Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alt bitümlü kömür, yarı bitümlü kömür,bitümlü şeyl (bituminous shale) ya da bitümlü şist (bituminous schist) olarak da adlandırılan kömür tipi kayaç. MTA tarafından yapılan tanımında, organik çözücülerde çözünmeyen ve kerojen adı verilen organik madde içeren, ince taneli ve genellikle laminalı (bantlı) bir yapıya sahip tortul kayaç (sedimanter) olarak nitelendirilir. Kömürleşme süreci içinde Linyit ve Taşkömürü (bitümlü kömür) arasında yer alır. Linyit ile birlikte bitümlü şeyl "kahverengi kömürler" grubunda yer alır. Linyitten daha kaliteli kabul edilen bitümlü şeyl, yakıldığın açığa çıkan enerji miktarı 17-24 MJ/kg (4.165-5.700 Kcal/kg) civarlarındadır. Linyitte ise bu miktar 17 MJ altındadır. Alt bitümlü kömürün en önemli özelliklerinden biri de sentetik petrol üretiminde kullanılabilir olmasıdır. Örnek olarak Fas'ın sahip olduğu bitümlü şeyl rezervleri 12.3 milyar tondur. Bu miktardan da sentetik petrol olarak 3.42 milyar varil petrol elde edilebilir.
Bulunması 1800'lerin başına dayanan bitümlü şeyl, bu dönemde dikkatleri çekse de 1859'da ticari petrolun keşfi ile arka plana atılır. II. Dünya Savaşı ve Petrol Krizi gibi gibi petrol ticaretinin aksadı ya da petrol'un pahalandığı dönemlerde tekrar tekrar gündeme gelse de, bu dönemleri geçişiyle bitümlü şeyllere olan ilgi yine azalır. Günümüzde petrol kaynaklarının tükenme tehlikesine karşı tekrar önem kazanmaktadır.
Dünyada
Dünyada bilinen bitümlü şeyl rezervleri 411 milyar tondur. Bu miktarında büyük bölümü ABD'de bulunmaktadır.
Türkiye
Türkiye'nin bitümlü şeyl rezerv miktarı 1.641.381 bin tondur Fakat buradaki bitümlü şeyller içeriğinde yoğun kül barındırır ve rezervin sadece küçük bir bölümü açık işletmeye uygundur.
Kaynakça
- ^ a b c (PDF). 17 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2012.
- ^ a b Bitümlü Şeyl 12 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MTA-Fosil Yakıtlar Koordinatörlüğü
- ^ a b c d Asfaltit ve Bitümlü Şeylin Türkiye'deki Potansiyeli ve Enerji Değeri 29 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dr İlker Şengüler
- ^ Türkiye'nin Enerji Kaynaklarının Genel Değerlendirilmesi 2 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2003) Jeoloji Mühendisleri Dergisi Sayı 27
Ek kaynaklar
- Prof.Dr. Cahit Hiçyılmaz, ODTÜ (Video)</small">
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alt bitumlu komur yari bitumlu komur bitumlu seyl bituminous shale ya da bitumlu sist bituminous schist olarak da adlandirilan komur tipi kayac MTA tarafindan yapilan taniminda organik cozuculerde cozunmeyen ve kerojen adi verilen organik madde iceren ince taneli ve genellikle laminali bantli bir yapiya sahip tortul kayac sedimanter olarak nitelendirilir Komurlesme sureci icinde Linyit ve Taskomuru bitumlu komur arasinda yer alir Linyit ile birlikte bitumlu seyl kahverengi komurler grubunda yer alir Linyitten daha kaliteli kabul edilen bitumlu seyl yakildigin aciga cikan enerji miktari 17 24 MJ kg 4 165 5 700 Kcal kg civarlarindadir Linyitte ise bu miktar 17 MJ altindadir Alt bitumlu komurun en onemli ozelliklerinden biri de sentetik petrol uretiminde kullanilabilir olmasidir Ornek olarak Fas in sahip oldugu bitumlu seyl rezervleri 12 3 milyar tondur Bu miktardan da sentetik petrol olarak 3 42 milyar varil petrol elde edilebilir Alt bitumlu komur Bulunmasi 1800 lerin basina dayanan bitumlu seyl bu donemde dikkatleri cekse de 1859 da ticari petrolun kesfi ile arka plana atilir II Dunya Savasi ve Petrol Krizi gibi gibi petrol ticaretinin aksadi ya da petrol un pahalandigi donemlerde tekrar tekrar gundeme gelse de bu donemleri gecisiyle bitumlu seyllere olan ilgi yine azalir Gunumuzde petrol kaynaklarinin tukenme tehlikesine karsi tekrar onem kazanmaktadir DunyadaDunyada bilinen bitumlu seyl rezervleri 411 milyar tondur Bu miktarinda buyuk bolumu ABD de bulunmaktadir Turkiye Turkiye nin bitumlu seyl rezerv miktari 1 641 381 bin tondur Fakat buradaki bitumlu seyller iceriginde yogun kul barindirir ve rezervin sadece kucuk bir bolumu acik isletmeye uygundur Kaynakca a b c PDF 17 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2012 a b Bitumlu Seyl 12 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde MTA Fosil Yakitlar Koordinatorlugu a b c d Asfaltit ve Bitumlu Seylin Turkiye deki Potansiyeli ve Enerji Degeri 29 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dr Ilker Senguler Turkiye nin Enerji Kaynaklarinin Genel Degerlendirilmesi 2 Kasim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2003 Jeoloji Muhendisleri Dergisi Sayi 27Ek kaynaklarProf Dr Cahit Hicyilmaz ODTU Video lt small gt