Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Artdamaksıl genizsil ünsüz sürekli, tonlu, art damak ünsüzüdür. IPA'da [ŋ] olarak ifade edilir. Genellikle <ñ> harfiyle gösterilir. Türkçede hâlâ yaşayan bir sestir ancak Türkiye Türkçesinde gösterimi yoktur. Kazak Türkçesi, Türkmen Türkçesi gibi çoğu Türk dilinde gösterilir. Kiril Abecesi kullanan Türk dillerinde n sesine karşılık gelen harfe kuyruk çizilmesi ile (Ң) gösterilir.
| Artdamaksıl genizsil ünsüz | |
|---|---|
| [ŋ] | |
| Ses örneği | |
Türk dillerinde bu ses tamlama eki olan ekinde ve belirli sözcüklerde bulunur. Bu sözcüklere birkaç örnek aşağıdaki başlıklarda verilmiştir.
Anadolu Türkçesinde ŋ sesi
Osmanlı Türkçesinde bu sesi göstermek için harfinin değiştirilmiş (üç noktalı) bir biçimi (ڭ, nef, kâf-ı nûnî) kullanılmıştır. Ancak, o zamanlar matbaalarda bu harfin kalıbı bulunmadığı zaman yerine kef konduğu görülür. Örnegin deñiz sözcüğü دكز (sağdan sola /d/+/k/+/z/) olarak yazılabiliyordu.
Osmanlı Türkçesinde ŋ sesi içeren birkaç sözcük
- Ana madde: .
Yazıçevrimi olarak Türkiye Türkçesinde Osmanlı Türkçesinde deñiz deniz دڭز biñ bin (1000) بيڭ
Mersin Ağzında ŋ sesi içeren birkaç sözcük
- Ana madde: .
Mersin Ağzında İstanbul Ağzında Anlamı ve derlendiği bölge añdaç andaç hatıra, armağan (, / Mersin; / Tarsus; , / Çamlıyayla) ay aydıñ ay aydın besbelli, açık seçik (/ Gülnar) yiñi yeni yeni (/ Mut)
Eski Türkçede (Göktürk ve Uygur) ŋ sesi
Orhun yazıtlarında bu sesi göstermek için Göktürk abecesindeki 
tamgası kullanılmıştır. Bu tamga, ideografik olarak "yükseklik/büyüklük gösteren bir adam" biçiminde yorumlandığında gerçekten bu tamganın tek başına kullanımını veren "büyük, yüksek olan" anlamı ile örtüşür. Çağdaş Türkçede bu sözcük/tamga "en" olarak varlığını sürdürür.
Göktürk abecesinde ŋ sesi içeren birkaç sözcük
- Ana madde: .
Yazıçevrimi olarak Türkiye Türkçesinde Eski Türkçede eñ en () ![image]()
teñri tanrı 
![image]()
![image]()
![image]()
![image]()
teñiz deniz 
![image]()
![image]()
![image]()
Ön Türkçede ŋ sesi
Ön Türkçede de, başka abeceler kullanılmasına karşın bu ses bulunur. Örneğin Hunlar, Çin yazısı kullanmışlardır. []
Çin yazısıyla yazılmış ŋ sesi içeren birkaç Hunca sözcük
- Ana madde: .
- Çin'in kuzeyinde döneminde (M.Ö. 206 ile M.S. 220 arası) yedi yüzyıl süren bir imparatorluk olan Hunlar (Hsiung-nu'lar), Çin kaynaklarında Çin yazıçevrimiyle geçmiş sözcükler bırakmıştır. Bu sözcüklerin tanınınıp anlaşılması zordur, çünkü Çin yazısında /l/ ve /r/ ünsüzleri ayırsanamaz, /ö/ ve /ü/ ünlüleri de bulunmaz.
Ön Türkçe Türkçede Eski Türkçe Çin yazısından çevrim Çin yazısında täñri tanrı, gök teñri ç'eñ-li talıkıñ çıkın! (emir tümcesi) taşıkıñ 't'iei-lied-kañ kiñ-lak Ye Uyg kıñırak (, geniş bıçak) kıñrak kiñ-lu
Dış bağlantılar
Kaynakça
 | Dilbilim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Artdamaksil genizsil unsuz surekli tonlu art damak unsuzudur IPA da ŋ olarak ifade edilir Genellikle lt n gt harfiyle gosterilir Turkcede hala yasayan bir sestir ancak Turkiye Turkcesinde gosterimi yoktur Kazak Turkcesi Turkmen Turkcesi gibi cogu Turk dilinde gosterilir Kiril Abecesi kullanan Turk dillerinde n sesine karsilik gelen harfe kuyruk cizilmesi ile Ң gosterilir Artdamaksil genizsil unsuz ŋ Ses ornegi source source noicon Turk dillerinde bu ses tamlama eki olan ekinde ve belirli sozcuklerde bulunur Bu sozcuklere birkac ornek asagidaki basliklarda verilmistir Anadolu Turkcesinde ŋ sesiOsmanli Turkcesinde bu sesi gostermek icin harfinin degistirilmis uc noktali bir bicimi ڭ nef kaf i nuni kullanilmistir Ancak o zamanlar matbaalarda bu harfin kalibi bulunmadigi zaman yerine kef kondugu gorulur Ornegin deniz sozcugu دكز sagdan sola d k z olarak yazilabiliyordu Osmanli Turkcesinde ŋ sesi iceren birkac sozcuk Ana madde Yazicevrimi olarak Turkiye Turkcesinde Osmanli Turkcesindedeniz deniz دڭزbin bin 1000 بيڭMersin Agzinda ŋ sesi iceren birkac sozcuk Ana madde Mersin Agzinda Istanbul Agzinda Anlami ve derlendigi bolgeandac andac hatira armagan Mersin Tarsus Camliyayla ay aydin ay aydin besbelli acik secik Gulnar yini yeni yeni Mut Eski Turkcede Gokturk ve Uygur ŋ sesiOrhun yazitlarinda bu sesi gostermek icin Gokturk abecesindeki tamgasi kullanilmistir Bu tamga ideografik olarak yukseklik buyukluk gosteren bir adam biciminde yorumlandiginda gercekten bu tamganin tek basina kullanimini veren buyuk yuksek olan anlami ile ortusur Cagdas Turkcede bu sozcuk tamga en olarak varligini surdurur Gokturk abecesinde ŋ sesi iceren birkac sozcuk Ana madde Yazicevrimi olarak Turkiye Turkcesinde Eski Turkcedeen en tenri tanriteniz denizOn Turkcede ŋ sesiOn Turkcede de baska abeceler kullanilmasina karsin bu ses bulunur Ornegin Hunlar Cin yazisi kullanmislardir kaynak belirtilmeli Cin yazisiyla yazilmis ŋ sesi iceren birkac Hunca sozcuk Ana madde Cin in kuzeyinde doneminde M O 206 ile M S 220 arasi yedi yuzyil suren bir imparatorluk olan Hunlar Hsiung nu lar Cin kaynaklarinda Cin yazicevrimiyle gecmis sozcukler birakmistir Bu sozcuklerin tanininip anlasilmasi zordur cunku Cin yazisinda l ve r unsuzleri ayirsanamaz o ve u unluleri de bulunmaz On Turkce Turkcede Eski Turkce Cin yazisindan cevrim Cin yazisindatanri tanri gok tenri c en litalikin cikin emir tumcesi tasikin t iei lied kankin lak Ye Uyg kinirak genis bicak kinrak kin luDis baglantilarKaynakca a b Mustafa Kemal Ataturk Nutuk 1927 baskisi Arap harfli 1 cilt a b c Mersin Agzi Sozlugu Turk Dilleri Arastirmalair Dizisi 38 Yayimci Istanbul 2004 ISBN 975 7981 24 9 a b c Talat Tekin Hunlarin Dili Doruk Yayinlari 1 Baski ISBN 975 553 043 6 Dilbilim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz