Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı, Navarin Deniz Savaşı'nı takiben Rusya'nın Yunanların bağımsızlığını desteklemesi yüzünden çıkmış bir savaştır.
| 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı-Rus Savaşları | |||||||
 Kars'ın kuşatılması (January Suchodolski, 1839) | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Rus İmparatorluğu YunanistanDestekleyen:  Fransa Birleşik Krallık |  Osmanlı İmparatorluğu Çerkesya | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| I. Nikolay Grigori Zass Yannis Kapodistrias | II. Mahmud Reşid Mehmed Paşa Seferbiy Zaneqo Canbolat Bolotoqo | ||||||
Savaş Öncesi
Osmanlı padişahı II. Mahmut, 20 Ekim 1827 tarihinde İngiliz, Fransız ve Rus donanmalarının Navarin'de Osmanlı-Mısır donanmalarını yakmalarını protesto etmek için Rusya'yla yapılmış olan Akkerman Antlaşmasını iptal etti ve Çanakkale Boğazı'nı Rus gemilerine kapadı. Bu Ruslarca Casus Belli sayıldı.
Balkan Cephesi
İlk aylarında Rus komutanı Osmanlı toprağı olan Eflak'a girerek Bükreş'i ele geçirdi. Rus çarı I. Nikolay da Tuna nehrini geçerek Dobruca'ya yürüdü. Şumnu, Varna ve Silistre kalelerini kuşattı. Karadeniz filolarının desteğiyle Varna kalesine saldıran Ruslar 29 Eylül'de Varna'yı teslim aldılar. Ancak Şumnu kalesini uzun süren bir kuşatmaya rağmen Osmanlıların büyük bir cesaretle yaptıkları savunma sonucu ele geçiremediler. Her iki taraf ta açlık ve hastalık sonucu çok sayıda kayıplar verdi. Kışın yaklaşması dolayısıyla Ruslar kendilerine ait olan Besarabya'ya geri çekildiler. 7 Mayıs 1829'da Rus ordusu 60.000 askerle tekrar saldırıya geçerek Silistre'yi kuşattı. II. Mahmut 40.000 kişilik bir orduyu Varna'nın yardımına gönderdi. Ancak bu ordu Ruslara yenik düştü. 19 Haziran'da Silistre de Ruslara teslim oldu. 2 Temmuz'da 25.000 askerlik bir Rus ordusu Balkanları boydan boya geçerek Burgaz'ı ve Sliven'i teslim aldılar. 28 Ağustos'ta Edirne'ye kadar ilerleyen Rus ordusu İstanbul'un sadece 68 kilometre uzağına dek ulaştı. Padişah II. Mahmut 14 Eylül 1829'de Rusların bu ilerlemesini durdurmak için koşulları çok ağır olan Edirne Antlaşmasını imzalamak zorunda kaldı.
Kafkas Cephesi
çoğunluğu yeni biten İran harbinden topladığı 20 bin civarında mütevazi bir güce sahip olmasına rağmen kendinden sonraki Rus generallerinin izinden gideceği başarılı bir harekâta imza attı. Öyle ki bu cephede Osmanlı kuvvetleri yalnızca Bayburt'taki mahalli güçlerce galibiyet alabilmişti.
İvan Paskeviç komutasındaki Rus ordusu 17 Ağustos 1828'de Ahıska'ya girdi. Savaş yıllarına kadar Gürcistan'da baskın olan Müslüman unsurlar Anadoluya göç harekâtına başladılar. Ardahan, Posof, Erivan, Kars gibi merkezler de sırayla Rusların eline geçti ve 27 Haziran 1829'da Erzurum'u ele geçirdi. Erzurum'un düşüşünün ardından General Burtsov komutasındaki 5 piyade bölüğü ve bir müslüman süvari alayı Bayburt'a yönlendirildi. Şehre giren komutan ardından Hart Köyüne (Aydıntepe) yöneldi ancak mahalli milislerce pusuya düşürülüp öldürüldü. Bunun üzerine savaş sonrası kendisinde kalmayacağını bildiği ve direniş gösteren düşman bölgesinin derinindeki bu uç noktada intikam harekâtı düzenleyen Paskeviç başta Bayburt Kalesi olmak üzere bölgede geri dönülmez bir hasara neden oldu. Yıllar sonra bölgeyi ziyaret eden Moritz Wagner gibi Avrupalı seyyahlar bu yenilginin bölge halkında yaşattığı kızgınlığı ve gurur kırıklığını not etmişlerdi.
Sonuçları
Ruslar tüm hedeflerine ulaşamamış ve Osmanlı'nın yapısal bütünlüğünü bozamamış olsalar da Balkanlarda Edirne'ye Kafkaslarda Gümüşhane'ye kadar ulaşarak Kırım ve 93 Harplerinde izinden gidilecek başarılı askeri operasyonlara imza attılar. Balkanlarda Tuna'yı aşmak artık Ruslar için ulaşılmaz bir hedef olmaktan çıkarken Kuzeydoğu Karadeniz kıyılarındaki Anapa gibi son Osmanlı toprakları elden çıkmış Gürcistan'daki Türk ve Müslüman Gürcü unsurları üzerinden Anadolu'ya göçmüştü. Savaş öncesinde İran'ın da sindirilmesiyle birlikte Ruslar Kafkaslarda baskın güç olmuş, Müslüman unsurlar Slav denizinin içinde kalmıştı.
Galeri
-
![image]()
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Rus Mercury firkateyninin iki Osmanlı savaş gemisiyle çarpışması. (Nikolay Krasovsky) -
![image]()
1828'de Varna'nın kuşatılması. (Alexander Zauerweid, 1836) -
![image]()
Rus ordusunun Balkan geçitlerini geçişi (1829). (August Friedrich Andreas Campe) -
![image]()
Erzurum'un teslimi (1829). (January Suchodolski, 1834)
Kaynakça
- 1828-1829 Osmanlı-Rus Harbi öncesinde Menteşe Sancağı'ndan İğneada ve havalisi muhafazasına gönderilen süvari askerler hakkında[], Biray Çakmak, Sosyal Birimler dergisi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Cilt II, Sayı:2.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1828 1829 Osmanli Rus Savasi Navarin Deniz Savasi ni takiben Rusya nin Yunanlarin bagimsizligini desteklemesi yuzunden cikmis bir savastir 1828 1829 Osmanli Rus SavasiOsmanli Rus SavaslariKars in kusatilmasi January Suchodolski 1839 Tarih1828 1829BolgeEflak Bulgaristan Kars ErzurumSonucRus zaferi Edirne AntlasmasiTaraflarRus Imparatorlugu Yunanistan Destekleyen Fransa Birlesik KrallikOsmanli Imparatorlugu CerkesyaKomutanlar ve liderlerI Nikolay Grigori Zass Yannis KapodistriasII Mahmud Resid Mehmed Pasa Seferbiy Zaneqo Canbolat BolotoqoSavas OncesiOsmanli padisahi II Mahmut 20 Ekim 1827 tarihinde Ingiliz Fransiz ve Rus donanmalarinin Navarin de Osmanli Misir donanmalarini yakmalarini protesto etmek icin Rusya yla yapilmis olan Akkerman Antlasmasini iptal etti ve Canakkale Bogazi ni Rus gemilerine kapadi Bu Ruslarca Casus Belli sayildi Balkan CephesiIlk aylarinda Rus komutani Osmanli topragi olan Eflak a girerek Bukres i ele gecirdi Rus cari I Nikolay da Tuna nehrini gecerek Dobruca ya yurudu Sumnu Varna ve Silistre kalelerini kusatti Karadeniz filolarinin destegiyle Varna kalesine saldiran Ruslar 29 Eylul de Varna yi teslim aldilar Ancak Sumnu kalesini uzun suren bir kusatmaya ragmen Osmanlilarin buyuk bir cesaretle yaptiklari savunma sonucu ele geciremediler Her iki taraf ta aclik ve hastalik sonucu cok sayida kayiplar verdi Kisin yaklasmasi dolayisiyla Ruslar kendilerine ait olan Besarabya ya geri cekildiler 7 Mayis 1829 da Rus ordusu 60 000 askerle tekrar saldiriya gecerek Silistre yi kusatti II Mahmut 40 000 kisilik bir orduyu Varna nin yardimina gonderdi Ancak bu ordu Ruslara yenik dustu 19 Haziran da Silistre de Ruslara teslim oldu 2 Temmuz da 25 000 askerlik bir Rus ordusu Balkanlari boydan boya gecerek Burgaz i ve Sliven i teslim aldilar 28 Agustos ta Edirne ye kadar ilerleyen Rus ordusu Istanbul un sadece 68 kilometre uzagina dek ulasti Padisah II Mahmut 14 Eylul 1829 de Ruslarin bu ilerlemesini durdurmak icin kosullari cok agir olan Edirne Antlasmasini imzalamak zorunda kaldi Kafkas Cephesicogunlugu yeni biten Iran harbinden topladigi 20 bin civarinda mutevazi bir guce sahip olmasina ragmen kendinden sonraki Rus generallerinin izinden gidecegi basarili bir harekata imza atti Oyle ki bu cephede Osmanli kuvvetleri yalnizca Bayburt taki mahalli guclerce galibiyet alabilmisti Ivan Paskevic komutasindaki Rus ordusu 17 Agustos 1828 de Ahiska ya girdi Savas yillarina kadar Gurcistan da baskin olan Musluman unsurlar Anadoluya goc harekatina basladilar Ardahan Posof Erivan Kars gibi merkezler de sirayla Ruslarin eline gecti ve 27 Haziran 1829 da Erzurum u ele gecirdi Erzurum un dususunun ardindan General Burtsov komutasindaki 5 piyade bolugu ve bir musluman suvari alayi Bayburt a yonlendirildi Sehre giren komutan ardindan Hart Koyune Aydintepe yoneldi ancak mahalli milislerce pusuya dusurulup olduruldu Bunun uzerine savas sonrasi kendisinde kalmayacagini bildigi ve direnis gosteren dusman bolgesinin derinindeki bu uc noktada intikam harekati duzenleyen Paskevic basta Bayburt Kalesi olmak uzere bolgede geri donulmez bir hasara neden oldu Yillar sonra bolgeyi ziyaret eden Moritz Wagner gibi Avrupali seyyahlar bu yenilginin bolge halkinda yasattigi kizginligi ve gurur kirikligini not etmislerdi Sonuclari1829 den bu yana Andrinopolis Antlasmasi ndaki bolge degisiklikleri Ruslar tum hedeflerine ulasamamis ve Osmanli nin yapisal butunlugunu bozamamis olsalar da Balkanlarda Edirne ye Kafkaslarda Gumushane ye kadar ulasarak Kirim ve 93 Harplerinde izinden gidilecek basarili askeri operasyonlara imza attilar Balkanlarda Tuna yi asmak artik Ruslar icin ulasilmaz bir hedef olmaktan cikarken Kuzeydogu Karadeniz kiyilarindaki Anapa gibi son Osmanli topraklari elden cikmis Gurcistan daki Turk ve Musluman Gurcu unsurlari uzerinden Anadolu ya gocmustu Savas oncesinde Iran in da sindirilmesiyle birlikte Ruslar Kafkaslarda baskin guc olmus Musluman unsurlar Slav denizinin icinde kalmisti Galeri1828 1829 Osmanli Rus Savasi sirasinda Rus Mercury firkateyninin iki Osmanli savas gemisiyle carpismasi Nikolay Krasovsky 1828 de Varna nin kusatilmasi Alexander Zauerweid 1836 Rus ordusunun Balkan gecitlerini gecisi 1829 August Friedrich Andreas Campe Erzurum un teslimi 1829 January Suchodolski 1834 Kaynakca1828 1829 Osmanli Rus Harbi oncesinde Mentese Sancagi ndan Igneada ve havalisi muhafazasina gonderilen suvari askerler hakkinda olu kirik baglanti Biray Cakmak Sosyal Birimler dergisi Afyon Kocatepe Universitesi Cilt II Sayi 2 Yildiz Gultekin Ed 6 Temmuz 2017 Osmanli Askeri Tarihi Timas Yayinlari ss 269 273 Wagner Moritz 1852 Reise nach Persien und dem Lande der Kurden Almanca Leipzig s 194