Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Amon Leopold Göth (11 Aralık 1908, Viyana, Avusturya - 13 Eylül 1946, Kraków, Polonya), II. Dünya Savaşı sırasında Polonya'daki Kraków-Płaszów toplama kampı'nın komutanlığını yapan Alman SS subayı.
| Amon Leopold Göth | |
|---|---|
 1946'da Amon Göth, idamından kısa bir süre önce | |
| Doğum | 11 Aralık 1908 Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu (şimdi Avusturya) |
| Ölüm | 13 Eylül 1946 (37 yaşında) Kraków, Polonya |
| Bağlılığı |  Nazi Almanyası |
| Branşı |  Schutzstaffel |
| Hizmet yılları | 1930-1945 |
| Rütbesi | SS-Hauptsturmführer |
| Birimi |  SS-Totenkopfverbände |
| Komutası | Płaszów toplama kampı |
| Çatışma/savaşları | II. Dünya Savaşı |
Kariyeri
Göth, 22 yaşındayken Nazi Partisi'nin Avusturya şubesine üyesi oldu. 1930 yılında parti numarası 510.764 olarak verildi. Göth, aynı anda Avusturya SS'ine katıldı ve SS numarası 43.673 ile SS-Mann rütbesine atandı. 1932 ve 1936 yılları arasında SS-Oberscharführer (Başçavuş) rütbesine yükseldi. 1937'de Viyana'da Allgemeine-SS üyesi oldu. 1938 ve 1941 yılları arasında ve Viyana 11. SS-Standarte üyesiydi. 14 Temmuz 1941 tarihinde SS-Untersturmführer (Teğmen) rütbesine yükseldi.
Ağustos 1942'de Göth, SS-Brigadeführer Odilo Globocnik'in SS Kraków Polis Lideri kadrosuna katılmak için Viyana'dan ayrıldı.
Płaszów
11 Şubat 1943'te Płaszów Kampına SS subayı olarak atandı ve kampın inşa işlerinin giderilmesi için Yahudi esirleri 1 ay boyunca köle gibi çalıştırdı. Kamp, açıldığında yaklaşık 2.000 tutukluyu barındırıyordu. Hayatta kalanlar tarafından kocaman ve heybetli bir adam olarak tanımlanan Göth, mahkûmları her gün kişisel olarak öldürdü. İki köpeği vardı ve mahkûmları parçalayarak öldürmek için eğitilmişti. Çok yavaş hareket ettikleri veya avluda dinlendikleri anlaşılan kişileri ofisinin penceresinden vurdu. Çorba çok sıcak olduğu için Yahudi bir aşçıyı öldüresiye vurdu. Tüm mahkûmlar gibi, hayatlarından sürekli korku içinde olan iki hizmetçisi ve Helen Hirsch'e acımasızca kötü muamele etti. Göth, Płaszów'da geçirdiği süre boyunca, bir villada rahat bir şekilde yaşadı, kampta kullandığı arabalara ve atlara sahipti. Yahudi bir ayakkabıcı mahkm ona her hafta yeni ayakkabılar yaptırırdı.
Bir kurtulan olarak size hepimizin travma geçirmiş insanlar olduğumuzu söyleyebilirim. Hiçbir insanın böyle bir dehşete, bu tür zulümlere maruz kalacağına asla inanmam. Onu uzaktan gördüğümüzde, herkes tuvaletlerde saklanabilecekleri bir yerde saklanıyordu. İnsanların ondan nasıl korktuğunu size anlatamam.
— Helen Jonas-Rosenzweig
Başka bir Schindlerjude (Schindler Yahudisi) olan , "Göth'ü gördüğünüzde ölümü gördünüz" dedi.
Göth, bir çalışma ekibinin bir üyesi kaçarsa veya bir ihlal yaparsa, tüm ekibin cezalandırılması gerektiğine inanıyordu. Bir keresinde, partilerden biri kaçtığı için bir çalışma grubunun her iki üyesinin de vurulmasını emretti. Başka bir olayda, mürettebatın her beş üyesini kampa geri dönmediği için şahsen vurdu. Mahkûmlar yiyecek kaçakçılığı yaparken yakalanırlarsa vurulurlardı. Płaszów'daki ana cinayet yeri, toplu katliamlar ve cinayetler için kullanılan büyük bir tepe olan Hujowa Górka'ydı ("Diken Tepesi"). Pemper, Płaszów'da 8.000 ila 12.000 kişinin öldürüldüğünü ifade etti.
