Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alâeddin Hüseyin (Farsça : علاء الدین حسین) 1149'dan 1161'e kadar Gurlu hanedanının emiridir. En büyük Gurlu emirlerinden birisi ve Gurlu hanedanı onun döneminde öne çıkmıştır.
| Alâeddin Hüseyin | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Sultan al-Muazzam Cihansûz (Dünya Yakan) | |||||
| Hüküm süresi | 1149 – 1161 | ||||
| Önce gelen | I. Bahâeddin Sâm | ||||
| Sonra gelen | Seyfeddin Muhammed | ||||
| Doğum | ? Gur | ||||
| Ölüm | y. 1161 | ||||
| Çocuk(lar)ı | Seyfeddin Muhammed | ||||
| |||||
| Babası | İzzeddin Hüseyin | ||||
| Dini | Sünnilik | ||||
Erken dönem
Seyfeddin Sûrî, 1149'dan 1161'e kadar Gurlular hanedanının emiridir. Alâeddin'in kardeşi Seyfeddin Sûrî tahta çıktığında, Gurlu krallığını kardeşleri arasında paylaştırdı; Fahreddin Mesud, Hari Nehri yakınlarındaki toprakları aldı; I. Bahâeddin Sâm, Gur'u aldı; Şihabeddin Muhammed Harnak, Madin'i aldı; Şucaeddin Ali, Cermas'ı aldı; Alâeddin Hüseyin, Veziristan'ı aldı; ve Kutbeddin Muhammed, ünlü Firuzkuh şehrini kurduğu Varşad Varş'ı aldı. Ancak Seyfeddin daha sonra Gazne'ye sığınan kardeşi Kutub'la anlaşmazlığa düştü ve Gazneli Sultanı Behramşah tarafından zehirlendi.
Seyfeddin, kardeşinin intikamını almak için 1148 yılında Gazne'ye doğru yürüdü ve Gazne Muharebesi'nde zafer kazanırken Behram, Kurram'a kaçtı. Behram bir ordu kurarak Gazne'ye doğru yürüdü. Seyfeddin kaçtı, ancak Gazneli ordusu ona yetişti ve Seng-i Surah'ta çatışma çıktı. Seyfeddin ve Majd ad-Din Musawi yakalandı ve daha sonra Pul-i Yak Taq'ta çarmıha gerildi. Onun ölümünden sonra yerine kardeşi I. Bahâeddin Sâm geçti; ancak öldürülen kardeşlerinin intikamını alamadan kısa bir süre sonra doğal nedenlerden öldü. Daha sonra Gurlu tahtına Seyfeddin ve Bahaeddin'in küçük kardeşi Alâeddin Hüseyin çıktı.
Saltanı
Kardeşlerinin ölümünün intikamını almak için Alâeddin 1150 yılında Behram'a karşı bir sefer başlattı. Gazneli ve Gurlu orduları Tiginabad'da karşılaştılar ve Harmil Sam-i Hüseyin ve Harmil Sam-i Banci'nin kahramanca çabalarıyla Gazneli ordusu bozguna uğratıldı. Behram, ordusunun bir kısmını sıcak su kaynakları olan Cuş-ı Eb-i Garm'da topladı, ancak tekrar bozguna uğradı ve Gazne'ye geri kaçtı. Behram, ordusunun geri kalan kısımlarını, şehrin garnizonunu da ekleyerek tekrar toparladı; ancak ordusu yine bozguna uğradı ve şehir Gurlular tarafından yakıldı. Bu yenilginin ardından Behram, Hindistan'daki Gazneli topraklarına kaçtı. Gazne'de yedi gün süren yağma ve talan olayları yaşandı, bu saldırılarda 60.000 kişi öldürüldü. Mahmud, Mesud ve İbrahim hariç Gazneli hükümdarlarının bütün mezarları kırılarak, kalıntıları yakıldı. Ayrıca Bust şehrini de yok etti. Bu olaylardan dolayı Alâeddin Hüseyin, Cihansûz (Dünya Yakan anlamına gelir) lakabını kazandı.
Gurlu iktidarını büyük ölçüde genişlettikten sonra, bir kabile reisinden bir imparatorluğun kralına yükselmiş, daha sonra Sultan el-Muazzam unvanını almıştır. 1152 yılında Selçuklulara karşı bağımsızlığını ilan ederek Belh'i ele geçirdi. Ancak kısa süre sonra Ahmed Sencer tarafından mağlup edildi ve esir alındı; Sancar daha sonra Gaznelilerin Gazne'yi geri almasına yardım etti. Alâeddin Hüseyin, Selçuklular'a yüklü bir fidye karşılığında serbest bırakılıncaya kadar iki yıl tutuklu kaldı.
Bu arada, Alâeddin'in rakibi Hüseyin bin Nasıruddin Muhammed el-Medinî, Firuzkuh'u ele geçirmişti ancak Alâeddin atalarının topraklarını geri almak için geri döndüğünde tam zamanında öldürüldü. Alâeddin, saltanatının geri kalan kısmını krallığının topraklarını genişletmekle geçirdi; Garçistan, Tuharistan ve Bamyan'ı fethetmeyi başardı ve daha sonra buraları kardeşleri arasında paylaştırdı. 1161 yılında vefat etti ve yerine oğlu Seyfeddin Muhammed geçti.
Kaynakça
- Özel
- ^ "ʿAlāʾ-ud-Dīn Ḥusayn | Afghani ruler | Britannica". 24 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2025.
- ^ History of Civilizations of Central Asia, C.E. Bosworth, M.S. Asimov, pp. 185-186.
- ^ C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, 113-114.
- ^ Bahram Shah, P. Hardy, The Encyclopaedia of Islam, Vol. I, 940.
- ^ C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, 115-116.
- ^ History of Civilizations of Central Asia, C.E. Bosworth, M.S. Asimov, p. 186.
- ^ C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, 116-117.
- Genel
- C. Edmund, Bosworth (2001). "GHURIDS". Encyclopaedia Iranica, Online Edition. Erişim tarihi: 5 Ocak 2014.
- Bosworth, C. E. (1968). "The Political and Dynastic History of the Iranian World (A.D. 1000–1217)". Frye, R. N. (Ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 5: The Saljuq and Mongol periods. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 1-202. ISBN .
- C. Edmund, Bosworth (1984). "ʿALĀʾ-AL-DĪN ḤOSAYN JAHĀNSŪZ". Encyclopaedia Iranica, Online Edition. Erişim tarihi: 11 Ocak 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alaeddin Huseyin Farsca علاء الدین حسین 1149 dan 1161 e kadar Gurlu hanedaninin emiridir En buyuk Gurlu emirlerinden birisi ve Gurlu hanedani onun doneminde one cikmistir Alaeddin HuseyinSultan al Muazzam Cihansuz Dunya Yakan Hukum suresi1149 1161Once gelenI Bahaeddin SamSonra gelenSeyfeddin MuhammedDogum GurOlumy 1161Cocuk lar iSeyfeddin MuhammedTam adiAlaeddin Huseyin bin Izzeddin Huseyin bin Kutbuddin HasanBabasiIzzeddin HuseyinDiniSunnilikErken donemSeyfeddin Suri 1149 dan 1161 e kadar Gurlular hanedaninin emiridir Alaeddin in kardesi Seyfeddin Suri tahta ciktiginda Gurlu kralligini kardesleri arasinda paylastirdi Fahreddin Mesud Hari Nehri yakinlarindaki topraklari aldi I Bahaeddin Sam Gur u aldi Sihabeddin Muhammed Harnak Madin i aldi Sucaeddin Ali Cermas i aldi Alaeddin Huseyin Veziristan i aldi ve Kutbeddin Muhammed unlu Firuzkuh sehrini kurdugu Varsad Vars i aldi Ancak Seyfeddin daha sonra Gazne ye siginan kardesi Kutub la anlasmazliga dustu ve Gazneli Sultani Behramsah tarafindan zehirlendi Seyfeddin kardesinin intikamini almak icin 1148 yilinda Gazne ye dogru yurudu ve Gazne Muharebesi nde zafer kazanirken Behram Kurram a kacti Behram bir ordu kurarak Gazne ye dogru yurudu Seyfeddin kacti ancak Gazneli ordusu ona yetisti ve Seng i Surah ta catisma cikti Seyfeddin ve Majd ad Din Musawi yakalandi ve daha sonra Pul i Yak Taq ta carmiha gerildi Onun olumunden sonra yerine kardesi I Bahaeddin Sam gecti ancak oldurulen kardeslerinin intikamini alamadan kisa bir sure sonra dogal nedenlerden oldu Daha sonra Gurlu tahtina Seyfeddin ve Bahaeddin in kucuk kardesi Alaeddin Huseyin cikti SaltaniKardeslerinin olumunun intikamini almak icin Alaeddin 1150 yilinda Behram a karsi bir sefer baslatti Gazneli ve Gurlu ordulari Tiginabad da karsilastilar ve Harmil Sam i Huseyin ve Harmil Sam i Banci nin kahramanca cabalariyla Gazneli ordusu bozguna ugratildi Behram ordusunun bir kismini sicak su kaynaklari olan Cus i Eb i Garm da topladi ancak tekrar bozguna ugradi ve Gazne ye geri kacti Behram ordusunun geri kalan kisimlarini sehrin garnizonunu da ekleyerek tekrar toparladi ancak ordusu yine bozguna ugradi ve sehir Gurlular tarafindan yakildi Bu yenilginin ardindan Behram Hindistan daki Gazneli topraklarina kacti Gazne de yedi gun suren yagma ve talan olaylari yasandi bu saldirilarda 60 000 kisi olduruldu Mahmud Mesud ve Ibrahim haric Gazneli hukumdarlarinin butun mezarlari kirilarak kalintilari yakildi Ayrica Bust sehrini de yok etti Bu olaylardan dolayi Alaeddin Huseyin Cihansuz Dunya Yakan anlamina gelir lakabini kazandi Gurlu iktidarini buyuk olcude genislettikten sonra bir kabile reisinden bir imparatorlugun kralina yukselmis daha sonra Sultan el Muazzam unvanini almistir 1152 yilinda Selcuklulara karsi bagimsizligini ilan ederek Belh i ele gecirdi Ancak kisa sure sonra Ahmed Sencer tarafindan maglup edildi ve esir alindi Sancar daha sonra Gaznelilerin Gazne yi geri almasina yardim etti Alaeddin Huseyin Selcuklular a yuklu bir fidye karsiliginda serbest birakilincaya kadar iki yil tutuklu kaldi Bu arada Alaeddin in rakibi Huseyin bin Nasiruddin Muhammed el Medini Firuzkuh u ele gecirmisti ancak Alaeddin atalarinin topraklarini geri almak icin geri dondugunde tam zamaninda olduruldu Alaeddin saltanatinin geri kalan kismini kralliginin topraklarini genisletmekle gecirdi Garcistan Tuharistan ve Bamyan i fethetmeyi basardi ve daha sonra buralari kardesleri arasinda paylastirdi 1161 yilinda vefat etti ve yerine oglu Seyfeddin Muhammed gecti KaynakcaOzel ʿAlaʾ ud Din Ḥusayn Afghani ruler Britannica 24 Aralik 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2025 History of Civilizations of Central Asia C E Bosworth M S Asimov pp 185 186 C E Bosworth The Later Ghaznavids 113 114 Bahram Shah P Hardy The Encyclopaedia of Islam Vol I 940 C E Bosworth The Later Ghaznavids 115 116 History of Civilizations of Central Asia C E Bosworth M S Asimov p 186 C E Bosworth The Later Ghaznavids 116 117 a b Encyclopedia Iranica Ghaznavids Edmund Bosworth Online Edition 2007 LINK 15 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi GenelC Edmund Bosworth 2001 GHURIDS Encyclopaedia Iranica Online Edition Erisim tarihi 5 Ocak 2014 Bosworth C E 1968 The Political and Dynastic History of the Iranian World A D 1000 1217 Frye R N Ed The Cambridge History of Iran Volume 5 The Saljuq and Mongol periods Cambridge Cambridge University Press ss 1 202 ISBN 0 521 06936 X C Edmund Bosworth 1984 ʿALAʾ AL DiN ḤOSAYN JAHANSuZ Encyclopaedia Iranica Online Edition Erisim tarihi 11 Ocak 2014