Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aspindza (Gürcüce: ასპინძა), Gürcistan’ın güney kesiminde, Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Aspindza Belediyesi'nin merkezi kasabadır (daba). Kura ırmağının sağ yakasında, Ahalkalaki ile Ahaltsihe arasında yer alır. Tedavi merkezi kaplıcalarıyla ünlüdür. Nüfusu yaklaşık 2.793’tür (2014).
Mesheti bölgesinde yetişen, şaraplık ve sofralık siyah üzüm cinsinden biri "Aspindzuri şavi" adını taşımaktadır.
Tarihçe
Aspindza adı, Gürcüce "samaspindzlo" (სამასპინძლო) kelimesiyle ilişkilidir ve "konaklama yeri anlamına geir. Eskiden burada bir konaklama, han bulunduğu için bu adla anıldığı tahmin edilmektedir.
Aspindza, 9. yüzyıldan itibaren Gürcü kaynaklarında söz edilen bir yerdir. Gürcü Bagrationi hanedanı üyeleri arasındaki iktidar mücadelesine sahne oldu. I. Davit Kurapalati'yi öldürüp Konstantinopolis'e kaçmış olan Nasra, yıllar sonra Davit Kurapalati'nin oğlu Adarnase’ye yenildi ve 888'de Aspindza köyünde öldürüldü. Aspindza, birleşik Gürcü krallığının zayıflaması sonucunda bağımsız devlete dönüşen Samtshe-Saatabago'nun yönetimindeyken, 1578 yılında Osmanlıların eline geçti. Bu tarihten 17 yıl sonra, 1595 yılında Osmanlı idaresinin gerçekleştirdiği tahrire göre, bir köy olarak kaydedilmiş olan Aspindza’nın nüfusu 50 haneden (yaklaşık 250 kişi) oluşuyordu. Ahısha livasına bağlı Aspinza nahiyesinin merkezi olan köyü Osmanlı idaresi “Rabat-i Kale-i Aspinza” (رباط قلعۀ اسپنزە) biçiminde kaydetmiştir. İspenç vergisi vermekle yükümlü hane reisleri Guraza, Çolağa, Aslana, Zurab, Laşkara, Vardzel, İsfendiyar, Badura, Mamuka, Pavlia, İordane, Abrama, Varazgul, Nurali, Ramaza, Grigol ve Zuraba gibi adlar taşıyordu. Köyde buğday, arpa, çavdar, darı, mercimek, keten tarımı, şarapçılık ve arıcılık yapılıyor, domuz besleniyordu.
1625 ve 1770 yıllarında, Gürcüler ile Osmanlılar arasında, Aspindza savaşları olarak bilinen çarpışmalara sahne olmuştur. Kent 1829’da, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, Çarlık Rusya’sının bir parçası olan Gürcistan'a katılmıştır.
Aspindza yakınında, Aziz Giorgi'ye adanmış olan Hvilişi Kilisesi, 8-9. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilise zaman içinde hasar görmüş, 1970'lerde üst duvarlarındaki yıkılmış bölümler ve kayıp tonoz yenilenmiştir. Aspindza'daki bir başka önemli tarihsel yapı, Aspindza Kalesi'dir. Surlarla çevrili olan kalede üç kule bulunmaktadır. Büyük ölçüde zarar görmüş olan kale, 10-11. yüzyıllarda inşa edilmiş, 13-14. yüzyıllarda yenilenmiştir.
Nüfus
| Yıl | Nüfus |
|---|---|
| 1989 | 3.783 |
| 2002 | 3.243 |
| 2014 | 2.793 |
Galeri
-
![image]()
Aspindza Kalesi. Genel görünüm -
![image]()
Aspindza Kalesi. Genel görünüm -
![image]()
Aspindza Kalesi. Kuzeydoğudan bir görünümü -
![image]()
Aspindza Kalesi. İçinden bir görünüm
Kaynakça
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 30 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Mariam Balasania, Samtshe-Cavaheti Yer Adları (Gürcüce), Tiflis, 216, s. 169.
- ^ Tao-Klarceti: Tarih ve Kültür Araştırmaları, (Editöler) Buba Kudava ve Goça Saitidze; Türkçeye çevirenler: Hasan Çelik ve Kevser Ruhi; Tiflis, 2018, s. 84, .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 129, II. cilt (1941), s. 130". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aspindza Gurcuce ასპინძა Gurcistan in guney kesiminde Samtshe Cavaheti bolgesinde Aspindza Belediyesi nin merkezi kasabadir daba Kura irmaginin sag yakasinda Ahalkalaki ile Ahaltsihe arasinda yer alir Tedavi merkezi kaplicalariyla unludur Nufusu yaklasik 2 793 tur 2014 Mesheti bolgesinde yetisen saraplik ve sofralik siyah uzum cinsinden biri Aspindzuri savi adini tasimaktadir TarihceAspindza adi Gurcuce samaspindzlo სამასპინძლო kelimesiyle iliskilidir ve konaklama yeri anlamina geir Eskiden burada bir konaklama han bulundugu icin bu adla anildigi tahmin edilmektedir Hvilisi KilisesiAspindza Kalesi Kuzeybatidan bir gorunum Aspindza 9 yuzyildan itibaren Gurcu kaynaklarinda soz edilen bir yerdir Gurcu Bagrationi hanedani uyeleri arasindaki iktidar mucadelesine sahne oldu I Davit Kurapalati yi oldurup Konstantinopolis e kacmis olan Nasra yillar sonra Davit Kurapalati nin oglu Adarnase ye yenildi ve 888 de Aspindza koyunde olduruldu Aspindza birlesik Gurcu kralliginin zayiflamasi sonucunda bagimsiz devlete donusen Samtshe Saatabago nun yonetimindeyken 1578 yilinda Osmanlilarin eline gecti Bu tarihten 17 yil sonra 1595 yilinda Osmanli idaresinin gerceklestirdigi tahrire gore bir koy olarak kaydedilmis olan Aspindza nin nufusu 50 haneden yaklasik 250 kisi olusuyordu Ahisha livasina bagli Aspinza nahiyesinin merkezi olan koyu Osmanli idaresi Rabat i Kale i Aspinza رباط قلعۀ اسپنزە biciminde kaydetmistir Ispenc vergisi vermekle yukumlu hane reisleri Guraza Colaga Aslana Zurab Laskara Vardzel Isfendiyar Badura Mamuka Pavlia Iordane Abrama Varazgul Nurali Ramaza Grigol ve Zuraba gibi adlar tasiyordu Koyde bugday arpa cavdar dari mercimek keten tarimi sarapcilik ve aricilik yapiliyor domuz besleniyordu 1625 ve 1770 yillarinda Gurculer ile Osmanlilar arasinda Aspindza savaslari olarak bilinen carpismalara sahne olmustur Kent 1829 da 1828 1829 Osmanli Rus Savasi sirasinda Carlik Rusya sinin bir parcasi olan Gurcistan a katilmistir Aspindza yakininda Aziz Giorgi ye adanmis olan Hvilisi Kilisesi 8 9 yuzyilda insa edilmistir Kilise zaman icinde hasar gormus 1970 lerde ust duvarlarindaki yikilmis bolumler ve kayip tonoz yenilenmistir Aspindza daki bir baska onemli tarihsel yapi Aspindza Kalesi dir Surlarla cevrili olan kalede uc kule bulunmaktadir Buyuk olcude zarar gormus olan kale 10 11 yuzyillarda insa edilmis 13 14 yuzyillarda yenilenmistir NufusYil Nufus1989 3 7832002 3 2432014 2 793GaleriAspindza Kalesi Genel gorunum Aspindza Kalesi Genel gorunum Aspindza Kalesi Kuzeydogudan bir gorunumu Aspindza Kalesi Icinden bir gorunumKaynakca Samshe Cavaheti Gurcuce Yazarlar Dali Nikolaisvili Davit Sartania Avtandil Ucmacuridze Lamzira Lagidze Vaja Trapaidze Tinatin Nanobasvili Tiflis 2016 s 30 26 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8626 7 Mariam Balasania Samtshe Cavaheti Yer Adlari Gurcuce Tiflis 216 s 169 Tao Klarceti Tarih ve Kultur Arastirmalari Editoler Buba Kudava ve Goca Saitidze Turkceye cevirenler Hasan Celik ve Kevser Ruhi Tiflis 2018 s 84 ISBN 9789941963629 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 129 II cilt 1941 s 130 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2021