Göth, 1943'teki doğum gününde, Płaszów'a yeni gelen Natalia Karp'a piyano çalmasını emretti. Karp, Frédéric Chopin'in Nocturne'sini C-diyez minörde o kadar iyi seslendirdi ki, Göth kendisinin ve kız kardeşinin yaşamasına izin verdi.
Göth, 1944 Nisan'da çift rütbe atladı ve böylece SS-Obersturmführer (Üsteğmen) rütbesini de atlayarak SS-Hauptsturmführer (Yüzbaşı) rütbesine terfi oldu. Ayrıca Waffen-SS'nin yedek subayı olarak atandı. 1944'ün başlarında, Kraków-Płaszów Çalışma Kampının statüsü, SS-Wirtschafts-Verwaltungshauptamt'ın (WVHA; SS Ekonomi ve İdare Ofisi) doğrudan yetkisi altında kalıcı bir toplama kampı olarak değiştirildi. Bu ayrım Kraków-Płaszów'u Polonya'daki 13 resmi toplama kampından biri yaptı.Mietek Pemper duruşmada, Göth'ün kötü şöhretli rastgele ve acımasız cinayetlerin çoğunu işlediğini ifade etti.
Göth, 1944 yılının Mayıs ayı başlarında, 10.000 Macar Yahudisinin yakında Płaszow'a hapsedilmek üzere gönderileceği konusunda bilgilendirildi. Yeni gelenlere yer açmak için 14 Mayıs'ta, kamptaki tüm çocukların anaokuluna taşınmasını emretti. Ertesi gün, yalnızca birkaç istisna dışında çoğunluğunu öldürülmek üzere Auschwitz'e gönderdi. Toplama kampları, SS tarafından çalışma kamplarına göre daha yakından izlendi, bu nedenle, atama değiştirildiğinde koşullar biraz iyileşti.
Görevden alınması ve yakalanması
Göth, 13 Eylül 1944'te görevinden alındı ve SS tarafından (Nazi düzenlemelerine göre devlete ait olan) Yahudi mülklerinin çalınması, sorumluluğu altındaki mahkûmlara yeterli yiyecek temin edememesi, toplama kampının ihlali ile suçlandı.Płaszów'daki kampın yönetimi SS-Obersturmführer Arnold Büscher'e devredildi. Kamp 15 Ocak 1945'te kapatıldı. Göth'ün SS yargıcı Georg Konrad Morgen'in huzuruna çıkması planlanmıştı, ancak II. Dünya Savaşı'nın ilerlemesi ve Almanya'nın yaklaşan yenilgisi nedeniyle, ona yöneltilen suçlamalar 1945'in başlarında düşürüldü. SS doktorları Göth'e akıl hastalığı tanısı koydular ve Mayıs 1945'te ABD ordusu tarafından tutuklandığı Bad Tölz'deki bir akıl hastanesine gönderildi. Wehrmacht üniforması giyerek tutuklandı ve SS subayı olduğunu kabul etmedi. Eski Dachau toplama kampının arazisinde bulunan geçici bir hapishane kampına yollandı. Daha sonra Josef Levkovich'in de dahil olduğu Kraków-Płaszów toplama kampının eski mahkûmları tarafından teşhis edildi.
Yargılanması ve infazı
Göth, savaştan sonra, 27 Ağustos ve 5 Eylül 1946 tarihleri arasında Kraków'daki Polonya Yüksek Ulusal Mahkemesi tarafından yargılandığı Polonya'ya iade edildi. Kraków Polonya Yüksek Ulusal Mahkemesi Amon Göth'ü Nazi Partisi üyeliğinden, bizzat birey ve insan gruplarının hapsine, işkence ve imhası için emir verdiği, binlerce insanı öldürmekten suçlu buldu ve asılarak idamına karar verdi.
Plaszow kampından uzak olmayan, Kraków'daki Montelupich Cezaevi'nde 13 Eylül 1946 tarihinde idam edildi. Göth'ün son sözleri "Heil Hitler" oldu. Cesedi yakıldı ve külleri Vistül Nehrine atıldı.
