Angela Friederici (1952'de Almanya, Köln'de doğdu) Almanya, Leipzig'deki Max Planck İnsan Bilişi ve Beyin Bilimleri Enstitüsü'nde yönetici ve aynı zamanda nöropsikoloji ve dilbilim alanlarında dünyaca tanınmış bir uzman. 400'den fazla akademik makalenin ve kitap bölümünün yazarı olmakla birlikte, dilbilim, nörobilim, dil ve psikoloji gibi alanlarda 15 kitabın editörlüğünü de yapmış bulunuyor.
Hayatının İlk Dönemi ve Kariyeri
1970-1976 yılları arasında Angle Friederici Bonn Üniversitesi (Almanya) ve Lozan Üniversitesi'nde (İsviçre) dilbilim okudu ve 1976 yılında dilbilim alanında doktorasını tamamladı. 1975'te, Bonn Üniversitesi'nde psikoloji okumaya başladı ve 1980 yılında da buradan mezun oldu. 1986 yılında 'nde habilitasyonunu tamamladı. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde doktora sonrası araştırmacı olarak, ve 'nde araştırma görevlisi olarak bir süre çalıştıktan sonra Angela Friederici, 1989 yılında Berlin Özgür Üniversitesi'nde bilişsel psikoloji profesörü oldu. 1994 yılında ise Max Planck Bilişsel Nörobilim Enstitüsü, Leipzig'in kurucu yöneticisi ve bilim kurulu üyesi oldu. Bu enstitünün ismi 2004 yılında olarak değişti.
Friederici ayrıca 1995'ten beri Leipzig Üniversitesi'nde bilişsel psikoloji alanında, 1997'den beri Potsdam Üniversitesi'nde dilbilim alanında ve 2004'ten beri de 'de tıp alanında onursal öğretim üyeliği sahibidir. Friederici'nin araştırmaları insan beyninin nasıl dil işlediği sorusuna eğiliyor ve hem anadili, hem ikinci dili hem de dil kullanımını konu ediniyor. 'yi (Early Left Anterior Negativity, ELAN) ilk kez duyuran araştırmacıdır. Bu sentaktik bozukluklara verilen bir EEG tepkisidir.
2016 yılında yayınlanan kitabı Language in the Brain (Beyindeki Dil) Noam Chomsky tarafından da önerilmiştir. Bu kitapta Friederici hem genel olarak beyinde dilin nasıl işlendiğine ve gelişimsel olarak ortaya çıktığına eğildiği gibi FOXP2 geni üzerine güncel düşüncelerini de dile getirir. Örneğin sayfa 222'de, Friederici "FOXP2 ilk kez dil ve konuşma problemleri yaşayan bir ailede tespit edildiği için bu genin dilde ve konuşma süreçlerinde önemli bir rol oynadığı iddia edilmişti; oysa dille alakalı olmaktan çok konuşma süreçleriyle ilintiliydi. Ayrıca bu görüş başka birkaç gerekçeyle daha eleştirildi. Örneğin FOXP2'nun insan olmayan primatlarda, farelerde, kuşlarda ve balıklarda, yani konuşamayan hayvanlarda da bulunması böyle bir gerekçedir."
Ödüller
- Alfred Krupp von Bohlen und Halbach Vakfı'nın Alfred Krupp Genç Biliminsanları Ödülü, 1990
- Alman Araştırma Vakfı'nın Gottfried Wilhelm Leibniz Ödülü, 1997
- Mainz Üniversitesi'nin yetenekli profesörler ödülü (Johannes Gutenberg-Stiftungsprofessur) 2010
- Brunswick Bilimsel Topluluğu'ndan Carl Friedrich Gauss Madalyası (2011)
- Alman Psikoloji Derneği Wilhelm Wundt Madalyası (2018)
- Saksonya Serbest Eyaleti Liyakat Nişanı (2018)
- Amerika Dilbilim Derneği'nin Seçilmiş Onursal Üyesi (2019)
Brain and Cognition, Brain and Language, Cognitive Neuroscience, Cognitive Science Quarterly, Gehirn & Geist, Journal of Cognitive Neuroscience, Journal of Memory and Language, Journal of Psycholinguistic Research, Neurolinguistik, Physiological Reviews, Psychonomic Bulletin & Review, Studies in Theoretical Psycholinguistics, The Mental Lexicon, Trends in Cognitive Sciences gibi dergilerin yayın veya bilimsel danışma kurullarının üyesidir.[]
Bazı Çalışmaları
- Steinhauer, K. (1999). "Brain potentials indicate immediate use of prosodic cues in natural speech processing". Nature Neuroscience. 2 (2): 191-196. doi:10.1038/5757. (PMID) 10195205.
- Maess, B. (2001). "Musical syntax is processed in Broca's area: An MEG study". Nature Neuroscience. 4 (5): 540-545. doi:10.1038/87502. (PMID) 11319564.
- Friederici, A.D. (2002). "Towards a neural basis of auditory sentence processing". Trends in Cognitive Sciences. 6 (2): 78-84. doi:10.1016/s1364-6613(00)01839-8. (PMID) 15866191.
- Friederici, A.D. (2002). "Brain signatures of artificial language processing: Evidence challenging the critical period hypothesis". PNAS. 99 (1): 529-534. doi:10.1073/pnas.012611199. (PMC) 117594 $2. (PMID) 11773629.
- Opitz, B. (2004). "Brain correlates of language learning: The neuronal dissociation of rule-based versus similarity-based learning". The Journal of Neuroscience. 24 (39): 8436-8440. doi:10.1523/jneurosci.2220-04.2004. (PMC) 6729909 $2. (PMID) 15456816.
- Friederici, A.D. (2006). "The brain differentiates human and non-human grammars: Functional localization and structural connectivity". PNAS. 103 (7): 2458-2463. doi:10.1073/pnas.0509389103. (PMC) 1413709 $2. (PMID) 16461904.
- Friederici, A.D. (2006). "Processing linguistic complexity and grammaticality in the left frontal cortex". Cerebral Cortex. 16 (12): 1709-1717. doi:10.1093/cercor/bhj106. (PMID) 16400163.
- Friederici, A.D. (2007). "Role of the corpus callosum in speech comprehension: Interfacing syntax and prosody". Neuron. 53 (1): 135-145. doi:10.1016/j.neuron.2006.11.020. (PMID) 17196536.
- Makuuchi, M. (2009). "Segregating the core computational faculty of human language from working memory". PNAS. 106 (20): 8362-8367. doi:10.1073/pnas.0810928106. (PMC) 2688876 $2. (PMID) 19416819.
- Friederici, A.D. (2010). "Disentangling syntax and intelligibility in auditory language comprehension". Human Brain Mapping. 31 (3): 448-457. doi:10.1002/hbm.20878. (PMC) 6870868 $2. (PMID) 19718654.
Kaynakça
- ^ . 25 Temmuz 2018. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2019.
- ^ . Max Planck Institute for Human Cognitive and Brain Science. 30 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2019.
- ^ Friederici, A.D.; Pfeifer, E.; Hahne, A. (1993). "Event related potentials during natural speech processing". Cognitive Brain Research. 1 (3): 183-192. doi:10.1016/0926-6410(93)90026-2 . (PMID) 8257874.
- ^ Friederici A.D. (2004). "Event-related brain potential studies in language". Current Neurology and Neuroscience Reports. 4 (6): 466-70. doi:10.1007/s11910-004-0070-0. (PMID) 15509448.
- ^ Friederici, A. Language in the Brain. MIT Press. 2016.
- ^ . 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2019.
- ^ [Angela Friederici is the winner of the 11th Johannes-Gutenberg endowed professorship] (Almanca). 22 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2019.
- ^ "Award of the Wilhelm Wundt Medal of the German Psychological Association (DGPs) 2018 to Professor Angela D. Friederici". 24 Eylül 2018. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2019.
- ^ "LSA Elects Three to Honorary Membership". Linguistic Society of America. 24 Ocak 2019. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Angela Friederici 1952 de Almanya Koln de dogdu Almanya Leipzig deki Max Planck Insan Bilisi ve Beyin Bilimleri Enstitusu nde yonetici ve ayni zamanda noropsikoloji ve dilbilim alanlarinda dunyaca taninmis bir uzman 400 den fazla akademik makalenin ve kitap bolumunun yazari olmakla birlikte dilbilim norobilim dil ve psikoloji gibi alanlarda 15 kitabin editorlugunu de yapmis bulunuyor Hayatinin Ilk Donemi ve Kariyeri1970 1976 yillari arasinda Angle Friederici Bonn Universitesi Almanya ve Lozan Universitesi nde Isvicre dilbilim okudu ve 1976 yilinda dilbilim alaninda doktorasini tamamladi 1975 te Bonn Universitesi nde psikoloji okumaya basladi ve 1980 yilinda da buradan mezun oldu 1986 yilinda nde habilitasyonunu tamamladi Massachusetts Teknoloji Enstitusu nde doktora sonrasi arastirmaci olarak ve nde arastirma gorevlisi olarak bir sure calistiktan sonra Angela Friederici 1989 yilinda Berlin Ozgur Universitesi nde bilissel psikoloji profesoru oldu 1994 yilinda ise Max Planck Bilissel Norobilim Enstitusu Leipzig in kurucu yoneticisi ve bilim kurulu uyesi oldu Bu enstitunun ismi 2004 yilinda olarak degisti Friederici ayrica 1995 ten beri Leipzig Universitesi nde bilissel psikoloji alaninda 1997 den beri Potsdam Universitesi nde dilbilim alaninda ve 2004 ten beri de de tip alaninda onursal ogretim uyeligi sahibidir Friederici nin arastirmalari insan beyninin nasil dil isledigi sorusuna egiliyor ve hem anadili hem ikinci dili hem de dil kullanimini konu ediniyor yi Early Left Anterior Negativity ELAN ilk kez duyuran arastirmacidir Bu sentaktik bozukluklara verilen bir EEG tepkisidir 2016 yilinda yayinlanan kitabi Language in the Brain Beyindeki Dil Noam Chomsky tarafindan da onerilmistir Bu kitapta Friederici hem genel olarak beyinde dilin nasil islendigine ve gelisimsel olarak ortaya ciktigina egildigi gibi FOXP2 geni uzerine guncel dusuncelerini de dile getirir Ornegin sayfa 222 de Friederici FOXP2 ilk kez dil ve konusma problemleri yasayan bir ailede tespit edildigi icin bu genin dilde ve konusma sureclerinde onemli bir rol oynadigi iddia edilmisti oysa dille alakali olmaktan cok konusma surecleriyle ilintiliydi Ayrica bu gorus baska birkac gerekceyle daha elestirildi Ornegin FOXP2 nun insan olmayan primatlarda farelerde kuslarda ve baliklarda yani konusamayan hayvanlarda da bulunmasi boyle bir gerekcedir OdullerAlfred Krupp von Bohlen und Halbach Vakfi nin Alfred Krupp Genc Biliminsanlari Odulu 1990 Alman Arastirma Vakfi nin Gottfried Wilhelm Leibniz Odulu 1997 Mainz Universitesi nin yetenekli profesorler odulu Johannes Gutenberg Stiftungsprofessur 2010 Brunswick Bilimsel Toplulugu ndan Carl Friedrich Gauss Madalyasi 2011 Alman Psikoloji Dernegi Wilhelm Wundt Madalyasi 2018 Saksonya Serbest Eyaleti Liyakat Nisani 2018 Amerika Dilbilim Dernegi nin Secilmis Onursal Uyesi 2019 Brain and Cognition Brain and Language Cognitive Neuroscience Cognitive Science Quarterly Gehirn amp Geist Journal of Cognitive Neuroscience Journal of Memory and Language Journal of Psycholinguistic Research Neurolinguistik Physiological Reviews Psychonomic Bulletin amp Review Studies in Theoretical Psycholinguistics The Mental Lexicon Trends in Cognitive Sciences gibi dergilerin yayin veya bilimsel danisma kurullarinin uyesidir kaynak belirtilmeli Bazi CalismalariSteinhauer K 1999 Brain potentials indicate immediate use of prosodic cues in natural speech processing Nature Neuroscience 2 2 191 196 doi 10 1038 5757 PMID 10195205 Maess B 2001 Musical syntax is processed in Broca s area An MEG study Nature Neuroscience 4 5 540 545 doi 10 1038 87502 PMID 11319564 Friederici A D 2002 Towards a neural basis of auditory sentence processing Trends in Cognitive Sciences 6 2 78 84 doi 10 1016 s1364 6613 00 01839 8 PMID 15866191 Friederici A D 2002 Brain signatures of artificial language processing Evidence challenging the critical period hypothesis PNAS 99 1 529 534 doi 10 1073 pnas 012611199 PMC 117594 2 PMID 11773629 Opitz B 2004 Brain correlates of language learning The neuronal dissociation of rule based versus similarity based learning The Journal of Neuroscience 24 39 8436 8440 doi 10 1523 jneurosci 2220 04 2004 PMC 6729909 2 PMID 15456816 Friederici A D 2006 The brain differentiates human and non human grammars Functional localization and structural connectivity PNAS 103 7 2458 2463 doi 10 1073 pnas 0509389103 PMC 1413709 2 PMID 16461904 Friederici A D 2006 Processing linguistic complexity and grammaticality in the left frontal cortex Cerebral Cortex 16 12 1709 1717 doi 10 1093 cercor bhj106 PMID 16400163 Friederici A D 2007 Role of the corpus callosum in speech comprehension Interfacing syntax and prosody Neuron 53 1 135 145 doi 10 1016 j neuron 2006 11 020 PMID 17196536 Makuuchi M 2009 Segregating the core computational faculty of human language from working memory PNAS 106 20 8362 8367 doi 10 1073 pnas 0810928106 PMC 2688876 2 PMID 19416819 Friederici A D 2010 Disentangling syntax and intelligibility in auditory language comprehension Human Brain Mapping 31 3 448 457 doi 10 1002 hbm 20878 PMC 6870868 2 PMID 19718654 Kaynakca 25 Temmuz 2018 7 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2019 Max Planck Institute for Human Cognitive and Brain Science 30 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2019 Friederici A D Pfeifer E Hahne A 1993 Event related potentials during natural speech processing Cognitive Brain Research 1 3 183 192 doi 10 1016 0926 6410 93 90026 2 PMID 8257874 Friederici A D 2004 Event related brain potential studies in language Current Neurology and Neuroscience Reports 4 6 466 70 doi 10 1007 s11910 004 0070 0 PMID 15509448 Friederici A Language in the Brain MIT Press 2016 3 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2019 Angela Friederici is the winner of the 11th Johannes Gutenberg endowed professorship Almanca 22 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2019 Award of the Wilhelm Wundt Medal of the German Psychological Association DGPs 2018 to Professor Angela D Friederici 24 Eylul 2018 7 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2019 LSA Elects Three to Honorary Membership Linguistic Society of America 24 Ocak 2019 7 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2019