Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Antikapitalizm ya da kapitalizm karşıtlığı, bugüne kadar genel veya özel bir isim almamışsa da, genellikle sosyalist ya da anarşist politik görüşlü insanların istediği düzen biçiminin bir parçasıdır.
Bu düşünce biçiminde işletme ve fabrikaların ana kaynağı olarak görülen sermayeye karşı çıkılır ve patron olmadan bir iş bölümünün olması ve herkese emeği için daha adaletli ücret dağıtımı yapılması öngörülür. Ayrıca bu akım, başka ülkelerin sermayelerinin desteğini gören ülkelerde (kısaca serbest piyasa ekonomisi olan hemen hemen her ülkede) bağımsız ekonomi isteyen her insanın düşüncesi olan ilk akım anti-kapitalizmdir.
Sosyalizm
Sosyalizm, kamu veya doğrudan işçi mülkiyetini ve üretim araçlarının yönetimini ve kaynakların tahsisini ve eşitlikçi bir tazminat yöntemiyle tüm bireylerin kaynaklara eşit erişimi ile karakterize edilen bir toplumu savunur.
- Üretim araçlarının işçiler veya bir bütün olarak topluluk tarafından sahiplenilmesini ve demokratik kontrolünü ve herkesin çıkarına olacak şekilde yönetimini veya dağıtımını amaçlayan veya savunan bir toplumsal örgütlenme teorisi veya politikası.
- Sosyalistler, bir işçi kooperatifi/topluluk ekonomisini veya ekonominin hakim yüksekliklerini savunurlar. Bazı demokratik olmayan felsefeler olmasına rağmen, devlet üzerinde halkın demokratik kontrolü ile. 'Devlet' veya 'işçi kooperatifi' mülkiyeti, kapitalizmin tanımlayıcı bir özelliği olan üretim araçlarının 'özel' mülkiyetine temelden zıttır. Sosyalistlerin çoğu, kapitalizmin gücü, serveti ve kârı, sermayeyi kontrol eden ve servetini sömürü yoluyla elde eden toplumun küçük bir kesimi arasında haksız bir şekilde yoğunlaştırdığını iddia eder.
- Sosyalistler, sermaye birikiminin maliyetli düzeltici düzenleyici önlemler gerektiren dışsallıklar yoluyla israf yarattığını öne sürüyorlar. Ayrıca, bu sürecin, yalnızca karla satılacak ürünler için yeterli talep oluşturmak için var olan (yüksek basınçlı reklam gibi) savurgan endüstriler ve uygulamalar ürettiğine de dikkat çekiyorlar; böylece ekonomik talebi karşılamak yerine yaratır.
Sosyalistler, kapitalizmin, meta ihtiyacı olan bireylere kârla satılamasa bile, tüketim için değil, daha sonraki bir zamanda fiyatları değerlendiğinde satmak için meta satın almak gibi irrasyonel faaliyetlerden oluştuğunu iddia ederler; para kazanmanın ya da sermaye birikiminin talebin karşılanmasına tekabül etmediğini öne sürüyorlar.
Özel mülkiyet, planlamaya kısıtlamalar getirerek, ahlaksız üretime, işsizliğe ve aşırı üretim krizi sırasında muazzam maddi kaynak israfına neden olan erişilemez ekonomik kararlara yol açar. Sosyalistlere göre, üretim araçlarındaki özel mülkiyet, kapitalistin rolü gereksiz hale gelene kadar, gelirin özel tahsisine (ancak ortak çalışmaya ve girdilerin tahsisinde dahili planlamaya dayalı) dayalı merkezi, toplumsallaşmış kurumlara yoğunlaştığında, modası geçmiş hale gelir. Sermaye birikimine ve bir sahipler sınıfına ihtiyaç duymayan üretim araçlarındaki özel mülkiyet, yerini bu toplumsallaştırılmış varlıkların kamuya veya ortak mülkiyete dayalı bireylerin özgür birliğine bırakması gereken modası geçmiş bir ekonomik örgütlenme biçimi olarak algılanıyor. Sosyalistler, özel mülkiyet ilişkilerini ekonomideki üretici güçlerin potansiyelini sınırlayıcı olarak görüyorlar.
İlk sosyalistler (Ütopyacı sosyalistler ve Ricardocu sosyalistler), kapitalizmi gücü ve zenginliği toplumun küçük bir bölümünde yoğunlaştırmakla eleştirdiler. ve mevcut teknoloji ve kaynakları halkın çıkarları doğrultusunda maksimum potansiyelinde kullanmamak.
Marksizm
Karl Marx, kapitalizmi bir zamanlar ilerici olan ancak sonunda iç çelişkiler nedeniyle durgunlaşacak ve sonunda sosyalizm tarafından takip edilecek olan tarihsel bir aşama olarak gördü. Marx, kapitalizmin, sınıfsız toplumu kucaklamadan önce siyasi bir devrimle karşılaşacak olan insanın ilerlemesi için gerekli bir atlama taşından başka bir şey olmadığını iddia etti.
Çağdaş Anti-Kapitalizm
Almanya'da Marksist düşünceden esinlenen Frankfurt Okulu, üstyapıyı incelemek amacıyla 1923 yılında kurulmuştur. Marx, üstyapıyı, kapitalizmin ekonomik temelini yansıtan toplumsal tabakalaşma ve adetler olarak tanımlamıştır. 1930'lar boyunca, Herbert Marcuse ve Max Horkheimer gibi düşünürlerin liderliğindeki Frankfurt Okulu, Eleştirel Teori'nin felsefi hareketini yarattı. Daha sonra, Eleştirel teorisyen Jürgen Habermas, modern dünya görüşlerinin evrenselliğinin, batı rasyonalitesi dışındaki marjinal bakış açıları için bir tehdit oluşturduğunu belirtti. Eleştirel Teori, insanlığı özgürleştirme niyetiyle kapitalizmden kaynaklanan toplumsal sorunları vurgularken, doğrudan alternatif bir ekonomik model sunmadı. Bunun yerine analizi, dikkati mevcut güç dinamiklerinin devlet idaresi ve suç ortağı bir vatandaşlık yoluyla güçlendirilmesine kaydırdı.
Buna karşılık, Eleştirel Teori, Michel Foucault gibi postmodern filozoflara, sosyal etkileşim yoluyla kimlikleri nasıl oluşturduğumuzu kavramsallaştırma konusunda ilham verdi. 1960'lar ve 1970'ler boyunca, Yeni Sol adlı küresel siyasi hareket, bu kimlikler adına sosyal aktivizm yoluyla özgürlüğün neyi gerektirdiğini araştırdı. Bu nedenle, kapitalizmi eleştiren sosyalist özdeşleşme hareketleri, erişim alanlarını tamamen ekonomik kaygıların ötesine genişletti ve savaş karşıtı ve sivil haklar hareketlerine dahil oldu. Daha sonra, etnik köken, cinsiyet, yönelim ve ırkla ilgili kimlikler etrafında odaklanan bu postmodern aktivizm, daha doğrudan antikapitalist hareketleri etkileyecekti.
Kapitalizmin yeni eleştirileri de modern kaygılara uygun olarak gelişti. Küreselleşme karşıtı ve alternatif küreselleşme, Sovyetler Birliği'nin çöküşünün ardından uluslararası ölçekte yayılan, geniş kapsamlı neoliberal ve şirket yanlısı kapitalizm olarak gördükleri şeye karşı çıkıyor. Özellikle IMF, DTÖ ve serbest ticaret anlaşmaları gibi uluslararası finans kurumlarını ve düzenlemelerini eleştiriyor. Buna cevaben, egemen insanların özerkliğini ve çevresel kaygıların önemini uluslararası pazar katılımına göre öncelik olarak teşvik ederler. Çağdaş küreselleşme karşıtı hareketlerin dikkate değer örnekleri arasında Meksika'daki EZLN yer alır. 2002'de başlayan Dünya Sosyal Forumu, katılımcı kuruluşların ağ oluşturması yoluyla kapitalist küreselleşmeye karşı koymaya adanmış yıllık bir uluslararası etkinliktir.
Tarihçi Gary Gerstle'ye göre, Soğuk Savaş'ın sona ermesi ve kapitalizmin küreselleşmesiyle ABD'de anti-kapitalizm için ideolojik alan önemli ölçüde daraldı ve solu, ağırlıklı olarak çok kültürlülüğe odaklanarak 'radikalizmini alternatif terimlerle yeniden tanımlamaya' zorladı. 'kapitalist sistemin daha az değil, daha çok kolayca yönetebileceği sorunlar olduğu ortaya çıkan' partizan kültür savaşı sorunları. Filozof Mark Fisher, bu fenomene kapitalist gerçekçilik adını verdi: 'Kapitalizmin yalnızca uygulanabilir siyasi ve ekonomik sistem olduğu değil, aynı zamanda ona tutarlı bir alternatif hayal etmenin artık imkansız olduğu yönündeki yaygın algı.'
Kaynakça
- ^ Newman, Michael. (2005) Socialism: A Very Short Introduction, Oxford University Press,
- ^ "Socialism". Oxford English Dictionary.
- ^ "Socialism". Encyclopædia Britannica. 2008. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Let's produce for use, not profit". socialist standard. May 2010. 16 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Fred Magdoff and Michael D. Yates. "What Needs To Be Done: A Socialist View". Monthly Review. 17 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2014.
- ^ Engels, Fredrich. Socialism: Utopian and Scientific. Retrieved October 30, 2010, from Marxists.org: http://www.marxists.org/archive/marx/works/1880/soc-utop/ch03.htm 9 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., "The bourgeoisie demonstrated to be a superfluous class. All its social functions are now performed by salaried employees."
- ^ The Political Economy of Socialism, by Horvat, Branko. 1982. Chapter 1: Capitalism, The General Pattern of Capitalist Development (pp. 15–20)
- ^ a b Marx and Engels Selected Works, Lawrence and Wishart, 1968, p. 40. Capitalist property relations put a "fetter" on the productive forces.
- ^ in Encyclopædia Britannica (2009). Retrieved October 14, 2009, from Encyclopædia Britannica Online: https://www.britannica.com/EBchecked/topic/551569/socialism 9 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., "Main" summary: "Socialists complain that capitalism necessarily leads to unfair and exploitative concentrations of wealth and power in the hands of the relative few who emerge victorious from free-market competition—people who then use their wealth and power to reinforce their dominance in society."
- ^ Wallerstein, Immanuel (September 1974). "The Rise and Future Demise of the World Capitalist System: Concepts for Comparative Analysis". Comparative Studies in Society and History. 16 (4): 387-415. doi:10.1017/S0010417500007520.
- ^ Agger, Ben (1991). "Critical Theory, Poststructuralism, Postmodernism: Their Sociological Relevance". . 17: 105-131. doi:10.1146/annurev.so.17.080191.000541. JSTOR 2083337.
- ^ Farred, Grant (2000). "Endgame Identity? Mapping the New Left Roots of Identity Politics". New Literary History. 31 (4): 627-648. doi:10.1353/nlh.2000.0045. JSTOR 20057628.
- ^ Gilbert, Jeremy (2008). "Another World Is Possible: The Anti-Capitalist Movement". Anticapitalism and culture: radical theory and popular politics. Berg. ss. 75-106. ISBN .
- ^ Gerstle 2022, s. 149.
- ^ Fisher 2009, s. 2.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde hicbir kaynak icermemektedir Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek madde iceriginin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Antikapitalizm haber gazete kitap akademik JSTOR Temmuz 2016 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Antikapitalizm ya da kapitalizm karsitligi bugune kadar genel veya ozel bir isim almamissa da genellikle sosyalist ya da anarsist politik goruslu insanlarin istedigi duzen biciminin bir parcasidir Karl Marx bircok kisi tarafindan anti kapitalist dusuncenin kurucu babalarindan biri olarak kabul edilir Anti kapitalist bir poster Basim IWW Industrial Workers of the World Dunya Sanayi Iscileri 1911 Bu dusunce biciminde isletme ve fabrikalarin ana kaynagi olarak gorulen sermayeye karsi cikilir ve patron olmadan bir is bolumunun olmasi ve herkese emegi icin daha adaletli ucret dagitimi yapilmasi ongorulur Ayrica bu akim baska ulkelerin sermayelerinin destegini goren ulkelerde kisaca serbest piyasa ekonomisi olan hemen hemen her ulkede bagimsiz ekonomi isteyen her insanin dusuncesi olan ilk akim anti kapitalizmdir Icindekiler 1 Sosyalizm 1 1 Marksizm 1 2 Cagdas Anti Kapitalizm 2 KaynakcaSosyalizmdegistirSosyalizm kamu veya dogrudan isci mulkiyetini ve uretim araclarinin yonetimini ve kaynaklarin tahsisini ve esitlikci bir tazminat yontemiyle tum bireylerin kaynaklara esit erisimi ile karakterize edilen bir toplumu savunur 1 2 Uretim araclarinin isciler veya bir butun olarak topluluk tarafindan sahiplenilmesini ve demokratik kontrolunu ve herkesin cikarina olacak sekilde yonetimini veya dagitimini amaclayan veya savunan bir toplumsal orgutlenme teorisi veya politikasi Sosyalistler bir isci kooperatifi topluluk ekonomisini veya ekonominin hakim yuksekliklerini savunurlar 3 Bazi demokratik olmayan felsefeler olmasina ragmen devlet uzerinde halkin demokratik kontrolu ile Devlet veya isci kooperatifi mulkiyeti kapitalizmin tanimlayici bir ozelligi olan uretim araclarinin ozel mulkiyetine temelden zittir Sosyalistlerin cogu kapitalizmin gucu serveti ve kari sermayeyi kontrol eden ve servetini somuru yoluyla elde eden toplumun kucuk bir kesimi arasinda haksiz bir sekilde yogunlastirdigini iddia eder Sosyalistler sermaye birikiminin maliyetli duzeltici duzenleyici onlemler gerektiren dissalliklar yoluyla israf yarattigini one suruyorlar Ayrica bu surecin yalnizca karla satilacak urunler icin yeterli talep olusturmak icin var olan yuksek basincli reklam gibi savurgan endustriler ve uygulamalar urettigine de dikkat cekiyorlar boylece ekonomik talebi karsilamak yerine yaratir 4 5 Sosyalistler kapitalizmin meta ihtiyaci olan bireylere karla satilamasa bile tuketim icin degil daha sonraki bir zamanda fiyatlari degerlendiginde satmak icin meta satin almak gibi irrasyonel faaliyetlerden olustugunu iddia ederler para kazanmanin ya da sermaye birikiminin talebin karsilanmasina tekabul etmedigini one suruyorlar 4 Ozel mulkiyet planlamaya kisitlamalar getirerek ahlaksiz uretime issizlige ve asiri uretim krizi sirasinda muazzam maddi kaynak israfina neden olan erisilemez ekonomik kararlara yol acar Sosyalistlere gore uretim araclarindaki ozel mulkiyet kapitalistin rolu gereksiz hale gelene kadar gelirin ozel tahsisine ancak ortak calismaya ve girdilerin tahsisinde dahili planlamaya dayali dayali merkezi toplumsallasmis kurumlara yogunlastiginda modasi gecmis hale gelir 6 Sermaye birikimine ve bir sahipler sinifina ihtiyac duymayan uretim araclarindaki ozel mulkiyet yerini bu toplumsallastirilmis varliklarin kamuya veya ortak mulkiyete dayali bireylerin ozgur birligine birakmasi gereken modasi gecmis bir ekonomik orgutlenme bicimi olarak algilaniyor 7 Sosyalistler ozel mulkiyet iliskilerini ekonomideki uretici guclerin potansiyelini sinirlayici olarak goruyorlar 8 Ilk sosyalistler Utopyaci sosyalistler ve Ricardocu sosyalistler kapitalizmi gucu ve zenginligi toplumun kucuk bir bolumunde yogunlastirmakla elestirdiler 9 ve mevcut teknoloji ve kaynaklari halkin cikarlari dogrultusunda maksimum potansiyelinde kullanmamak 8 Marksizmdegistir nbsp Kapital Karl Marx kapitalist uretim tarzinin ekonomik yasalarini ortaya cikarmayi amaclayan elestirel bir ekonomi politik analizidir Karl Marx kapitalizmi bir zamanlar ilerici olan ancak sonunda ic celiskiler nedeniyle durgunlasacak ve sonunda sosyalizm tarafindan takip edilecek olan tarihsel bir asama olarak gordu Marx kapitalizmin sinifsiz toplumu kucaklamadan once siyasi bir devrimle karsilasacak olan insanin ilerlemesi icin gerekli bir atlama tasindan baska bir sey olmadigini iddia etti 10 Cagdas Anti Kapitalizmdegistir Almanya da Marksist dusunceden esinlenen Frankfurt Okulu ustyapiyi incelemek amaciyla 1923 yilinda kurulmustur Marx ustyapiyi kapitalizmin ekonomik temelini yansitan toplumsal tabakalasma ve adetler olarak tanimlamistir 1930 lar boyunca Herbert Marcuse ve Max Horkheimer gibi dusunurlerin liderligindeki Frankfurt Okulu Elestirel Teori nin felsefi hareketini yaratti Daha sonra Elestirel teorisyen Jurgen Habermas modern dunya goruslerinin evrenselliginin bati rasyonalitesi disindaki marjinal bakis acilari icin bir tehdit olusturdugunu belirtti Elestirel Teori insanligi ozgurlestirme niyetiyle kapitalizmden kaynaklanan toplumsal sorunlari vurgularken dogrudan alternatif bir ekonomik model sunmadi Bunun yerine analizi dikkati mevcut guc dinamiklerinin devlet idaresi ve suc ortagi bir vatandaslik yoluyla guclendirilmesine kaydirdi Buna karsilik Elestirel Teori Michel Foucault gibi postmodern filozoflara sosyal etkilesim yoluyla kimlikleri nasil olusturdugumuzu kavramsallastirma konusunda ilham verdi 11 1960 lar ve 1970 ler boyunca Yeni Sol adli kuresel siyasi hareket bu kimlikler adina sosyal aktivizm yoluyla ozgurlugun neyi gerektirdigini arastirdi Bu nedenle kapitalizmi elestiren sosyalist ozdeslesme hareketleri erisim alanlarini tamamen ekonomik kaygilarin otesine genisletti ve savas karsiti ve sivil haklar hareketlerine dahil oldu Daha sonra etnik koken cinsiyet yonelim ve irkla ilgili kimlikler etrafinda odaklanan bu postmodern aktivizm daha dogrudan antikapitalist hareketleri etkileyecekti 12 Kapitalizmin yeni elestirileri de modern kaygilara uygun olarak gelisti Kuresellesme karsiti ve alternatif kuresellesme Sovyetler Birligi nin cokusunun ardindan uluslararasi olcekte yayilan genis kapsamli neoliberal ve sirket yanlisi kapitalizm olarak gordukleri seye karsi cikiyor Ozellikle IMF DTO ve serbest ticaret anlasmalari gibi uluslararasi finans kurumlarini ve duzenlemelerini elestiriyor Buna cevaben egemen insanlarin ozerkligini ve cevresel kaygilarin onemini uluslararasi pazar katilimina gore oncelik olarak tesvik ederler Cagdas kuresellesme karsiti hareketlerin dikkate deger ornekleri arasinda Meksika daki EZLN yer alir 2002 de baslayan Dunya Sosyal Forumu katilimci kuruluslarin ag olusturmasi yoluyla kapitalist kuresellesmeye karsi koymaya adanmis yillik bir uluslararasi etkinliktir 13 Tarihci Gary Gerstle ye gore Soguk Savas in sona ermesi ve kapitalizmin kuresellesmesiyle ABD de anti kapitalizm icin ideolojik alan onemli olcude daraldi ve solu agirlikli olarak cok kulturluluge odaklanarak radikalizmini alternatif terimlerle yeniden tanimlamaya zorladi kapitalist sistemin daha az degil daha cok kolayca yonetebilecegi sorunlar oldugu ortaya cikan partizan kultur savasi sorunlari 14 Filozof Mark Fisher bu fenomene kapitalist gercekcilik adini verdi Kapitalizmin yalnizca uygulanabilir siyasi ve ekonomik sistem oldugu degil ayni zamanda ona tutarli bir alternatif hayal etmenin artik imkansiz oldugu yonundeki yaygin algi 15 Kaynakcadegistir Newman Michael 2005 Socialism A Very Short Introduction Oxford University Press 0 19 280431 6 Socialism Oxford English Dictionary Socialism Encyclopaedia Britannica 2008 16 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Let s produce for use not profit socialist standard May 2010 16 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Fred Magdoff and Michael D Yates What Needs To Be Done A Socialist View Monthly Review 17 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2014 Engels Fredrich Socialism Utopian and Scientific Retrieved October 30 2010 from Marxists org http www marxists org archive marx works 1880 soc utop ch03 htm 9 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi The bourgeoisie demonstrated to be a superfluous class All its social functions are now performed by salaried employees The Political Economy of Socialism by Horvat Branko 1982 Chapter 1 Capitalism The General Pattern of Capitalist Development pp 15 20 a b Marx and Engels Selected Works Lawrence and Wishart 1968 p 40 Capitalist property relations put a fetter on the productive forces in Encyclopaedia Britannica 2009 Retrieved October 14 2009 from Encyclopaedia Britannica Online https www britannica com EBchecked topic 551569 socialism 9 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Main summary Socialists complain that capitalism necessarily leads to unfair and exploitative concentrations of wealth and power in the hands of the relative few who emerge victorious from free market competition people who then use their wealth and power to reinforce their dominance in society Wallerstein Immanuel September 1974 The Rise and Future Demise of the World Capitalist System Concepts for Comparative Analysis Comparative Studies in Society and History 16 4 387 415 doi 10 1017 S0010417500007520 Agger Ben 1991 Critical Theory Poststructuralism Postmodernism Their Sociological Relevance Annual Review of Sociology 17 105 131 doi 10 1146 annurev so 17 080191 000541 JSTOR 2083337 Farred Grant 2000 Endgame Identity Mapping the New Left Roots of Identity Politics New Literary History 31 4 627 648 doi 10 1353 nlh 2000 0045 JSTOR 20057628 Gilbert Jeremy 2008 Another World Is Possible The Anti Capitalist Movement Anticapitalism and culture radical theory and popular politics Berg ss 75 106 ISBN 978 1 84788 451 0 Gerstle 2022 s 149 Fisher 2009 s 2 https tr wikipedia org w index php title Antikapitalizm amp oldid 32716493 sayfasindan alinmistir