2013 yılı yapımı National Geographic belgeselinin Kanlı Masallar adlı bölümünde, Amon Göth'ün idamı olduğu iddia edilen, iki kere başarısızlıkla sonuçlanan ve üçüncü denemede idam edildiği görünen video kaydının aslında Göth'e ait olmadığı, idamın Kraków'un Nazi Valisi Ludwig Fischer'a ait olduğu ortaya çıkmıştır.
Popüler kültürde
Schindler'in Listesi filminde Ralph Fiennes tarafından canlandırıldı; Fiennes, En İyi Yardımcı Aktör dalında Akademi Ödülü'ne aday gösterildi ve rolüyle tüm zamanların AFI listesinde en iyi 50 film içinde kötü adamlar listesinde 15. sırada yer aldı.
Özel hayatı
Göth iki kez evlenmiş ve boşanmıştır. İlk evliliği Ocak 1934 yılında Olga Janauschek ile oldu. Çift, Haziran 1936'da boşandı. İkinci evliliği ise Ekim 1938 yılında Anny Geiger ile oldu ve 1944 yılında evliliği sona erdi.
Dış bağlantılar
Kaynakça
- ^ a b c Crowe 2004, s. 256.
- ^ Teege 2015, ss. 37–38.
- ^ Crowe 2004, s. 257.
- ^ Crowe 2004, ss. 259–264.
- ^ Teege 2015, s. 37.
- ^ Fishman 2009.
- ^ Keneally 1993, s. 360.
- ^ Crowe 2004, s. 258.
- ^ Crowe 2004, s. 259.
- ^ Megargee 2009, s. 864.
- ^ Crowe 2004, s. 265.
- ^ Crowe 2004, s. 237.
- ^ Heslop 2007.
- ^ Crowe 2004, s. 233.
- ^ MacLean 1999, s. 21.
- ^ SS service record.
- ^ MacLean 1999, s. 378.
- ^ Megargee 2009, s. 865.
- ^ Crowe 2004, s. 242.
- ^ Crowe 2004, ss. 354–355.
- ^ MacLean 1999, s. 17.
- ^ Crowe 2004, s. 359.
- ^ a b McKale 2012, s. 201.
- ^ Teege 2015, ss. 53–54.
- ^ Simmons 2019.
- ^ a b Rzepliñski 2004, s. 2.
- ^ Teege & Sellmair 2013, ss. 72-74.
- ^ Crowe 2004, s. 211.
- ^ Becky Evans, Historians claim video of camp commander being hanged is NOT him. 24 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Daily Mail Online, 21 Mart 2013. 2 Haziran 2013'te alındı.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amon Leopold Goth 11 Aralik 1908 Viyana Avusturya 13 Eylul 1946 Krakow Polonya II Dunya Savasi sirasinda Polonya daki Krakow Plaszow toplama kampi nin komutanligini yapan Alman SS subayi Amon Leopold Goth1946 da Amon Goth idamindan kisa bir sure onceDogum11 Aralik 1908 1908 12 11 Viyana Avusturya Macaristan Imparatorlugu simdi Avusturya Olum13 Eylul 1946 37 yasinda Krakow PolonyaBagliligiNazi AlmanyasiBransiSchutzstaffelHizmet yillari1930 1945RutbesiSS HauptsturmfuhrerBirimiSS TotenkopfverbandeKomutasiPlaszow toplama kampiCatisma savaslariII Dunya SavasiKariyeriGoth 22 yasindayken Nazi Partisi nin Avusturya subesine uyesi oldu 1930 yilinda parti numarasi 510 764 olarak verildi Goth ayni anda Avusturya SS ine katildi ve SS numarasi 43 673 ile SS Mann rutbesine atandi 1932 ve 1936 yillari arasinda SS Oberscharfuhrer Bascavus rutbesine yukseldi 1937 de Viyana da Allgemeine SS uyesi oldu 1938 ve 1941 yillari arasinda ve Viyana 11 SS Standarte uyesiydi 14 Temmuz 1941 tarihinde SS Untersturmfuhrer Tegmen rutbesine yukseldi Agustos 1942 de Goth SS Brigadefuhrer Odilo Globocnik in SS Krakow Polis Lideri kadrosuna katilmak icin Viyana dan ayrildi Plaszow11 Subat 1943 te Plaszow Kampina SS subayi olarak atandi ve kampin insa islerinin giderilmesi icin Yahudi esirleri 1 ay boyunca kole gibi calistirdi Kamp acildiginda yaklasik 2 000 tutukluyu barindiriyordu Hayatta kalanlar tarafindan kocaman ve heybetli bir adam olarak tanimlanan Goth mahkumlari her gun kisisel olarak oldurdu Iki kopegi vardi ve mahkumlari parcalayarak oldurmek icin egitilmisti Cok yavas hareket ettikleri veya avluda dinlendikleri anlasilan kisileri ofisinin penceresinden vurdu Corba cok sicak oldugu icin Yahudi bir asciyi olduresiye vurdu Tum mahkumlar gibi hayatlarindan surekli korku icinde olan iki hizmetcisi ve Helen Hirsch e acimasizca kotu muamele etti Goth Plaszow da gecirdigi sure boyunca bir villada rahat bir sekilde yasadi kampta kullandigi arabalara ve atlara sahipti Yahudi bir ayakkabici mahkm ona her hafta yeni ayakkabilar yaptirirdi Bir kurtulan olarak size hepimizin travma gecirmis insanlar oldugumuzu soyleyebilirim Hicbir insanin boyle bir dehsete bu tur zulumlere maruz kalacagina asla inanmam Onu uzaktan gordugumuzde herkes tuvaletlerde saklanabilecekleri bir yerde saklaniyordu Insanlarin ondan nasil korktugunu size anlatamam Helen Jonas Rosenzweig Baska bir Schindlerjude Schindler Yahudisi olan Goth u gordugunuzde olumu gordunuz dedi Goth bir calisma ekibinin bir uyesi kacarsa veya bir ihlal yaparsa tum ekibin cezalandirilmasi gerektigine inaniyordu Bir keresinde partilerden biri kactigi icin bir calisma grubunun her iki uyesinin de vurulmasini emretti Baska bir olayda murettebatin her bes uyesini kampa geri donmedigi icin sahsen vurdu Mahkumlar yiyecek kacakciligi yaparken yakalanirlarsa vurulurlardi Plaszow daki ana cinayet yeri toplu katliamlar ve cinayetler icin kullanilan buyuk bir tepe olan Hujowa Gorka ydi Diken Tepesi Pemper Plaszow da 8 000 ila 12 000 kisinin olduruldugunu ifade etti Goth 1943 teki dogum gununde Plaszow a yeni gelen Natalia Karp a piyano calmasini emretti Karp Frederic Chopin in Nocturne sini C diyez minorde o kadar iyi seslendirdi ki Goth kendisinin ve kiz kardesinin yasamasina izin verdi Goth 1944 Nisan da cift rutbe atladi ve boylece SS Obersturmfuhrer Ustegmen rutbesini de atlayarak SS Hauptsturmfuhrer Yuzbasi rutbesine terfi oldu Ayrica Waffen SS nin yedek subayi olarak atandi 1944 un baslarinda Krakow Plaszow Calisma Kampinin statusu SS Wirtschafts Verwaltungshauptamt in WVHA SS Ekonomi ve Idare Ofisi dogrudan yetkisi altinda kalici bir toplama kampi olarak degistirildi Bu ayrim Krakow Plaszow u Polonya daki 13 resmi toplama kampindan biri yapti Mietek Pemper durusmada Goth un kotu sohretli rastgele ve acimasiz cinayetlerin cogunu isledigini ifade etti Goth 1944 yilinin Mayis ayi baslarinda 10 000 Macar Yahudisinin yakinda Plaszow a hapsedilmek uzere gonderilecegi konusunda bilgilendirildi Yeni gelenlere yer acmak icin 14 Mayis ta kamptaki tum cocuklarin anaokuluna tasinmasini emretti Ertesi gun yalnizca birkac istisna disinda cogunlugunu oldurulmek uzere Auschwitz e gonderdi Toplama kamplari SS tarafindan calisma kamplarina gore daha yakindan izlendi bu nedenle atama degistirildiginde kosullar biraz iyilesti Gorevden alinmasi ve yakalanmasiGoth 13 Eylul 1944 te gorevinden alindi ve SS tarafindan Nazi duzenlemelerine gore devlete ait olan Yahudi mulklerinin calinmasi sorumlulugu altindaki mahkumlara yeterli yiyecek temin edememesi toplama kampinin ihlali ile suclandi Plaszow daki kampin yonetimi SS Obersturmfuhrer Arnold Buscher e devredildi Kamp 15 Ocak 1945 te kapatildi Goth un SS yargici Georg Konrad Morgen in huzuruna cikmasi planlanmisti ancak II Dunya Savasi nin ilerlemesi ve Almanya nin yaklasan yenilgisi nedeniyle ona yoneltilen suclamalar 1945 in baslarinda dusuruldu SS doktorlari Goth e akil hastaligi tanisi koydular ve Mayis 1945 te ABD ordusu tarafindan tutuklandigi Bad Tolz deki bir akil hastanesine gonderildi Wehrmacht uniformasi giyerek tutuklandi ve SS subayi oldugunu kabul etmedi Eski Dachau toplama kampinin arazisinde bulunan gecici bir hapishane kampina yollandi Daha sonra Josef Levkovich in de dahil oldugu Krakow Plaszow toplama kampinin eski mahkumlari tarafindan teshis edildi Yargilanmasi ve infaziGoth savastan sonra 27 Agustos ve 5 Eylul 1946 tarihleri arasinda Krakow daki Polonya Yuksek Ulusal Mahkemesi tarafindan yargilandigi Polonya ya iade edildi Krakow Polonya Yuksek Ulusal Mahkemesi Amon Goth u Nazi Partisi uyeliginden bizzat birey ve insan gruplarinin hapsine iskence ve imhasi icin emir verdigi binlerce insani oldurmekten suclu buldu ve asilarak idamina karar verdi Plaszow kampindan uzak olmayan Krakow daki Montelupich Cezaevi nde 13 Eylul 1946 tarihinde idam edildi Goth un son sozleri Heil Hitler oldu Cesedi yakildi ve kulleri Vistul Nehrine atildi 2013 yili yapimi National Geographic belgeselinin Kanli Masallar adli bolumunde Amon Goth un idami oldugu iddia edilen iki kere basarisizlikla sonuclanan ve ucuncu denemede idam edildigi gorunen video kaydinin aslinda Goth e ait olmadigi idamin Krakow un Nazi Valisi Ludwig Fischer a ait oldugu ortaya cikmistir Populer kulturdeSchindler in Listesi filminde Ralph Fiennes tarafindan canlandirildi Fiennes En Iyi Yardimci Aktor dalinda Akademi Odulu ne aday gosterildi ve roluyle tum zamanlarin AFI listesinde en iyi 50 film icinde kotu adamlar listesinde 15 sirada yer aldi Ozel hayatiGoth iki kez evlenmis ve bosanmistir Ilk evliligi Ocak 1934 yilinda Olga Janauschek ile oldu Cift Haziran 1936 da bosandi Ikinci evliligi ise Ekim 1938 yilinda Anny Geiger ile oldu ve 1944 yilinda evliligi sona erdi Dis baglantilarKaynakca a b c Crowe 2004 s 256 Teege 2015 ss 37 38 Crowe 2004 s 257 Crowe 2004 ss 259 264 Teege 2015 s 37 Fishman 2009 Keneally 1993 s 360 Crowe 2004 s 258 Crowe 2004 s 259 Megargee 2009 s 864 Crowe 2004 s 265 Crowe 2004 s 237 Heslop 2007 Crowe 2004 s 233 MacLean 1999 s 21 SS service record MacLean 1999 s 378 Megargee 2009 s 865 Crowe 2004 s 242 Crowe 2004 ss 354 355 MacLean 1999 s 17 Crowe 2004 s 359 a b McKale 2012 s 201 Teege 2015 ss 53 54 Simmons 2019 a b Rzeplinski 2004 s 2 Teege amp Sellmair 2013 ss 72 74 Crowe 2004 s 211 Becky Evans Historians claim video of camp commander being hanged is NOT him 24 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Daily Mail Online 21 Mart 2013 2 Haziran 2013 te alindi