. .
- Trewavas A (2003). "Aspects of Plant Intelligence". Annals of Botany. 92 (1): 1-20. doi:10.1093/aob/mcg101. (PMC) 4243628 $2. (PMID) 12740212.
- Tür tahminleri ve sayıları
- International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) Species Survival Commission (2004). IUCN Red List The IUCN Red List of Threatened Species 27 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Prance G.T. (2001). "Discovering the Plant World". Taxon. 50 (2, Golden Jubilee Part 4): 345-359. doi:10.2307/1223885. JSTOR 1223885.
Dış bağlantılar
- Jones, T.M.; Reid, C.S.; Urbatsch, L.E. "Visual study of divisional Plantae". 13 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2022. (requires Microsoft Silverlight)
- Chaw, S.-M. (1997). (PDF). Mol. Biol. Evol. 14 (1): 56-68. doi:10.1093/oxfordjournals.molbev.a025702 . (PMID) 9000754. 24 Ocak 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- Index Nominum Algarum 23 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tree of Life 30 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Botanik ve vejetasyon veritabanları
- African Plants Initiative database 17 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Australia 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Chilean plants at Chilebosque 1 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- e-Floras (Flora of China, Flora of North America and others) 5 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Flora Europaea 11 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Flora of Central Europe 12 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
- Flora of North America 28 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- List of Japanese Wild Plants Online 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lady Bird Johnson Wildflower Center – Native Plant Information Network at University of Texas, Austin 17 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Plant List 23 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- United States Department of Agriculture 5 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . not limited to continental US species
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bitkiler agirlikli olarak fotosentetik okaryot canlilardir Tarihsel olarak bitkiler alemi algler ve mantarlar da dahil olmak uzere hayvan olmayan tum canlilari kapsarken gunumuzde mevcut tum tanimlamalar prokaryotlari mantarlari ve bazi algleri haric tutar Tanimlamalardan birine gore Cicekli bitkiler kozalakli bitkiler ve diger acik tohumlular egrelti otlari ve benzerleri boynuz otlari ciger otlari kara yosunlari ve yesil algler hep birlikte Viridiplantae Latince yesil bitkiler adi verilen kladi olustururlar Buna kirmizi ve esmer algler dahil degildir Bitkiler Yasadigi donem araligi 1600 0 myo Gunumuz Had nArkeenProterozoyikFa Biyolojik siniflandirmaUst alem EukaryotaKlad Diaphoretickes sirasiz ArchaeplastidaAlem Plantae sensu Copeland 1956SubelerChlorobionta Kenrick amp Crane 1997 Chlorophyta Kenrick amp Crane 1997 Charophyta stoneworts Embryophyta Engler 1892 kara bitkileri Marchantiophyta ciger otlari Bryophyta kara yosunlari Anthocerotophyta boynuz otlari Tracheophyta damarli bitkiler SinonimlerViridiplantae Cavalier Smith 1981 Chlorobionta Jeffrey 1982 emend Bremer 1985 emend Lewis and McCourt 2004 Chlorobiota Kenrick and Crane 1997 Chloroplastida Adl et al 2005 Phyta Barkley 1939 emend Holt amp Uidica 2007 Cormophyta Endlicher 1836 Cormobionta Rothmaler 1948 Euplanta Barkley 1949 Telomobionta Takhtajan 1964 Embryobionta Cronquist et al 1966 Metaphyta Whittaker 1969 Bitkilerin cogu cok hucreli canlilardir Yesil bitkiler enerjilerinin cogunu siyanobakterilerle endosimbiyoz sonucu olustugu dusunulen kloroplastlari araciligiyla fotosentez yoluyla gunes isigindan elde ederler Kloroplastlar bitkilere yesil rengini veren klorofil a ve b yi icerir Bazi bitkiler parazitik veya ve normal miktarlarda klorofil uretme ya da fotosentez yapma yeteneklerini kaybetmislerdir ancak yine de cicekleri meyveleri ve tohumlari vardir Bitkilerde eseysiz ureme yaygin olarak gorulmesine karsin eseyli ureme ve nesillerin degisimi karakteristik ozellikleridir 320 000 civarinda bitki turu vardir ve bunlarin buyuk cogunlugu 260 000 ila 290 000 kadari tohum uretir Yesil bitkiler Dunya nin molekuler oksijeninin onemli bir bolumunu uretirler ve ekosistemlerin coguna temel teskil ederler Tahil meyve ve sebze ureten bitkiler insan beslenmesinin temelini olustururlar ve binlerce yildir evcillestirilmektedirler Bitkilerin susleme amaciyla yapi malzemesi olarak yazi malzemesi olarak ve kulturel acidan bircok kullanimi vardir Ayrica bitkiler ilaclar ve psikoaktif maddeler icin cok onemli bir kaynaktir Bitkiler konusunda yapilan bilimsel calismalar biyolojinin bir alt dali olan botanigin konusudur Ayrica bakinizBiyosfer Bitkilerin evrimi Bitkilerde ureme The Plant ListKaynakca Cavalier Smith T 1981 Eukaryote kingdoms Seven or nine BioSystems 14 3 4 461 481 doi 10 1016 0303 2647 81 90050 2 PMID 7337818 Lewis L A McCourt R M 2004 Green algae and the origin of land plants American Journal of Botany 91 10 1535 1556 doi 10 3732 ajb 91 10 1535 PMID 21652308 Kenrick Paul Crane Peter R 1997 The origin and early diversification of land plants A cladistic study Washington D C Smithsonian Institution Press ISBN 978 1 56098 730 7 Adl S M 2005 The new higher level classification of eukaryotes with emphasis on the taxonomy of protists The Journal of Eukaryotic Microbiology 52 5 399 451 doi 10 1111 j 1550 7408 2005 00053 x PMID 16248873 Numbers of threatened species by major groups of organisms 1996 2010 PDF International Union for Conservation of Nature 11 Mart 2010 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Nisan 2011 Field C B Behrenfeld M J Randerson J T Falkowski P 1998 Primary production of the biosphere Integrating terrestrial and oceanic components Science 281 5374 237 240 Bibcode 1998Sci 281 237F doi 10 1126 science 281 5374 237 PMID 9657713 25 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Eylul 2018 Konuyla ilgili yayinlarGenelEvans L T 1998 Feeding the Ten Billion Plants and Growth Cambridge University Press Paperback 247 pages 0 521 64685 5 Kenrick Paul amp Crane Peter R 1997 The Origin and Early Diversification of Land Plants A Cladistic Study Washington D C Smithsonian Institution Press 1 56098 730 8 Raven Peter H Evert Ray F amp Eichhorn Susan E 2005 Biology of Plants 7th ed New York W H Freeman and Company 0 7167 1007 2 Taylor Thomas N amp Taylor Edith L 1993 The Biology and Evolution of Fossil Plants Englewood Cliffs NJ Prentice Hall 0 13 651589 4 Trewavas A 2003 Aspects of Plant Intelligence Annals of Botany 92 1 1 20 doi 10 1093 aob mcg101 PMC 4243628 2 PMID 12740212 Tur tahminleri ve sayilariInternational Union for Conservation of Nature and Natural Resources IUCN Species Survival Commission 2004 IUCN Red List The IUCN Red List of Threatened Species 27 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Prance G T 2001 Discovering the Plant World Taxon 50 2 Golden Jubilee Part 4 345 359 doi 10 2307 1223885 JSTOR 1223885 Dis baglantilarVikikitap Vikikitapta bu konu hakkinda daha fazla bilgi var Dichotomous Key Jones T M Reid C S Urbatsch L E Visual study of divisional Plantae 13 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2022 requires Microsoft Silverlight Chaw S M 1997 PDF Mol Biol Evol 14 1 56 68 doi 10 1093 oxfordjournals molbev a025702 PMID 9000754 24 Ocak 2005 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Index Nominum Algarum 23 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tree of Life 30 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Botanik ve vejetasyon veritabanlariAfrican Plants Initiative database 17 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Australia 29 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chilean plants at Chilebosque 1 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde e Floras Flora of China Flora of North America and others 5 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Flora Europaea 11 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Flora of Central Europe 12 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Flora of North America 28 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde List of Japanese Wild Plants Online 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lady Bird Johnson Wildflower Center Native Plant Information Network at University of Texas Austin 17 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Plant List 23 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde United States Department of Agriculture 5 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde not limited to continental US species