J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Fırtınabaşı, ( Amon Sûl, "Rüzgarlı Tepe") Orta Dünya'nın Eriador bölgesinde önemli bir tepedir. Amon Sûl, Fırtına Tepeleri’nin en güneydeki ve en yüksek noktasıdır. Yüzüklerin Efendisi'nde belirtildiği gibi, bu yerin Orta Dünya tarihinde çok önemli bir konumu vardır. Bu kale, Arthedain krallığının çok önemli bir kalesi ve yedi palantirden birisinin korunduğu yerdi. Fırtınabaşı, birkaç savaşa da ev sahipliği yapmıştır.
Coğrafî ve stratejik konumu
Fırtınabaşı, 'nun üzerinde, Bree'nin doğusunda, Shire ve Ayrıkvadi arasında yer alır. Tepe yaklaşık 300 metre (1000 fit) yüksekliktedir ve kilometrelerce öteyi görebilmesi dolayısıyla, Arnor krallığı zamanında bir bu tepeye bir gözcü kulesi inşa edilmişti. Üçüncü Çağ 1409'da Amon Sûl kulesi ve kuleyi çevreleyen bütün askerî binalar, Cadı Kral 'ın orduları tarafından yok edildi. Bununla birlikte, tepeye inşa edilmiş Amon Sûl kulesinden geriye kalan birkaç duvar parçası ayakta kaldı. Fırtınabaşı'nın kuzeyinden giden bir yol, Fırtınabaşı'nın, Fırtına Tepeleri'ndeki diğer kalelere bağlantısını sağlıyordu. Amon Sûl Kulesi, yedi palantirden birinin korunduğu yapılardan biriydi. Diğer altı palantirin korunduğu yerler şunlardır: Elostirion, , Osgiliath, Minas Ithil (sonraları Minas Morgul), Orthanc, Minas Anor (sonraları Minas Tirith).
Fırtınabaşı Hobbit romanında hiç geçmez, bununla birlikte Yüzüklerin Efendisi’nde bu tepede tam bir aksiyon yaşanır. Bree'de nazgûllerden kurtulduktan sonra, Yolgezer ve dört hobbit ana yoldan çıkarak, Fırtınabaşı'na kuzeyden ulaştılar. Yolcular, tepede yığılmış bir taş öbeğinin üzerinde, Gandalf tarafından bırakılmış bir not buldular. Tam bu sırada, uzakta Yüzüktayflarının tepeye doğru yaklaştığını gördüler. O gece, Yüzüktayfları tepenin zirvesinin hemen altında yer alan küçük bir vadide, Ayrıkvadi yolcularına saldırdılar. Nazgûl Efendisi, Frodo'yu Morgul bıçağıyla bıçakladı fakat daha sonra grubun diğer üyeleri tarafından Yüzüktayfları uzaklaştırıldı.
Amon Sûl Kulesi
Amon Sûl Kulesi, Fırtınabaşı tepesinde inşa edilmiş bir gözcü kulesidir. Kule, bir zamanlar uzun ve güzel görünümlüydü. Üçüncü Çağ'ın sonlarında kuleden geriye sadece birkaç yarım duvar kalmıştı. İkinci Çağ 3320'de kurulan Arnor Kuzey Krallığı'nın ilk inşa ettiği yapılardan birisi bu kuleydi. Bu dönemde, Númenordan miras kalan yedi palantír (görentaş) Arnor'un ve Gondor'un değişik yerlerine dağıtılmıştı. Kuzeyin en büyük ve en güçlü palantíri (görentaşı) Amon Sûl Kulesi'ne yerleştirilmişti. Amon Sûl Taşı, Gondor'la irtibat kurulmasını sağlayan kuzeyin esas palantiriydi. Palantír; siyah mermerden yapılma yuvarlak bir masanın üzerinde, taş için oyulmuş çökmeye yerleştirilmişti.
İnsanların Yüce Kralı Elendil, Sauron'a karşı kurulan Son İttifak'ın -savaş meydanı- Dagorlad'a hareketinden önce, Amon Sûl kulesinde Elflerin Yüce Kralı Gil-galad'ın ordusunu beklemişti.
Arnor Krallığı, Üçüncü Çağ 861'de Rhudaur, Cardolan ve Arthedain olmak üzere üçe bölündüğünde Arthedain krallığı, toprakları içinde kalan Amon Sûl kulesini sahiplendi. Amon Sûl Kulesi, bu dönemde Rhûdaur ve Cardolan krallıklarını birbirine bağlayan yola hakim konumda yeni bir stratejik özelliğe büründü. Arthedain yönetimi, kuledeki palantírin korunması için Fırtınabaşı'na özel bir muhafızlık kurumu oluşturdu. Cardolan ve Rhûdaur da bu kuleyi ve içindeki tarihî palantíri istiyordu ve bu yüzden üç krallık arasında bir anlaşmazlık vardı.
Ü.Ç. 1356'da Arthedain kralı I. , Amon Sûl'u Rhûdaurlu dağlıların saldırısından korurken öldürüldü. Rhûdaur, Angmarlı Cadı Kral'ın buyruğundaki dağlıların işgaline uğramıştı. Argeleb'in oğlu , istilacıları püskürttü ve Fırtına Tepeleri'ni uzun yıllar korumayı başardı. 1409'da Fırtınabaşı büyük bir Angmar ordusu tarafından kuşatıldı. Arveleg bu defa öldürüldü ve Amon Sûl Kulesi yakılıp yıkıldı. Arthedain güçleri, Amon Sûl'daki palantiri, düşman eline geçmekten korudu. Yüzyıllar sonra, Arthedain'in son kralı Arvedui, palantírlerin Cadı Kral'ın eline geçmemesi amacıyla Amon Sûl ve Annúminas palantirlerini bir gemiye koyarak Forochel körfezinden denize açıldı. Gemi kuzeydeki bir buz akıntısına çarparak battı ve son kral Arvedui öldü, palantirler denizde kayboldu. O günden sonra Kuzey Kralları'nın dönemi sona erdi ve 'nin dönemi başladı.
Bir zamanlar Amon Sûl'un etrafını çevreleyen yapılar, terkedildikten sonra, yıkıldı ve zamanla toprak oldu ve üzerlerini ot kapladı. Gandalf Üçüncü Çağ 3 Ekim 3018'de Fırtınabaşı'na geldiğinde harabelerde Yüzüktayfları tarafından saldırıya kuşatıldı. Burada iki taraf arasında çok şiddetli bir çarpışma oldu. Gandalf, Yüzüktayflarını savuşturdu ve çatışmanın yapıldığı yere bir taş öbeği oluşturarak üzerine bir G rünü çizdi ve yanına da üç çizgi çizdi, böylece Aragorn ve Dört Hobbit, Gandalf'ın 3 Ekim'de burada bulunduğunu anlayacaktı. 6 Ekim'de Fırtınabaşı'na gelen Aragorn ve Dört Hobbit, taş öbeğini gördü. Aragorn, Hobbitlere işaretin anlamını söyledi. Aynı gece, Fırtınabaşı'ndaki küçük dar bir vadide Yüzüktayfları bu defa Aragorn'un kafilesine saldırdı. Angmarlı Cadı Kral, Frodo Baggins'i burada zehirli Morgul bıçağı ile yaraladı. Ardından, Aragorn Yüzüktayflarını püskürttü ve Hobbitlerin yola devam etmesini sağladı.
Uyarlamalar
Ralph Bakshi'nin 1978'de yaptığı Yüzüklerin Efendisi çizgi sinemasında ve 2001-2003 yıllarında Peter Jackson yapımı Yüzüklerin Efendisi film üçlemesinde Fırtınabaşı'na ve Amon Sûl Kulesi'ne (ismi verilerek veya ismi verilmeden) temas eden sahneler yer almıştır.
