Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mieczysław "Mietek" Pemper (24 Mart 1920 - 7 Haziran 2011) Polonya doğumlu bir Alman Yahudi ve Holokost'tan biriydi. Pemper, Oskar Schindler'in ünlü listesinin derlenmesine ve yazılmasına yardımcı oldu ve II . Dünya Savaşı sırasında 1.200 kişinin Holokost'ta öldürülmesini engelledi.
Mietek Pemper | |
|---|---|
 Nisan 1940'ta Pemper | |
| Doğum | Mieczysław Pemper 24 Mart 1920 Kraków, Polonya |
| Ölüm | 7 Haziran 2011 (91 yaşında) Augsburg, Bavyera, Almanya |
| Milliyet | Leh |
| Vatandaşlık | Alman |
| Tanınma nedeni | Oskar Schindler'in Yahudileri kurtarma faaliyetlerinde yardımcı olmak |
| Önemli eser(ler) | The Road to Rescue (Kurtarmaya Giden Yol) |
İlk yılları
Pemper, 24 Mart 1920'de Polonya'nın Kraków kentinde Jakub ve Regina Pemper'in çocuğu olarak Yahudi bir ailede dünyaya geldi. Stefan Pemper adında küçük bir erkek kardeşi vardı. Lehçede "Mietek", "Mieczysław"ın kısaltmasıdır ve ailesi ve arkadaşları ondan bu şekilde söz eder. Pemper, çocukluğundan itibaren Lehçe ve Almanca olmak üzere iki dil biliyordu. Eş zamanlı olarak Jagiellonian Üniversitesi'nde hukuk, Kraków Ekonomi Üniversitesi'nde ise işletme okudu.
Płaszów toplama kampı ve Oskar Schindler
Nazi Almanyası 1939'da Polonya'yı işgal ettiğinde Pemper 19 yaşındaydı. Pemper ve ailesi de dahil olmak üzere Kraków'daki tüm Yahudilerin Nazilerin isteği üzerine Davud'un Yıldızı sarı rozetleri takmaları gerekiyordu. Pemper, rozetleri protesto etmek için mümkün olduğunca evde kaldı. Pemper, zamanının çoğunu ailesinin evinde geçirirken, zaten Almanca steno öğrenmiş olduğu için kendi kendine Almanca stenografiyi öğretmeye karar verdi. Kısa süre sonra Pemper ve ailesi Kraków Gettosu'na kapatıldı ve kısa süre sonra Nazi yetkilileri tarafından Kraków Gettosu'nun Yahudi yönetimi olan Judenrat'a katip olarak atandı. Pemper ayrıca Krakov Gettosu sakinlerine Almanca-Lehçe tercümanlığı yaptı ve BBC'nin radyo yayınlarını daktilo etti.
Kraków Gettosu 1942'nin sonunda sürgünlere başlamıştı; 13-15 Mart 1943 tarihleri arasında tamamen tasfiye edildi. Pemper gettodan Płaszów toplama kampına sürüldü. Kraków Gettosu'ndaki Judenrat'taki önceki çalışmaları nedeniyle Płaszów'un kötü şöhretli komutanı Amon Göth'ün özel sekreteri ve stenografı olarak atandı. Pemper'in Göth'ün asistanı olarak konumu, ona Nazi yetkilileri tarafından Göth'e gönderilen belgelere nadir erişim olanağı sağladı. Pemper, Göth'ün ofisinde çalışarak, karaborsayla bağlantısı olan etnik Alman iş adamı ve sanayici Oskar Schindler ile de tanıştı. İlk başta Schindler, Almanya'nın Polonya'yı işgalinden kâr elde etmek istedi ve savaş ilerledikçe Schindler, Kraków'da çoğunluğu Yahudi işçilerinin çalıştığı bir emaye fabrikası açmaya karar verdi. Daha sonra çalışanlarına sempati duydu ve konumunu onları korumak için kullandı. Bir muhasebeci ve Pemper'in Göth'ün ofisindeki en yakın arkadaşı olan Itzhak Stern, Pemper'i Schindler'e güvenilebileceğine ikna etti.
Pemper, Oskar Schindler'e ilk mektubunu Mart 1943'te, Schindler'in Yahudi işçilere sempati duyduğunu bilmeden yazdı. Pemper, ofisteki çalışması sayesinde 1944'te Nazilerin, Schindler'in emaye fabrikası ve Płaszów'a bağlı diğer tesisler de dahil olmak üzere, savaşla doğrudan bağlantılı olmayan tüm fabrikaları kapatmayı planladığını keşfetti. Bu kapatmalar muhtemelen Płaszów'daki Yahudi mahkûmların bir ölüm kampına gönderileceği anlamına gelecekti. Pemper, Schindler'i kişisel olarak planlar konusunda uyardı ve Schindler'in işçilerini kurtarmak için üretimi emaye eşyalardan tanksavar bombalarına geçirmeye ikna etti. Pemper, Schindler'in Płaszów kampının idari ofisinde saklanan gizli Nazi sırlarının paylaşılmasında kendisini suçlayabileceği korkusuyla Schindler'e mümkün olduğunca az bilgi verdi.
Pemper, mümkün olduğu kadar çok Yahudi işçiyi kurtarmak için artık meşhur olan "Schindler'in Listesi"nin geliştirilmesine yardımcı oldu. Schindler ve Itzhak Stern de dahil olmak üzere Płaszów toplama kampındaki diğer kişilerle işbirliği içinde, "Nazi savaş çabaları için belirleyici" sayılan 1.000'den fazla Yahudi mahkûmun listesini derledi ve daktilo etti. Listedeki pek çok kişi Schindler için çalışıyordu ve nakilden hemen önce ek isimler ekleniyordu. Pemper'in kendisi de dahil olmak üzere listede yer alanlar, Ekim 1944'te Schindler'in Çekoslovakya'nın Brněnec kentinde bulunan yeni fabrikasına transfer edildi. Bu transfer sonuçta listede yer alan kişilerin hayatını kurtardı. Schindler ayrıca Pemper'in babasını, annesini ve erkek kardeşini de listeye dahil etti. Ancak Pemper'in annesi Regina, hastalığı nedeniyle Auschwitz'de kaldı, ancak özgürleşene kadar hayatta kaldı.
Savaşın sonunda Oskar Schindler, Yahudi fabrika işçilerine bir konuşma yaparak şu çağrıyı yaptı: "Hayatta kaldığınız için bana teşekkür etmeyin... sürekli ölümün yüzüne bakan yiğit Stern ve Pemper'inize teşekkür edin."
Pemper, savaşın sona ermesinin ardından Eylül 1946'da Kraków'daki duruşmasında Göth aleyhine ifade verdi. Göth ölüm cezasına çarptırıldı ve 1946'da idam edildi.
Daha sonra ki yaşamı
Pemper, 1958'de Bavyera'nın Augsburg şehrine taşındı ve Alman vatandaşı oldu. Özellikle Yahudi-Hristiyan ilişkileri ve uzlaşmasına odaklanan bir yönetim danışmanı ve kültürlerarası aktivist olarak çalıştı. Schindler'in 1974'teki ölümüne kadar Oskar Schindler ile yakın temasını sürdürdü.
Steven Spielberg'in 1993 yapımı filmi Schindler'in Listesi'nde danışman olarak görev yaptı. Film, Pemper'in savaş sırasında Schindler'le işbirliğindeki rolünü en aza indirdi. Spielberg, Mietek Pemper, Itzhak Stern ve Abraham Bankier'in tarihi rollerine dayanan, aktör Ben Kingsley tarafından canlandırılan kompozit bir karakter yaratarak filmin hikâyesini basitleştirmeye çalıştı. Ancak Pemper, filmdeki azalan rolünü reddetti ve başarısının derlenen ve daktilo edilen liste değil, "çok çeşitli direniş eylemleri olduğunu" söyledi. The Daily Telegraph'a göre, tıpkı küçük taşların bir mozaiğe tek tek yerleştirilmesi gibi, tüm süreci mümkün kıldı." Spielberg, film dışında hem Pemper hem de Stern'e saygılarını sundu ve onları kahraman olarak nitelendirdi. Filmde Pemper'i aktör Grzegorz Kwas canlandırdı.
2001 yılında 1. Sınıf Liyakat Nişanı ile ödüllendirildi. Pemper'in benimsediği Augsburg şehri, ona 2003 yılında vatandaşlık madalyası verdi. Ayrıca onu 2007'de fahri vatandaş ilan ettiler.
Pemper, Haziran 2005'te İngiliz şirketi Gigatel Cyf (Ltd) için Viyana'da derinlemesine bir film röportajına başvurdu. Pemper, çocukluğundan Holokost sırasındaki deneyimlerinin sonrasına kadar, özellikle de Płaszów'un komutanı Amon Göth'ün kontrolü altındaki Płaszów toplama kampında yaşadığı deneyimler hakkında uzun uzun konuştu. Pemper, kendisi de Płaszów, Mauthausen ve Linz kamplarında hapsedilen Edward Mosberg adlı Holokost'tan sağ kurtulan başka bir kişinin 18 aydan uzun bir süre boyunca aralıksız ikna etmesinden sonra röportajı kabul etti. Bu eşsiz röportajın içeriğinin bir kısmı Film – Destination Unknown filminin (İngiltere 2016) – (ABD 2017) sürümünde yer almaktadır ve Pemper'in otobiyografisi The Road To Rescue'da yer almayan ifadeleri içermektedir. Kurtarmaya Giden Yol, Pemper'in ölümünden kısa bir süre önce, 11 Mart 2011'de yayınlandı.
Pemper'in (Almanca) dört saatlik röportajına USC Shoah Vakfı web sitesinden de ulaşılabilir. 13 Eylül 1997'de gerçekleştirilen röportaj, esaret öncesi ve sırasındaki dönemi kapsıyor ve Göth ile Schindler hakkındaki ayrıntıları ortaya koyuyor.
Pemper, 7 Haziran 2011'de 91 yaşında Almanya'nın Augsburg kentinde öldü. Hiç evlenmedi. Augsburg'daki Yahudi mezarlığına gömüldü ve onuruna belediye bayrakları yarıya indirildi. Augsburg belediye başkanı Kurt Gribl, Pemper'i anmak üzere şunları söyledi: "Mietek Pemper ile şehir, Yahudi ve Hıristiyan dinleri arasında köprü kuran ve uzlaşmaya katkıda bulunan önemli bir kişiyi kaybetti."
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i "Mietek Pemper". The Daily Telegraph. 15 Haziran 2011. 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2011.
- ^ a b c d e f g Martin (18 Haziran 2011). "Mietek Pemper, 91, Camp Inmate Who Compiled Schindler's List". The New York Times. 21 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2011.
- ^ a b c d e Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Rescueisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ a b (2004). Oskar Schindler: The Untold Account of His Life, Wartime Activities, and the True Story Behind the List. New York: Westview Press. ss. 102-105. ISBN .
Dış bağlantılar
- Mietek Pemper'in Resmi Web Sitesi 29 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mieczyslaw Mietek Pemper 24 Mart 1920 7 Haziran 2011 Polonya dogumlu bir Alman Yahudi ve Holokost tan biriydi Pemper Oskar Schindler in unlu listesinin derlenmesine ve yazilmasina yardimci oldu ve II Dunya Savasi sirasinda 1 200 kisinin Holokost ta oldurulmesini engelledi Mietek PemperNisan 1940 ta PemperDogumMieczyslaw Pemper 24 Mart 1920 1920 03 24 Krakow PolonyaOlum7 Haziran 2011 91 yasinda Augsburg Bavyera AlmanyaMilliyetLehVatandaslikAlmanTaninma nedeniOskar Schindler in Yahudileri kurtarma faaliyetlerinde yardimci olmakOnemli eser ler The Road to Rescue Kurtarmaya Giden Yol Ilk yillariPemper 24 Mart 1920 de Polonya nin Krakow kentinde Jakub ve Regina Pemper in cocugu olarak Yahudi bir ailede dunyaya geldi Stefan Pemper adinda kucuk bir erkek kardesi vardi Lehcede Mietek Mieczyslaw in kisaltmasidir ve ailesi ve arkadaslari ondan bu sekilde soz eder Pemper cocuklugundan itibaren Lehce ve Almanca olmak uzere iki dil biliyordu Es zamanli olarak Jagiellonian Universitesi nde hukuk Krakow Ekonomi Universitesi nde ise isletme okudu Plaszow toplama kampi ve Oskar SchindlerNazi Almanyasi 1939 da Polonya yi isgal ettiginde Pemper 19 yasindaydi Pemper ve ailesi de dahil olmak uzere Krakow daki tum Yahudilerin Nazilerin istegi uzerine Davud un Yildizi sari rozetleri takmalari gerekiyordu Pemper rozetleri protesto etmek icin mumkun oldugunca evde kaldi Pemper zamaninin cogunu ailesinin evinde gecirirken zaten Almanca steno ogrenmis oldugu icin kendi kendine Almanca stenografiyi ogretmeye karar verdi Kisa sure sonra Pemper ve ailesi Krakow Gettosu na kapatildi ve kisa sure sonra Nazi yetkilileri tarafindan Krakow Gettosu nun Yahudi yonetimi olan Judenrat a katip olarak atandi Pemper ayrica Krakov Gettosu sakinlerine Almanca Lehce tercumanligi yapti ve BBC nin radyo yayinlarini daktilo etti Krakow Gettosu 1942 nin sonunda surgunlere baslamisti 13 15 Mart 1943 tarihleri arasinda tamamen tasfiye edildi Pemper gettodan Plaszow toplama kampina suruldu Krakow Gettosu ndaki Judenrat taki onceki calismalari nedeniyle Plaszow un kotu sohretli komutani Amon Goth un ozel sekreteri ve stenografi olarak atandi Pemper in Goth un asistani olarak konumu ona Nazi yetkilileri tarafindan Goth e gonderilen belgelere nadir erisim olanagi sagladi Pemper Goth un ofisinde calisarak karaborsayla baglantisi olan etnik Alman is adami ve sanayici Oskar Schindler ile de tanisti Ilk basta Schindler Almanya nin Polonya yi isgalinden kar elde etmek istedi ve savas ilerledikce Schindler Krakow da cogunlugu Yahudi iscilerinin calistigi bir emaye fabrikasi acmaya karar verdi Daha sonra calisanlarina sempati duydu ve konumunu onlari korumak icin kullandi Bir muhasebeci ve Pemper in Goth un ofisindeki en yakin arkadasi olan Itzhak Stern Pemper i Schindler e guvenilebilecegine ikna etti Pemper Oskar Schindler e ilk mektubunu Mart 1943 te Schindler in Yahudi iscilere sempati duydugunu bilmeden yazdi Pemper ofisteki calismasi sayesinde 1944 te Nazilerin Schindler in emaye fabrikasi ve Plaszow a bagli diger tesisler de dahil olmak uzere savasla dogrudan baglantili olmayan tum fabrikalari kapatmayi planladigini kesfetti Bu kapatmalar muhtemelen Plaszow daki Yahudi mahkumlarin bir olum kampina gonderilecegi anlamina gelecekti Pemper Schindler i kisisel olarak planlar konusunda uyardi ve Schindler in iscilerini kurtarmak icin uretimi emaye esyalardan tanksavar bombalarina gecirmeye ikna etti Pemper Schindler in Plaszow kampinin idari ofisinde saklanan gizli Nazi sirlarinin paylasilmasinda kendisini suclayabilecegi korkusuyla Schindler e mumkun oldugunca az bilgi verdi Pemper mumkun oldugu kadar cok Yahudi isciyi kurtarmak icin artik meshur olan Schindler in Listesi nin gelistirilmesine yardimci oldu Schindler ve Itzhak Stern de dahil olmak uzere Plaszow toplama kampindaki diger kisilerle isbirligi icinde Nazi savas cabalari icin belirleyici sayilan 1 000 den fazla Yahudi mahkumun listesini derledi ve daktilo etti Listedeki pek cok kisi Schindler icin calisiyordu ve nakilden hemen once ek isimler ekleniyordu Pemper in kendisi de dahil olmak uzere listede yer alanlar Ekim 1944 te Schindler in Cekoslovakya nin Brnenec kentinde bulunan yeni fabrikasina transfer edildi Bu transfer sonucta listede yer alan kisilerin hayatini kurtardi Schindler ayrica Pemper in babasini annesini ve erkek kardesini de listeye dahil etti Ancak Pemper in annesi Regina hastaligi nedeniyle Auschwitz de kaldi ancak ozgurlesene kadar hayatta kaldi Savasin sonunda Oskar Schindler Yahudi fabrika iscilerine bir konusma yaparak su cagriyi yapti Hayatta kaldiginiz icin bana tesekkur etmeyin surekli olumun yuzune bakan yigit Stern ve Pemper inize tesekkur edin Pemper savasin sona ermesinin ardindan Eylul 1946 da Krakow daki durusmasinda Goth aleyhine ifade verdi Goth olum cezasina carptirildi ve 1946 da idam edildi Daha sonra ki yasamiPemper 1958 de Bavyera nin Augsburg sehrine tasindi ve Alman vatandasi oldu Ozellikle Yahudi Hristiyan iliskileri ve uzlasmasina odaklanan bir yonetim danismani ve kulturlerarasi aktivist olarak calisti Schindler in 1974 teki olumune kadar Oskar Schindler ile yakin temasini surdurdu Steven Spielberg in 1993 yapimi filmi Schindler in Listesi nde danisman olarak gorev yapti Film Pemper in savas sirasinda Schindler le isbirligindeki rolunu en aza indirdi Spielberg Mietek Pemper Itzhak Stern ve Abraham Bankier in tarihi rollerine dayanan aktor Ben Kingsley tarafindan canlandirilan kompozit bir karakter yaratarak filmin hikayesini basitlestirmeye calisti Ancak Pemper filmdeki azalan rolunu reddetti ve basarisinin derlenen ve daktilo edilen liste degil cok cesitli direnis eylemleri oldugunu soyledi The Daily Telegraph a gore tipki kucuk taslarin bir mozaige tek tek yerlestirilmesi gibi tum sureci mumkun kildi Spielberg film disinda hem Pemper hem de Stern e saygilarini sundu ve onlari kahraman olarak nitelendirdi Filmde Pemper i aktor Grzegorz Kwas canlandirdi 2001 yilinda 1 Sinif Liyakat Nisani ile odullendirildi Pemper in benimsedigi Augsburg sehri ona 2003 yilinda vatandaslik madalyasi verdi Ayrica onu 2007 de fahri vatandas ilan ettiler Pemper Haziran 2005 te Ingiliz sirketi Gigatel Cyf Ltd icin Viyana da derinlemesine bir film roportajina basvurdu Pemper cocuklugundan Holokost sirasindaki deneyimlerinin sonrasina kadar ozellikle de Plaszow un komutani Amon Goth un kontrolu altindaki Plaszow toplama kampinda yasadigi deneyimler hakkinda uzun uzun konustu Pemper kendisi de Plaszow Mauthausen ve Linz kamplarinda hapsedilen Edward Mosberg adli Holokost tan sag kurtulan baska bir kisinin 18 aydan uzun bir sure boyunca araliksiz ikna etmesinden sonra roportaji kabul etti Bu essiz roportajin iceriginin bir kismi Film Destination Unknown filminin Ingiltere 2016 ABD 2017 surumunde yer almaktadir ve Pemper in otobiyografisi The Road To Rescue da yer almayan ifadeleri icermektedir Kurtarmaya Giden Yol Pemper in olumunden kisa bir sure once 11 Mart 2011 de yayinlandi Pemper in Almanca dort saatlik roportajina USC Shoah Vakfi web sitesinden de ulasilabilir 13 Eylul 1997 de gerceklestirilen roportaj esaret oncesi ve sirasindaki donemi kapsiyor ve Goth ile Schindler hakkindaki ayrintilari ortaya koyuyor Pemper 7 Haziran 2011 de 91 yasinda Almanya nin Augsburg kentinde oldu Hic evlenmedi Augsburg daki Yahudi mezarligina gomuldu ve onuruna belediye bayraklari yariya indirildi Augsburg belediye baskani Kurt Gribl Pemper i anmak uzere sunlari soyledi Mietek Pemper ile sehir Yahudi ve Hiristiyan dinleri arasinda kopru kuran ve uzlasmaya katkida bulunan onemli bir kisiyi kaybetti Kaynakca a b c d e f g h i Mietek Pemper The Daily Telegraph 15 Haziran 2011 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2011 a b c d e f g Martin 18 Haziran 2011 Mietek Pemper 91 Camp Inmate Who Compiled Schindler s List The New York Times 21 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2011 a b c d e Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Rescue isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme a b 2004 Oskar Schindler The Untold Account of His Life Wartime Activities and the True Story Behind the List New York Westview Press ss 102 105 ISBN 9780465002535 Dis baglantilarMietek Pemper in Resmi Web Sitesi 29 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde