Arches Ulusal Parkı ABD'nin Utah Eyaleti'nde bulunan ulusal park.
Arches Ulusal Parkı | |
---|---|
Arches National Park | |
![]() Arches Ulusal Parkı'nda "Organ Arch (Org Kemeri)" | |
![]() | |
Alan türü | Ulusal Park |
Sınıflandırma | IUCN II |
Devlet | |
Devlet | ABD |
Federasyon | Utah |
Şehir | Moab |
İlçe | |
Koordinatları | K 38° 41' 00" B 109° 34' 00" |
Karasal alanı | 130 km2 31 031 |
Kuruluş tarihi | 12 Kasım 1971 |
Ziyaretçi sayısı | 1 040 758 (2011) |
Kontrol kuruluşu | Ulusal Park Hizmeti |
İnternet sitesi Arches Ulusal Parkı |
Bu ulusal parkın yüzölçümü 310 kilometre karedir. Bu alanda 2000'den daha çok sayıda doğal kumtaşı kaya kemer bulunmaktadır. Ayrıca değişik jeolojik kaya formasyonları ve peri bacaları'na benzer kumtaşından sütunlar ve kuleler bulunmaktadır. 1970'ten beri 43 kaya kemeri erozyon dolayısıyla çökmüştür ve bunlardan en iyi bilineni Ağustos 2008'de çöken "Wall Arch (Duvar Kemeri)" olarak bilinmekteydi.
Park arazisi ilk defa 12 Nisan 1929'da "Ulusal Anıt" olarak kamu koruması altına alınmıştır. 17 Kasım 1971'de ABD Kongresi'nden geçen bir kanuna uygun olarak "Arches Ulusal Park" olarak "Ulusal Park Hizmetleri" idaresi altına geçmiştir.
Coğrafya
Konum

Bu Amerikan ulusal parkı doğu Utah'da 310 km²lik bir alan kaplamaktadır. Parka girişi Utah'da küçük bir kent olan Moab'dan 8 km uzaktadır. Bu alan coğrafik olarak Batı Amerika'daki Colarado platosunu hemen hemen ortasında bulunmaktadır. Parkın rakımı 1245-1723 metre arasında değişmektedir. Park yarı-çöl karakteri taşıyan bir arazi içindedir. Genel olarak bu yarı-çölde kumtaşından nispeten yumuşak ve kırmızımsı renkli kayalıklar bulunmakta bunlar devamlı olarak erozyondan aşınmaktadırlar. Bu ulusal parkın komşusu olan diğer kamu korumalı araziler de bulunmaktadır. Bunlar Canyonlands Ulusal Parkı, ve "Colorado Ulusal Anıtı"dır.
İklim
Arches Ulusal Parkı'nda sıcaklık aydan aya çok değişiklikler göstermektedir. En sıcak ay Temmuz'dur ve en soğuk ay Ocak'tır. Yağış da aydan aya çok değişiklikler göstermektedir. Ekim en çok yağış gören aydır. Kış aylarından yağışlar kar olarak da düşmektedir.
Şu tablo Arches Ulusal Parkı için sıcaklık ve yağış gözlemlerinin aylık özetlerini vermektedir:
Ay | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haz. | Tem. | Ağus. | Eylül | Ekim | Kasım | Ara. | Yıl |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylık en yüksek sıcaklıklar (°C) | 5 | 11 | 16 | 21 | 28 | 30 | 37 | 36 | 30 | 23 | 12 | 7 | 21 |
Aylık en düşük sıcaklıklar (°C) | -8 | -3 | 1 | 6 | 11 | 13 | 18 | 18 | 14 | 6 | -2 | -6 | 6 |
Aylık yağış ortalamaları (mm) | 9 | 12 | 12 | 19 | 14 | 11 | 14 | 23 | 22 | 29 | 17 | 17 | 196 |
Görülebilecek yerler
Parkta görülebilecek doğal kaya ve kemer formasyonları arasında şunlar çok ilgi çekenlerdir:
- "Balanced Rock (Dengeli Kaya)" – nispeten küçük bir BACA-sütun gibi kayanın üzerinde dengelenmiş duran büyük, üç şehir otobüs büyüklüğünde, bir kaya.
- "Courthouse Towers (Adliye Sarayı Kuleleri)" – Yüksek kaya baca-sütunları koleksiyonu
- "Dark Angel (Karanlık Melek)" – "Devil's Garden (Şeytanın Bahçesi)" adı verilmiş bir yürüyüş patikasının sonunda bulunan 46 metre yüksekliğinde kendi başına duran kule gibi bir kaya.
- "Delicate Arch (Zarif Kemer)" – Utah eyaletinin sembolü olan ve parkta en iyi bilinen, ince zarif kayadan kemer.
- "Devil's Garden (Şeytanın Bahçesi)" veya "Klondike Yarları" - Bir zirve sırtın üzerinde düzensiz olarak sıralanmış kaya kemerleri ve sütunları.
- "Double Arch (Çifte Kemer)" - tek bir sonu paylaşan iki kaya kemer.
- "Fiery Furnace (Ateşli Fırın)" – Çok sayıda yüksek kaya baca-sütunlarının birbirine yakın durup aralarında geçitlerin bir labirent gibi olduğu büyükçe bir tepe yamaç.
- "Landscape Arch (Manzara Kemeri) – Gayet ince ve 88 metre uzunluğunda bir açıklığı olan kaya kemer.
- "Petrified düneş (Taşlaşmış kumullar)" – Bölgede bulunan tarih öncesi bir golden rüzgarın getirip kurduğu kumsalların taşlaşıp fosilleşmesinden ortaya çıkan bir kayalık bölge.
- "Wall Arch (Duvar Kemeri)" – "Devil's Garden (Şeytanın Bahçesi)" yürüyüş patikasından bulunan bir kaya kemeri iken Ağustos 2008'de çöken bir kaya formasyonu.
Resimler




- Arches Ulusal Parkı'nda "Double Arch (Çifte Kemer)"
- Arches Ulusal Parkı'nda "Balanced Rock (Dengeli Kaya)"
- Arches Ulusal Parkı'nda "Skyline Kmeri"
- Arches Ulusal Parkı'nda "Double-O-Arch (Çifte 0 Kemeri)"
- The Delicate Arch through Frame Arch
- Arches Ulusal Parkı'nda "Delicate Arch (Zarif Kemer)"
- Arches Ulusal Parkı'nda "Landscape Arch (Manzara Kemeri)"
- Arches Ulusal Parkı'nda "Balanced Rock (Dengelenmiş Kaya)" kışın
- Arches Ulusal Parkı'nda "Dark Angel"
- Arches Ulusal Parkı'na giriş
- Arches Ulusal Parkı'nda "Parade of Elephants Arch (Filler Geçidi Kemeri)" ve etrafı panoraması
- Arches Ulusal Parkı'nda "Delicate Arch (Zarif Kemer)" ve civarı panoraması
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arches National Park". The National Parks: Index 2009–2011. National Park Service. 4 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2013.
- ^ Arches Ulusal Parkı – Hava durumu 10 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim: 11 Nisan 2009)
- ^ "Wall (Duvar) Çöktü". National Park Service. 8 Ağustos 2008. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2013.
- ^ Stark, Mike (10 Ağustos 2008). "Güney Utah Parkında İkonik Kaya Kemerinin Çökmesi". Washington Post. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2013.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Arches Ulusal Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ulusal Park Hizmeti: Arches Ulusal Parkı16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
(İngilizce)Vikigezgin'de Arches National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır. - Utah Turizm Ofisi websitesinde Arches Ulusal parkı21 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arches Ulusal Parki ABD nin Utah Eyaleti nde bulunan ulusal park Arches Ulusal ParkiArches National ParkArches Ulusal Parki nda Organ Arch Org Kemeri Alan turu Ulusal ParkSiniflandirma IUCN IIDevlet ABDDevlet ABDFederasyon UtahSehir MoabIlce GrandKoordinatlari K 38 41 00 B 109 34 00 Karasal alani 130 km2 31 031Kurulus tarihi 12 Kasim 1971Ziyaretci sayisi 1 040 758 2011 Kontrol kurulusu Ulusal Park HizmetiInternet sitesi Arches Ulusal Parki Bu ulusal parkin yuzolcumu 310 kilometre karedir Bu alanda 2000 den daha cok sayida dogal kumtasi kaya kemer bulunmaktadir Ayrica degisik jeolojik kaya formasyonlari ve peri bacalari na benzer kumtasindan sutunlar ve kuleler bulunmaktadir 1970 ten beri 43 kaya kemeri erozyon dolayisiyla cokmustur ve bunlardan en iyi bilineni Agustos 2008 de coken Wall Arch Duvar Kemeri olarak bilinmekteydi Park arazisi ilk defa 12 Nisan 1929 da Ulusal Anit olarak kamu korumasi altina alinmistir 17 Kasim 1971 de ABD Kongresi nden gecen bir kanuna uygun olarak Arches Ulusal Park olarak Ulusal Park Hizmetleri idaresi altina gecmistir CografyaKonum Arches Ulusal Parki fiziksel haritasi Bu Amerikan ulusal parki dogu Utah da 310 km lik bir alan kaplamaktadir Parka girisi Utah da kucuk bir kent olan Moab dan 8 km uzaktadir Bu alan cografik olarak Bati Amerika daki Colarado platosunu hemen hemen ortasinda bulunmaktadir Parkin rakimi 1245 1723 metre arasinda degismektedir Park yari col karakteri tasiyan bir arazi icindedir Genel olarak bu yari colde kumtasindan nispeten yumusak ve kirmizimsi renkli kayaliklar bulunmakta bunlar devamli olarak erozyondan asinmaktadirlar Bu ulusal parkin komsusu olan diger kamu korumali araziler de bulunmaktadir Bunlar Canyonlands Ulusal Parki ve Colorado Ulusal Aniti dir Iklim Arches Ulusal Parki nda sicaklik aydan aya cok degisiklikler gostermektedir En sicak ay Temmuz dur ve en soguk ay Ocak tir Yagis da aydan aya cok degisiklikler gostermektedir Ekim en cok yagis goren aydir Kis aylarindan yagislar kar olarak da dusmektedir Su tablo Arches Ulusal Parki icin sicaklik ve yagis gozlemlerinin aylik ozetlerini vermektedir Arches Ulusal Parki gozlemleri Ay Ocak Subat Mart Nisan Mayis Haz Tem Agus Eylul Ekim Kasim Ara YilAylik en yuksek sicakliklar C 5 11 16 21 28 30 37 36 30 23 12 7 21Aylik en dusuk sicakliklar C 8 3 1 6 11 13 18 18 14 6 2 6 6Aylik yagis ortalamalari mm 9 12 12 19 14 11 14 23 22 29 17 17 196Gorulebilecek yerlerParkta gorulebilecek dogal kaya ve kemer formasyonlari arasinda sunlar cok ilgi cekenlerdir Balanced Rock Dengeli Kaya nispeten kucuk bir BACA sutun gibi kayanin uzerinde dengelenmis duran buyuk uc sehir otobus buyuklugunde bir kaya Courthouse Towers Adliye Sarayi Kuleleri Yuksek kaya baca sutunlari koleksiyonu Dark Angel Karanlik Melek Devil s Garden Seytanin Bahcesi adi verilmis bir yuruyus patikasinin sonunda bulunan 46 metre yuksekliginde kendi basina duran kule gibi bir kaya Delicate Arch Zarif Kemer Utah eyaletinin sembolu olan ve parkta en iyi bilinen ince zarif kayadan kemer Devil s Garden Seytanin Bahcesi veya Klondike Yarlari Bir zirve sirtin uzerinde duzensiz olarak siralanmis kaya kemerleri ve sutunlari Double Arch Cifte Kemer tek bir sonu paylasan iki kaya kemer Fiery Furnace Atesli Firin Cok sayida yuksek kaya baca sutunlarinin birbirine yakin durup aralarinda gecitlerin bir labirent gibi oldugu buyukce bir tepe yamac Landscape Arch Manzara Kemeri Gayet ince ve 88 metre uzunlugunda bir acikligi olan kaya kemer Petrified dunes Taslasmis kumullar Bolgede bulunan tarih oncesi bir golden ruzgarin getirip kurdugu kumsallarin taslasip fosillesmesinden ortaya cikan bir kayalik bolge Wall Arch Duvar Kemeri Devil s Garden Seytanin Bahcesi yuruyus patikasindan bulunan bir kaya kemeri iken Agustos 2008 de coken bir kaya formasyonu Resimler Fiery Furnace bolgesi panoramasi Babil Kulesi kemerleri bolgesi panoramasi Arches Ulusal Parki nda Double Arch Cifte Kemer Arches Ulusal Parki nda Balanced Rock Dengeli Kaya Arches Ulusal Parki nda Skyline Kmeri Arches Ulusal Parki nda Double O Arch Cifte 0 Kemeri The Delicate Arch through Frame Arch Arches Ulusal Parki nda Delicate Arch Zarif Kemer Arches Ulusal Parki nda Landscape Arch Manzara Kemeri Arches Ulusal Parki nda Balanced Rock Dengelenmis Kaya kisin Arches Ulusal Parki nda Dark Angel Arches Ulusal Parki na giris Arches Ulusal Parki nda Parade of Elephants Arch Filler Gecidi Kemeri ve etrafi panoramasi Arches Ulusal Parki nda Delicate Arch Zarif Kemer ve civari panoramasiAyrica bakinizABD deki ulusal parklar listesiKaynakca Arches National Park The National Parks Index 2009 2011 National Park Service 4 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2013 Arches Ulusal Parki Hava durumu 10 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 11 Nisan 2009 Wall Duvar Coktu National Park Service 8 Agustos 2008 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2013 Stark Mike 10 Agustos 2008 Guney Utah Parkinda Ikonik Kaya Kemerinin Cokmesi Washington Post 6 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Arches Ulusal Parki ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ulusal Park Hizmeti Arches Ulusal Parki16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Vikigezgin de Arches National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir Ingilizce Utah Turizm Ofisi websitesinde Arches Ulusal parki21 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce