Ampuri Kilisesi (Gürcüce: ამპურის ეკლესია), tarihsel Cavaheti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı ve eski adı Ampuri olan Kenardere köyünde Orta Çağda Gürcülerden kalma kilisedir.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Kenardere, Çıldır |
Koordinatlar | 41°17′11″K 43°10′00″D / 41.28639°K 43.16667°D |
İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Durum | Yıkılmış |
Mimari | |
Mimari tür | Tek nefli kilise |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | Orta Çağ |
Özellikler | |
Malzemeler | Kesme taş |
Tarihçe
Ampuri Kilisesi ile Ampuri köyünün bulunduğu Cavaheti, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu köyü 1578 yılında Gürcülerden ele geçirmişti. 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan Osmanlı tahrir defterine göre bu tarihte köyde sadece 5 Hristiyan hane kalmıştı. Ampuri Kilisesi söz konusu köyün kilisesiydi. Gürcü arkeolog ve tarihçi Ekvtime Takaişvili 1902 yılında Ampuri Kilisesi'ni görmüş ve tanımlamıştır. Bu sırada kilise ayakta duruyordu. Yapının daha sonra yıkıldığı anlaşılmaktadır.
Mimari
Ampuri Kilisesi, yaklaşık 8,5 x 5,5 metre ebatlarında tek nefli bir yapıydı. 1902 yılında kiliseyi görüp tanımlamış olan Ekvtime Takaişvili'nin verdiği bilgiye göre, o tarihte ayakta duran kilise kesme taşlardan inşa edilmişti. Giriş kapısı güneyde bulunuyordu. Doğu ve batı cephelerinde pencereleri vardı. Doğudaki penceresi iki adet oymalı şerit biçimindeki yarım kemerle süslenmişti. Kilisenin güneyinde, o tarihte sökülmüş olan bir yapının izleri bulunuyordu.
Kaynakça
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce: ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 56. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 283; III. cilt (1958), s. 372-373". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 220, .
- ^ a b Ekvtime Takaişvili, Материалы по археологии Кавказа, собранные экспедициями Московского археологического общества : Выпуск XII veya Христианские памятники, Moskova, 1909, s. 62.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ampuri Kilisesi Gurcuce ამპურის ეკლესია tarihsel Cavaheti bolgesinde gunumuzde Ardahan ilinin Cildir ilcesine bagli ve eski adi Ampuri olan Kenardere koyunde Orta Cagda Gurculerden kalma kilisedir Ampuri KilisesiTemel bilgilerKonumKenardere CildirKoordinatlar41 17 11 K 43 10 00 D 41 28639 K 43 16667 D 41 28639 43 16667InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikilmisMimariMimari turTek nefli kiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanmaOrta CagOzelliklerMalzemelerKesme tasTarihceAmpuri Kilisesi ile Ampuri koyunun bulundugu Cavaheti tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Nitekim Osmanlilar bu koyu 1578 yilinda Gurculerden ele gecirmisti 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanli tahrir defterine gore bu tarihte koyde sadece 5 Hristiyan hane kalmisti Ampuri Kilisesi soz konusu koyun kilisesiydi Gurcu arkeolog ve tarihci Ekvtime Takaisvili 1902 yilinda Ampuri Kilisesi ni gormus ve tanimlamistir Bu sirada kilise ayakta duruyordu Yapinin daha sonra yikildigi anlasilmaktadir MimariAmpuri Kilisesi yaklasik 8 5 x 5 5 metre ebatlarinda tek nefli bir yapiydi 1902 yilinda kiliseyi gorup tanimlamis olan Ekvtime Takaisvili nin verdigi bilgiye gore o tarihte ayakta duran kilise kesme taslardan insa edilmisti Giris kapisi guneyde bulunuyordu Dogu ve bati cephelerinde pencereleri vardi Dogudaki penceresi iki adet oymali serit bicimindeki yarim kemerle suslenmisti Kilisenin guneyinde o tarihte sokulmus olan bir yapinin izleri bulunuyordu Kaynakca 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 56 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 283 III cilt 1958 s 372 373 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2023 a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 220 ISBN 9789941478178 a b Ekvtime Takaisvili Materialy po arheologii Kavkaza sobrannye ekspediciyami Moskovskogo arheologicheskogo obshestva Vypusk XII veya Hristianskie pamyatniki Moskova 1909 s 62