Ambardaki Kömür (Fransızca: Coke en stock) Tenten'in Maceraları adlı çizgi roman serisinin 19. macerasıdır. Belçikalı yazar ve çizer Hergé tarafından yaratılmıştır.
Coke en stock | ||||
Ambardaki Kömür'ün Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanmış Türkçe baskısının ön kapağı | ||||
Yazar | Hergé | |||
---|---|---|---|---|
Ülke | Belçika | |||
Dil | Fransızca | |||
Tür | Çizgi roman | |||
Yayım | 31 Ekim 1956 – 1 Ocak 1958 | |||
Yayımcı | (özgün) Alfa Yayıncılık (Türkçe) | |||
ISBN | ||||
Tenten'in Maceraları serisi | ||||
|
Adlandırma
Hergé'nin ondokuzuncu Tenten macerası "Ambardaki Kömür"ün Fransızca özgün adı Coke en stocktur. "Stoktaki Kok kömürü" anlamına gelir. Hikâyedeki köle taciri gansterlerin geminin ambarında gizlice kaçırdıkları "Afrikalı köleler" için kullandıkları bir kod adıdır. Bu Tenten albümü İngilizce versiyonunda The Red Sea Sharks (Kızıl Deniz Köpekbalıkları veya Kızıl Deniz Dolandırıcıları anlamlarına gelir) adıyla yayımlanmıştır. Türkiye'de ise albüm önce "Milliyet Yayınları" tarafından 1980'de Köle Tüccarları adıyla küçük boy olarak yayımlanmıştı. Daha sonra Yapı Kredi Yayınları ve İnkılâp Fransızca özgün adının çevirisini kullanarak 1990'lı ve 2000'li yıllarda albümü Ambardaki Kömür adıyla yeniden yayımladılar.
Öykü
Macerada Emirliğinde iktidarda bulunan Mohammed Ben Kalish Ezab, Şeyh Bab El Ehr tarafından devrilmek istenir. Tenten ve Kaptan Haddok, bir filmden çıkışta General Alkazar ile karşılaşırlar. Acelesi olan General hızla uzaklaşırken cüzdanını düşürür, Tenten Generalin kaldığı oteli arar ama söylediğinin aksine orada kalmadığını öğrenir. Tenten ve Haddok eve döndüklerinde ise Emirin küçük oğlu haşarı Abdullah’ın yanında uşaklarıyla beraber geldiğini görürler. Tenten ile görüşen Dupont ve Dupond, Dawson isimli bir silah kaçakçısını izlerken takip ettikleri General Alkazar ile neden görüştüğünü sorarlar. Generalin gerçekten kaldığı oteli Tenten’e gösterirler ve burada Tenten ile Haddok Dawson ile Generali konuşurken görürler. Tenten, Dawson isimli kişinin Mavi Lotus macerasındaki düşmanı olduğunu görür. Dawson’un Khemed’de darbenin başarılı olması için Havilland Mosquito savaş uçaklarını muhaliflere sattığını öğrenir ve darbeyle devrilmiş olan emiri kurtarmaya Khemed’e gitmeye karar verir. Haddok da onunla gelmeyi kabul eder. Dawson, Tenten’in Khemed’e gitmekte olduğunu öğrenir ve engelleme planları yapar.
Tenten ve Haddok Khemed’deki Wadesdah Havaalanına inince gümrük memurları tarafından ülkeye alınmazlar, bu arada muhtemelen Dawson’un bir ajanı tarafından çantalarına bir bomba yerleştirilir. Ancak dönüşte yolculuğunda bombanın patlamasından önce uçağın motorunda çıkan yangın uçağın zorunlu iniş yapmasına neden olur. Ülkeye girişlerinin engellenmek istediğini anlayan Tenten ve Haddok kaza yerinden ayrılarak şehre gece girerler. Burada eski dostları Portekizli tacir Oliveira da Figueira’yı bulurlar. Onun da yardımıyla kıyafet değiştirerek Emir’in saklandığı yere giderler.
Emir’in saklandığı yere giden zırhlı araçlar yanlışlıkla kendi savaş uçakları tarafından imha edilir. Darbeyle başa gelen Mull Paşa, aslında Tenten’in karşısına Kara Ada ve maceralarındaki düşmanı Doktor Müller’dir. Devrik Emir ayrıca di Gorgonzola Markisi tarafından köle ticaretinden bahseder. Buna göre Mekke’ye hacca gelen Afrikalı Müslümanlar kandırılarak yük gemileriyle köle olarak satılmaktadır.
Tenten ve Haddok durumu araştırmak için Kızıldeniz’e giderler. Burada yine savaş uçaklarının saldırısına uğrasalar da Tenten gemideki uçaksavar StG 44 ile uçaklardan birisini düşürmeyi başarır. Gemileri batar ve derme çatma bir salda mahsur kalırlar, bu arada düşen uçağın pilotu olan Piotr Skut da sala gelir. Açık denizde di Gorgonzola’nın yatı tarafından kurtarılırlar. Yatta davet veren di Gorgonzola Tenten ve Haddok’u diğer misafirlerden ayırarak SS Ramona adlı gemiye nakleder. Aslında bu gemi di Gorgonzola’nın köle kaçakçılığı yaptığı gemilerden birisidir.
Gemide mahkûm edilen Tenten ve Haddok gemi kaptanının Haddok’un Altın Kıskaçlı Yengeç macerasındaki meslektaşı Allan olduğunu öğrenirler. Gemide geceleyin çıkan bir yangın sonunda mürettebat gemiyi terk eder. Tenten ve Haddok yangını söndürmeyi başarırlar. Gemiyi araştıran Haddok güvertenin altında çok sayıda Afrikalı esirin olduğunu fark eder. Afrikalılarla anlaşamayan Haddok onlara kaçırılmakta olduklarını anlatamaz, ısrarları üzerine onları Cibuti’ye götürmeye razı olur. İlerleyen gemiye yaklaşan ve bir Arap şeyhini taşıyan yerel bir gemiden inen kişi kargodaki “kömüre” bakmak istediğini söyler. Adamın Afrikalıların dişlerine bakmaya başlamasıyla durumu anlayan Haddok Arap şeyhinin köle taciri olduğunu algılar ve adamı gemiden kovar.
SS Ramona’nın Haddok’un denetimine geçtiğini öğrenen di Gorgonzola gemiyi batırmak için denizaltısını gönderir. Tenten denizaltının saldırısını fark edince Skut’un onardığı telsiz ile yardım ister ve olay yerine gelen ABD donanmasından USS Los Angeles denizaltıyı etkisiz hale getirir ve teslim olmaya zorlar. Savaş gemisi di Gorgonzola’yı yakalamak üzere yata gidince di Gorgonzola deniz kazası sonucu öldüğü süsü vererek mini denizaltısıyla kaçmayı başarır. Tenten, Haddok ve Skut Avrupa’ya dönerek uluslararası köle ticaretini ifşa ederler. Khemed’de ise devrik Emir yeniden başa geçmiştir.
Eleştiriler
Macerada hacı olmak üzere kandırılan ve köle yapılmak üzere olan Afrikalıların ırkçı bir şekilde gösterildiği iddia edilmiştir. Afrikalı siyahiler iyi kalpli resmedilmelerine rağmen kolay kandırılır olarak tanımlanmıştır. Ancak benzer şekilde macerada Avrupalılar da özellikle bilerek yapıldığı anlaşılan gramer yanlışlıklarıyla eleştirilmiştir. Haddok, Afrikalıları kaçırıldıklarına ikna etmeye çalışırken sarf ettiği kelimeler ise onun renkli kişiliğinin yansımasıdır. Ayrıca Hergé köleliğe karşı olan konumunu Haddok üzerinden okuyucuya yansıtır. Gemidekileri köle olarak denetlemeye gelen Arap şeyhini gemiden atan Haddok adam uzaklaşıncaya kadar sayısız küfür eder.
Önemi
Ambardaki Kömür macerasında önceki maceralardaki çok sayıda karakter yeniden sahne alır:
- General Alcazar (Kırık Kulak)
- Emir Ben Kalish Ezab ve oğlu Abdullah (Kara Altın Diyarında)
- Rastapopoulos (Firavunun Puroları)
- Oliveira da Figueira (Firavunun Puroları ve Kara Altın Diyarında)
- Dawson (Mavi Lotus)
- Allan (Altın Kıskaçlı Yengeç)
- Bianca Castafiore (Ottokar'ın Asası)
- Dr. J.W. Müller (Kara Ada)
Notlar
- ^ Burası Ürdün’deki tarihi Petra kenti örnek alınarak resmedilmiştir.
- ^ Bu aşamada bu kişinin aslında Firavunun Puroları ve Mavi Lotus maceralarındaki uyuşturucu kaçakçısı Rastapopoulos olduğu öğrenilir.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ambardaki Komur Fransizca Coke en stock Tenten in Maceralari adli cizgi roman serisinin 19 macerasidir Belcikali yazar ve cizer Herge tarafindan yaratilmistir Ambardaki KomurCoke en stockAmbardaki Komur un Yapi Kredi Yayinlari tarafindan yayimlanmis Turkce baskisinin on kapagiYazarHergeUlkeBelcikaDilFransizcaTurCizgi romanYayim31 Ekim 1956 1 Ocak 1958Yayimci ozgun Alfa Yayincilik Turkce ISBN2 203 00118 6Tenten in Maceralari serisiTurnosol Olayi Ambardaki Komur Tenten Tibet teAdlandirmaCoke en Stock adli Tenten albumu Turkiye de Ambardaki Komur adiyla yayimlanmadan yillar once Milliyet Yayinlari tarafindan da 1989 da Kole Tuccarlari adiyla yayimlanmisti Herge nin ondokuzuncu Tenten macerasi Ambardaki Komur un Fransizca ozgun adi Coke en stocktur Stoktaki Kok komuru anlamina gelir Hikayedeki kole taciri gansterlerin geminin ambarinda gizlice kacirdiklari Afrikali koleler icin kullandiklari bir kod adidir Bu Tenten albumu Ingilizce versiyonunda The Red Sea Sharks Kizil Deniz Kopekbaliklari veya Kizil Deniz Dolandiricilari anlamlarina gelir adiyla yayimlanmistir Turkiye de ise album once Milliyet Yayinlari tarafindan 1980 de Kole Tuccarlari adiyla kucuk boy olarak yayimlanmisti Daha sonra Yapi Kredi Yayinlari ve Inkilap Fransizca ozgun adinin cevirisini kullanarak 1990 li ve 2000 li yillarda albumu Ambardaki Komur adiyla yeniden yayimladilar OykuMacerada Emirliginde iktidarda bulunan Mohammed Ben Kalish Ezab Seyh Bab El Ehr tarafindan devrilmek istenir Tenten ve Kaptan Haddok bir filmden cikista General Alkazar ile karsilasirlar Acelesi olan General hizla uzaklasirken cuzdanini dusurur Tenten Generalin kaldigi oteli arar ama soylediginin aksine orada kalmadigini ogrenir Tenten ve Haddok eve donduklerinde ise Emirin kucuk oglu hasari Abdullah in yaninda usaklariyla beraber geldigini gorurler Tenten ile gorusen Dupont ve Dupond Dawson isimli bir silah kacakcisini izlerken takip ettikleri General Alkazar ile neden gorustugunu sorarlar Generalin gercekten kaldigi oteli Tenten e gosterirler ve burada Tenten ile Haddok Dawson ile Generali konusurken gorurler Tenten Dawson isimli kisinin Mavi Lotus macerasindaki dusmani oldugunu gorur Dawson un Khemed de darbenin basarili olmasi icin Havilland Mosquito savas ucaklarini muhaliflere sattigini ogrenir ve darbeyle devrilmis olan emiri kurtarmaya Khemed e gitmeye karar verir Haddok da onunla gelmeyi kabul eder Dawson Tenten in Khemed e gitmekte oldugunu ogrenir ve engelleme planlari yapar Tenten ve Haddok Khemed deki Wadesdah Havaalanina inince gumruk memurlari tarafindan ulkeye alinmazlar bu arada muhtemelen Dawson un bir ajani tarafindan cantalarina bir bomba yerlestirilir Ancak donuste yolculugunda bombanin patlamasindan once ucagin motorunda cikan yangin ucagin zorunlu inis yapmasina neden olur Ulkeye girislerinin engellenmek istedigini anlayan Tenten ve Haddok kaza yerinden ayrilarak sehre gece girerler Burada eski dostlari Portekizli tacir Oliveira da Figueira yi bulurlar Onun da yardimiyla kiyafet degistirerek Emir in saklandigi yere giderler Emir in saklandigi yere giden zirhli araclar yanlislikla kendi savas ucaklari tarafindan imha edilir Darbeyle basa gelen Mull Pasa aslinda Tenten in karsisina Kara Ada ve maceralarindaki dusmani Doktor Muller dir Devrik Emir ayrica di Gorgonzola Markisi tarafindan kole ticaretinden bahseder Buna gore Mekke ye hacca gelen Afrikali Muslumanlar kandirilarak yuk gemileriyle kole olarak satilmaktadir Tenten ve Haddok durumu arastirmak icin Kizildeniz e giderler Burada yine savas ucaklarinin saldirisina ugrasalar da Tenten gemideki ucaksavar StG 44 ile ucaklardan birisini dusurmeyi basarir Gemileri batar ve derme catma bir salda mahsur kalirlar bu arada dusen ucagin pilotu olan Piotr Skut da sala gelir Acik denizde di Gorgonzola nin yati tarafindan kurtarilirlar Yatta davet veren di Gorgonzola Tenten ve Haddok u diger misafirlerden ayirarak SS Ramona adli gemiye nakleder Aslinda bu gemi di Gorgonzola nin kole kacakciligi yaptigi gemilerden birisidir Gemide mahkum edilen Tenten ve Haddok gemi kaptaninin Haddok un Altin Kiskacli Yengec macerasindaki meslektasi Allan oldugunu ogrenirler Gemide geceleyin cikan bir yangin sonunda murettebat gemiyi terk eder Tenten ve Haddok yangini sondurmeyi basarirlar Gemiyi arastiran Haddok guvertenin altinda cok sayida Afrikali esirin oldugunu fark eder Afrikalilarla anlasamayan Haddok onlara kacirilmakta olduklarini anlatamaz israrlari uzerine onlari Cibuti ye goturmeye razi olur Ilerleyen gemiye yaklasan ve bir Arap seyhini tasiyan yerel bir gemiden inen kisi kargodaki komure bakmak istedigini soyler Adamin Afrikalilarin dislerine bakmaya baslamasiyla durumu anlayan Haddok Arap seyhinin kole taciri oldugunu algilar ve adami gemiden kovar SS Ramona nin Haddok un denetimine gectigini ogrenen di Gorgonzola gemiyi batirmak icin denizaltisini gonderir Tenten denizaltinin saldirisini fark edince Skut un onardigi telsiz ile yardim ister ve olay yerine gelen ABD donanmasindan USS Los Angeles denizaltiyi etkisiz hale getirir ve teslim olmaya zorlar Savas gemisi di Gorgonzola yi yakalamak uzere yata gidince di Gorgonzola deniz kazasi sonucu oldugu susu vererek mini denizaltisiyla kacmayi basarir Tenten Haddok ve Skut Avrupa ya donerek uluslararasi kole ticaretini ifsa ederler Khemed de ise devrik Emir yeniden basa gecmistir ElestirilerMacerada haci olmak uzere kandirilan ve kole yapilmak uzere olan Afrikalilarin irkci bir sekilde gosterildigi iddia edilmistir Afrikali siyahiler iyi kalpli resmedilmelerine ragmen kolay kandirilir olarak tanimlanmistir Ancak benzer sekilde macerada Avrupalilar da ozellikle bilerek yapildigi anlasilan gramer yanlisliklariyla elestirilmistir Haddok Afrikalilari kacirildiklarina ikna etmeye calisirken sarf ettigi kelimeler ise onun renkli kisiliginin yansimasidir Ayrica Herge kolelige karsi olan konumunu Haddok uzerinden okuyucuya yansitir Gemidekileri kole olarak denetlemeye gelen Arap seyhini gemiden atan Haddok adam uzaklasincaya kadar sayisiz kufur eder OnemiAmbardaki Komur macerasinda onceki maceralardaki cok sayida karakter yeniden sahne alir General Alcazar Kirik Kulak Emir Ben Kalish Ezab ve oglu Abdullah Kara Altin Diyarinda Rastapopoulos Firavunun Purolari Oliveira da Figueira Firavunun Purolari ve Kara Altin Diyarinda Dawson Mavi Lotus Allan Altin Kiskacli Yengec Bianca Castafiore Ottokar in Asasi Dr J W Muller Kara Ada Notlar Burasi Urdun deki tarihi Petra kenti ornek alinarak resmedilmistir Bu asamada bu kisinin aslinda Firavunun Purolari ve Mavi Lotus maceralarindaki uyusturucu kacakcisi Rastapopoulos oldugu ogrenilir Dis baglantilar