Asklepios, (Yunanca Ἀσκληπιός, Latince Aesculapius) Yunan Mitolojisi'nde tıbbın ve sağlığın tanrısı. Apollon ve Koronis'in oğludur. Tıp sanatlarının iyileştirici yönünü temsil edem Asklepios'un kızları; Hygieia (''Hijyen'' anlamında, temizlik tanrıçası), Iaso (Hastalıklardan iyileşme tanrıçası), Akeso (İyileşme sürecinin tanrıçası), (Sağlıklı hâlin tanrıçası) ve Panakea (Evrensel devanın tanrıçası) olmakla beraber aynı zamanda birçok erkek çocuğu da bulunmaktadır.
Asklepios | |
---|---|
Asklepios yılanlı asası ile, Epidarus Arkeoloji Müzesi | |
Özellikleri | |
Alanı | Tıp tanrısı, hasta bakımı ve iyileştirme tanrısı, hekimler tanrısı, gençleştirme tanrısı, sağlık üzerinde kehanet tanrısı |
Mekânı | Olimpos Zeus'ça öldürülmesinden sonra gökyüzünde Ophiuchus "yılan taşıyan" takımyıldızı |
Semboller | Çifte başlı yılanlı asa. Çam kozalakları, defne dalları, keçi, köpek |
Kişisel bilgileri | |
Ebeveynler | Apollon ve Koronis |
Eşi | Epione |
Çocuklar | Kızları: Hygieia, Panacea, Aceso, Iaso,Aglaea Oğulları: , ve . |
Yılanlı asası ile Yunan söylencelerinde Apollon’un oğlu olarak geçer. Buna göre; Teselya Kralı’nın kızı Koronis tanrı Apollon ile ilişkiye girer ve ondan gebe kalır. Ne var ki, tanrının çocuğunu karnında taşırken Arkadya’dan gelen bir yabancıyı da yatağına alır. Bu haberi tanrıya kutsal kuşu olan karga verir. Apollon kız kardeşi Artemis'i Koronis'i cezalandırmak üzere görevlendirir. Artemis de kadını bir odun yığınının üzerinde diri diri yanmaya mahkûm eder. O ateş öyle büyüktür ki, o zamanlar köpükler gibi ak olan karga tüyleri, o günden sonra is karası rengi olur. Kadın alevler üzerinde can vermek üzeredir ki; Apollon çocuğunu Koronis’in karnından alır. Çocuğu yetiştirmesi için at adam Kheiron’a verir.
Bu olay hekim-tanrının son anda kurtarıcı olarak yetişmesinin simgesidir. Asklepios’a hekimlik sanatını öğreten Kheiron bütün at adamlar gibi doğanın içinde yaşayan, doğanın sırrına ermiş bir varlıktır. Sağlığın kaynağı da doğada olduğuna göre; Kheiron’un açık havada, güneşin altında şifalı otlardan ve sulardan yararlanma yollarını bilmesi de gerçek olarak ortaya çıkmaktadır. Asklepios böylece usta bir hekim olarak yetişir, hekimliğin ve cerrahlığın tüm bilgilerini edinir.
Asklepios, elindeki asasını (ki bu asa da bugün bildiğimiz, tıbbın simgesi olan yılan dolanmış asadır.) yanından hiç ayırmaz, gittiği her yere onu da götürür, yorulduğu zaman da ondan destek alır. Daha öteye giderek, ölüleri bile diriltmeye çalışır. Bunun sırrını efsane şöyle açıklar: Tanrıça Athena, Gorgon canavarı öldüğü zaman bedeninden akan kanı toplamış ve Asklepios’a vermiştir. Gorgon’nun sağ tarafındaki damarlarda zehirli, sol tarafındaki damarlarda şifalı kan varmış. Asklepios bu şifalı kanla ölüleri diriltme yoluna gitmiş.
Ancak insanların ölümsüz olması fikri hem Zeus'un iktidarını sarsmış, hem de yeraltınının tanrısı Hades'i çok kızdırmış. Ve Hades kardeşini bir şeyler yapması konusunda kışkırtmış, Zeus da Asklepios'un başına bir şimşek fırlatarak onu öldürmüş. Derler ki o an Asklepios'un elinde reçete yazılı olan kâğıt toprağa düşmüş ve yağan yağmurla üzerindeki yazılar toprağa karışmış. Oradan da her derde deva sarımsak bitmiş. Apollon da, Zeus’a yıldırımları bağışlayan Kykloplar’ı öldürerek, oğlunun öcünü almış.
Asklepios’un yok oluşundan sonra hekimlik sanatını kızı, Hygieia (Yunanca sağlık anlamına gelir) ve oğulları adında bir lonca düzeni içinde sürdürmüşlerdir. Atina'da, Bergama'da, İzmir'de Asklepios adına tapınaklar kurmuşlardır. Bergama'da Asklepion adıyla bilinen sağlık sitesi antik Yunan dünyasındaki üç büyük sağlık sitesinden biri olarak kabul edilir.
Asklepios efsanesine Anadolu'da yapılan bir katkı da şudur (aynı hikâye Lokman Hekim için de anlatılır); Zeus Asklepios'u yıldırımıyla öldürünce bu sırada hekimin yazmakta olduğu reçete oradaki bir otun üzerine düşmüş, yağan yağmurla kâğıttaki yazı toprağa karışarak her derde deva sarımsak meydana gelmiştir.
Diğer bir söylenceye göre, Asklepios daima elinde asasıyla dolaşırmış. Bu asa, hekim, hastalarına giderken ona destek olur; asasına yaslanan hekim ondan güç alır; yorulmadan hastadan hastaya koşarak şifa dağıtırmış. Asklepios'un Asası hekimliğin simgesidir ve veteriner hekimlerde aynen beşeri hekimlerde çift başlı yılan olarak kullanılan sembolüdür. Asklepios'un diğer simgeleri: Çam kozalakları, defne dalları, keçi ve köpektir.
Dış kaynaklar
- Erhat, Ezra (2004 ), Mitoloji Sözlüğü İstanbul:Remzi Kitabevi (Büyük Fikir Kitapları Dizisi)
- Salt, Alparslan (2006) Semboller Ansiklopedisi, İstanbul: Ruh ve Madde Yayıncılık/Yayınevi Genel Dizisi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asklepios Yunanca Ἀsklhpios Latince Aesculapius Yunan Mitolojisi nde tibbin ve sagligin tanrisi Apollon ve Koronis in ogludur Tip sanatlarinin iyilestirici yonunu temsil edem Asklepios un kizlari Hygieia Hijyen anlaminda temizlik tanricasi Iaso Hastaliklardan iyilesme tanricasi Akeso Iyilesme surecinin tanricasi Saglikli halin tanricasi ve Panakea Evrensel devanin tanricasi olmakla beraber ayni zamanda bircok erkek cocugu da bulunmaktadir AsklepiosAsklepios yilanli asasi ile Epidarus Arkeoloji MuzesiOzellikleriAlaniTip tanrisi hasta bakimi ve iyilestirme tanrisi hekimler tanrisi genclestirme tanrisi saglik uzerinde kehanet tanrisiMekaniOlimpos Zeus ca oldurulmesinden sonra gokyuzunde Ophiuchus yilan tasiyan takimyildiziSembollerCifte basli yilanli asa Cam kozalaklari defne dallari keci kopekKisisel bilgileriEbeveynlerApollon ve KoronisEsiEpioneCocuklarKizlari Hygieia Panacea Aceso Iaso Aglaea Ogullari ve Yilanli asasi ile Yunan soylencelerinde Apollon un oglu olarak gecer Buna gore Teselya Krali nin kizi Koronis tanri Apollon ile iliskiye girer ve ondan gebe kalir Ne var ki tanrinin cocugunu karninda tasirken Arkadya dan gelen bir yabanciyi da yatagina alir Bu haberi tanriya kutsal kusu olan karga verir Apollon kiz kardesi Artemis i Koronis i cezalandirmak uzere gorevlendirir Artemis de kadini bir odun yigininin uzerinde diri diri yanmaya mahkum eder O ates oyle buyuktur ki o zamanlar kopukler gibi ak olan karga tuyleri o gunden sonra is karasi rengi olur Kadin alevler uzerinde can vermek uzeredir ki Apollon cocugunu Koronis in karnindan alir Cocugu yetistirmesi icin at adam Kheiron a verir Bu olay hekim tanrinin son anda kurtarici olarak yetismesinin simgesidir Asklepios a hekimlik sanatini ogreten Kheiron butun at adamlar gibi doganin icinde yasayan doganin sirrina ermis bir varliktir Sagligin kaynagi da dogada olduguna gore Kheiron un acik havada gunesin altinda sifali otlardan ve sulardan yararlanma yollarini bilmesi de gercek olarak ortaya cikmaktadir Asklepios boylece usta bir hekim olarak yetisir hekimligin ve cerrahligin tum bilgilerini edinir Asklepios elindeki asasini ki bu asa da bugun bildigimiz tibbin simgesi olan yilan dolanmis asadir yanindan hic ayirmaz gittigi her yere onu da goturur yoruldugu zaman da ondan destek alir Daha oteye giderek oluleri bile diriltmeye calisir Bunun sirrini efsane soyle aciklar Tanrica Athena Gorgon canavari oldugu zaman bedeninden akan kani toplamis ve Asklepios a vermistir Gorgon nun sag tarafindaki damarlarda zehirli sol tarafindaki damarlarda sifali kan varmis Asklepios bu sifali kanla oluleri diriltme yoluna gitmis Ancak insanlarin olumsuz olmasi fikri hem Zeus un iktidarini sarsmis hem de yeraltininin tanrisi Hades i cok kizdirmis Ve Hades kardesini bir seyler yapmasi konusunda kiskirtmis Zeus da Asklepios un basina bir simsek firlatarak onu oldurmus Derler ki o an Asklepios un elinde recete yazili olan kagit topraga dusmus ve yagan yagmurla uzerindeki yazilar topraga karismis Oradan da her derde deva sarimsak bitmis Apollon da Zeus a yildirimlari bagislayan Kykloplar i oldurerek oglunun ocunu almis Asklepios heykeli Asklepios un yok olusundan sonra hekimlik sanatini kizi Hygieia Yunanca saglik anlamina gelir ve ogullari adinda bir lonca duzeni icinde surdurmuslerdir Atina da Bergama da Izmir de Asklepios adina tapinaklar kurmuslardir Bergama da Asklepion adiyla bilinen saglik sitesi antik Yunan dunyasindaki uc buyuk saglik sitesinden biri olarak kabul edilir Asklepios efsanesine Anadolu da yapilan bir katki da sudur ayni hikaye Lokman Hekim icin de anlatilir Zeus Asklepios u yildirimiyla oldurunce bu sirada hekimin yazmakta oldugu recete oradaki bir otun uzerine dusmus yagan yagmurla kagittaki yazi topraga karisarak her derde deva sarimsak meydana gelmistir Diger bir soylenceye gore Asklepios daima elinde asasiyla dolasirmis Bu asa hekim hastalarina giderken ona destek olur asasina yaslanan hekim ondan guc alir yorulmadan hastadan hastaya kosarak sifa dagitirmis Asklepios un Asasi hekimligin simgesidir ve veteriner hekimlerde aynen beseri hekimlerde cift basli yilan olarak kullanilan semboludur Asklepios un diger simgeleri Cam kozalaklari defne dallari keci ve kopektir Dis kaynaklarErhat Ezra 2004 Mitoloji Sozlugu Istanbul Remzi Kitabevi Buyuk Fikir Kitaplari Dizisi ISBN 9789751403919 Salt Alparslan 2006 Semboller Ansiklopedisi Istanbul Ruh ve Madde Yayincilik Yayinevi Genel Dizisi ISBN 9789756377178