Aslan Aliyeviç Mashadov (Rusça: Аслан Алиевич Масхадов, 21 Eylül 1951, Kazakistan – 8 Mart 2005, ), Çeçen İçkerya Cumhuriyeti 3. cumhurbaşkanı ve 'nin lideriydi.
Aslan Mashadov | |
---|---|
3. Çeçen İçkerya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 12 Şubat 1997 - 8 Mart 2005 | |
Başkan Yardımcısı | |
Yerine geldiği | Zelimhan Yandarbiyev |
Yerine gelen | Abdulhalim Sadulayev |
Başkan Yardımcısı | Abdulhalim Sadulayev |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 21 Eylül 1951 Karagandı,Kazakistan SSC,Sovyetler Birliği |
Ölüm | 8 Mart 2005 (53 yaşında) Tolstoy-Yurt,Çeçenistan,Rusya |
Partisi | Ulusal Bağımsızlık Partisi |
Çocuk(lar) | 3 |
İmzası |
1957 yılında, altı yaşındayken ailesi Çeçenistan'a döndü. 1972 yılında Tiflis Askeri Topçu Akademisinden mezun oldu ve ardından Rusya'nın bazı bölgeleri ile Macaristan ve Litvanya'da görevlerde bulundu. Kızıl Ordu'da topçu albay rütbesine kadar yükselen Mashadov, SSCB dağıldıktan sonra ordudan ayrıldı.
Devlet başkanlığı dönemi
1992 yılında ülkesi Çeçenistan'a dönerek genelkurmay başkanı oldu. 1996 yılında büyük oranda sonlanan Birinci Rus - Çeçen Savaşı'nın kazanılmasında büyük payı olduğu kabul edilir. Çeçenistan Devlet Başkanı Cahar Dudayev'in Rus birliklerince öldürülmesinin ardından, 1996'da geçici başbakan olarak atandı. Ardından da 1997'de rakibi Şamil Basayev karşısında büyük bir zafer kazanarak Çeçenistan Devlet Başkanı seçildi.
Devlet başkanlığı sırasında dışarıda Rusya'ya karşı ılımlı, içeride ise köktendincilik karşıtı ve laik politikaları benimsedi. Ancak bu süreç içerisinde Şamil Basayev'e bağlı kuvvetler ve Çeçenistan'daki yabancı unsurlar üzerindeki denetimini yitirerek bu tür güç odaklarının suikast girişimlerine hedef oldu.
1999'da Rus hükûmetinin kışkırtmaları sonucu Şamil Basayev Dağıstan'a girince, Rusya'daki Putin hükûmeti Mashadov ile teması kesti ve ardından Rusya'nın kesin zaferiyle sonuçlanan İkinci Rus - Çeçen Savaşı patlak verdi. Bu yenilgiden sonra Mashadov gerilla lideri rolüne geri döndü. Bu rolü sırasında sivil hedeflere karşı terör amaçlı saldırıların karşısında yer aldı. Bu tutumunun pek çok yabancı gözlemci tarafından samimi bulunmasına rağmen Moskova hükûmeti Rusya'daki pek çok terör eyleminin arkasında Aslan Mashadov'a bağlı güçlerin bulunduğu iddiasını sürdürdü.
Mashadov'un Çeçenistan devlet başkanlığı görevi 2001'de sona erdi. Ancak bu tarihten sonra da ikinci savaş nedeniyle seçim yapılamadığı için hâlen görevde olduğunu iddia etmesine rağmen Rusya hükûmeti bu iddiasını tanımadı.
Ölümü
Mashadov 8 Mart 2005 tarihinde, Rus özel birlikleri Spetsnaz komandolarının kasabasına düzenlediği bir operasyonda diğer Çeçen komutanlarıyla birlikte öldü. Ardında eşi Kusma, kızı Fatma ve oğlu Anzor'u bıraktı.
Not
- ^ De facto Ichkeria ceased to exist at the beginning of 2000. Until his death in 2005, he was President in exile.
- ^ . 2 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2009.
- ^ 9 Mart 2005 tarihli Sabah gazetesi 2 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Not: Türkçeye yanlışlıkla Maşadov olarak aktarılmıştır.)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aslan Aliyevic Mashadov Rusca Aslan Alievich Mashadov 21 Eylul 1951 Kazakistan 8 Mart 2005 Cecen Ickerya Cumhuriyeti 3 cumhurbaskani ve nin lideriydi Aslan Mashadov3 Cecen Ickerya Cumhuriyeti CumhurbaskaniGorev suresi 12 Subat 1997 8 Mart 2005Baskan YardimcisiYerine geldigi Zelimhan YandarbiyevYerine gelen Abdulhalim SadulayevBaskan Yardimcisi Abdulhalim SadulayevKisisel bilgilerDogum 21 Eylul 1951 Karagandi Kazakistan SSC Sovyetler BirligiOlum 8 Mart 2005 53 yasinda Tolstoy Yurt Cecenistan RusyaPartisi Ulusal Bagimsizlik PartisiCocuk lar 3Imzasi 1957 yilinda alti yasindayken ailesi Cecenistan a dondu 1972 yilinda Tiflis Askeri Topcu Akademisinden mezun oldu ve ardindan Rusya nin bazi bolgeleri ile Macaristan ve Litvanya da gorevlerde bulundu Kizil Ordu da topcu albay rutbesine kadar yukselen Mashadov SSCB dagildiktan sonra ordudan ayrildi Devlet baskanligi donemi1992 yilinda ulkesi Cecenistan a donerek genelkurmay baskani oldu 1996 yilinda buyuk oranda sonlanan Birinci Rus Cecen Savasi nin kazanilmasinda buyuk payi oldugu kabul edilir Cecenistan Devlet Baskani Cahar Dudayev in Rus birliklerince oldurulmesinin ardindan 1996 da gecici basbakan olarak atandi Ardindan da 1997 de rakibi Samil Basayev karsisinda buyuk bir zafer kazanarak Cecenistan Devlet Baskani secildi Devlet baskanligi sirasinda disarida Rusya ya karsi ilimli iceride ise koktendincilik karsiti ve laik politikalari benimsedi Ancak bu surec icerisinde Samil Basayev e bagli kuvvetler ve Cecenistan daki yabanci unsurlar uzerindeki denetimini yitirerek bu tur guc odaklarinin suikast girisimlerine hedef oldu 1999 da Rus hukumetinin kiskirtmalari sonucu Samil Basayev Dagistan a girince Rusya daki Putin hukumeti Mashadov ile temasi kesti ve ardindan Rusya nin kesin zaferiyle sonuclanan Ikinci Rus Cecen Savasi patlak verdi Bu yenilgiden sonra Mashadov gerilla lideri rolune geri dondu Bu rolu sirasinda sivil hedeflere karsi teror amacli saldirilarin karsisinda yer aldi Bu tutumunun pek cok yabanci gozlemci tarafindan samimi bulunmasina ragmen Moskova hukumeti Rusya daki pek cok teror eyleminin arkasinda Aslan Mashadov a bagli guclerin bulundugu iddiasini surdurdu Mashadov un Cecenistan devlet baskanligi gorevi 2001 de sona erdi Ancak bu tarihten sonra da ikinci savas nedeniyle secim yapilamadigi icin halen gorevde oldugunu iddia etmesine ragmen Rusya hukumeti bu iddiasini tanimadi OlumuMashadov 8 Mart 2005 tarihinde Rus ozel birlikleri Spetsnaz komandolarinin kasabasina duzenledigi bir operasyonda diger Cecen komutanlariyla birlikte oldu Ardinda esi Kusma kizi Fatma ve oglu Anzor u birakti Not De facto Ichkeria ceased to exist at the beginning of 2000 Until his death in 2005 he was President in exile 2 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2009 9 Mart 2005 tarihli Sabah gazetesi 2 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Not Turkceye yanlislikla Masadov olarak aktarilmistir