Atilla Dorsay (d. 17 Mart 1939, İzmir), Türk sinema eleştirmeni, yazar, gazeteci, mimar.
Atilla Dorsay | |
---|---|
![]() 2015'te Dorsay | |
Doğum | 17 Mart 1939 İzmir, Türkiye |
Meslek | Sinema eleştirmeni, yazar, gazeteci, mimar. |
İkamet | İstanbul |
Milliyet | |
Vatandaşlık | Türkiye |
Konu | Sinema |
Önemli ödülleri |
|
Yaşam öyküsü
1964 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nden Yüksek Mimar olarak mezun olan Dorsay, iki yıl sonra Cumhuriyet gazetesinde sinema üzerine yazmaya başladı ve zamanla bunu asıl meslek olarak seçti. Cumhuriyet’te 27 yıl sürekli yazdıktan sonra Milliyet ve Yeni Yüzyıl gazetelerinde yazdı. En son olarak Sabah'ta yazmaya başladı. Tarihî Emek Sineması'nın yıkılması üzerine 8 Nisan 2013 tarihinde yazdığı köşe yazısıyla da bu gazeteden ayrıldı. Şu an Yarına Bakış gazetesinde yazarlığa devam etmektedir.
Sinema dışında yemek kültürü, şehircilik ve yaşam kültürü üzerine yazılar yazarak kitaplaştırdı. İKSV yürütme kurulu ve SİYAD kurucu üyesi ve onursal başkanı olan Atilla Dorsay, aynı zamanda müzikle de ilgilenmektedir. 1986'dan bu yana TRT 2'de sinema üzerine programlar yapan Dorsay, ayrıca o yıldan 1995'e kadar dokuz yıl boyunca TRT Radyo 3’te müzik programları yaptı. Daha sonra bir süre, atv'de yayınlanan Yaşamdan Dakikalar adlı haftalık söyleşi programında yer aldı.
Çeşitli festival ve yarışmalarda jüri üyeliği yapan yazar, FIPRESCI (Uluslararası Sinema Eleştirmenleri Federasyonu)’nun Türkiye temsilcisidir. 1979'da çevrilen Vatandaş Rıza adlı bir de film senaryosu yazmış olup, sadece Yeşilçam değil, dünya sinemalarını da yakından izlemektedir. Bugüne kadar 40'tan fazla kitap yazmıştır.
Sinema eleştirmenliğine başlayışını Can Dündar'la röportajında şöyle anlatır:
- "Türk sineması da 60'ların sonlarında büyük bir atılım hâlindeydi. Lütfü Akad en güzel filmlerini yapıyordu. Yılmaz Güney olayı, Seyit Han filmiyle patlak vermişti ve ben de büyük heyecan içindeydim. Ve 1970 yılı gelip çatıp Umut filmi bomba gibi patlayınca, gazete yöneticileriyle konuştum ve ben de Türk sineması hakkında yazmaya başladım. Ve Yılmaz Güney'in filmleriyle birlikte Türk sineması eleştirmenliğine de soyundum ve bu o zamandan beri aksamadan devam etti. Öyle ki, 70'li yıllarda yazdığın yazılar, biraz da 'Umut' filminden yola çıkarak "Sinemamızın Umut Yılları" adıyla kitaplaştı."
Ödüller
- Legion d’honneur
- Palmes académiques
- TDK Basın Ödülü
- İstanbul, İzmir ve Antalya Film Festivalleri Emek Ödülleri
- 2010: Altın Koza Film Festivali – Yaşam Boyu Onur Ödülü
Bazı eserleri
- 1977 - Mitos ve Kuşku, 1977, Görsel Yayınlar
- 1984 - Sinema ve Çağımız 1, 1984, Hil Yayın
- 1985 - Sinema ve Çağımız 2, 1985, Hil Yayın
- 1986 - Beyaz Perdede Kırmızı Filmler, 1986, Cep Kitapları
- 1986 - Yüzyüze, 1986, Çağdaş Yayınları
- 1986 - Sinemayı Sanat Yapanlar, 1986, Varlık Yayınları
- 1986 - Yönetmenler, Filmler, Ülkeler 1, 1986, Varlık Yayınları
- 1988 - Yönetmenler, Filmler, Ülkeler 2, 1988, Varlık Yayınları ()
- 1988 - Yılmaz Güney Kitabı, 1988, Varlık Yayınları ()
- 1989 - Sinemamızın Umut Yılları 1970-80 Arası Türk Sinemasına Bakışlar, 1989, İnkılap Kitabevi ()
- 1990 - Yüreğimin Orta Yeri Sinema, 1990, Altın Kitaplar
- 1991 - Benim Beyoğlum, 1991, Çağdaş Yayıncılık. 1993, Varlık Yayınları
- 1991 - O İsimler, O Yüzler, 1991, Varlık Yayınları ()
- 1993 - Ağız Tadıyla, 1993, Varlık Yayınları ()
- 1994 - Ajda Pekkan'ın Yüzü ya da Değişimler Çağı, Varlık Yayınları ()
- 1995 - 12 Eylül Yılları ve Sinemamız 160 Filmle 1980-90 Arası Türk Sinemasına Bakışlar, 1995, İnkılap Kitabevi ()
- 1995 - 100 Yılın 100 Yönetmeni, 1995, Remzi Kitabevi () - Dorsay'a göre sinema sanatına yön vermiş olan 100 yaratıcı yönetmenin kronolojik bir sırayla incelendiği bu eser sinemanın 100. Yılı dolayısıyla kaleme alınmıştır. Bol miktarda siyah beyaz fotoğrafla desteklenmiş olan bu hacimli kitapta her bir yönetmenin yaşam öyküsü, sinema tarzı ve sinema tarihi açısından neden önemli olduğuyla ilgili bilgilerin yanı sıra maddelerin sonunda yönetmenin kısa bir filmografisi de kutucuklar içinde verilmiştir. Bu filmografi kutucukları içerisinde o yönetmenin en önemli filmleri kronolojik olarak sıralanırken, filmlerin özgün adlarının yanı sıra Türkiye'de sinemalarda gösterildiği adları da belirtilmiştir.
- 1996 - 100 Yılın 100 Filmi, 1996, Remzi Kitabevi () - Dorsay'a göre sinemada önemli izler bırakmış olan filmlerin seçilmesinde de, tıpkı 100 yaratıcı yönetmenin seçilmesinde olduğu gibi kaçınılmaz olarak yazarın kişisel tercihleri belirleyici olmuştur. Yine ilk kitapta olduğu gibi bu kitapta da 100 film (aslında kitapta 105 film var) kronolojik bir sırayla yer almıştır.
- 1998 - Sinema ve Çağımız, 1998, Remzi Kitabevi ()
- 1998 - Hayatımızı Değiştiren Filmler 1985-1995, 1998, Remzi Kitabevi ()
- 1999 - 100 Yılın 150 Oyuncusu, 1999, Remzi Kitabevi ()
- 2000 - Sinema ve Kadın, 2000, Remzi Kitabevi ()
- 2001 - Düşen Yapraklar, Geçen Yıllar Işık ve Gölge Yazıları, 2001, Remzi Kitabevi ()
- 2002 - Bir Kıtadan Öbürüne Yaşam ve Ölüm Kentleri, 2002, Remzi Kitabevi ()
- 2003 - Sümbül Sokağın Tutsak Kadını, 2003, Remzi Kitabevi ()
- 2003 - Ne Şurup - Şeker Şarkılardı Onlar: Kişisel Bir 20. Yüzyıl Pop Müzik Tarihi, 2003, Remzi Kitabevi
- 2004 - İşte Büyü Zamanı Tutkulu Sinema Yazıları, 2004, Nokta Yayınları ()
- 2004 - Sinemamızda Çöküş ve Rönesans Yılları: Türk sineması 1990-2004, 2004, Remzi Kitabevi ()
- 2006 - Hayatımızı Değiştiren Filmler 1995-2005, 2006, Remzi Kitabevi ()
- 2006 - Bir Eleştirmenin Objektifinden - Through the Lens of a Film Critic, 2006, Altın Portakal Yayınları ()
- 2008 - Sinema... ve Unutulmayanlar, 2008, Remzi Kitabevi ()
- 2009 - Dorsay'ın Penceresinden, 2009, Remzi Kitabevi ()
- 2012 - Hepsi Senin İçin - Tuhaf Aşk Öyküleri -, Atilla Dorsay, (1. Basım) Altın Kitaplar, 2012, Öykü Dizisi, 128 sayfa ()
- 2015 - Hayatımızı Değiştiren Filmler 2005-2015, Remzi Kitabevi
Kaynakça
- ^ "Atilla Dorsay: Veda Zamanı". 11 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2013.
- ^ . yarinabakis.com. 2 Mayıs 2016. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016.
- ^ . 24 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2009.
- ^ . idefix.com. 22 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2012.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Atilla Dorsay 15 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sinema Türk'te Atilla Dorsay[]
- Atilla Dorsay: Veda Zamanı 11 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atilla Dorsay d 17 Mart 1939 Izmir Turk sinema elestirmeni yazar gazeteci mimar Atilla Dorsay2015 te DorsayDogum17 Mart 1939 85 yasinda Izmir TurkiyeMeslekSinema elestirmeni yazar gazeteci mimar IkametIstanbulMilliyetTurkVatandaslikTurkiyeKonuSinemaOnemli odulleriLegion d honneur Palmes academiques TDK Basin Odulu Istanbul Izmir ve Antalya festivalleri Emek OdulleriYasam oykusu1964 yilinda Devlet Guzel Sanatlar Akademisi nden Yuksek Mimar olarak mezun olan Dorsay iki yil sonra Cumhuriyet gazetesinde sinema uzerine yazmaya basladi ve zamanla bunu asil meslek olarak secti Cumhuriyet te 27 yil surekli yazdiktan sonra Milliyet ve Yeni Yuzyil gazetelerinde yazdi En son olarak Sabah ta yazmaya basladi Tarihi Emek Sinemasi nin yikilmasi uzerine 8 Nisan 2013 tarihinde yazdigi kose yazisiyla da bu gazeteden ayrildi Su an Yarina Bakis gazetesinde yazarliga devam etmektedir Sinema disinda yemek kulturu sehircilik ve yasam kulturu uzerine yazilar yazarak kitaplastirdi IKSV yurutme kurulu ve SIYAD kurucu uyesi ve onursal baskani olan Atilla Dorsay ayni zamanda muzikle de ilgilenmektedir 1986 dan bu yana TRT 2 de sinema uzerine programlar yapan Dorsay ayrica o yildan 1995 e kadar dokuz yil boyunca TRT Radyo 3 te muzik programlari yapti Daha sonra bir sure atv de yayinlanan Yasamdan Dakikalar adli haftalik soylesi programinda yer aldi Cesitli festival ve yarismalarda juri uyeligi yapan yazar FIPRESCI Uluslararasi Sinema Elestirmenleri Federasyonu nun Turkiye temsilcisidir 1979 da cevrilen Vatandas Riza adli bir de film senaryosu yazmis olup sadece Yesilcam degil dunya sinemalarini da yakindan izlemektedir Bugune kadar 40 tan fazla kitap yazmistir Sinema elestirmenligine baslayisini Can Dundar la roportajinda soyle anlatir Turk sinemasi da 60 larin sonlarinda buyuk bir atilim halindeydi Lutfu Akad en guzel filmlerini yapiyordu Yilmaz Guney olayi Seyit Han filmiyle patlak vermisti ve ben de buyuk heyecan icindeydim Ve 1970 yili gelip catip Umut filmi bomba gibi patlayinca gazete yoneticileriyle konustum ve ben de Turk sinemasi hakkinda yazmaya basladim Ve Yilmaz Guney in filmleriyle birlikte Turk sinemasi elestirmenligine de soyundum ve bu o zamandan beri aksamadan devam etti Oyle ki 70 li yillarda yazdigin yazilar biraz da Umut filminden yola cikarak Sinemamizin Umut Yillari adiyla kitaplasti dd OdullerLegion d honneur Palmes academiques TDK Basin Odulu Istanbul Izmir ve Antalya Film Festivalleri Emek Odulleri 2010 Altin Koza Film Festivali Yasam Boyu Onur OduluBazi eserleri1977 Mitos ve Kusku 1977 Gorsel Yayinlar 1984 Sinema ve Cagimiz 1 1984 Hil Yayin 1985 Sinema ve Cagimiz 2 1985 Hil Yayin 1986 Beyaz Perdede Kirmizi Filmler 1986 Cep Kitaplari 1986 Yuzyuze 1986 Cagdas Yayinlari 1986 Sinemayi Sanat Yapanlar 1986 Varlik Yayinlari 1986 Yonetmenler Filmler Ulkeler 1 1986 Varlik Yayinlari 1988 Yonetmenler Filmler Ulkeler 2 1988 Varlik Yayinlari ISBN 975 434 009 9 1988 Yilmaz Guney Kitabi 1988 Varlik Yayinlari ISBN 975 434 002 1 1989 Sinemamizin Umut Yillari 1970 80 Arasi Turk Sinemasina Bakislar 1989 Inkilap Kitabevi ISBN 975 10 0160 9 1990 Yuregimin Orta Yeri Sinema 1990 Altin Kitaplar 1991 Benim Beyoglum 1991 Cagdas Yayincilik 1993 Varlik Yayinlari 1991 O Isimler O Yuzler 1991 Varlik Yayinlari ISBN 975 434 064 1 1993 Agiz Tadiyla 1993 Varlik Yayinlari ISBN 975 434 114 1 1994 Ajda Pekkan in Yuzu ya da Degisimler Cagi Varlik Yayinlari ISBN 975 434 137 0 1995 12 Eylul Yillari ve Sinemamiz 160 Filmle 1980 90 Arasi Turk Sinemasina Bakislar 1995 Inkilap Kitabevi ISBN 975 10 0899 9 1995 100 Yilin 100 Yonetmeni 1995 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0513 0 Dorsay a gore sinema sanatina yon vermis olan 100 yaratici yonetmenin kronolojik bir sirayla incelendigi bu eser sinemanin 100 Yili dolayisiyla kaleme alinmistir Bol miktarda siyah beyaz fotografla desteklenmis olan bu hacimli kitapta her bir yonetmenin yasam oykusu sinema tarzi ve sinema tarihi acisindan neden onemli olduguyla ilgili bilgilerin yani sira maddelerin sonunda yonetmenin kisa bir filmografisi de kutucuklar icinde verilmistir Bu filmografi kutucuklari icerisinde o yonetmenin en onemli filmleri kronolojik olarak siralanirken filmlerin ozgun adlarinin yani sira Turkiye de sinemalarda gosterildigi adlari da belirtilmistir 1996 100 Yilin 100 Filmi 1996 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0553 X Dorsay a gore sinemada onemli izler birakmis olan filmlerin secilmesinde de tipki 100 yaratici yonetmenin secilmesinde oldugu gibi kacinilmaz olarak yazarin kisisel tercihleri belirleyici olmustur Yine ilk kitapta oldugu gibi bu kitapta da 100 film aslinda kitapta 105 film var kronolojik bir sirayla yer almistir 1998 Sinema ve Cagimiz 1998 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0640 4 1998 Hayatimizi Degistiren Filmler 1985 1995 1998 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0622 6 1999 100 Yilin 150 Oyuncusu 1999 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0690 0 2000 Sinema ve Kadin 2000 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0764 8 2001 Dusen Yapraklar Gecen Yillar Isik ve Golge Yazilari 2001 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0782 6 2002 Bir Kitadan Oburune Yasam ve Olum Kentleri 2002 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0885 7 2003 Sumbul Sokagin Tutsak Kadini 2003 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 0612 9 2003 Ne Surup Seker Sarkilardi Onlar Kisisel Bir 20 Yuzyil Pop Muzik Tarihi 2003 Remzi Kitabevi 2004 Iste Buyu Zamani Tutkulu Sinema Yazilari 2004 Nokta Yayinlari ISBN 975 8823 69 8 2004 Sinemamizda Cokus ve Ronesans Yillari Turk sinemasi 1990 2004 2004 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 1009 6 2006 Hayatimizi Degistiren Filmler 1995 2005 2006 Remzi Kitabevi ISBN 975 14 1148 3 2006 Bir Elestirmenin Objektifinden Through the Lens of a Film Critic 2006 Altin Portakal Yayinlari ISBN 9944 5665 2 7 2008 Sinema ve Unutulmayanlar 2008 Remzi Kitabevi ISBN 978 975 14 1263 8 2009 Dorsay in Penceresinden 2009 Remzi Kitabevi ISBN 978 975 14 1360 4 2012 Hepsi Senin Icin Tuhaf Ask Oykuleri Atilla Dorsay 1 Basim Altin Kitaplar 2012 Oyku Dizisi 128 sayfa ISBN 978 975 2114 39 5 2015 Hayatimizi Degistiren Filmler 2005 2015 Remzi KitabeviKaynakca Atilla Dorsay Veda Zamani 11 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2013 yarinabakis com 2 Mayis 2016 6 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2016 24 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2009 idefix com 22 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2012 Dis baglantilarIMDb de Atilla Dorsay 15 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sinema Turk te Atilla Dorsay olu kirik baglanti Atilla Dorsay Veda Zamani 11 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde