Arguvan, Malatya iline bağlı bir ilçedir.
Arguvan | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Malatya |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Gökhan Dolaş |
• Belediye başkanı | Ersoy Eren (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1037 km² |
Rakım | 1075 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 8,157 |
• Kır | - |
• Şehir | 7.315 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 422 |
İl plaka kodu | 44 |
Resmî site www.arguvan.gov.tr |
Tarihçe
Morhamam ve Karahüyük köylerindeki höyüklerden ve Karababa harabelerinden elde edilen bulgulara göre ilçe merkezindeki yerleşimin tarihi eski çağlara dayanmaktadır.
4. yüzyıldan itibaren Bizans kaynaklarında Argaous adıyla görülmektedir. 8. yüzyıla ait Arapça kaynaklarda Argaûn adı kaydedilmiştir. Sözcüğün her iki biçimi çoğul halde olup "Arga'lar" veya "Argav'lar" anlamını ifade eder. 11. yüzyıla ait Ermenice vakayinamelerde ise Argawan adı kullanılır. Bilge Umar eski bir Anadolu dilinde *Argawana adının "gümüşyeri" anlamına gelmesi ihtimali üzerinde durursa da bu görüşün belgesel temeli zayıftır.
Osmanlı Devleti zamanında Tahir bucağı adı ile Arapgir'e bağlı olan Arguvan, sonradan ilçe olarak Diyarbakır'a bağlanmış daha sonra 1873'te tekrar Tahir adı ile Keban'a bağlı bir nahiye haline getirilmiş, Cumhuriyetin İlanıyla merkez ilçe olarak Malatya'ya bağlanmış, 1954 yılında Tahir nahiyesi merkez olmak üzere Arguvan adı ile Malatya iline bağlı bir ilçe haline getirilmiştir.
Coğrafya
Doğusunda Elazığ ili Baskil ilçesi ve Malatya'nın Arapgir ilçesi, kuzeyinde Arapgir ile Sivas ili Divriği ilçesi, batısında Hekimhan ilçesi ve güneyinde Yazıhan ilçesi ile çevrilidir. Malatya'ya 71 km uzaklıktadır.
Yüzey şekilleri açısından genellikle engebeli olup, ilçenin kuzeyi dağlık arazi, güneyi ise kuzeye göre düz ova özelliği göstermektedir. Bölgenin en yüksek dağı, Arapgir ile Arguvan arasındaki Göldağı'dır. İlçenin doğu sınırının bir kısmından geçen Fırat nehri dışında büyük akarsuyu yoktur. Dere ve çay niteliğinde olan Şotik Çayı, Bömere Deresi, Morhamam Deresi, Çavuş Çayı ve Söğütlü Çayı ilçenin akarsularıdır. Bu su yataklarının da düzensiz debisi mevcuttur.
İlçenin rakımı 1150 metre olup, iklim bakımından kışları az yağışlı ve soğuk, yazları kurak ve sıcaktır. İlçe en çok yağışları ilkbaharda alır. Toprak düzeyi genellikle çıplaktır. Ancak, kuzey ve kuzeybatısında bozuk baltalık ve orman vasfını yitirmiş meşe örtüsü mevcuttur. İlçe 2'ci derece deprem kuşağı bölgesindedir.
İlçenin kuruluş tarihinden bu güne kadar 1967, 1977 ve 1988 yıllarında meydana gelen heyelan ve çökmeler nedeniyle üç defa yer değiştirmiştir. En son meydana gelen toprak kaymalarında yeni yerleşim yerini tehdit etmektedir.
Nüfus
Görüldüğü üzere ilçe nüfusunda geçmiş yıllara göre hızlı bir nüfus azalması olmaktadır. İlçeden il merkezi ve diğer illere sürekli bir göç yaşanmaktadır.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1955 | 18.735 | 1.189 | 17.546 |
1960 | 20.899 | 2.205 | 18.694 |
1965 | 21.701 | 2.407 | 19.294 |
1970 | 21.851 | 2.439 | 19.412 |
1975 | 21.622 | 2.461 | 19.161 |
1980 | 19.282 | 2.144 | 17.138 |
1985 | 18.601 | 2.101 | 16.500 |
1990 | 13.907 | 1.827 | 12.080 |
2000 | 10.594 | 2.730 | 7.864 |
2007 | 8.379 | 2.057 | 6.322 |
2008 | 8.711 | 2.099 | 6.612 |
2009 | 8.549 | 1.941 | 6.608 |
2010 | 8.289 | 1.865 | 6.424 |
2011 | 8.010 | 1.804 | 6.206 |
2012 | 9.285 | 2.292 | 6.993 |
2013 | 9.038 | 9.038 | veri yok |
2014 | 8.162 | 8.162 | veri yok |
2015 | 7.757 | 7.757 | veri yok |
2016 | 7.575 | 7.575 | veri yok |
2017 | 7.350 | 7.350 | veri yok |
2018 | 8.157 | 8.157 | veri yok |
2019 | 7.626 | 7.626 | veri yok |
2020 | 7.315 | 7.315 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
İlçede sanayi sektörü olarak hiçbir faaliyet yoktur. İlçe merkezinde yalnızca T.C. Ziraat Bankası mevcuttur. Arguvan halkı tarım, hayvancılık ve arıcılık ile uğraşır.
2003 yılından beri Türkü Festivali yapılmaktadır ; bu festival, türküleri açığa çıkarma özelliğinin yanı sıra yöreye iki günle sınırlıda olsa insan akışı ve ekonomik hareketlenme sağladığından, yöre halkı tarafından büyük bir sevinçle karşılanmakta ve bir aile düğünü bilinciyle sahiplenilmektedir.
Turizm
- İlçeye 10 km. uzaklıkta bulunan Kızık Köyü "Kutsal Balıklar Parkı" gezip, görülecek ve dinlenilecek bir yer olarak devamlı ziyaret edilmektedir. Özellikle yeni evlenen çiftler düğün esnasında buraya uğramayı ve burada halay çekmeyi bir gelenek haline getirmişlerdir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Arguvan Nüfusu - Malatya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Malatya Arguvan Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
- Arguvan Kaymakamlığı23 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Arguvan Belediyesi22 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arguvan Malatya iline bagli bir ilcedir ArguvanIlceTurkiye de bulundugu yerIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlMalatyaCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiIdare KaymakamGokhan Dolas Belediye baskaniErsoy Eren CHP Yuzolcumu Toplam1037 km Rakim1075 mNufus 2018 Toplam8 157 Kir Sehir7 315Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu422Il plaka kodu44Resmi site www arguvan gov trTarihceMorhamam ve Karahuyuk koylerindeki hoyuklerden ve Karababa harabelerinden elde edilen bulgulara gore ilce merkezindeki yerlesimin tarihi eski caglara dayanmaktadir 4 yuzyildan itibaren Bizans kaynaklarinda Argaous adiyla gorulmektedir 8 yuzyila ait Arapca kaynaklarda Argaun adi kaydedilmistir Sozcugun her iki bicimi cogul halde olup Arga lar veya Argav lar anlamini ifade eder 11 yuzyila ait Ermenice vakayinamelerde ise Argawan adi kullanilir Bilge Umar eski bir Anadolu dilinde Argawana adinin gumusyeri anlamina gelmesi ihtimali uzerinde durursa da bu gorusun belgesel temeli zayiftir Osmanli Devleti zamaninda Tahir bucagi adi ile Arapgir e bagli olan Arguvan sonradan ilce olarak Diyarbakir a baglanmis daha sonra 1873 te tekrar Tahir adi ile Keban a bagli bir nahiye haline getirilmis Cumhuriyetin Ilaniyla merkez ilce olarak Malatya ya baglanmis 1954 yilinda Tahir nahiyesi merkez olmak uzere Arguvan adi ile Malatya iline bagli bir ilce haline getirilmistir CografyaDogusunda Elazig ili Baskil ilcesi ve Malatya nin Arapgir ilcesi kuzeyinde Arapgir ile Sivas ili Divrigi ilcesi batisinda Hekimhan ilcesi ve guneyinde Yazihan ilcesi ile cevrilidir Malatya ya 71 km uzakliktadir Yuzey sekilleri acisindan genellikle engebeli olup ilcenin kuzeyi daglik arazi guneyi ise kuzeye gore duz ova ozelligi gostermektedir Bolgenin en yuksek dagi Arapgir ile Arguvan arasindaki Goldagi dir Ilcenin dogu sinirinin bir kismindan gecen Firat nehri disinda buyuk akarsuyu yoktur Dere ve cay niteliginde olan Sotik Cayi Bomere Deresi Morhamam Deresi Cavus Cayi ve Sogutlu Cayi ilcenin akarsularidir Bu su yataklarinin da duzensiz debisi mevcuttur Ilcenin rakimi 1150 metre olup iklim bakimindan kislari az yagisli ve soguk yazlari kurak ve sicaktir Ilce en cok yagislari ilkbaharda alir Toprak duzeyi genellikle ciplaktir Ancak kuzey ve kuzeybatisinda bozuk baltalik ve orman vasfini yitirmis mese ortusu mevcuttur Ilce 2 ci derece deprem kusagi bolgesindedir Ilcenin kurulus tarihinden bu gune kadar 1967 1977 ve 1988 yillarinda meydana gelen heyelan ve cokmeler nedeniyle uc defa yer degistirmistir En son meydana gelen toprak kaymalarinda yeni yerlesim yerini tehdit etmektedir NufusGoruldugu uzere ilce nufusunda gecmis yillara gore hizli bir nufus azalmasi olmaktadir Ilceden il merkezi ve diger illere surekli bir goc yasanmaktadir Yil Toplam Sehir Kir1955 18 735 1 189 17 5461960 20 899 2 205 18 6941965 21 701 2 407 19 2941970 21 851 2 439 19 4121975 21 622 2 461 19 1611980 19 282 2 144 17 1381985 18 601 2 101 16 5001990 13 907 1 827 12 0802000 10 594 2 730 7 8642007 8 379 2 057 6 3222008 8 711 2 099 6 6122009 8 549 1 941 6 6082010 8 289 1 865 6 4242011 8 010 1 804 6 2062012 9 285 2 292 6 9932013 9 038 9 038 veri yok2014 8 162 8 162 veri yok2015 7 757 7 757 veri yok2016 7 575 7 575 veri yok2017 7 350 7 350 veri yok2018 8 157 8 157 veri yok2019 7 626 7 626 veri yok2020 7 315 7 315 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir EkonomiIlcede sanayi sektoru olarak hicbir faaliyet yoktur Ilce merkezinde yalnizca T C Ziraat Bankasi mevcuttur Arguvan halki tarim hayvancilik ve aricilik ile ugrasir 2003 yilindan beri Turku Festivali yapilmaktadir bu festival turkuleri aciga cikarma ozelliginin yani sira yoreye iki gunle sinirlida olsa insan akisi ve ekonomik hareketlenme sagladigindan yore halki tarafindan buyuk bir sevincle karsilanmakta ve bir aile dugunu bilinciyle sahiplenilmektedir Turizm Ilceye 10 km uzaklikta bulunan Kizik Koyu Kutsal Baliklar Parki gezip gorulecek ve dinlenilecek bir yer olarak devamli ziyaret edilmektedir Ozellikle yeni evlenen ciftler dugun esnasinda buraya ugramayi ve burada halay cekmeyi bir gelenek haline getirmislerdir Kaynakca Arsivlenmis kopya 20 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Haziran 2021 Arsivlenmis kopya 23 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2012 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Arguvan Nufusu Malatya nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Malatya Arguvan Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Dis baglantilarArguvan Kaymakamligi23 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arguvan Belediyesi22 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde