Arçil (Gürcüce: არჩილი) – İberya prensi, Cuanşeri'nin kroniklerinde kendisinden kral olarak bahsedilir. Aynı kroniklerin aktardığına göre Lazika'yı yönetti ve Abhazya prensi I. Leon ona bağlıydı. Arçil 8. yüzyılın 30'lu yıllarında kardeşi Mirian ile birlikte Sağır Mervan'a karşı Anakopya Muharebesi'nde yer aldı. Ona ülkenin yarısını eristavlara miras ve yurtluk olarak verdiği bir reform atfedilir. Kaheti-Hereti'de birçok kale, kilise ve manastır inşa etti. Arçil İsa'nın dinini reddetmedi ve Araplardan övgü ve saygı görmedi bu yüzden Halifelik onu işkence ile öldürdü. Ona uygulanan işkencelerin haberi 8. yüzyılda kaydedildi ve 9. yüzyılda Leonti Mroveli tarafından üzerinde çalışıldı ve yayıldı.
Arçil Gürcüce: არჩილი | |
---|---|
Aziz Arçil, Mikhail Sabinin tarafından çizildi. | |
Kartli Erismtavarisi/Kaheti Prensi | |
Hüküm süresi | 740–761 |
Önce gelen | Mirian |
Sonra gelen | İoane ve Cuanşer |
Önce gelen | III. Stepanoz |
Sonra gelen | İoane ve Cuanşer |
Ölüm | 20 Mart 761 |
Eş(ler)i | Daria |
Hanedan | |
Babası | III. Stepanoz |
Dini | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Yaşamı
743 yılında Emevi sarayında karışıklıklar ortaya çıktı. Mervan hızlıca Arabistan'a döndü ve Bağdat halifesi oldu. Bundan sonra bütün Arabistan'a boyun eğdirdi.
750 yılında Abbasi Hanedanı Mervan'ın başını ve dilini keserek kedilere yedirdi. Hemen Bağdat'ı Arabistan'ın başkenti ilan eden Seffâh tahta çıktı. Orada Abbasi Halifeliği'ni kurdular. Seffâh 754 yılında tahttan indirildi.
Bu yıllarda Lazikalılar, Abhazlar ve Svanlar Kral Arçil'in yanında güçlü bir şekilde ayaklandılar. Arçil başkenti olarak Kutaisi'yi seçti. Daha sonra Kartli'yi ele geçirdi ve kendisini Gürcistan kralı ilan etti. Araplar bu durumdan endişeye kapıldı ve Tiflis ve Mtsheta'ya saldırmak için ilerledi.
760 yılında Yazid ibn Asid ibn Zafir al-Sulami komutasındaki Araplar Kartli ve Kaheti'yi harap etmeye başladı. Arçil, ülkesinin direnmesinin imkânsız olduğunu düşünür ve emirle müzakere ederek barış yapmayı, himayeyi kabul etmeyi, kiliselere saygı gösterilmesini ve Hristiyanların inancından vazgeçmesini sağlamak için şiddetten kaçınmasını talep eder. Kralın görgü kurallarından etkilenen emir, birkaç gün düşündükten sonra Müslüman olması şartıyla antlaşmayı kabul edeceğini söyler. Kral reddeder ve emir, Arçili hapse atar.
Daha önce amcasını öldürenlerin Arçil tarafından himaye altına alındığı İslam'ı kabul etmiş bir soylu, intikam almak için, Arçil'in 620'lerde Kafkasya'dan çekilen Bizans imparatoru Herakleios tarafından saklanan bir hazinenin yerini bildiği iddia edilen krallarının soyundan geldiği konusunda Arapları bilgilendirdi. Emir tarafından sorgulanan Arçil "Tanrı, Emir Mervan'ın yenilgisiyle Müslümanları aşağıladığında" bahsi geçen hazinenin Abhazya'daki Yunanların korumasıyla nakledildiğini söyler. Daha sonra öfkelenen emir Arçil'in başının kesilmesini emretti. Kral Arçil'in naaşı kurtarıldı ve kendisi tarafından yaptırılan bir kiliseye gömüldü. Şehit kral daha sonra Gürcü Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiş ve 21 Haziran anma günü olarak kabul edilmiştir. (Gürcistan Kilisesi Jülyen takvimine göre anmaktadır).
Ailesi
Arçil'in iki oğlu : İoane ve Cuanşer ve dört kızı : Guaranduht, Mariam, Miranduht ve Şuşan vardır. Arçil'in ölümü üzerine İoane Lazika'ya giderken Cuanşer Kaheti'de kaldı ve daha sonra Tao-Klarceti prensesi Latavri ile evlendi.
Kaynakça
- ^ არჩილ სტეფანოზის ძე 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. ბიბლიოგრაფიული ლექსიკონი, საქართველოს ბიბლიოგრაფიული ლექსიკონი, საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა.
- ^ Leri Tavadze ; GEORGİA IN THE EİGHT CENTURY A Political History 16 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arcil Gurcuce არჩილი Iberya prensi Cuanseri nin kroniklerinde kendisinden kral olarak bahsedilir Ayni kroniklerin aktardigina gore Lazika yi yonetti ve Abhazya prensi I Leon ona bagliydi Arcil 8 yuzyilin 30 lu yillarinda kardesi Mirian ile birlikte Sagir Mervan a karsi Anakopya Muharebesi nde yer aldi Ona ulkenin yarisini eristavlara miras ve yurtluk olarak verdigi bir reform atfedilir Kaheti Hereti de bircok kale kilise ve manastir insa etti Arcil Isa nin dinini reddetmedi ve Araplardan ovgu ve saygi gormedi bu yuzden Halifelik onu iskence ile oldurdu Ona uygulanan iskencelerin haberi 8 yuzyilda kaydedildi ve 9 yuzyilda Leonti Mroveli tarafindan uzerinde calisildi ve yayildi Arcil Gurcuce არჩილიAziz Arcil Mikhail Sabinin tarafindan cizildi Kartli Erismtavarisi Kaheti PrensiHukum suresi740 761Once gelenMirianSonra gelenIoane ve CuanserOnce gelenIII StepanozSonra gelenIoane ve CuanserOlum20 Mart 761Es ler iDariaHanedanBabasiIII StepanozDiniGurcu Ortodoks KilisesiYasami743 yilinda Emevi sarayinda karisikliklar ortaya cikti Mervan hizlica Arabistan a dondu ve Bagdat halifesi oldu Bundan sonra butun Arabistan a boyun egdirdi 750 yilinda Abbasi Hanedani Mervan in basini ve dilini keserek kedilere yedirdi Hemen Bagdat i Arabistan in baskenti ilan eden Seffah tahta cikti Orada Abbasi Halifeligi ni kurdular Seffah 754 yilinda tahttan indirildi Bu yillarda Lazikalilar Abhazlar ve Svanlar Kral Arcil in yaninda guclu bir sekilde ayaklandilar Arcil baskenti olarak Kutaisi yi secti Daha sonra Kartli yi ele gecirdi ve kendisini Gurcistan krali ilan etti Araplar bu durumdan endiseye kapildi ve Tiflis ve Mtsheta ya saldirmak icin ilerledi 760 yilinda Yazid ibn Asid ibn Zafir al Sulami komutasindaki Araplar Kartli ve Kaheti yi harap etmeye basladi Arcil ulkesinin direnmesinin imkansiz oldugunu dusunur ve emirle muzakere ederek baris yapmayi himayeyi kabul etmeyi kiliselere saygi gosterilmesini ve Hristiyanlarin inancindan vazgecmesini saglamak icin siddetten kacinmasini talep eder Kralin gorgu kurallarindan etkilenen emir birkac gun dusundukten sonra Musluman olmasi sartiyla antlasmayi kabul edecegini soyler Kral reddeder ve emir Arcili hapse atar Daha once amcasini oldurenlerin Arcil tarafindan himaye altina alindigi Islam i kabul etmis bir soylu intikam almak icin Arcil in 620 lerde Kafkasya dan cekilen Bizans imparatoru Herakleios tarafindan saklanan bir hazinenin yerini bildigi iddia edilen krallarinin soyundan geldigi konusunda Araplari bilgilendirdi Emir tarafindan sorgulanan Arcil Tanri Emir Mervan in yenilgisiyle Muslumanlari asagiladiginda bahsi gecen hazinenin Abhazya daki Yunanlarin korumasiyla nakledildigini soyler Daha sonra ofkelenen emir Arcil in basinin kesilmesini emretti Kral Arcil in naasi kurtarildi ve kendisi tarafindan yaptirilan bir kiliseye gomuldu Sehit kral daha sonra Gurcu Ortodoks Kilisesi tarafindan aziz ilan edilmis ve 21 Haziran anma gunu olarak kabul edilmistir Gurcistan Kilisesi Julyen takvimine gore anmaktadir AilesiArcil in iki oglu Ioane ve Cuanser ve dort kizi Guaranduht Mariam Miranduht ve Susan vardir Arcil in olumu uzerine Ioane Lazika ya giderken Cuanser Kaheti de kaldi ve daha sonra Tao Klarceti prensesi Latavri ile evlendi Kaynakca არჩილ სტეფანოზის ძე 16 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ბიბლიოგრაფიული ლექსიკონი საქართველოს ბიბლიოგრაფიული ლექსიკონი საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა Leri Tavadze GEORGIA IN THE EIGHT CENTURY A Political History 16 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde