Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anti-Stalinist sol, çeşitli türdeki Marksist siyasi hareketlere atıfta bulunan bir terimdir. Bu hareketler, Joseph Stalin, Stalinizm, Neo-Stalinizm ve Stalin'in 1924 ile 1953 yılları arasında Sovyetler Birliği lideri olarak uyguladığı yönetim sistemine karşı gelirler. Bu terim aynı zamanda, Lev Troçki ve Sol Muhalefet içindeki diğer geleneksel Marksistler gibi, Joseph Stalin'i ve onun komünizm biçimini karşı çıkan yüksek rütbeli siyasi figürleri ve hükûmet programlarını da ifade eder.
Son yıllarda, "anti-Stalinist sol" terimi, diktatörlüklere, kişilik kültlerine, totaliter rejimlere ve polis devletlerine karşı olan sol ve merkez-sol muhalefeti de ifade emektedir. Bu özellikler genellikle Stalinizm'den ilham alan, Kim İl Sung, Enver Hoca ve diğerlerinin yönettiği Marxist-Leninist rejimlere atfedilen özelliklerdir, eski Doğu Bloku dahilinde de bulunur. Anti-Stalinist sol hareketler arasında dikkate değer olanlar arasında Troçkizm ve Titoizm, anarşizm ve liberteryen sosyalizm, sol komünizm ve liberteryen Marksizm, Komünist hareket içindeki Sağ Muhalefet, demokratik sosyalizm ve sosyal demokrasi bulunur.
Devrimci dönem eleştirileri (1924 öncesi)
Politik solun büyük bir çoğunluğu, devrimci dönemde Bolşevik Devrimi'ne başlangıçta büyük bir hevesle yaklaşmıştır. Başlangıçta, Bolşevikler ve politikaları, hareketin başlangıçta Lenin ve diğer liderler tarafından bir özgürlükçü hareket olarak sunulması nedeniyle büyük destek almıştır. Ancak daha fazla politik baskıcı yöntem kullanıldıkça, Bolşevikler birçok anarşist ve devrimci tarafından giderek destek kaybetmiştir. Sylvia Pankhurst, Rosa Luxemburg ve daha sonra Emma Goldman gibi önde gelen anarşist komünistler ve libertaryan Marksistler, Bolşevizm'e ilk sol eleştirmenler arasında yer almışlardır.
Rosa Luxemburg, Ekim Devrimi'nde Bolşeviklerin iktidarı ele geçirme yöntemlerine ağır eleştiriler getirdi ve bunu "halkın değil burjuvazinin hareketi" olarak nitelendirdi. Öncelikle, Luxemburg'un eleştirileri, Bolşeviklerin anarşist hareketleri nasıl bastırdığına dayanıyordu. "Rus Devrimi'nde Milliyetler Sorunu" adlı yayımladığı bir makalesinde, şöyle açıklamıştır:
"Evet, tüm bu durumlarda, gerici politikalara dahil olan gerçekten de "halk" değil, sadece burjuva ve küçük burjuva sınıflarıydı, ki kendi proletarya kitlelerine keskin bir şekilde karşı gelerek "ulusal özgülük hakkını kendi kontrgerici sınıf politikalarının bir aracı haline getirdiler."
Bolşeviklere yönelik erken eleştirileri nedeniyle, Rosa Luxemburg'un mirası Stalin'in iktidara yükselmesiyle birlikte karalamaya uğradı. Troçki'ye göre, Stalin halkın gözünde onun hakkında "sık sık yalan söyleyerek ve onu karalamaya çalışarak" hareket etti.
Anarşistlerle Bolşevikler arasındaki ilişkiler Sovyet Rusya'da Kronstadt isyanı ve Makhnovist hareket gibi hareketlerin bastırılması nedeniyle kötüleşti. Kronstadt isyanı (Mart 1921), birçok liberter ve demokratik solcu tarafından Bolşeviklerle kopuşun yaşandığı önemli bir dönemdi ve anti-Stalinist solun temellerini attı. Amerikalı anti-Stalinist sosyalist Daniel Bell daha sonra şöyle dedi:
Her radikal neslinin, denir ki, kendi Kronstadt'ı vardır. Kimileri için Moskova Davaları, kimileri için Nazi-Sovyet Paktı, başkaları için Macaristan (Raik Davası veya 1956), Çekoslovakya (Masaryk'ın atılması veya 1968 Prag Baharı), Gulag, Kamboçya, Polonya (ve gelecekte daha fazlası olacak). Benim Kronstadt'ım ise Kronstadt'tı.
Bir başka önemli anti-Stalinist olan Louis Fischer daha sonra bunun için "Kronstadt anı" terimini icat etti. Rosa Luxemburg gibi, Emma Goldman da başlangıçta Lenin'in liderlik tarzını eleştirmiştir, ancak Stalin yükseldikçe eleştirileri ona ve politikalarına odaklanmıştır. "Rusya'da Komünizm Yoktur" adlı denemesinde, Goldman Stalin'in "pozisyonunun gücünü kötüye kullandığını" ve bir diktatörlük oluşturduğunu detaylı bir şekilde anlatmaktadır. Bu metinde şöyle ifade etmektedir:
"Yani, Parti'nin tamamen tek bir kişi olan Stalin tarafından mutlak bir şekilde kontrol edilen Merkez Komitesi ve Politbürosu tarafından... Böyle bir diktatörlüğü, bu kişisel otokrasiyi, herhangi bir Çar'ınkinden daha güçlü ve mutlak olanı, Komünizm adıyla anmak bana göre ahmaklığın zirvesidir."
Emma Goldman, Sovyet Rusya'da "otoriter, devletçi komünizmin en ufak bir işareti bile yok" diyerek iddia etmiştir. Emma Goldman, Stalin ve Bolşeviklerin yönetim tarzına olan eleştirilerini 1940 yılında ölümüne kadar sürdürmüştür.
Genel olarak, sol komünistler ve anarşistler, Marksizm-Leninizm'in devletçi, baskıcı ve totaliter niteliğine eleştiriler getirmişlerdir. Bu eleştiriler zamanla Stalinizm ve Stalin'in genel politikalarına da yansımıştır.
Bolşevik dönemi Stalin eleştirileri (1924–1930)
Stalin'e karşı direnişteki Sağ Muhalefet'in son girişimlerinden biri 1932'de Ryutin Olayı oldu. Bu olayda, kolektivizasyon politikasına karşı bir manifestonun dolaşımı gerçekleşti ve açıkça "Stalin'in ve çetesinin diktatörlüğünün ortadan kaldırılmasını" talep etti. Daha sonra bazı sağcılar, Stalin'e karşı çıkmak amacıyla Leon Troçki, Zinovyev ve Kamenev ile gizli bir blok oluşturdu. Tarihçi , bu bloğun 1933'ün başlarında dağıldığını belirtti.
Leon Troçki ve Stalin, sanayileşme ve devrimci taktikler konusunda anlaşmazlık yaşamışlardır. Troçki, süper sanayileşmeye ihtiyaç olduğunu savunurken, Stalin 5 yıllık planında hızlı bir atılım ve kolektivizasyona inanmıştır. Troçki, küresel bir atılımın komünizmin küresel olarak kurulması için gerekliliğine inanmaktaydı. Troçki, uzun vadede kolektivizasyon ve sanayileşmenin daha yavaş bir tempoda yürütülmesinin etkisiz olacağını düşündüğü için Stalin'in yöntemlerini eleştirmiştir. Ayrıca, Stalin'in Tek Ülkede Sosyalizm tezine katılmamış, bir devrimin bir devlette veya ülkede gerçekleştirilmesinin küresel bir devrime göre daha etkili olmayacağını düşünmüştür. Ayrıca, Tek Ülkede Sosyalizm tezinin Marksist uluslararasıci geleneklerle bağdaşmadığını eleştirmiştir. Troçkistler, sistemin dünya çapında gerçekleşmesini sağlamak için kalıcı bir küresel devrimin en etkili yöntem olduğuna inanmışlardır.
Genel olarak, Troçki ve takipçileri, Stalinist örgütler arasındaki iç tartışma ve müzakerenin eksikliği ile birlikte politik baskıcı yöntemlerini çok eleştirmişlerdir.
Popüler Cephe dönemi eleştirileri (1930–1939)
1930'lardan itibaren Leon Troçki ve Amerikalı destekçisi James P. Cannon, Sovyetler Birliği'ni "bozulmuş bir işçi devleti" olarak tanımladı ve ortaya çıkan gangster benzeri bir yönetici tabakanın, parti bürokrasisinin karşısında devrimci kazanımların emperyalist saldırılara karşı savunulması gerektiğini belirtti. Dış saldırılara karşı Rus Devrimi'ni savunurken, Troçki, Cannon ve takipçileri aynı zamanda Sovyet işçi sınıfı tarafından yürütülecek bir anti-bürokratik siyasi devrime çağırdılar.
1930'larda, Stalin'in eleştirmenleri, Sovyetler Birliği içinde ve dışında ağır saldırılara maruz kaldı. Büyük Temizlik, 1936-1938 yılları arasında Stalin karşıtlarının artan iç gerilimleri sonucunda gerçekleşti, ancak sonunda "anti-Sovyet unsurların" tam anlamıyla temizlenmesine dönüştü. Hedef alınanların çoğunluğu köylüler ve azınlıklardı, ancak eleştiri getiren anarşistler ve demokratik sosyalist muhalifler de Stalin'in aşırı baskıcı politik tekniklerine yönelik eleştirilerinden dolayı hedef alındı. Birçok kişi haksız yere idam edildi veya Gulag hapishane kamplarına gönderildi. Büyük Temizlik sırasında 600.000 ila 1 milyonun üzerinde kişinin öldüğü tahmin edilmektedir.
Aynı dönemde faşizm Avrupa genelinde yükselişe geçiyordu. Sovyet liderlik, 1930'larda popüler cephe politikasına başvurdu, bu politika çerçevesinde komünistler liberal ve hatta muhafazakâr müttefiklerle işbirliği yaparak varsayılan bir faşist saldırıya karşı savunma stratejisi izledi. Daha dikkat çekici bir çatışma İspanya İç Savaşı'nda görüldü. Tüm sol güçler Cumhuriyetçi tarafında birleşirken, içinde komünistler ile anarşistler, Troçkistler ve POUM arasında keskin çatışmalar yaşandı. Bu gruplara destek, uluslararası anlamda anti-Stalinist solun önemli bir konusu haline geldi; buna Uluslararası Briçler'deki İngiliz İşçi Partisi Birliği, George Orwell'in "Katalonya'ya Övgü" kitabı, "İspanya ve Dünya" dergisi ile Emma Goldman, Rudolf Rocker ve diğerlerinin çeşitli broşürleri örnek olarak gösterilebilir.
Diğer ülkelerde de, komünizme karşı mücadele ederken aynı zamanda sağa karşı da savaşan komünist olmayan sol partiler bulunuyordu. Üç Ok simgesi, Alman Sosyal Demokratlar tarafından bu çok yönlü çatışmayı temsil etmek amacıyla benimsendi.
Sovyet sonrası eleştiriler (1991-günümüz)
1991'de Gorbaçov ve Sovyetler Birliği'nin düşüşünden sonra, anti-Stalinist hareket hızla büyüdü.
1990'ların başında, başarısız seçimler ve Boris Yeltsin'in Saray Darbesi sonucunda eski Sovyet bloğunda birçok yeni anti-Stalinist sol hareket ortaya çıktı. Bu iktidar ele geçirme gerçekleştiğinde, seçimi sürdürmek için otuzdan fazla seçim bloğu oluşturuldu. Bu anti-Stalinist gruplardan bazıları: Rusya'nın Seçimi, İstikrar, Adalet ve İlerleme İçin Halk Birliği, Yapıcı Ekolojik Hareket, Rus Demokratik Reform Hareketi, Onur ve Merhamet ve Rus Kadınları idi. Bu hareketler seçimlerde başarılı olamamış olsalar da, Sovyetler Birliği'nin çökmesinden sonra anti-Stalinizme olan güçlü desteklerin hala var olduğunu gösterdi. Bu hareketlerin hepsi Stalinist politikaya eleştirel yaklaştı ve bazıları onu "sosyalistler için tam bir felaket" olarak nitelendirdi.
Kaynakça
- ^ Dennis H Wrong The American Left and Cuba 23 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Commentary FEB. 1, 1962
- ^ Reflections on Fascism and Communism 16 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Socialist Perspectives, Edited by Phyllis Jacobson and Julius Jacobson, 1983.
- ^ Samuel Farber, Cuba since the Revolution of 1959: A Critical Assessment 23 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Chicago: Haymarket Books, 2011
- ^ . The Anarchist Library (İngilizce). 1935. 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Schurer (1962). "Some Reflections on Rosa Luxemburg and the Bolshevik Revolution". The Slavonic and East European Review. 40 (95): 356-372. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023.
- ^ Weitz, Eric D. (1994). ""Rosa Luxemburg Belongs to Us!" German Communism and the Luxemburg Legacy". Central European History. 27 (1): 27-64. doi:10.1017/S0008938900009675. JSTOR 4546390. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023.
- ^ "The Nationalities Question in the Russian Revolution (Rosa Luxemburg, 1918)". Libcom.org. 11 July 2006. Retrieved 2 April 2021
- ^ Trotsky, Leon (June 1932). "Hands Off Rosa Luxemburg!". .
- ^ Bell, Daniel. "Arguing the World -- The New York Intellectuals". PBS. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
- ^ "The Hitchens out-takes". Prospect Magazine. 24 Mayıs 2008. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
- ^ "Critical Crossings". UC Press E-Books Collection, 1982-2004. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
- ^ "Remembering Daniel Bell". Dissent Magazine. 27 Eylül 2012. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
- ^ . Prospect Magazine. 24 Mayıs 2008. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
- ^ Goldman, Emma (1935). "There Is No Communism in Russia". The Anarchist Library (İngilizce). 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2021.
- ^ a b Goldman, Emma (1988). Living my life. Pluto Press. OCLC 166081114.
- ^ . 10 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Pierre Broué: The "Bloc" of the Oppositions against Stalin (January 1980)". www.marxists.org. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ "L.D. Trotsky: The New Course in the Economy of the Soviet Union (March 1930)". www.marxists.org. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ a b Martin Oppenheimer The “Russian Question” and the U.S. Left, Digger Journal, 2014
- ^ a b Harap, Louis (1989). The Rise and Decline of the Anti-Stalinist Left from the 1930s to the 1980s. Guilford Publication.
- ^ Ellman, Michael (November 2002). "Soviet Repression Statistics: Some Comments". Europe-Asia Studies. 54 (7): 1151-1172. doi:10.1080/0966813022000017177. ISSN 0966-8136.
- ^ Vérité, La (21 Ekim 1936). . English Language Paper of the POUM. 4 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2022.
- ^ Merilyn Moos, Anti-Nazi Exiles German Socialists in Britain and their Shifting Alliances 1933-1945 7 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (London: Community Languages, 2021)
- ^ Høgsbjerg, Christian (2013). "'A Kind of Bible of Trotskyism': Reflections on C.L.R. James's World Revolution". The CLR James Journal. Philosophy Documentation Center. 19 (1/2): 243-275. doi:10.5840/clrjames2013191/214. ISSN 2167-4256. JSTOR 26752040. OCLC 8289946512. 19 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Haziran 2022.
- ^ Potthoff, Heinrich; Faulenbach, Bernd (1998). Sozialdemokraten und Kommunisten nach Nationalsozialismus und Krieg: zur historischen Einordnung der Zwangsvereinigung. Klartext. s. 27.
- ^ a b Andy Blunden 1993 The Class Struggle in Russia: III: The Left in Russia Stalinism: It's [sic] Origin and Future.
- ^ Hillel H. Ticktin End of Stalinism, Beginning of Marxism May–June 1992, Against the Current 38
Daha fazlası için
- Ian Birchall Sartre Stalinizme Karşı . Berghahn Kitapları. (Buradaki 1 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . incelemeye bakın.)
- Julius Jacobson , Yeni Politika, cilt. 6, hayır. 3 (yeni seri), tamamı no. 23, Yaz 1997
- Alan Johnson , Yeni Politika, cilt. 8, hayır. 3 (yeni seri), tamamı no. 31, Yaz 2001
- David Renton, 2004 Zed Books
- Boris Souvarine, Stalin 20 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 1935
- Frances Stonor Saunders, Piper'a Kim Ödedi?: CIA ve Kültürel Soğuk Savaş, 1999, Granta, (ABD: Kültürel Soğuk Savaş: CIA ve Sanat ve Edebiyat Dünyası, 2000, The New Press, ).
- Alan Wald New York Aydınları, 1930'lardan 1980'lere Anti-Stalinist Solun Yükselişi ve Çöküşü . Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1987. 440 pp (Paul LeBlanc'ın incelemesine buradan 21 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . bakın)
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Anti-Stalinist left ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anti Stalinist sol cesitli turdeki Marksist siyasi hareketlere atifta bulunan bir terimdir Bu hareketler Joseph Stalin Stalinizm Neo Stalinizm ve Stalin in 1924 ile 1953 yillari arasinda Sovyetler Birligi lideri olarak uyguladigi yonetim sistemine karsi gelirler Bu terim ayni zamanda Lev Trocki ve Sol Muhalefet icindeki diger geleneksel Marksistler gibi Joseph Stalin i ve onun komunizm bicimini karsi cikan yuksek rutbeli siyasi figurleri ve hukumet programlarini da ifade eder Son yillarda anti Stalinist sol terimi diktatorluklere kisilik kultlerine totaliter rejimlere ve polis devletlerine karsi olan sol ve merkez sol muhalefeti de ifade emektedir Bu ozellikler genellikle Stalinizm den ilham alan Kim Il Sung Enver Hoca ve digerlerinin yonettigi Marxist Leninist rejimlere atfedilen ozelliklerdir eski Dogu Bloku dahilinde de bulunur Anti Stalinist sol hareketler arasinda dikkate deger olanlar arasinda Trockizm ve Titoizm anarsizm ve liberteryen sosyalizm sol komunizm ve liberteryen Marksizm Komunist hareket icindeki Sag Muhalefet demokratik sosyalizm ve sosyal demokrasi bulunur Devrimci donem elestirileri 1924 oncesi Politik solun buyuk bir cogunlugu devrimci donemde Bolsevik Devrimi ne baslangicta buyuk bir hevesle yaklasmistir Baslangicta Bolsevikler ve politikalari hareketin baslangicta Lenin ve diger liderler tarafindan bir ozgurlukcu hareket olarak sunulmasi nedeniyle buyuk destek almistir Ancak daha fazla politik baskici yontem kullanildikca Bolsevikler bircok anarsist ve devrimci tarafindan giderek destek kaybetmistir Sylvia Pankhurst Rosa Luxemburg ve daha sonra Emma Goldman gibi onde gelen anarsist komunistler ve libertaryan Marksistler Bolsevizm e ilk sol elestirmenler arasinda yer almislardir Rosa Luxemburg Ekim Devrimi nde Bolseviklerin iktidari ele gecirme yontemlerine agir elestiriler getirdi ve bunu halkin degil burjuvazinin hareketi olarak nitelendirdi Oncelikle Luxemburg un elestirileri Bolseviklerin anarsist hareketleri nasil bastirdigina dayaniyordu Rus Devrimi nde Milliyetler Sorunu adli yayimladigi bir makalesinde soyle aciklamistir Evet tum bu durumlarda gerici politikalara dahil olan gercekten de halk degil sadece burjuva ve kucuk burjuva siniflariydi ki kendi proletarya kitlelerine keskin bir sekilde karsi gelerek ulusal ozguluk hakkini kendi kontrgerici sinif politikalarinin bir araci haline getirdiler Rosa Luxemburg un siyasi mirasi iktidara geldikten sonra Stalin tarafindan elestirildi Bolseviklere yonelik erken elestirileri nedeniyle Rosa Luxemburg un mirasi Stalin in iktidara yukselmesiyle birlikte karalamaya ugradi Trocki ye gore Stalin halkin gozunde onun hakkinda sik sik yalan soyleyerek ve onu karalamaya calisarak hareket etti Anarsistlerle Bolsevikler arasindaki iliskiler Sovyet Rusya da Kronstadt isyani ve Makhnovist hareket gibi hareketlerin bastirilmasi nedeniyle kotulesti Kronstadt isyani Mart 1921 bircok liberter ve demokratik solcu tarafindan Bolseviklerle kopusun yasandigi onemli bir donemdi ve anti Stalinist solun temellerini atti Amerikali anti Stalinist sosyalist Daniel Bell daha sonra soyle dedi Her radikal neslinin denir ki kendi Kronstadt i vardir Kimileri icin Moskova Davalari kimileri icin Nazi Sovyet Pakti baskalari icin Macaristan Raik Davasi veya 1956 Cekoslovakya Masaryk in atilmasi veya 1968 Prag Bahari Gulag Kambocya Polonya ve gelecekte daha fazlasi olacak Benim Kronstadt im ise Kronstadt ti Bir baska onemli anti Stalinist olan Louis Fischer daha sonra bunun icin Kronstadt ani terimini icat etti Rosa Luxemburg gibi Emma Goldman da baslangicta Lenin in liderlik tarzini elestirmistir ancak Stalin yukseldikce elestirileri ona ve politikalarina odaklanmistir Rusya da Komunizm Yoktur adli denemesinde Goldman Stalin in pozisyonunun gucunu kotuye kullandigini ve bir diktatorluk olusturdugunu detayli bir sekilde anlatmaktadir Bu metinde soyle ifade etmektedir Yani Parti nin tamamen tek bir kisi olan Stalin tarafindan mutlak bir sekilde kontrol edilen Merkez Komitesi ve Politburosu tarafindan Boyle bir diktatorlugu bu kisisel otokrasiyi herhangi bir Car inkinden daha guclu ve mutlak olani Komunizm adiyla anmak bana gore ahmakligin zirvesidir Emma Goldman Sovyet Rusya da otoriter devletci komunizmin en ufak bir isareti bile yok diyerek iddia etmistir Emma Goldman Stalin ve Bolseviklerin yonetim tarzina olan elestirilerini 1940 yilinda olumune kadar surdurmustur Genel olarak sol komunistler ve anarsistler Marksizm Leninizm in devletci baskici ve totaliter niteligine elestiriler getirmislerdir Bu elestiriler zamanla Stalinizm ve Stalin in genel politikalarina da yansimistir Bolsevik donemi Stalin elestirileri 1924 1930 Bolsevik devrimci Leon Trocki Subat 1929 da Stalin tarafindan surgune gonderildi Trocki 20 yuzyilin baslarinda Stalinizmin en sesli ve onde gelen elestirmeni olacakti Stalin e karsi direnisteki Sag Muhalefet in son girisimlerinden biri 1932 de Ryutin Olayi oldu Bu olayda kolektivizasyon politikasina karsi bir manifestonun dolasimi gerceklesti ve acikca Stalin in ve cetesinin diktatorlugunun ortadan kaldirilmasini talep etti Daha sonra bazi sagcilar Stalin e karsi cikmak amaciyla Leon Trocki Zinovyev ve Kamenev ile gizli bir blok olusturdu Tarihci bu blogun 1933 un baslarinda dagildigini belirtti Fikirleri Muhalefetin ideolojik cercevesini olusturan Nikolai Buharin Leon Trocki ve Stalin sanayilesme ve devrimci taktikler konusunda anlasmazlik yasamislardir Trocki super sanayilesmeye ihtiyac oldugunu savunurken Stalin 5 yillik planinda hizli bir atilim ve kolektivizasyona inanmistir Trocki kuresel bir atilimin komunizmin kuresel olarak kurulmasi icin gerekliligine inanmaktaydi Trocki uzun vadede kolektivizasyon ve sanayilesmenin daha yavas bir tempoda yurutulmesinin etkisiz olacagini dusundugu icin Stalin in yontemlerini elestirmistir Ayrica Stalin in Tek Ulkede Sosyalizm tezine katilmamis bir devrimin bir devlette veya ulkede gerceklestirilmesinin kuresel bir devrime gore daha etkili olmayacagini dusunmustur Ayrica Tek Ulkede Sosyalizm tezinin Marksist uluslararasici geleneklerle bagdasmadigini elestirmistir Trockistler sistemin dunya capinda gerceklesmesini saglamak icin kalici bir kuresel devrimin en etkili yontem olduguna inanmislardir Genel olarak Trocki ve takipcileri Stalinist orgutler arasindaki ic tartisma ve muzakerenin eksikligi ile birlikte politik baskici yontemlerini cok elestirmislerdir Populer Cephe donemi elestirileri 1930 1939 Bir Diego Rivera duvar resmi Insan Evrenin Denetcisi Trocki yi Marx ve Engels ile birlikte isci mucadelesinin gercek bir savunucusu olarak tasvir ediyor Gerici muhafazakarlik Nazizm ve Stalinizme karsi direnisi temsil eden Uc Ok simgesinin yani sira Papen Hitler Thalmann a Karsi sloganiyla birlikte 1932 den Almanya Sosyal Demokrat Partisi nin genis capta duyurulan bir secim afisi 1930 lardan itibaren Leon Trocki ve Amerikali destekcisi James P Cannon Sovyetler Birligi ni bozulmus bir isci devleti olarak tanimladi ve ortaya cikan gangster benzeri bir yonetici tabakanin parti burokrasisinin karsisinda devrimci kazanimlarin emperyalist saldirilara karsi savunulmasi gerektigini belirtti Dis saldirilara karsi Rus Devrimi ni savunurken Trocki Cannon ve takipcileri ayni zamanda Sovyet isci sinifi tarafindan yurutulecek bir anti burokratik siyasi devrime cagirdilar 1930 larda Stalin in elestirmenleri Sovyetler Birligi icinde ve disinda agir saldirilara maruz kaldi Buyuk Temizlik 1936 1938 yillari arasinda Stalin karsitlarinin artan ic gerilimleri sonucunda gerceklesti ancak sonunda anti Sovyet unsurlarin tam anlamiyla temizlenmesine donustu Hedef alinanlarin cogunlugu koyluler ve azinliklardi ancak elestiri getiren anarsistler ve demokratik sosyalist muhalifler de Stalin in asiri baskici politik tekniklerine yonelik elestirilerinden dolayi hedef alindi Bircok kisi haksiz yere idam edildi veya Gulag hapishane kamplarina gonderildi Buyuk Temizlik sirasinda 600 000 ila 1 milyonun uzerinde kisinin oldugu tahmin edilmektedir Ayni donemde fasizm Avrupa genelinde yukselise geciyordu Sovyet liderlik 1930 larda populer cephe politikasina basvurdu bu politika cercevesinde komunistler liberal ve hatta muhafazakar muttefiklerle isbirligi yaparak varsayilan bir fasist saldiriya karsi savunma stratejisi izledi Daha dikkat cekici bir catisma Ispanya Ic Savasi nda goruldu Tum sol gucler Cumhuriyetci tarafinda birlesirken icinde komunistler ile anarsistler Trockistler ve POUM arasinda keskin catismalar yasandi Bu gruplara destek uluslararasi anlamda anti Stalinist solun onemli bir konusu haline geldi buna Uluslararasi Bricler deki Ingiliz Isci Partisi Birligi George Orwell in Katalonya ya Ovgu kitabi Ispanya ve Dunya dergisi ile Emma Goldman Rudolf Rocker ve digerlerinin cesitli brosurleri ornek olarak gosterilebilir Diger ulkelerde de komunizme karsi mucadele ederken ayni zamanda saga karsi da savasan komunist olmayan sol partiler bulunuyordu Uc Ok simgesi Alman Sosyal Demokratlar tarafindan bu cok yonlu catismayi temsil etmek amaciyla benimsendi Sovyet sonrasi elestiriler 1991 gunumuz 1991 de Gorbacov ve Sovyetler Birligi nin dususunden sonra anti Stalinist hareket hizla buyudu 1990 larin basinda basarisiz secimler ve Boris Yeltsin in Saray Darbesi sonucunda eski Sovyet blogunda bircok yeni anti Stalinist sol hareket ortaya cikti Bu iktidar ele gecirme gerceklestiginde secimi surdurmek icin otuzdan fazla secim blogu olusturuldu Bu anti Stalinist gruplardan bazilari Rusya nin Secimi Istikrar Adalet ve Ilerleme Icin Halk Birligi Yapici Ekolojik Hareket Rus Demokratik Reform Hareketi Onur ve Merhamet ve Rus Kadinlari idi Bu hareketler secimlerde basarili olamamis olsalar da Sovyetler Birligi nin cokmesinden sonra anti Stalinizme olan guclu desteklerin hala var oldugunu gosterdi Bu hareketlerin hepsi Stalinist politikaya elestirel yaklasti ve bazilari onu sosyalistler icin tam bir felaket olarak nitelendirdi Kaynakca Dennis H Wrong The American Left and Cuba 23 Mayis 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Commentary FEB 1 1962 Reflections on Fascism and Communism 16 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde Socialist Perspectives Edited by Phyllis Jacobson and Julius Jacobson 1983 Samuel Farber Cuba since the Revolution of 1959 A Critical Assessment 23 Mayis 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chicago Haymarket Books 2011 The Anarchist Library Ingilizce 1935 3 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2021 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Schurer 1962 Some Reflections on Rosa Luxemburg and the Bolshevik Revolution The Slavonic and East European Review 40 95 356 372 14 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2023 Weitz Eric D 1994 Rosa Luxemburg Belongs to Us German Communism and the Luxemburg Legacy Central European History 27 1 27 64 doi 10 1017 S0008938900009675 JSTOR 4546390 18 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2023 The Nationalities Question in the Russian Revolution Rosa Luxemburg 1918 Libcom org 11 July 2006 Retrieved 2 April 2021 Trotsky Leon June 1932 Hands Off Rosa Luxemburg Bell Daniel Arguing the World The New York Intellectuals PBS 16 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2021 The Hitchens out takes Prospect Magazine 24 Mayis 2008 23 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2021 Critical Crossings UC Press E Books Collection 1982 2004 23 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2021 Remembering Daniel Bell Dissent Magazine 27 Eylul 2012 23 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2021 Prospect Magazine 24 Mayis 2008 23 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2021 Goldman Emma 1935 There Is No Communism in Russia The Anarchist Library Ingilizce 3 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2021 a b Goldman Emma 1988 Living my life Pluto Press OCLC 166081114 10 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Pierre Broue The Bloc of the Oppositions against Stalin January 1980 www marxists org 12 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2020 L D Trotsky The New Course in the Economy of the Soviet Union March 1930 www marxists org 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2021 a b Martin Oppenheimer The Russian Question and the U S Left Digger Journal 2014 a b Harap Louis 1989 The Rise and Decline of the Anti Stalinist Left from the 1930s to the 1980s Guilford Publication Ellman Michael November 2002 Soviet Repression Statistics Some Comments Europe Asia Studies 54 7 1151 1172 doi 10 1080 0966813022000017177 ISSN 0966 8136 Verite La 21 Ekim 1936 English Language Paper of the POUM 4 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2022 Merilyn Moos Anti Nazi Exiles German Socialists in Britain and their Shifting Alliances 1933 1945 7 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde London Community Languages 2021 Hogsbjerg Christian 2013 A Kind of Bible of Trotskyism Reflections on C L R James s World Revolution The CLR James Journal Philosophy Documentation Center 19 1 2 243 275 doi 10 5840 clrjames2013191 214 ISSN 2167 4256 JSTOR 26752040 OCLC 8289946512 19 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Haziran 2022 Potthoff Heinrich Faulenbach Bernd 1998 Sozialdemokraten und Kommunisten nach Nationalsozialismus und Krieg zur historischen Einordnung der Zwangsvereinigung Klartext s 27 a b Andy Blunden 1993 The Class Struggle in Russia III The Left in Russia Stalinism It s sic Origin and Future Hillel H Ticktin End of Stalinism Beginning of Marxism May June 1992 Against the Current 38Daha fazlasi icinIan Birchall Sartre Stalinizme Karsi Berghahn Kitaplari Buradaki 1 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde incelemeye bakin Julius Jacobson Yeni Politika cilt 6 hayir 3 yeni seri tamami no 23 Yaz 1997 Alan Johnson Yeni Politika cilt 8 hayir 3 yeni seri tamami no 31 Yaz 2001 David Renton 2004 Zed Books1 84277 293 7 Boris Souvarine Stalin 20 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1935 Frances Stonor Saunders Piper a Kim Odedi CIA ve Kulturel Soguk Savas 1999 Granta 1 86207 029 6 ABD Kulturel Soguk Savas CIA ve Sanat ve Edebiyat Dunyasi 2000 The New Press 1 56584 596 X Alan Wald New York Aydinlari 1930 lardan 1980 lere Anti Stalinist Solun Yukselisi ve Cokusu Chapel Hill University of North Carolina Press 1987 440 pp Paul LeBlanc in incelemesine buradan 21 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde bakin Dis baglantilarWikimedia Commons ta Anti Stalinist left ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur