Australopithecus afarensis ("Australo" güneye ait, "pithecus" maymun, "afar" Etiyopya'da bulunan Afar Bölgesi, " -ensis" eki ise türün bulunduğu yöre adına itafen getirilen ektir), Pliyosen'de Doğu Afrika'da, yaklaşık 3.9 ila 2.9 milyon yıl önce yaşamış, soyu tükenmiş bir australopitesin türüdür.
Australopithecus afarensis | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() Lucy'nin iskeleti. | |||||||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||||
†Australopithecus afarensis Johanson, White ve Coppens, 1978 | |||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||
A.afarensis'in bulunduğu yerler. | |||||||||||||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||||||||||||
|
Açıklama
Meyve, fıstık, tohum ve yaprak yiyerek beslenen ağaçsıl maymunlar, dört ayak () üstünde yaşıyor ya da el desteğiyle yürüyorlardı. Belli bir süre sonra bu canlılardan bir grup, ağaçlardaki yaşamı terk edip yerde yaşamlarını devam ettirdiler. Zaman geçtikçe dört ayak üzerinde veya el desteği ile hareket kabiliyetini yitirip iki ayak (bipedalizm) üzerinde yürümeye başladılar. 'ne göre ağaçların yok olması bu canlıların dik yürümesine neden oldu. Bunun en erken örnekleri ise A. afarensis gibi australopitesinlerde görülür.
Bulunan ilk Australopithecus afarensis, 1974 yılında Fransız Maurice Taieb ile Amerikalı paleontolog Donald Johanson’un Doğu Afrika’da Etyopya’nın Hadar bölgesinde bulduğu, yaklaşık 3,2 milyon yıl önce yaşamış olan 105 cm boyundaki Lucy adlı fosildir. Bulunduğu zaman, bipedalizme uyarlanmış iskelet özellikleri gösteren en eski insansı Australopithecus afarensis'ti.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh3THpCbEwweDFZM2xmVFdWNGFXTnZMbXB3Wnk4eU1qQndlQzFNZFdONVgwMWxlR2xqYnk1cWNHYz0uanBn.jpg)
Anatomi
Kafatası
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTltTDJaaEwwSklMVEF5TVMxVUxVRXRZV1poY21WdWMybHpMVXgxWTNrdE0zRjBjbEl0VEc4dWFuQm5Mekl5TUhCNExVSklMVEF5TVMxVUxVRXRZV1poY21WdWMybHpMVXgxWTNrdE0zRjBjbEl0VEc4dWFuQm4uanBn.jpg)
A. afarensis'in uzun bir yüzü, hassas bir kaş çıkıntısı ve prognatizmi (dışa doğru çene çıkıntısı) vardı. En büyük kafataslarından biri olan , bir dişi goril kafatası büyüklüğündedir.
Lucy'nin beyin hacmi 365-417 cc idi, numune AL 822-1'in yaklaşık 374-392 cc, AL 333-45'in yaklaşık 486-492 cc ve AL 444-2'in yaklaşık 519-526 cc beyin hacmine sahip olduğu düşünülüyor. Bu da, türün ortalama beyin hacmini yaklaşık 445 cc yapar. Bebeklerin beyin hacimleri (yaklaşık 2,5 yaşında) DIK-1-1 ve AL 333-105 örneklerinde, sırasıyla 273–277 ve 310–315 cc'dir. Bu ölçümleri kullanarak, A. afarensis'in beyin büyüme hızı şempanzelerden daha yavaş olduğu çıkartılabilir. Beyin büyüme süresi uzamış olsa da, süre modern insanlardan çok daha kısaydı, bu yüzden yetişkin A. afarensis beyni modern insana göre çok daha küçüktü. A. afarensis'in beyni muhtemelen insan olmayan maymun beyinleri gibi organize olmuştu ve insan benzeri beyin konfigürasyonuna dair hiçbir kanıt yoktu.
Vücut
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgxTHpWbUwwNUlUVjh0WDBGMWMzUnlZV3h2Y0dsMGFHVmpkWE5mWVdaaGNtVnVjMmx6WDAxdlpHVnNiRjh4TG1wd1p5OHhOVEJ3ZUMxT1NFMWZMVjlCZFhOMGNtRnNiM0JwZEdobFkzVnpYMkZtWVhKbGJuTnBjMTlOYjJSbGJHeGZNUzVxY0djPS5qcGc=.jpg)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJWbUwwNUlUVjh0WDBGMWMzUnlZV3h2Y0dsMGFHVmpkWE5mWVdaaGNtVnVjMmx6WDAxdlpHVnNiRjh5TG1wd1p5OHhOakJ3ZUMxT1NFMWZMVjlCZFhOMGNtRnNiM0JwZEdobFkzVnpYMkZtWVhKbGJuTnBjMTlOYjJSbGJHeGZNaTVxY0djPS5qcGc=.jpg)
A. afarensis örnekleri, görünüşe göre geniş bir çeşitlilik (varyasyon) yelpazesi sergilemektedir, bu da genellikle erkeklerde kadınlardan çok daha büyük olan belirgin eşeysel dimorfizm olarak açıklanmaktadır. 1991'de Amerikalı antropolog , bacak kemiklerinin eklem boyutlarını ölçerek ve bir insanı bu boyutu karşılayacak şekilde küçülterek vücut boyutunu tahmin etti. Bu, varsayılan bir erkek (AL 333-3) için 151 cm (4 ft 11 inç) verirken, Lucy 105 cm (3 ft 5 inç) idi.
fosil yollarının (S1, S2, G1, G2 ve G3) beş yapımcısı için, modern insanlarda ayak izi uzunluğu ile vücut boyutları arasındaki ilişkiye dayanarak, S1'in yaklaşık 165 cm (5 ft 5 inç) boyunda ve 45 kg (99 lb) ağırlığında, S2'nin 145 cm boyunda ve 39.5 kg ağırlığında, G1'in 114 cm boyunda ve 30 kg ağırlığında, G2'nin 142 cm boyunda ve 39 kg ağırlığında ve G3'ün 132 cm boyunda ve 35 kg ağırlığında olduğu düşünülüyor. Bunlara dayanarak, S1'in bir erkek olduğu ve geri kalanının (G1 ve G3 muhtemelen gençlerin) olduğu, A. afarensis'in oldukça dimorfik bir tür olduğuna yorumlanır.
Ayrıca Bakınız
Kaynakça
- ^ Cleveland Museum of Natural History.; History, Cleveland Museum of Natural (1967). Kirtlandia. Cleveland, Ohio :: Cleveland Museum of Natural History. 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
- ^ Kimbel, W. H.; Yak, Y.; "A. L. 444-2: the skull as a whole". The skull of Australopithecus afarensis. Oxford University Press. ISBN .
- ^ Gunz, Philipp; Neubauer, Simon; Falk, Dean; Tafforeau, Paul; Le Cabec, Adeline; Smith, Tanya M.; Kimbel, William H.; Spoor, Fred; Alemseged, Zeresenay (1 Nisan 2020). "Australopithecus afarensis endocasts suggest ape-like brain organization and prolonged brain growth". Science Advances. 6 (14). doi:10.1126/sciadv.aaz4729. ISSN 2375-2548. (PMC) 7112758 $2. (PMID) 32270044.
- ^ McHenry, Henry M. (1991). "Femoral lengths and stature in Plio-Pleistocene hominids". American Journal of Physical Anthropology (Fransızca). 85 (2): 149-158. doi:10.1002/ajpa.1330850204. ISSN 1096-8644. 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
- ^ Masao, Fidelis T; Ichumbaki, Elgidius B; Cherin, Marco; Barili, Angelo; Boschian, Giovanni; Iurino, Dawid A; Menconero, Sofia; Moggi-Cecchi, Jacopo; Manzi, Giorgio. "New footprints from Laetoli (Tanzania) provide evidence for marked body size variation in early hominins". eLife. 5. doi:10.7554/eLife.19568. ISSN 2050-084X. (PMC) 5156529 $2. (PMID) 27964778. 25 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2021.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJSbUwxZHBhMmx6Y0dWamFXVnpMV3h2WjI4dWMzWm5MelF3Y0hndFYybHJhWE53WldOcFpYTXRiRzluYnk1emRtY3VjRzVuLnBuZw==.png)
![]() | Fosil primat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Australopithecus afarensis Australo guneye ait pithecus maymun afar Etiyopya da bulunan Afar Bolgesi ensis eki ise turun bulundugu yore adina itafen getirilen ektir Pliyosen de Dogu Afrika da yaklasik 3 9 ila 2 9 milyon yil once yasamis soyu tukenmis bir australopitesin turudur Australopithecus afarensis Yasadigi donem araligi 3 9 2 9 myo Kuvaterner PreYeYeOSDCPTJKPgN Lucy nin iskeleti Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya HomininaeOymak HomininiAlt oymak AustralopithecinaCins AustralopithecusTur A afarensisIkili adlandirma Australopithecus afarensisJohanson White ve Coppens 1978A afarensis in bulundugu yerler SinonimlerAustralopithecus aethiopicus Tobias 1980 Homo aethiopicus Tobias 1980 Homo antiquus Ferguson 1984 Afaranthropus antiquus Ferguson 1984 Homo hadar Bonde and Westergaard 2004 Praeanthropus afarensis Johanson White amp Coppens 1978 A bahrelghazali Brunet vd 1996 A deyiremeda Haile Selassie vd 2015 AciklamaMeyve fistik tohum ve yaprak yiyerek beslenen agacsil maymunlar dort ayak ustunde yasiyor ya da el destegiyle yuruyorlardi Belli bir sure sonra bu canlilardan bir grup agaclardaki yasami terk edip yerde yasamlarini devam ettirdiler Zaman gectikce dort ayak uzerinde veya el destegi ile hareket kabiliyetini yitirip iki ayak bipedalizm uzerinde yurumeye basladilar ne gore agaclarin yok olmasi bu canlilarin dik yurumesine neden oldu Bunun en erken ornekleri ise A afarensis gibi australopitesinlerde gorulur Bulunan ilk Australopithecus afarensis 1974 yilinda Fransiz Maurice Taieb ile Amerikali paleontolog Donald Johanson un Dogu Afrika da Etyopya nin Hadar bolgesinde buldugu yaklasik 3 2 milyon yil once yasamis olan 105 cm boyundaki Lucy adli fosildir Bulundugu zaman bipedalizme uyarlanmis iskelet ozellikleri gosteren en eski insansi Australopithecus afarensis ti Lucy Bulunan ilk Australopithecus afarensisAnatomiKafatasi Lucy nin kafatasi restorasyonu A afarensis in uzun bir yuzu hassas bir kas cikintisi ve prognatizmi disa dogru cene cikintisi vardi En buyuk kafataslarindan biri olan bir disi goril kafatasi buyuklugundedir Lucy nin beyin hacmi 365 417 cc idi numune AL 822 1 in yaklasik 374 392 cc AL 333 45 in yaklasik 486 492 cc ve AL 444 2 in yaklasik 519 526 cc beyin hacmine sahip oldugu dusunuluyor Bu da turun ortalama beyin hacmini yaklasik 445 cc yapar Bebeklerin beyin hacimleri yaklasik 2 5 yasinda DIK 1 1 ve AL 333 105 orneklerinde sirasiyla 273 277 ve 310 315 cc dir Bu olcumleri kullanarak A afarensis in beyin buyume hizi sempanzelerden daha yavas oldugu cikartilabilir Beyin buyume suresi uzamis olsa da sure modern insanlardan cok daha kisaydi bu yuzden yetiskin A afarensis beyni modern insana gore cok daha kucuktu A afarensis in beyni muhtemelen insan olmayan maymun beyinleri gibi organize olmustu ve insan benzeri beyin konfigurasyonuna dair hicbir kanit yoktu Vucut Eril Australopithecus afarensisDisil Australopithecus afarensis A afarensis ornekleri gorunuse gore genis bir cesitlilik varyasyon yelpazesi sergilemektedir bu da genellikle erkeklerde kadinlardan cok daha buyuk olan belirgin eseysel dimorfizm olarak aciklanmaktadir 1991 de Amerikali antropolog bacak kemiklerinin eklem boyutlarini olcerek ve bir insani bu boyutu karsilayacak sekilde kuculterek vucut boyutunu tahmin etti Bu varsayilan bir erkek AL 333 3 icin 151 cm 4 ft 11 inc verirken Lucy 105 cm 3 ft 5 inc idi fosil yollarinin S1 S2 G1 G2 ve G3 bes yapimcisi icin modern insanlarda ayak izi uzunlugu ile vucut boyutlari arasindaki iliskiye dayanarak S1 in yaklasik 165 cm 5 ft 5 inc boyunda ve 45 kg 99 lb agirliginda S2 nin 145 cm boyunda ve 39 5 kg agirliginda G1 in 114 cm boyunda ve 30 kg agirliginda G2 nin 142 cm boyunda ve 39 kg agirliginda ve G3 un 132 cm boyunda ve 35 kg agirliginda oldugu dusunuluyor Bunlara dayanarak S1 in bir erkek oldugu ve geri kalaninin G1 ve G3 muhtemelen genclerin oldugu A afarensis in oldukca dimorfik bir tur olduguna yorumlanir Ayrica BakinizAustralopithecus africanus Insanin evrimi LucyKaynakca Cleveland Museum of Natural History History Cleveland Museum of Natural 1967 Kirtlandia Cleveland Ohio Cleveland Museum of Natural History 4 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2021 Kimbel W H Yak Y A L 444 2 the skull as a whole The skull of Australopithecus afarensis Oxford University Press ISBN 978 0 19 803569 5 Gunz Philipp Neubauer Simon Falk Dean Tafforeau Paul Le Cabec Adeline Smith Tanya M Kimbel William H Spoor Fred Alemseged Zeresenay 1 Nisan 2020 Australopithecus afarensis endocasts suggest ape like brain organization and prolonged brain growth Science Advances 6 14 doi 10 1126 sciadv aaz4729 ISSN 2375 2548 PMC 7112758 2 PMID 32270044 McHenry Henry M 1991 Femoral lengths and stature in Plio Pleistocene hominids American Journal of Physical Anthropology Fransizca 85 2 149 158 doi 10 1002 ajpa 1330850204 ISSN 1096 8644 4 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2021 Masao Fidelis T Ichumbaki Elgidius B Cherin Marco Barili Angelo Boschian Giovanni Iurino Dawid A Menconero Sofia Moggi Cecchi Jacopo Manzi Giorgio New footprints from Laetoli Tanzania provide evidence for marked body size variation in early hominins eLife 5 doi 10 7554 eLife 19568 ISSN 2050 084X PMC 5156529 2 PMID 27964778 25 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2021 Vikitur de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur Australopithecus afarensis Fosil primat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz