Arkadyos Sütunu veya Avrat Taşı (Yunanca: Στήλη του Αρκαδίου Stíli tou Arkadíou), Roma İmparatorluğu'nda 5. yüzyılda İmparator Arkadyos devrinde çıkan Got isyanının Hun Hakanı tarafından bastırılıp, isyancı Gaines'i yenerek kellesinin İstanbul'a gönderilmesi üzerine imparator tarafından İstanbul'da dikilmiş zafer sutünüdür. Sütun, günümüzün Cerrahpaşa ve Haseki semtleri civarında, Haseki Hürrem Camisi'nin yanındaki alanda bulunan Arkadyos Forumu'nun ortasına dikilmişti.
Genel bilgiler | |
---|---|
Tür | Zafer sütunu |
Konum | Cerrahpaşa, İstanbul |
Koordinatlar | 41°00′28″K 28°56′35″D / 41.00778°K 28.94306°D |
Başlama | 403/404 |
Tamamlanma | 421 |
Uzunluğu çeşitli kaynaklarda 46,09, 47 ve 50,4 metre olarak belirtilmiştir. Bu ölçüler hem Kontantianpolis'teki hem de Roma'daki benzer sütunlardan daha yüksektir. Günümüze sadece sütun tabanı, kaidesi ve gövdesinin en alttaki bandının bir kısmını içeren 11 metrelik bölümü kalmıştır.
Arkadyos sütunu, tarihçi Teofanis'e göre 403/404 yıllarında inşa edilmiştir. Sütunun tamamlanmasının ise II. Theodosios devrinde gerçekleştiği, sütunun üzerine Arkadios'un heykelinin konulması ile 421 yılının Temmuz ayında bir tören düzenlendiği belirtilir.
Üzerindeki heykelin 542 ve 550 yıllarındaki depremlerde zarar gördüğü; 26 Ekim 740'ta meydana gelen depremde ise devrilip bir daha yerine konamadığı düşünülür.
Osmanlı döneminde kadın esirlerin satıldığı Avrat Pazarı'nın ortasında kalan ve Avrat Taşı adıyla da anılan sütun, 1711 yılında onarılamayacak oranda hasarlı olması ve devrilme tehlikesi nedeniyle kaidesi dışında yıktırılmıştır.
Yapısal özellikleri
Sütun kare planlı bir taban üzerinde yükselmekteydi. Sütun gövdesinin içi oyuk ve gövde içerisinde yer alan spiral merdiven aracılığıyla sütun başlığının üzerine ulaşılmaktaydı. Sütun başlığının üzerinde ise, heykel kürsüsü ve imparatorun heykeli bulunmaktaydı. Kuzey yüzde yer alan bir kapı aracılığıyla sütun tabanının içerisine erişilmekteydi.
Bezemeleri
Arkadyos Sütunu'ndaki bezemeler günümüzde ancak sütun henüz ayakta iken yapılmış çizimler sayesinde incelenebilmektedir. Sütun gövdesinde seferin ve kazanılan zaferin detaylı öyküsü işlenmiştir.
Birinci bantın ordu kentten çıkmadan önceki durumu yansıttığı düşünülür. İkinci bantla birlikte askerlerin kentin surları boyunca ilerleyerek kentin kapısından dışarı çıktıkları görülür. Üçüncü bantta kafile, ormanlık arka plan görüntülerinin eşliğinde yürürken gösterilir. Dördüncü banttaki tasvirler çizimlerde demir çemberle sarmalandığından incelemek zordur. Beşinci bantta üçgenlere bölünmüş alanlarda alt öyküler anlatılır. Altıncı bantta iki ordunun deniz kenarında karşılaşmaları gösterilir. Yedinci bantta Gainas'ın kumandasındaki askerlerin gemilerle Çanakkale tarafına gidişi, sekizinci bantta karşı tarafta askerleri Arkadyos'un ordusuna ait kimselerin beklediği görülür. Dokuzuncu bant, gemilerin püskürtüldüğü sahnedir. Onuncu bantta bir ordu kente girer. On bir ve on ikinci bantlarda kıyıda kalan Gotlar'ın kara savaşıyla yenilgiye uğratılması gösterilir.
Çizimler
Kaynakça
- ^ a b c d e Taştan, Hakan. "Kentsel Alanın İşlevsel Sürekliliği Bağlamında Arkadyos Forumu'nun Avrat Pazarı'na Dönüşümü" (PDF). polen.itu.edu.tr/. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ocak 2013. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Haziran 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arkadyos Sutunu veya Avrat Tasi Yunanca Sthlh toy Arkadioy Stili tou Arkadiou Roma Imparatorlugu nda 5 yuzyilda Imparator Arkadyos devrinde cikan Got isyaninin Hun Hakani tarafindan bastirilip isyanci Gaines i yenerek kellesinin Istanbul a gonderilmesi uzerine imparator tarafindan Istanbul da dikilmis zafer sutunudur Sutun gunumuzun Cerrahpasa ve Haseki semtleri civarinda Haseki Hurrem Camisi nin yanindaki alanda bulunan Arkadyos Forumu nun ortasina dikilmisti Arkadyos SutunuGenel bilgilerTurZafer sutunuKonumCerrahpasa IstanbulKoordinatlar41 00 28 K 28 56 35 D 41 00778 K 28 94306 D 41 00778 28 94306Baslama403 404Tamamlanma421 Uzunlugu cesitli kaynaklarda 46 09 47 ve 50 4 metre olarak belirtilmistir Bu olculer hem Kontantianpolis teki hem de Roma daki benzer sutunlardan daha yuksektir Gunumuze sadece sutun tabani kaidesi ve govdesinin en alttaki bandinin bir kismini iceren 11 metrelik bolumu kalmistir Arkadyos sutunu tarihci Teofanis e gore 403 404 yillarinda insa edilmistir Sutunun tamamlanmasinin ise II Theodosios devrinde gerceklestigi sutunun uzerine Arkadios un heykelinin konulmasi ile 421 yilinin Temmuz ayinda bir toren duzenlendigi belirtilir Uzerindeki heykelin 542 ve 550 yillarindaki depremlerde zarar gordugu 26 Ekim 740 ta meydana gelen depremde ise devrilip bir daha yerine konamadigi dusunulur Osmanli doneminde kadin esirlerin satildigi Avrat Pazari nin ortasinda kalan ve Avrat Tasi adiyla da anilan sutun 1711 yilinda onarilamayacak oranda hasarli olmasi ve devrilme tehlikesi nedeniyle kaidesi disinda yiktirilmistir Yapisal ozellikleriSutun kare planli bir taban uzerinde yukselmekteydi Sutun govdesinin ici oyuk ve govde icerisinde yer alan spiral merdiven araciligiyla sutun basliginin uzerine ulasilmaktaydi Sutun basliginin uzerinde ise heykel kursusu ve imparatorun heykeli bulunmaktaydi Kuzey yuzde yer alan bir kapi araciligiyla sutun tabaninin icerisine erisilmekteydi BezemeleriArkadyos Sutunu ndaki bezemeler gunumuzde ancak sutun henuz ayakta iken yapilmis cizimler sayesinde incelenebilmektedir Sutun govdesinde seferin ve kazanilan zaferin detayli oykusu islenmistir Birinci bantin ordu kentten cikmadan onceki durumu yansittigi dusunulur Ikinci bantla birlikte askerlerin kentin surlari boyunca ilerleyerek kentin kapisindan disari ciktiklari gorulur Ucuncu bantta kafile ormanlik arka plan goruntulerinin esliginde yururken gosterilir Dorduncu banttaki tasvirler cizimlerde demir cemberle sarmalandigindan incelemek zordur Besinci bantta ucgenlere bolunmus alanlarda alt oykuler anlatilir Altinci bantta iki ordunun deniz kenarinda karsilasmalari gosterilir Yedinci bantta Gainas in kumandasindaki askerlerin gemilerle Canakkale tarafina gidisi sekizinci bantta karsi tarafta askerleri Arkadyos un ordusuna ait kimselerin bekledigi gorulur Dokuzuncu bant gemilerin puskurtuldugu sahnedir Onuncu bantta bir ordu kente girer On bir ve on ikinci bantlarda kiyida kalan Gotlar in kara savasiyla yenilgiye ugratilmasi gosterilir CizimlerSutunu gosteren cesitli cizimler Freshfield albumu Kaynakca a b c d e Tastan Hakan Kentsel Alanin Islevsel Surekliligi Baglaminda Arkadyos Forumu nun Avrat Pazari na Donusumu PDF polen itu edu tr Istanbul Teknik Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Ocak 2013 2 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Haziran 2017