Kaynakça
- Yüzük Kardeşliği — "A Knife in the Dark", "The Council of Elrond"
- İki Kule "The Palantír,"
- Appendix A of The Lord of the Rings, "The North-kingdom and the Dúnedain"
- Unfinished Tales, "The Palantíri"
- Guide to the Names in The Lord of the Rings
- , which has a detailed map of the hill
- " Amon Sul" or "Weathertop"
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
J R R Tolkien in kurgusal Orta Dunya evreninde Firtinabasi Amon Sul Ruzgarli Tepe Orta Dunya nin Eriador bolgesinde onemli bir tepedir Amon Sul Firtina Tepeleri nin en guneydeki ve en yuksek noktasidir Yuzuklerin Efendisi nde belirtildigi gibi bu yerin Orta Dunya tarihinde cok onemli bir konumu vardir Bu kale Arthedain kralliginin cok onemli bir kalesi ve yedi palantirden birisinin korundugu yerdi Firtinabasi birkac savasa da ev sahipligi yapmistir Cografi ve stratejik konumuFirtinabasi nun uzerinde Bree nin dogusunda Shire ve Ayrikvadi arasinda yer alir Tepe yaklasik 300 metre 1000 fit yuksekliktedir ve kilometrelerce oteyi gorebilmesi dolayisiyla Arnor kralligi zamaninda bir bu tepeye bir gozcu kulesi insa edilmisti Ucuncu Cag 1409 da Amon Sul kulesi ve kuleyi cevreleyen butun askeri binalar Cadi Kral in ordulari tarafindan yok edildi Bununla birlikte tepeye insa edilmis Amon Sul kulesinden geriye kalan birkac duvar parcasi ayakta kaldi Firtinabasi nin kuzeyinden giden bir yol Firtinabasi nin Firtina Tepeleri ndeki diger kalelere baglantisini sagliyordu Amon Sul Kulesi yedi palantirden birinin korundugu yapilardan biriydi Diger alti palantirin korundugu yerler sunlardir Elostirion Osgiliath Minas Ithil sonralari Minas Morgul Orthanc Minas Anor sonralari Minas Tirith Firtinabasi Hobbit romaninda hic gecmez bununla birlikte Yuzuklerin Efendisi nde bu tepede tam bir aksiyon yasanir Bree de nazgullerden kurtulduktan sonra Yolgezer ve dort hobbit ana yoldan cikarak Firtinabasi na kuzeyden ulastilar Yolcular tepede yigilmis bir tas obeginin uzerinde Gandalf tarafindan birakilmis bir not buldular Tam bu sirada uzakta Yuzuktayflarinin tepeye dogru yaklastigini gorduler O gece Yuzuktayflari tepenin zirvesinin hemen altinda yer alan kucuk bir vadide Ayrikvadi yolcularina saldirdilar Nazgul Efendisi Frodo yu Morgul bicagiyla bicakladi fakat daha sonra grubun diger uyeleri tarafindan Yuzuktayflari uzaklastirildi Amon Sul Kulesi Amon Sul Kulesi Firtinabasi tepesinde insa edilmis bir gozcu kulesidir Kule bir zamanlar uzun ve guzel gorunumluydu Ucuncu Cag in sonlarinda kuleden geriye sadece birkac yarim duvar kalmisti Ikinci Cag 3320 de kurulan Arnor Kuzey Kralligi nin ilk insa ettigi yapilardan birisi bu kuleydi Bu donemde Numenordan miras kalan yedi palantir gorentas Arnor un ve Gondor un degisik yerlerine dagitilmisti Kuzeyin en buyuk ve en guclu palantiri gorentasi Amon Sul Kulesi ne yerlestirilmisti Amon Sul Tasi Gondor la irtibat kurulmasini saglayan kuzeyin esas palantiriydi Palantir siyah mermerden yapilma yuvarlak bir masanin uzerinde tas icin oyulmus cokmeye yerlestirilmisti Insanlarin Yuce Krali Elendil Sauron a karsi kurulan Son Ittifak in savas meydani Dagorlad a hareketinden once Amon Sul kulesinde Elflerin Yuce Krali Gil galad in ordusunu beklemisti Arnor Kralligi Ucuncu Cag 861 de Rhudaur Cardolan ve Arthedain olmak uzere uce bolundugunde Arthedain kralligi topraklari icinde kalan Amon Sul kulesini sahiplendi Amon Sul Kulesi bu donemde Rhudaur ve Cardolan kralliklarini birbirine baglayan yola hakim konumda yeni bir stratejik ozellige burundu Arthedain yonetimi kuledeki palantirin korunmasi icin Firtinabasi na ozel bir muhafizlik kurumu olusturdu Cardolan ve Rhudaur da bu kuleyi ve icindeki tarihi palantiri istiyordu ve bu yuzden uc krallik arasinda bir anlasmazlik vardi U C 1356 da Arthedain krali I Amon Sul u Rhudaurlu daglilarin saldirisindan korurken olduruldu Rhudaur Angmarli Cadi Kral in buyrugundaki daglilarin isgaline ugramisti Argeleb in oglu istilacilari puskurttu ve Firtina Tepeleri ni uzun yillar korumayi basardi 1409 da Firtinabasi buyuk bir Angmar ordusu tarafindan kusatildi Arveleg bu defa olduruldu ve Amon Sul Kulesi yakilip yikildi Arthedain gucleri Amon Sul daki palantiri dusman eline gecmekten korudu Yuzyillar sonra Arthedain in son krali Arvedui palantirlerin Cadi Kral in eline gecmemesi amaciyla Amon Sul ve Annuminas palantirlerini bir gemiye koyarak Forochel korfezinden denize acildi Gemi kuzeydeki bir buz akintisina carparak batti ve son kral Arvedui oldu palantirler denizde kayboldu O gunden sonra Kuzey Krallari nin donemi sona erdi ve nin donemi basladi Bir zamanlar Amon Sul un etrafini cevreleyen yapilar terkedildikten sonra yikildi ve zamanla toprak oldu ve uzerlerini ot kapladi Gandalf Ucuncu Cag 3 Ekim 3018 de Firtinabasi na geldiginde harabelerde Yuzuktayflari tarafindan saldiriya kusatildi Burada iki taraf arasinda cok siddetli bir carpisma oldu Gandalf Yuzuktayflarini savusturdu ve catismanin yapildigi yere bir tas obegi olusturarak uzerine bir G runu cizdi ve yanina da uc cizgi cizdi boylece Aragorn ve Dort Hobbit Gandalf in 3 Ekim de burada bulundugunu anlayacakti 6 Ekim de Firtinabasi na gelen Aragorn ve Dort Hobbit tas obegini gordu Aragorn Hobbitlere isaretin anlamini soyledi Ayni gece Firtinabasi ndaki kucuk dar bir vadide Yuzuktayflari bu defa Aragorn un kafilesine saldirdi Angmarli Cadi Kral Frodo Baggins i burada zehirli Morgul bicagi ile yaraladi Ardindan Aragorn Yuzuktayflarini puskurttu ve Hobbitlerin yola devam etmesini sagladi UyarlamalarRalph Bakshi nin 1978 de yaptigi Yuzuklerin Efendisi cizgi sinemasinda ve 2001 2003 yillarinda Peter Jackson yapimi Yuzuklerin Efendisi film uclemesinde Firtinabasi na ve Amon Sul Kulesi ne ismi verilerek veya ismi verilmeden temas eden sahneler yer almistir KaynakcaYuzuk Kardesligi A Knife in the Dark The Council of Elrond Iki Kule The Palantir Appendix A of The Lord of the Rings The North kingdom and the Dunedain Unfinished Tales The Palantiri Guide to the Names in The Lord of the Rings which has a detailed map of the hill Amon Sul or Weathertop