Atbash (İbranice: אתבש; ayrıca transliterasyonu Atbaš şeklinde yapılır), başlangıçta İbrani alfabesini şifrelemek için kullanılan monoalfabetik (tek alfabeli) bir ikame şifresidir. Standart bir ile bilinen herhangi bir yazı sistemi ile kullanılmak üzere değiştirilebilir. Orijinal Kabalacı yöntem, dinî metinlerde saklı olduğuna inanılan bir anlamın çözülebilmesi amacını taşıyordu.
Atbash adı, İbranice yazı sisteminin (A-T-B-Sh) ilk ve son iki harfinden türetilmiştir ve aynı zamanda ilk harfin (Aleph) son harfle (Taw), ikinci harfin (Taw) değiştirildiği prosedürü gösterir. (Beth) harfi, sondan bir önceki harf (Şin) vb. ile değiştirilir.
Atbash değeri, karşılık geldiği harfin sayısal değerini ifade eder. Çünkü İbranice her harfin bir ebced değeri vardır. Örneğin; Alef (1) ve Tav (400) değerine sahipken, Atbash kelimesinin değeri 400+1'dir.
Şifreleme
Atbash şifresi, alfabe (veya ebced, hece, vb.) alınarak ve tersine eşlenerek oluşturulan özel bir monoalfabetik şifre türüdür, böylece ilk harf son harf olur, ikinci harf sondan ikinci harf olur ve bu böyle devam eder. Örneğin, Latin alfabesi şu şekilde çalışacaktır:
Düz metin | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Şifre | Z | Y | X | W | V | U | T | S | R | Q | P | O | N | M | L | K | J | I | H | G | F | E | D | C | B | A |
Bunu gerçekleştirmenin tek bir yolu olması nedeniyle, Atbash şifresi herhangi bir türünden yoksun olduğu için hiçbir sağlamaz. Eğer birden fazla (İngilizce: collation order) mevcutsa, şifrelemede hangisinin kullanıldığı anahtar olarak kullanılabilir, ancak sadece birkaç harfin hangisinin kullanıldığını ele verebileceği düşünüldüğünde bu önemli ölçüde daha fazla güvenlik sağlamaz.
Tarihçe
Bu isim (Atbash) ilk, son, ikinci ve sondan ikinci İbranice harflerden (Aleph-Taw-Bet-Shin) türemiştir.
Modern İbrani alfabesi için Atbash şifresi şöyle olacaktır:
◢→ | Aleph | Bet | Gimel | Daleth | Heh | Vav | Zayin | Het | Tet | Yodh | Kaph | Lamed | Mem | Nun | Samech | Ayin | Peh | Tzady | Koof | Reish | Shin | Taw |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Düz | א | ב | ג | ד | ה | ו | ז | ח | ט | י | כ | ל | מ | נ | ס | ע | פ | צ | ק | ר | ש | ת |
◢← | Taw | Shin | Reish | Koof | Tzady | Peh | Ayin | Samech | Nun | Mem | Lamed | Kaph | Yodh | Tet | Het | Zayin | Vav | Heh | Daleth | Gimel | Bet | Aleph |
Şifre | ת | ש | ר | ק | צ | פ | ע | ס | נ | מ | ל | כ | י | ט | ח | ז | ו | ה | ד | ג | ב | א |
Korelasyonu bir boşluk sola veya sağa kaydırarak Batgash (Bet-Taw-Gimel-Shin için adlandırılmıştır) veya Ashbar (Aleph-Shin-Bet-Reish için) varyantı elde edilebilir. Her iki alternatif eşleme de bir harfi ikame edilmemiş bırakır; sırasıyla Aleph ve Taw.
İncil'de
Birkaç İncil kelimesi, yorumcular tarafından ilk üç ayetin her birinde Atbash'a örnek olarak göstermişlerdir:
- – "The king of shall drink after them" – Sheshach meaning Babylon in Atbash (בבל bbl → ששך ššk).
- – "Behold, I will raise up against Babylon, and against the inhabitants of Lev-kamai, a destroying wind." – Lev-kamai meaning Chaldeans (כשדים kśdym → לבקמי lbqmy).
- – "How has Sheshach been captured! and the praise of the whole earth taken! How has Babylon become a curse among the nations!" – Sheshach meaning Babylon (בבל bbl → ששך ššk).
Tek harflik olası bir Atbash değişikliği ile ilgili olarak:
- Exodus 20:20 - "Any place I will mention My name" (אזכיר) → "Any place you will mention My name" (תזכיר) (a → t), according to
Afin şifreleme ile ilişkisi
Atbash şifresi, affine şifrelemenin özel bir durumu olarak görülebilir.
Standart afin konvansiyonu altında, m harften oluşan bir alfabe 0, 1, ..., (m - 1). (İbrani alfabesi m = 22, ve standart Latin alfabesi m = 26). Atbash şifresi daha sonra a = b = (m - 1): ayarlanarak bir afin şifre için şifreleme fonksiyonu kullanılarak şifrelenebilir ve deşifre edilebilir.
Bu şu şekilde basitleştirilebilir;
Bunun yerine, alfabenin "m" harfleri 1, 2, ..., "m", ile eşleştirilirse, Atbash şifresi için şifreleme ve şifre çözme fonksiyonu şu hale gelir:
Ayrıca bakınız
Notlar
Kaynakça
- ^ Rydelnik, Michael; Vanlaningham, Michael (15 Mart 2014). The Moody Bible Commentary. Moody Publishers. ISBN – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Helmbold, A. K. (2009). Silva, Moisés (Ed.). The Zondervan Encyclopedia of the Bible, Volume 1. Revised. Grand Rapids: Zondervan. s. 430. ISBN .
- ^ Leuchter, Mark (2004). "Jeremiah's 70-Year Prophecy and the ימק בל/ךשש Atbash Codes". Biblica. 85 (4). ss. 503-522. ISSN 0006-0887. JSTOR 42614548. 18 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2024.
- ^ Midrash Shmuel on Avot 3:6; see discussion in to Exodus 20:20 18 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Konuyla ilgili okumalar
- Paul Y. Hoskisson. . Insights. 1 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2013.
Dış bağlantılar
- Çevrim içi Atbash şifre çözücü
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atbash Ibranice אתבש ayrica transliterasyonu Atbas seklinde yapilir baslangicta Ibrani alfabesini sifrelemek icin kullanilan monoalfabetik tek alfabeli bir ikame sifresidir Standart bir ile bilinen herhangi bir yazi sistemi ile kullanilmak uzere degistirilebilir Orijinal Kabalaci yontem dini metinlerde sakli olduguna inanilan bir anlamin cozulebilmesi amacini tasiyordu Atbash Ibrani alfabesi ile calistirilir Atbash adi Ibranice yazi sisteminin A T B Sh ilk ve son iki harfinden turetilmistir ve ayni zamanda ilk harfin Aleph son harfle Taw ikinci harfin Taw degistirildigi proseduru gosterir Beth harfi sondan bir onceki harf Sin vb ile degistirilir Atbash degeri karsilik geldigi harfin sayisal degerini ifade eder Cunku Ibranice her harfin bir ebced degeri vardir Ornegin Alef 1 ve Tav 400 degerine sahipken Atbash kelimesinin degeri 400 1 dir SifrelemeAtbash sifresi alfabe veya ebced hece vb alinarak ve tersine eslenerek olusturulan ozel bir monoalfabetik sifre turudur boylece ilk harf son harf olur ikinci harf sondan ikinci harf olur ve bu boyle devam eder Ornegin Latin alfabesi su sekilde calisacaktir Duz metinABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZSifreZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA Bunu gerceklestirmenin tek bir yolu olmasi nedeniyle Atbash sifresi herhangi bir turunden yoksun oldugu icin hicbir saglamaz Eger birden fazla Ingilizce collation order mevcutsa sifrelemede hangisinin kullanildigi anahtar olarak kullanilabilir ancak sadece birkac harfin hangisinin kullanildigini ele verebilecegi dusunuldugunde bu onemli olcude daha fazla guvenlik saglamaz TarihceBu isim Atbash ilk son ikinci ve sondan ikinci Ibranice harflerden Aleph Taw Bet Shin turemistir Modern Ibrani alfabesi icin Atbash sifresi soyle olacaktir AlephBetGimelDalethHehVavZayinHetTetYodhKaphLamedMemNunSamechAyinPehTzadyKoofReishShinTawDuzאבגדהוזחטיכלמנסעפצקרשת TawShinReishKoofTzadyPehAyinSamechNunMemLamedKaphYodhTetHetZayinVavHehDalethGimelBetAlephSifreתשרקצפעסנמלכיטחזוהדגבא Korelasyonu bir bosluk sola veya saga kaydirarak Batgash Bet Taw Gimel Shin icin adlandirilmistir veya Ashbar Aleph Shin Bet Reish icin varyanti elde edilebilir Her iki alternatif esleme de bir harfi ikame edilmemis birakir sirasiyla Aleph ve Taw Incil de Birkac Incil kelimesi yorumcular tarafindan ilk uc ayetin her birinde Atbash a ornek olarak gostermislerdir The king of shall drink after them Sheshach meaning Babylon in Atbash בבל bbl ששך ssk Behold I will raise up against Babylon and against the inhabitants of Lev kamai a destroying wind Lev kamai meaning Chaldeans כשדים ksdym לבקמי lbqmy How has Sheshach been captured and the praise of the whole earth taken How has Babylon become a curse among the nations Sheshach meaning Babylon בבל bbl ששך ssk Tek harflik olasi bir Atbash degisikligi ile ilgili olarak Exodus 20 20 Any place I will mention My name אזכיר Any place you will mention My name תזכיר a t according toAfin sifreleme ile iliskisiAtbash sifresi affine sifrelemenin ozel bir durumu olarak gorulebilir Standart afin konvansiyonu altinda m harften olusan bir alfabe 0 1 m 1 Ibrani alfabesi m 22 ve standart Latin alfabesi m 26 Atbash sifresi daha sonra a b m 1 ayarlanarak bir afin sifre icin sifreleme fonksiyonu kullanilarak sifrelenebilir ve desifre edilebilir E x D x m 1 x m 1 modm displaystyle mathrm E x mathrm D x big m 1 x m 1 big bmod m Bu su sekilde basitlestirilebilir E x m 1 x 1 modm x 1 modm displaystyle begin aligned mathrm E x amp m 1 x 1 bmod m amp x 1 bmod m end aligned Bunun yerine alfabenin m harfleri 1 2 m ile eslestirilirse Atbash sifresi icin sifreleme ve sifre cozme fonksiyonu su hale gelir E x xmodm 1 displaystyle mathrm E x x bmod m 1 Ayrica bakinizGematria Ibrani dili ROT13Notlar Rashi ve tarafindan tanimlanmistir Ayrica diger yorumcularKaynakca Rydelnik Michael Vanlaningham Michael 15 Mart 2014 The Moody Bible Commentary Moody Publishers ISBN 9780802490186 Google Books vasitasiyla Helmbold A K 2009 Silva Moises Ed The Zondervan Encyclopedia of the Bible Volume 1 Revised Grand Rapids Zondervan s 430 ISBN 9780310876960 Leuchter Mark 2004 Jeremiah s 70 Year Prophecy and the ימק בל ךשש Atbash Codes Biblica 85 4 ss 503 522 ISSN 0006 0887 JSTOR 42614548 18 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2024 Midrash Shmuel on Avot 3 6 see discussion in to Exodus 20 20 18 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde Konuyla ilgili okumalarPaul Y Hoskisson Insights 1 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2013 Dis baglantilarCevrim ici Atbash sifre cozucu