Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anatomi cinayeti (İngiliz İngilizcesinde burking olarak da ifade edilir), tıbbi bir araştırma veya öğretim amacıyla kadavranın bir kısmının veya tamamının kullanılması için işlenen cinayet. Bu türe, bir tıbbi cinayet denilmemesinin başlıca nedeni, vücut parçalarının tek başına herhangi bir tıbbi amaç için kullanılmamasıdır. Cinayet için itici güç kadavra ve diseksiyondur. Diseksiyon anatomi ve fizyolojisini öğrenmek için bir fırsat oluşturur. Anatomi cinayetlerinin prevelans oranının Bilimsel devrim tarafından üretilen araştırma ve öğretim faaliyetlerinde talep edilen kadavra miktarına bağlı olduğu da iddia edilmektedir. 19’uncu yüzyılda, Londra Burkers ile Burke ve Hare cinayetleri (Batı Limanı cinayetleri) başta olmak üzere diğer cinayetler irdelenerek, tıbbi okullar için bilim adamlarının yasal yollardan kadavra temin etmesi yasallaştırıldı. Söylentiler arasında tıbbi kadavra için yüksek oranda bir talep olduğu ve bunun için anatomi cinayetlerinin işlendiği de bulunuyordu. Bu söylentilerin kanıtlanması hem kadavra kullanımının sürekli gerekli olduğu gibi metalara dayanırken, olduğu gibi, insanlarda derin korkular oluşturması nedeniyle oldukça zordur.
Tarihçe
Tıbbi bilginin elde edilmesinin bir yolu olan diseksiyon antik dönemden bu yana sürmektedir. Ancak Rönesans döneminde giderek yaygınlaşan uygulamalar özellikle yoksul ve dışlanmış kişilerin ölüm sonrasında diseksiyona uğrayacakları ve kadavraları için öldürülecekleri yönünden korkularını arttırmıştır. Kutsal Roma imparatoru V. Karl’ın eczacısının oğlu olan Andreas Vesalius açık bir şekilde mezarlıklardan alınan insanların bulunduğunu klasik anatomi eseri olan “De humani corporis fabrica”’da belirtmiştir. Ayrıca söylentiler doğrulanmamış olsa da; onun halefi olan 16’ncı yüzyıl anatomist ve hekimi Gabriele Falloppio’un da insan viviseksiyonu uyguladığına dair rivayetler bulunmaktadır. Bununla birlikte, Falloppio’dan işlenen bir suçun ortaya çıkarılması amacıyla adli makamlar tarafından bir mahkûmun üzerinde uygulamasının kendisinden istenildiği ve onun kim olduğunu öğrendikten sonra bu işlemi uyguladığına dair raporlar bulunmaktadır. 18’inci yüzyılda tanınmış İngiliz doğum uzmanı William Smellie, doğum üzerine hazırladığı resimli kitabı için cinayet yoluyla kadavra elde etmekle suçlanmıştır. 1751 yılında Edinburg tıp öğrencileri Helen Torrence ve Jean Waldie, 8 ya da 9 yaşındaki John Dallas cinayeti ve kadavra satışı nedeniyle suçlu bulunmuştur.
Napolyon Savaşları’nın ardından 19’uncu yüzyılın başında İngiltere tıp eğitimi konusunda büyük gelişme yaşadı ve bunun sonucunda kadavra için bir talep artışı yaşandı. Mezar hırsızlığı yaygın bir hale geldi ve yerel bazı topluluklar mezarlıkların çevresine nöbetçi koyarak bu duruma tepki gösterdi. 1828 yılında Meclis tıp fakültelerine gelen kadavraların hangi aracı ile getirildiğini incelemek için seçici bir komite oluşturmak amacıyla toplandı. İronik olarak, bu anatomi cinayetlerinin en kötü şöhrete sahip olanı ise aynı dönemde meydana gelen William Burke ve William Hare tarafından gerçekleştirilmiştir. Onlar anatomist Robert Knox’a kadavra satabilmek için bir yıl boyunca 16 kişiyi öldürmüşlerdir. Bundan iki yıl sonra ise Londra Burkers olarak bilinen John Bishop ve Thomas Williams, öldürülmüş ve Carlo Ferrari olarak tanınan bir erkek çocuğuna ait kadavrayı Londra’da cerraha satmaya çalıştılar. 1992 yılında Kolombiyalı bir aktivist olan Juan Pablo Ordoñez, Kolombiya’nın Baranquilla şehrinde yoksul halktan 14 kişiyi yerel tıbbi okullara kadavra olarak satmak amacıyla öldürdüğüne dair haberler medyada yer aldı. İddiaya göre onun kurbanlarından birisi elinden kaçmayı başardı ve bu durum uluslararası medyaya bu şekilde yansımıştı. Benzer türde son cinayet ise 2009 yılında Rusya’da yaşanmıştır. Medyaya yansıyan haberlere göre; adının Tatyana olduğu açıklanan 24 yaşındaki tıp öğrencisi iddiaya göre 85 yaşındaki komşusu Olga Stepushenko’yu ve bundan 4 gün sonra ise 87 yaşındaki diğer komşusu Zoya Karpova’yı öldürmüştür. İşlediği cinayetlerden sonra iki hafta süresince cesetleri incelemek üzere cesetlerini yanına gitmiş ve yaptığı analizler neticesinde çeşitli notlar almıştır. Ayrıca aldığı bu notları doktora tezine dâhil etmiş ve ardından yakalanmıştır. Tıp öğrencisi Tatyana, hakkında yapılan yargılamada 20 yıl hapis cezası almıştır.
Türkiye’de tıp fakültelerinde kullanılan kadavralar, bağışçılardan veya kimsesiz cesetlerden elde edilmektedir. Ancak, son yıllarda kadavra konusunda Türkiye’de de sıkıntılar yaşanmaktadır. Bunun için, medyaya kadavra ithaline izin çıkacağına dair haberler zaman zaman yansımış ve 2014 yılı Ocak ayında bir torba yasa tasarısında kadavra ithaline izin verilmiştir. Ayrıca, yine tıp çalışanları ve bilim insanları tarafından toplumda kadavra bağışı yapılmasının önemini açıklayan çeşitli kampanyalar yapılmaktadır.
Mevzuat
Anatomi cinayetleri, zorlu davalarda delil elde edilmesindeki zorluklar nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Kurbanlar ise marjinal veya ortadan kaybolduğunu kimseye bildirmek zorunda olmayan kişilerdir. Kadavranın cinayet kanıtı olarak gösterilmemesi amacıyla bunlar diseksiyon edilerek yok edilir. Diseksiyon uygulanacak kadavralar meşru yollardan elde edilmiş gibi gösterilebilir veya uygulayıcının çıkarları doğrultusunda bu işlemler sessiz bir şekilde yapılabilir.
Bu nedenlerden dolayı 19’uncu yüzyıldan itibaren tıbbi araştırma ve öğretimlere kaynak olacak kadavraların, cinayetlere yasal bir zemin oluşturabilmesinin sağlanması amacına odaklanılmıştır. Büyük Britanya’da, 1832 yılında çıkarılan Anatomi Yasası ile tıp fakültelerinde ölen kişilerden cesetleri teslim edilemeyenler, ucuz yollu kadavra olarak yasal şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Kamuda bu konuda yoksulların bedenlerinin tıp öğrencileri için bir hammadde olarak kullanılmaması yönünde protestolar yapılmış ancak yasa savunucuları yasanın yürürlüğe girmesi için burking korkusunu kullanmışlardır. 1831 tarihli Massachusetts Anatomi Yasası’nda anatomi cinayetlerinden ilham alınmıştır.
Mevzuatın gerekçesinde yasanın, yasa dışı elde edilen kadavra talebini azaltacağı ve mezar soygunculuğuna karşı bir caydırıcı güç olarak hizmet vereceği, ayrıca yeterli kadavra bağışının olmadığı bölgelerde kadavra incelemesi için olanak sağlayacağı görüşüne yer verilmiştir. Ancak büyük olasılıkla anatomi cinayetlerinin günümüzde azalmasına asıl yol açan ve caydırıcılığı sağlayanın, 19’uncu yüzyıldan itibaren gelişen olduğu değerlendirilmektedir.
Kaynakça
- ^ Sherwin Nuland (2001), "The Edinburgh Anatomy Murders" . 10 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2010.
- ^ "Kadavra lazımdı komşularını doğradı!". Milliyet. 23 Temmuz 2009. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
- ^ . merhabahaber.com. 24 Mayıs 2014. 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
- ^ . saglikaktuel.com. 22 Ekim 2013. 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
- ^ . haberturk.tv. 7 Ocak 2014. 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
- ^ . khaber.com.tr. 27 Kasım 2012. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
- ^ "Anatomy Laws V. Body-Snatching" (1896). British Medical Journal Cilt 2, No. 1878, s. 1845
- ^ Colin Evans (2007), The Casebook of Forensic Investigation. Berkley Trade.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anatomi cinayeti Ingiliz Ingilizcesinde burking olarak da ifade edilir tibbi bir arastirma veya ogretim amaciyla kadavranin bir kisminin veya tamaminin kullanilmasi icin islenen cinayet Bu ture bir tibbi cinayet denilmemesinin baslica nedeni vucut parcalarinin tek basina herhangi bir tibbi amac icin kullanilmamasidir Cinayet icin itici guc kadavra ve diseksiyondur Diseksiyon anatomi ve fizyolojisini ogrenmek icin bir firsat olusturur Anatomi cinayetlerinin prevelans oraninin Bilimsel devrim tarafindan uretilen arastirma ve ogretim faaliyetlerinde talep edilen kadavra miktarina bagli oldugu da iddia edilmektedir 19 uncu yuzyilda Londra Burkers ile Burke ve Hare cinayetleri Bati Limani cinayetleri basta olmak uzere diger cinayetler irdelenerek tibbi okullar icin bilim adamlarinin yasal yollardan kadavra temin etmesi yasallastirildi Soylentiler arasinda tibbi kadavra icin yuksek oranda bir talep oldugu ve bunun icin anatomi cinayetlerinin islendigi de bulunuyordu Bu soylentilerin kanitlanmasi hem kadavra kullaniminin surekli gerekli oldugu gibi metalara dayanirken oldugu gibi insanlarda derin korkular olusturmasi nedeniyle oldukca zordur TarihceTibbi bilginin elde edilmesinin bir yolu olan diseksiyon antik donemden bu yana surmektedir Ancak Ronesans doneminde giderek yayginlasan uygulamalar ozellikle yoksul ve dislanmis kisilerin olum sonrasinda diseksiyona ugrayacaklari ve kadavralari icin oldurulecekleri yonunden korkularini arttirmistir Kutsal Roma imparatoru V Karl in eczacisinin oglu olan Andreas Vesalius acik bir sekilde mezarliklardan alinan insanlarin bulundugunu klasik anatomi eseri olan De humani corporis fabrica da belirtmistir Ayrica soylentiler dogrulanmamis olsa da onun halefi olan 16 nci yuzyil anatomist ve hekimi Gabriele Falloppio un da insan viviseksiyonu uyguladigina dair rivayetler bulunmaktadir Bununla birlikte Falloppio dan islenen bir sucun ortaya cikarilmasi amaciyla adli makamlar tarafindan bir mahkumun uzerinde uygulamasinin kendisinden istenildigi ve onun kim oldugunu ogrendikten sonra bu islemi uyguladigina dair raporlar bulunmaktadir 18 inci yuzyilda taninmis Ingiliz dogum uzmani William Smellie dogum uzerine hazirladigi resimli kitabi icin cinayet yoluyla kadavra elde etmekle suclanmistir 1751 yilinda Edinburg tip ogrencileri Helen Torrence ve Jean Waldie 8 ya da 9 yasindaki John Dallas cinayeti ve kadavra satisi nedeniyle suclu bulunmustur Napolyon Savaslari nin ardindan 19 uncu yuzyilin basinda Ingiltere tip egitimi konusunda buyuk gelisme yasadi ve bunun sonucunda kadavra icin bir talep artisi yasandi Mezar hirsizligi yaygin bir hale geldi ve yerel bazi topluluklar mezarliklarin cevresine nobetci koyarak bu duruma tepki gosterdi 1828 yilinda Meclis tip fakultelerine gelen kadavralarin hangi araci ile getirildigini incelemek icin secici bir komite olusturmak amaciyla toplandi Ironik olarak bu anatomi cinayetlerinin en kotu sohrete sahip olani ise ayni donemde meydana gelen William Burke ve William Hare tarafindan gerceklestirilmistir Onlar anatomist Robert Knox a kadavra satabilmek icin bir yil boyunca 16 kisiyi oldurmuslerdir Bundan iki yil sonra ise Londra Burkers olarak bilinen John Bishop ve Thomas Williams oldurulmus ve Carlo Ferrari olarak taninan bir erkek cocuguna ait kadavrayi Londra da cerraha satmaya calistilar 1992 yilinda Kolombiyali bir aktivist olan Juan Pablo Ordonez Kolombiya nin Baranquilla sehrinde yoksul halktan 14 kisiyi yerel tibbi okullara kadavra olarak satmak amaciyla oldurdugune dair haberler medyada yer aldi Iddiaya gore onun kurbanlarindan birisi elinden kacmayi basardi ve bu durum uluslararasi medyaya bu sekilde yansimisti Benzer turde son cinayet ise 2009 yilinda Rusya da yasanmistir Medyaya yansiyan haberlere gore adinin Tatyana oldugu aciklanan 24 yasindaki tip ogrencisi iddiaya gore 85 yasindaki komsusu Olga Stepushenko yu ve bundan 4 gun sonra ise 87 yasindaki diger komsusu Zoya Karpova yi oldurmustur Isledigi cinayetlerden sonra iki hafta suresince cesetleri incelemek uzere cesetlerini yanina gitmis ve yaptigi analizler neticesinde cesitli notlar almistir Ayrica aldigi bu notlari doktora tezine dahil etmis ve ardindan yakalanmistir Tip ogrencisi Tatyana hakkinda yapilan yargilamada 20 yil hapis cezasi almistir Turkiye de tip fakultelerinde kullanilan kadavralar bagiscilardan veya kimsesiz cesetlerden elde edilmektedir Ancak son yillarda kadavra konusunda Turkiye de de sikintilar yasanmaktadir Bunun icin medyaya kadavra ithaline izin cikacagina dair haberler zaman zaman yansimis ve 2014 yili Ocak ayinda bir torba yasa tasarisinda kadavra ithaline izin verilmistir Ayrica yine tip calisanlari ve bilim insanlari tarafindan toplumda kadavra bagisi yapilmasinin onemini aciklayan cesitli kampanyalar yapilmaktadir MevzuatAnatomi cinayetleri zorlu davalarda delil elde edilmesindeki zorluklar nedeniyle ortaya cikmaktadir Kurbanlar ise marjinal veya ortadan kayboldugunu kimseye bildirmek zorunda olmayan kisilerdir Kadavranin cinayet kaniti olarak gosterilmemesi amaciyla bunlar diseksiyon edilerek yok edilir Diseksiyon uygulanacak kadavralar mesru yollardan elde edilmis gibi gosterilebilir veya uygulayicinin cikarlari dogrultusunda bu islemler sessiz bir sekilde yapilabilir Bu nedenlerden dolayi 19 uncu yuzyildan itibaren tibbi arastirma ve ogretimlere kaynak olacak kadavralarin cinayetlere yasal bir zemin olusturabilmesinin saglanmasi amacina odaklanilmistir Buyuk Britanya da 1832 yilinda cikarilan Anatomi Yasasi ile tip fakultelerinde olen kisilerden cesetleri teslim edilemeyenler ucuz yollu kadavra olarak yasal sekilde kullanilmaya baslanmistir Kamuda bu konuda yoksullarin bedenlerinin tip ogrencileri icin bir hammadde olarak kullanilmamasi yonunde protestolar yapilmis ancak yasa savunuculari yasanin yururluge girmesi icin burking korkusunu kullanmislardir 1831 tarihli Massachusetts Anatomi Yasasi nda anatomi cinayetlerinden ilham alinmistir Mevzuatin gerekcesinde yasanin yasa disi elde edilen kadavra talebini azaltacagi ve mezar soygunculuguna karsi bir caydirici guc olarak hizmet verecegi ayrica yeterli kadavra bagisinin olmadigi bolgelerde kadavra incelemesi icin olanak saglayacagi gorusune yer verilmistir Ancak buyuk olasilikla anatomi cinayetlerinin gunumuzde azalmasina asil yol acan ve caydiriciligi saglayanin 19 uncu yuzyildan itibaren gelisen oldugu degerlendirilmektedir Kaynakca Sherwin Nuland 2001 The Edinburgh Anatomy Murders 10 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2010 Kadavra lazimdi komsularini dogradi Milliyet 23 Temmuz 2009 15 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2016 merhabahaber com 24 Mayis 2014 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2016 saglikaktuel com 22 Ekim 2013 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2016 haberturk tv 7 Ocak 2014 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2016 khaber com tr 27 Kasim 2012 16 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2016 Anatomy Laws V Body Snatching 1896 British Medical Journal Cilt 2 No 1878 s 1845 Colin Evans 2007 The Casebook of Forensic Investigation Berkley Trade