Arnavutluk ve Kuzey Makedonya, Avrupa Konseyi ve NATO'nun tam üyeleridir. Her ikisi de Mart 2020'de Avrupa Birliği katılım müzakerelerine başladı.
Arnavutluk | Kuzey Makedonya |
---|
Tarihi
Kuzey Makedonya'daki Arnavutlar, Arnavutluk'un ilgisini çekiyor. 1990'larda Arnavut toplumu etrafında dönen meseleler, Arnavutluk'ta yeni Makedon devletinde istikrarın bozulması ve olası Sırp müdahalesi konusundaki endişeleri körükledi. Arnavutluk, Cumhurbaşkanı Sali Berişa aracılığıyla Nisan 1993'te Makedonya'yı tanıyan ilk devletlerden biri oldu. Ülke, Arnavutluk tarafından Birleşmiş Milletler (BM) tarafından "eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti"nin geçici referansı altında tanındı, FYROM olarak kısaltıldı.
Berişa, bağımsız bir Makedonya'nın varlığını, Yunanistan ve Sırbistan'ı (o zamanlar Yugoslavya'nın bir parçası olan) ayrı tutmak ve Arnavutluk'un olası herhangi bir kuşatılmasını önlemek için Arnavut çıkarları açısından önemli gördü. O zamanlar, Yunanistan ve Sırbistan arasındaki yakın ilişki, Berişa'nın siyasi ve ekonomik meselelere ek olarak Makedonya ile yakın ikili ilişkiler arayışına girmesi için bir motivasyondu. Berişa'nın tanınma hamlesi, siyasi muhalefet tarafından Makedonya'daki Arnavut azınlığın statüsü konusunda taviz vermediği için Arnavutluk içinde eleştiriyle sonuçlandı. Berişa'ya göre pozisyonu "bağımsız bir Makedonya, Miloševič yönetimindeki bir Makedonya'dan daha iyidir" idi. Yunanistan, Arnavutların tanınması konusunda sert bir şekilde ifade edilmiş bir yanıt verdi ve bu eylemden rahatsız oldu.
Makedonya'daki Arnavutlar arasındaki ayrılıkçı duygular, Makedonya'yı daha da istikrara kavuşturmak amacıyla Arnavutluk tarafından caydırıldı. Berişa, sınırlı etki yoluyla Arnavut azınlığı Makedon siyasi sistemiyle ilişki kurmaya ve çabalarını ülkeyi istikrara kavuşturmaya yöneltmeye çalıştı.Makedonya isim anlaşmazlığının ilk yıllarında Makedonya, Yunanistan tarafından ekonomik ambargo altındaydı. Yunanistan bir çözüm olarak "Slavomacedonya" adını önerdi ve Berişa, bölgedeki diğer Arnavutlarla birlikte Makedonya'nın bu adı benimsemesine şiddetle karşı çıktı. Arnavutluk, ulaşım ve liman altyapısını kullanıma sunarak Makedonya'ya destek verdi. Berişa'nın aksine, siyasi muhalefetteki Sosyalist Parti ve Demokratik İttifak'ın tutumları, Makedonya'nın isim anlaşmazlığı konusundaki Yunan tutumuna çok benziyordu. Her ikisi de Arnavut hükûmetinin Makedonya'ya yönelik politika platformunu "hoşgörülü ve genellikle sorumsuz" olmakla eleştirdi. Arnavut toplumunun Makedon devletindeki konumu ve idaresi konusundaki sorunlar, her iki ülkenin liderliğinin iyi ilişkiler kurma becerisini engellemeye devam etti.
Haziran 1993'ün ortalarında bir sınır olayı meydana geldi. Makedonya tarafından düzenlenen ve daha sonra üst düzey bir Arnavut sınır muhafız istihbarat subayının Makedon sınır muhafızlarının kendisini vurması sonrasında ölümüyle sonuçlanan bir toplantı düzenlendi. Subayın askerî ataşesi Tiran'a dönmeyi başardı ve olayı, batılı ordulardan gelen kaynaklara göre, olayın neredeyse iki ülke arasında bir savaşa yol açtığını bildirdi. Başka sınır olayları meydana geldi ve Avrupa Birliği (AB) Arnavutluk'a gözlemciler gönderdi ve onları sınırın kendi tarafına yerleştirdi. Arnavut seçkinlerin Makedonya'daki paramiliter ve silah skandalına karıştığı iddiası ve Demokratik Refah Partisi (PDP) içindeki radikal bir gruba destek gibi diğer olaylar ikili gerilimlere yol açtı. Makedonya, Arnavutluk'u gelişen konumu nedeniyle eleştirdi ve içişlerine karışmakla suçladı.ABD müdahale etti ve Arnavutluk'a Makedonya ile ilişkilerini onarması için baskı yaptı. Berişa daha sonra PDP'nin radikal kanadını dizginledi ve komşusuyla anlaşmazlıkları gidermek ve bağları artırmak için harekete geçti.
Mayıs 1994'te Cumhurbaşkanı Berişa ile Makedonya Cumhurbaşkanı Kiro Gligorov arasında altyapı işbirliği, azınlık sorunları ve ikili ilişkilerin güçlendirilmesi konulu bir zirve düzenlendi. Makedon liderliği zirveyi olumlu karşıladı ve ilişkileri geliştirmek için ilk adımlar atıldı. Daha sonra Makedon yetkililerin bazı açıklamaları, ülkenin Arnavutluk ile ilişkileri geliştirmek için Arnavut azınlığa yönelik büyük değişikliklere girişmeyeceğini belirtti. Makedonya'da yetkililer, Arnavutluk'un Yunanistan ve Sırbistan ile ilişkilerindeki gerilimler nedeniyle zayıf bir konumda olduğu görüşündeydi. Makedonya'nın Avrupa kuruluşlarına kabulü ve Yunanistan ile olan isim anlaşmazlığındaki gerilimin azalması, ona Arnavutluk ile daha yakın ilişkiler kurma yönünde asgari düzeyde teşvik verdi.
Şubat 1995'te Makedonya'da bir Arnavut üniversitesi açma girişiminde bulunuldu ve hareket polis tarafından durduruldu. Arnavutluk, üniversite durumunun kendisini komşusu ile ilgili politikasını "yeniden gözden geçirmeye" yöneltebileceğini resmen açıkladı. Arnavutluk hükûmetine iç siyasi güçler tarafından güçlü tepki vermesi için baskı yapıldı, ancak olaylardan memnun olmasa da tepkisi kısıtlı oldu. 1996'nın sonlarına doğru, iç siyasi sorunlar Arnavutluk ve Makedonya'yı ikili ilişkileri daha da geliştirmeye yönelik girişimlerde bulunmaktan kısıtladı.
Arnavutluk'u vuran bir depremden sonra (26 Kasım 2019), Kuzey Makedonya 100.000 € mali yardım ve ayrıca enkaz altında hayatta kalanları aramak için termal kameralı insansız hava araçları gönderdi. Enkazı temizlemek için kurtarma ekiplerinin yanı sıra mekanik ekipman da gönderildi.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac Albania In Transition: The Rocky Road To Democracy. Routledge. 2019. ss. 239-242. ISBN . 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2022. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ United Nations, A/RES/47/225 4 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., April 8, 1993
- ^ of April 7 and 845 June 18, 1993, see UN resolutions made on 1993 12 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Diplomatic Representative of Albania, 30, FYROM". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2012.
Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Albania
- ^ FYROM on un.org
- ^ Who are the Macedonians?. Bloomington: Indiana University Press. 1995. s. 178. ISBN . 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2022. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c d Macedonia: Warlords and Rebels in the Balkans. Yale University Press. 2004. ss. 68. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Maqedonia e Veriut jep 100 mijë Euro për Shqipërinë" (Arnavutça). TV Klan. 28 Kasım 2019. 17 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2019.
- ^ "Земјотрес во Албанија - Македонија прати помош [Earthquake in Albania, Macedonia sends help]" (Makedonca). Gevgelijanet. 26 Kasım 2019. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2019.
- ^ "Albania hit by a devastating earthquake, North Macedonia to send rescue teams". Nezavisen Vesnik. 26 Kasım 2019. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arnavutluk ve Kuzey Makedonya Avrupa Konseyi ve NATO nun tam uyeleridir Her ikisi de Mart 2020 de Avrupa Birligi katilim muzakerelerine basladi Arnavutluk Kuzey Makedonya iliskileriArnavutluk Kuzey MakedonyaTarihiKuzey Makedonya daki Arnavutlar Arnavutluk un ilgisini cekiyor 1990 larda Arnavut toplumu etrafinda donen meseleler Arnavutluk ta yeni Makedon devletinde istikrarin bozulmasi ve olasi Sirp mudahalesi konusundaki endiseleri korukledi Arnavutluk Cumhurbaskani Sali Berisa araciligiyla Nisan 1993 te Makedonya yi taniyan ilk devletlerden biri oldu Ulke Arnavutluk tarafindan Birlesmis Milletler BM tarafindan eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti nin gecici referansi altinda tanindi FYROM olarak kisaltildi Berisa bagimsiz bir Makedonya nin varligini Yunanistan ve Sirbistan i o zamanlar Yugoslavya nin bir parcasi olan ayri tutmak ve Arnavutluk un olasi herhangi bir kusatilmasini onlemek icin Arnavut cikarlari acisindan onemli gordu O zamanlar Yunanistan ve Sirbistan arasindaki yakin iliski Berisa nin siyasi ve ekonomik meselelere ek olarak Makedonya ile yakin ikili iliskiler arayisina girmesi icin bir motivasyondu Berisa nin taninma hamlesi siyasi muhalefet tarafindan Makedonya daki Arnavut azinligin statusu konusunda taviz vermedigi icin Arnavutluk icinde elestiriyle sonuclandi Berisa ya gore pozisyonu bagimsiz bir Makedonya Milosevic yonetimindeki bir Makedonya dan daha iyidir idi Yunanistan Arnavutlarin taninmasi konusunda sert bir sekilde ifade edilmis bir yanit verdi ve bu eylemden rahatsiz oldu Makedonya daki Arnavutlar arasindaki ayrilikci duygular Makedonya yi daha da istikrara kavusturmak amaciyla Arnavutluk tarafindan caydirildi Berisa sinirli etki yoluyla Arnavut azinligi Makedon siyasi sistemiyle iliski kurmaya ve cabalarini ulkeyi istikrara kavusturmaya yoneltmeye calisti Makedonya isim anlasmazliginin ilk yillarinda Makedonya Yunanistan tarafindan ekonomik ambargo altindaydi Yunanistan bir cozum olarak Slavomacedonya adini onerdi ve Berisa bolgedeki diger Arnavutlarla birlikte Makedonya nin bu adi benimsemesine siddetle karsi cikti Arnavutluk ulasim ve liman altyapisini kullanima sunarak Makedonya ya destek verdi Berisa nin aksine siyasi muhalefetteki Sosyalist Parti ve Demokratik Ittifak in tutumlari Makedonya nin isim anlasmazligi konusundaki Yunan tutumuna cok benziyordu Her ikisi de Arnavut hukumetinin Makedonya ya yonelik politika platformunu hosgorulu ve genellikle sorumsuz olmakla elestirdi Arnavut toplumunun Makedon devletindeki konumu ve idaresi konusundaki sorunlar her iki ulkenin liderliginin iyi iliskiler kurma becerisini engellemeye devam etti Haziran 1993 un ortalarinda bir sinir olayi meydana geldi Makedonya tarafindan duzenlenen ve daha sonra ust duzey bir Arnavut sinir muhafiz istihbarat subayinin Makedon sinir muhafizlarinin kendisini vurmasi sonrasinda olumuyle sonuclanan bir toplanti duzenlendi Subayin askeri atasesi Tiran a donmeyi basardi ve olayi batili ordulardan gelen kaynaklara gore olayin neredeyse iki ulke arasinda bir savasa yol actigini bildirdi Baska sinir olaylari meydana geldi ve Avrupa Birligi AB Arnavutluk a gozlemciler gonderdi ve onlari sinirin kendi tarafina yerlestirdi Arnavut seckinlerin Makedonya daki paramiliter ve silah skandalina karistigi iddiasi ve Demokratik Refah Partisi PDP icindeki radikal bir gruba destek gibi diger olaylar ikili gerilimlere yol acti Makedonya Arnavutluk u gelisen konumu nedeniyle elestirdi ve icislerine karismakla sucladi ABD mudahale etti ve Arnavutluk a Makedonya ile iliskilerini onarmasi icin baski yapti Berisa daha sonra PDP nin radikal kanadini dizginledi ve komsusuyla anlasmazliklari gidermek ve baglari artirmak icin harekete gecti Mayis 1994 te Cumhurbaskani Berisa ile Makedonya Cumhurbaskani Kiro Gligorov arasinda altyapi isbirligi azinlik sorunlari ve ikili iliskilerin guclendirilmesi konulu bir zirve duzenlendi Makedon liderligi zirveyi olumlu karsiladi ve iliskileri gelistirmek icin ilk adimlar atildi Daha sonra Makedon yetkililerin bazi aciklamalari ulkenin Arnavutluk ile iliskileri gelistirmek icin Arnavut azinliga yonelik buyuk degisikliklere girismeyecegini belirtti Makedonya da yetkililer Arnavutluk un Yunanistan ve Sirbistan ile iliskilerindeki gerilimler nedeniyle zayif bir konumda oldugu gorusundeydi Makedonya nin Avrupa kuruluslarina kabulu ve Yunanistan ile olan isim anlasmazligindaki gerilimin azalmasi ona Arnavutluk ile daha yakin iliskiler kurma yonunde asgari duzeyde tesvik verdi Subat 1995 te Makedonya da bir Arnavut universitesi acma girisiminde bulunuldu ve hareket polis tarafindan durduruldu Arnavutluk universite durumunun kendisini komsusu ile ilgili politikasini yeniden gozden gecirmeye yoneltebilecegini resmen acikladi Arnavutluk hukumetine ic siyasi gucler tarafindan guclu tepki vermesi icin baski yapildi ancak olaylardan memnun olmasa da tepkisi kisitli oldu 1996 nin sonlarina dogru ic siyasi sorunlar Arnavutluk ve Makedonya yi ikili iliskileri daha da gelistirmeye yonelik girisimlerde bulunmaktan kisitladi Arnavutluk u vuran bir depremden sonra 26 Kasim 2019 Kuzey Makedonya 100 000 mali yardim ve ayrica enkaz altinda hayatta kalanlari aramak icin termal kamerali insansiz hava araclari gonderdi Enkazi temizlemek icin kurtarma ekiplerinin yani sira mekanik ekipman da gonderildi Kaynakca a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac Albania In Transition The Rocky Road To Democracy Routledge 2019 ss 239 242 ISBN 9780429982040 24 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mayis 2022 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim United Nations A RES 47 225 4 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi April 8 1993 of April 7 and 845 June 18 1993 see UN resolutions made on 1993 12 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Diplomatic Representative of Albania 30 FYROM 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Subat 2012 Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Albania FYROM on un org Who are the Macedonians Bloomington Indiana University Press 1995 s 178 ISBN 9781850652380 24 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mayis 2022 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c d Macedonia Warlords and Rebels in the Balkans Yale University Press 2004 ss 68 ISBN 9780300102680 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Maqedonia e Veriut jep 100 mije Euro per Shqiperine Arnavutca TV Klan 28 Kasim 2019 17 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2019 Zemјotres vo Albaniјa Makedoniјa prati pomosh Earthquake in Albania Macedonia sends help Makedonca Gevgelijanet 26 Kasim 2019 22 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2019 Albania hit by a devastating earthquake North Macedonia to send rescue teams Nezavisen Vesnik 26 Kasim 2019 22 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2019