Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avusturya-Polonya Savaşı, 1809'da Avusturya İmparatorluğu ve Birleşik Krallık'ın Birinci Fransız İmparatorluğu ve Bavyera'ya karşı oluşturduğu koalisyon nedeniyle gerçekleşen Beşinci Koalisyon Savaşı'nın bir parçasıydı. Bu savaşta, Napolyon müttefiki Varşova Dükalığı'nın ve Saksonya Krallığı kuvvetlerinin yardımıyla Avusturya İmparatorluğu'na karşı savaştı. Haziran ayında, Rus İmparatorluğu Avusturya'ya karşı birleşti. Polonyalı birlikler, Avusturya'nın Varşova'ya saldırısına karşı onları 'de yenerek direndi, ardından Kraków ve Lviv da dahil olmak üzere bölünme öncesi Polonya'nın bazı kısımlarını yeniden fethetmek için Varşova'yı terk etti ve Avusturyalıları gafil avlayarak Avusturyalıları Varşova'dan çekilmeye zorladı.
| Avusturya-Polonya Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Beşinci Koalisyon Savaşı | |||||||
 Polonya kuvvetleri, kısa süre sonra nehrin diğer tarafına çekilmek için Avusturya'nın Raszyn'deki ilerlemesini durdurur | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Varşova Düklüğü Saksonya Rus İmparatorluğu |  Avusturya İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Józef Poniatowski Dmitry Golitsyn | Arşidük Ferdinand Karl Joseph | ||||||
| Güçler | |||||||
| 14.200 (İlk) 40.000-50.000 | 38.000 (İlk) | ||||||
Savaş
, onu garnizondaki Fransız birlikleri 1808'de İspanya'ya gönderildiği için zayıfladı ve içinde yalnızca Dükalığın kendi Polonya kuvvetleri kaldı. Beşinci Koalisyon Savaşı'nın başlamasıyla, Avusturya-Este'den Arşidük Ferdinand Karl Joseph komutasındaki Avusturya birlikleri, 14 Nisan 1809'da Varşova Dükalığı'nın (Napolyon tarafından oluşturulan Polonya devleti) topraklarını işgal ederek Dükalığın topraklarını ele geçirmek istedi. Bu amaçla Prens Józef Poniatowski komutasındaki Polonyalı savunucu askerlerle savaşmaya başladı.
19 Nisan'da Poniatowski'nin Polonyalı birliklerinin kendi sayılarının iki katı kadar bir Avusturya kuvvetini durdurduğu (ancak hiçbir tarafın diğerini kararlı bir şekilde mağlup etmediği) sonra, Polonya kuvvetleri yine de geri çekildi ve Avusturyalıların Dükalığın başkenti Varşova'yı işgal etmesine izin verdi.Poniatowski, şehri savunmanın zor olacağına karar verdiğinde ve bunun yerine ordusunu sahada hareketli tutmaya ve Avusturyalılarla Vistül'ün doğu (sağ) yakasına geçerek başka bir yerde çatışmaya karar verdi. Aslında, Dükalığın başkenti Avusturya ordusu tarafından çok az direnişle ele geçirildi, ancak Avusturyalı komutan diğer cepheler pahasına kuvvetlerinin çoğunu oraya yönlendirdiği için Varşova'nın ele geçirilmesi Avusturyalılar için bir Pirus zaferiydi. Ferdinand, Varşova'yı 10.000 askerle ele geçirdi ve kalan kuvvetlerini bölerek 6.000 kişilik kolorduyu Vistül'ün sağ yakasına ve geri kalanını Toruń'a ve sol yakadaki diğer hedeflere gönderdi.
Polonyalılar bir dizi savaşta (Radzymin, Grochów ve Ostrówek Muharebeleri), Polonya kuvvetleri Avusturya ordusunun unsurlarını yenerek Avusturyalıları nehrin batı yakasına çekilmeye zorladı. İlk olarak, Varşova'nın Praga banliyösündeki köprülere daha önce nehri geçen 6.000 kişilik bir Avusturya kuvveti tarafından yapılan büyük bir saldırı, 1.000 Polonyalı müstahkem savunucu tarafından durduruldu. Kısa bir süre sonra Praga'yı kuşatan Avusturya kuvvetleri General Michał Sokolnicki tarafından önce Grochów Muharebesinde (26 Nisan'da) yenildi, daha sonra Avusturya ordusu Sokolnicki'nin Polonyalılarını takip etmeye çalıştığında 2 ve 3 Mayıs'ta Góra Kalwaria Muharebesinde bozguna uğradı.
Sonraki haftalarda Polonya, General Jan Henryk Dąbrowski'nin Kolordusu tarafından savunulurken, Poniatowski, Vistül'deki köprüleri koruyan yalnızca küçük bir kuvvet bıraktı ve kuvvetlerinin geri kalanını güneye kaydırdı. Ferdinand, Vistül'ün diğer tarafında bir köprübaşı kurmaya çalışarak birkaç girişimde daha bulundu, ancak girişimler başarısız oldu. Polonya kuvvetleri, Avusturyalıların nehri geçmesini başarılı bir şekilde engelledi ve durumu kontrol etmek için Vistül'ün paralelinde güneye inerek güneyde zayıf bir şekilde savunulan Avusturya topraklarını ele geçirdi. Polonya kuvvetleri, Lublin (14 Mayıs), Sandomierz (18 Mayıs), Zamość (20 Mayıs) ve Lviv (27 Mayıs) gibi büyük şehirleri ele geçirdi. Generaller Dąbrowski ve Józef Zajączek, Vistül'ün batı yakasında Avusturyalıları yavaşlatan birimlere komuta ederken, alınan topraklarda hızla bir Polonya yönetimi ve askeri oluşumlar örgütlendi.
Sonunda, sol yakada daha fazla ilerleyemeyen ve ikmal hatlarının Poniatowski tarafından kesilmesi tehlikesiyle karşı karşıya kalan Arşidük Ferdinand komutasındaki Avusturya ordusu, Toruń kuşatmasını bırakmak, Varşova'yı terk etmek (1 Haziran'da) ve güneye çekilmek zorunda kaldı. Avusturya Ordusu'nun planı Polonya ordusuyla Galiçya'da çarpışmak ve daha batıda bulunan ana Avusturya ordusuyla birleşmekti. Poniatowski ise Galiçya'nın olabildiğince çoğunu almaya odaklanarak Avusturya kuvvetleriyle çatışmaya girmemeye karar verdi.
Rusya'nın müdahalesi ve Ferdinand'ın geri çekilmesi
5 Nisan 1809'da Çar I. Aleksandr, Fransa'nın müttefiki ve Varşova Dükalığın garantörü olarak Avrupa'da barışın bozulmasına müsamaha göstermeyeceğini ilan etti ve Avusturya'nın Fransa'ya savaş ilanından sonra Viyana'daki elçisini geri çağırdı. O zamandan beri, Dmitry Vladimirovich Golitzyn komutasındaki 48.000 asker, kademeli olarak Białystok ve Brest'te konuşlandırıldı. Poniatowski'nin başarıları Polonya'nın restorasyonunu önerdiğinde, I. Aleksandr, Sankt-Peterburg'daki Fransız büyükelçisi Armand de Caulaincourt ile yaptığı görüşmede, Avusturya'nın Fransa ile savaşta yenilmesi durumunda Galiçya'nın Rusya'ya devredilmesini talep etti. Caulaincourt, Napolyon'un Polonya'yı geri getirme niyeti olmadığını iddia etse de, I. Aleksandr birliklerini Mayıs sonu veya Haziran başında Bug üzerinden Galiçya'ya doğru ilerletti. Poniatowski'nin bizzat görüştüğü Golitzyn, Ferdinand'a karşı ortak bir hamleye önem vermedi. Yardım için yazılı bir talebi cevapsız bıraktı. Galiçya'ya ilerlemeleri sırasında Rus birlikleri, Vistül'ün sağ yakasında kaldılar ve Avusturyalılarla herhangi bir çarpışmadan kaçındılar. Doğu Galiçya'nın müteakip işgalinde, Avusturyalılar Ruslardan savaşmadan geri çekildiler.
Rus kuvvetleri, teorik olarak, Avusturya'nın barışı bozması durumunda Rusya'nın Fransa'ya katılması çağrısında bulunan Tilsit Antlaşmaları'ndaki bir şartı yerine getiriyorlardı, ancak Rus ve Avusturya kuvvetleri hala birbirlerini fiilen müttefik olarak kabul ediyorlardı. Harekâtı yöneten General Sergei Golitsyn, Polonyalılara mümkün olduğunca az yardım etme talimatı aldı.
18 Haziran'da kanlı bir savaşın ardından Ferdinand, Sandomierz'i almayı başardı. Polonyalı Sokolnicki'nin acil yardım çağrılarına rağmen, General Carl Gustav von Sievers komutasındaki güçlü Rus birlikleri hiçbir şey yapmadan fethi izledi. Sokolnicki, 5000 askeriyle Dąbrowski'ye katılacağı Pilica boyunca geri çekilmek zorunda kaldı. Ferdinand, Pilica ile Vistül arasındaki bölgeyi Radom'dan yönetiyordu. Devriye birliklerinden biri Varşova'nın önünde belirdi ve orada kitlesel paniği tetikledi. Hayal kırıklığına uğrayan Poniatowski, Ruslardan ayrıldı ve ana güçlerini Temmuz ayının ilk günlerinde Vistül boyunca bir köprü inşa ettirdiği Puławy'de yoğunlaştırdı. Bu arada güç dengesi tersine dönmüştü. Dükalığın ordusu 24.000 askere ve yaklaşık 30.000 düzensiz askere ulaştı. Ferdinand'ın hala maksimum 20.000 askeri vardı. Poniatowski, Radom'da Dąbrowski ile birleşmekle tehdit etti. Ferdinand, Sandomierz'i yerle bir ederek ve komutayı generalleri Mondet ve Mohr'a devrederek Kraków'a geri çekilmeye başladı. Daha sonra birliklerinin bir kısmıyla birlikte Jablunka Geçidi üzerinden, Napolyon'la kesin bir savaşın baş gösterdiği Moravya'ya yürüdü. Poniatowski, 8 Temmuz civarında Vistül'ü geçti, ancak Ferdinand'la yüzleşmek için çok geçti.
Ferdinand, Poniatowski'nin güçlerini parçalama niyetiyle daha önce Schauroth komutasında Vistül boyunca 4.000 kişilik bir birlik göndermişti. Haziran sonunda aldığı San üzerinden Lemberg'e bir taarruzda başarılı oldu. Kısa bir süre sonra Ruslar Lemberg'e yaklaştığında, Schauroth, şehri teslim olmadan sakince onlara teslim etti. İşlem defalarca tekrarlandı. Avusturyalılar bir Galiçya kasabasını yeniden ele geçirdiler ve onları takip eden Ruslara teslim ettiler, onlar da beyaz Polonya kartalını ulusal amblem olarak hemen kaldırdılar ve onun yerine siyah çift başlı kartallarını koydular. Aynı şeyi Vistül'ün sağ yakasındaki diğer tüm yerlerde yaptılar. Polonyalılar tarafından ortaya çıkan gerilimlerin giderilmesi için arabuluculuk yapması istenen Napolyon, Ruslara Dükalık ordusunun Grande Armée'nin Dokuzuncu Kolordusu olduğunu bildirdi ve altın kartallarının Galiçya'ya yerleştirilmesini emretti. O sırada Schauroth, Rusların onu takip etmediği Bukovina'daki seferini Temmuz ortasında bitirdi.
Krakow'daki son durum
11 Temmuz'da Mohr ve Mondet ile küçük çatışmalardan sonra, Poniatowski'nin General Rożniecki komutasındaki öncüsü, 13 Temmuz'da eski Polonya başkentine girerken Kraków'a önce muzaffer bir ruh hali içinde göründü. Rożniecki, kan dökülmesini ve yıkımı önlemek için Mondet ile 15 Temmuz'da şehrin teslim olması için pazarlık yaptı. Sabah Kraków'a girmek istediğinde, şehir kapılarında Rus muhafızları buldu. 15'inin gecesi, Golitsyn'in Sievers komutasındaki atlı ileri müfrezesi, Avusturyalılar geri çekilirken Kraków'u işgal etmişti. Gün boyunca, neredeyse aynı anda hareket eden Ruslar ve Polonyalılar arasında gerilim patlak verdi. Askeri açıdan bakıldığında, Sievers'in zorunlu yürüyüşü hiçbir anlam ifade etmemişti; açıkça Kraków'un ele geçirilmesinin amacı Polonyalıların artan ulusal özgüvenini azaltmaktı. Poniatowski ve Sievers, "Müttefikler" arasındaki karşılıklı nefret ifadelerinin silahlı çatışmalara dönüşmesini önlemek için Kraków'un ortak mülkiyeti konusunda anlaştılar. Kısa bir süre sonra Znojmo Mütarekesi ilan edildiğinde, şehri sırasıyla 15.000 Polonya ve 4.000 Rus askeri tarafından işgal edilen iki sektöre ayırdılar. Aksi takdirde, Vistül ve Dunajec, barış anlaşmasına kadar önümüzdeki üç ay boyunca Avusturya tarafından boşaltılan Galiçya bölgelerindeki Rus ve Polonya birlikleri arasındaki sınır çizgisi iken, Avusturya birlikleri Beskydy ve Karpat geçitlerinin eteklerinde konuşlanmıştı.
Savaşın bitimi
Avusturya, 11 Haziran'da Jedlińsk Savaşı'nda Zajączek'i yenmeyi başardı ve Sandomierz (18 Haziran'da) ve Lviv'u geri aldı. Ancak Kielce ve Kraków'u (15 Temmuz) almış olan Poniatowski ile çatışmaya giremediler. Zajączek'in birlikleri 19 Haziran'da Poniatowski'nin birliklerine ve 3 ve 4 Temmuz'da Dąbrowski'nin ve Sokolnicki'nin birliklerine katılacaktı. Avusturyalılar sonunda Fransızlar tarafından Wagram Muharebesi'nde (5 Temmuz - 6 Temmuz) durduruldu ve mağlup edildi.
Savaşın sonuçları
Ateşkesin ardından Ungarisch Altenburg'da başlayan barış görüşmeleri Ekim ayında Schönbrunn'da barış anlaşmasıyla sona erdi. Yalnızca Napolyon veya onun tam yetkili temsilcisi ve görevdeki Avusturya dışişleri bakanı tarafından yürütülen görüşmelerde Galiçya'nın aidiyetliği ve Polonya'nın restorasyon olasılığı tartışıldı. Her iki sorun da masada görünmez bir şekilde oturan Rusya'nın lehine çözüldü. Avusturya Polonya'nın yeniden genişlemesine izin vermek zorunda kaldı. Ayrıca o andan itibaren, Wieliczka bölgesindeki Tuz Madeni, her iki tarafın da yerel tuz yataklarını kullanma konusunda eşit haklara sahip olduğu, Dükalık ve Avusturya'nın ortak yönetimi altında özerk bir bölge haline geldi.
Polonya ordusunun zaferi, Fransa'nın Avusturya'yı yendiği Wagram Muharebesi ile birleştiğinde, Varşova Dükalığı'na önemli bölgesel faydalar sağlamıştı. Schönbrunn Antlaşmasına göre, devletin toprakları 1809'da Üçüncü Bölünme (sözde Yeni Galiçya) ve kısmen de Birinci Avusturya Bölünmesi (Zamość bölgesi) tarafından genişletildi. Bu, Dükalık alanında 104.000 metrekareden bir artışa neden oldu. 155 bine kadar km² ve nüfus 2,6 milyondan 4,3 milyon kişiye.
Öte yandan, savaş sırasında Piotr Strzyżewski komutasındaki Polonya birlikleri tarafından ele geçirilen ve daha önce Avusturya bölünmesine ait olan Ternopil bölgesi Rusya'ya teslim edildi. Ancak savunma savaşını kazanmanın sevinci ve Dükalığın genişlemesi göz önüne alındığında, bu gerçeğin, 1807'deki Tilsit Antlaşmaları'nın benzer düzenlemelerinden farklı olarak, Polonya kamuoyu üzerinde pek bir etkisi olmadı. Ancak o sırada Napolyon, Prusya bölünmesinin bir parçası olan Białystok bölgesini Rusya'ya vermeyi, Pomeranya ve Warmia'nın Prusya'nın bir parçası olarak kalmasını ve Gdańsk'ın özgür bir şehir olarak belirlenmesini kabul etti. Bu eylemler daha sonra Polonyalıların büyük bir kısmında hayal kırıklığına neden oldu.
Avusturya, sembolik indirimlerin yanı sıra, Polonya'nın ilk bölünmesinden elde edilen kârlara sahip olmaya devam etti. Polonya sorunu açık kaldı ve Polonyalıları Rusya ile çatışma yoluyla şiddetli bir çözüme doğru itti. Yirmi ay sonra Napolyon, Rusya ile savaşında Polonya'nın bu çözümsüz durumunu Dükalığın siyasi ve ekonomik potansiyelini tamamen mahvetme noktasına kadar kullanacaktı.
Dükalığın yeni elde ettiği topraklarla 4 departmana (Kraków, Lublin, Radom ve Siedlce) ve 40 bölgeye ayrıldı. Savaş sonucunda oluşturulan Varşova Dükalığı'nın güney sınırı, 1815'te Kongre Polonyası'nın kurulmasından sonra, 1914'e kadar Rusya-Avusturya sınırına benzer bir şekilde varlığını sürdürdü. Değişiklikler, esas olarak, Viyana Kongresi'nden sonra özgür bir şehir olarak ayrılan ve 1846'da Avusturya'ya katılan Kraków bölgesiyle ilgiliydi.
Kaynakça
- ^ a b Arnold, James R. (24 Temmuz 1995). Napoleon Conquers Austria: The 1809 Campaign for Vienna (İngilizce). Greenwood Publishing Group. ISBN .
- ^ "avatarae.pl". www.avatarae.pl. 25 Şubat 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2023.
- ^ "A Biographical Dictionary of all Austrian Generals during the French Revolutionary and Napoleonic Wars". www.napoleon-series.org. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2023.
- ^ Skowronek, Jerzy (1984). Książę Józef Poniatowski. Internet Archive. Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich. ISBN .
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2023.
- ^ Sokolov, Oleg (26 Eylül 2012). Le Combat de deux Empires: La Russie d'Alexandre Ier contre la France de Napoléon,1805-1812 (Fransızca). Fayard. ISBN .
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2023.
- ^ "Polona". polona.pl (Lehçe). 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2023.
- ^ Stefancic, David R. (2005). Armies in Exile (İngilizce). East European Monographs. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avusturya Polonya Savasi 1809 da Avusturya Imparatorlugu ve Birlesik Krallik in Birinci Fransiz Imparatorlugu ve Bavyera ya karsi olusturdugu koalisyon nedeniyle gerceklesen Besinci Koalisyon Savasi nin bir parcasiydi Bu savasta Napolyon muttefiki Varsova Dukaligi nin ve Saksonya Kralligi kuvvetlerinin yardimiyla Avusturya Imparatorlugu na karsi savasti Haziran ayinda Rus Imparatorlugu Avusturya ya karsi birlesti Polonyali birlikler Avusturya nin Varsova ya saldirisina karsi onlari de yenerek direndi ardindan Krakow ve Lviv da dahil olmak uzere bolunme oncesi Polonya nin bazi kisimlarini yeniden fethetmek icin Varsova yi terk etti ve Avusturyalilari gafil avlayarak Avusturyalilari Varsova dan cekilmeye zorladi Avusturya Polonya SavasiBesinci Koalisyon SavasiPolonya kuvvetleri kisa sure sonra nehrin diger tarafina cekilmek icin Avusturya nin Raszyn deki ilerlemesini durdururTarih10 Nisan 1809 14 Ekim 1809BolgeVarsova Dukaligi Galicya ve Lodomerya KralligiSonucPolonya ve Rus zaferi Schonbrunn AntlasmasiTaraflarVarsova Duklugu Saksonya Rus ImparatorluguAvusturya ImparatorluguKomutanlar ve liderlerJozef Poniatowski Dmitry GolitsynArsiduk Ferdinand Karl JosephGucler14 200 Ilk 40 000 50 00038 000 Ilk Savas onu garnizondaki Fransiz birlikleri 1808 de Ispanya ya gonderildigi icin zayifladi ve icinde yalnizca Dukaligin kendi Polonya kuvvetleri kaldi Besinci Koalisyon Savasi nin baslamasiyla Avusturya Este den Arsiduk Ferdinand Karl Joseph komutasindaki Avusturya birlikleri 14 Nisan 1809 da Varsova Dukaligi nin Napolyon tarafindan olusturulan Polonya devleti topraklarini isgal ederek Dukaligin topraklarini ele gecirmek istedi Bu amacla Prens Jozef Poniatowski komutasindaki Polonyali savunucu askerlerle savasmaya basladi 19 Nisan da Poniatowski nin Polonyali birliklerinin kendi sayilarinin iki kati kadar bir Avusturya kuvvetini durdurdugu ancak hicbir tarafin digerini kararli bir sekilde maglup etmedigi sonra Polonya kuvvetleri yine de geri cekildi ve Avusturyalilarin Dukaligin baskenti Varsova yi isgal etmesine izin verdi Poniatowski sehri savunmanin zor olacagina karar verdiginde ve bunun yerine ordusunu sahada hareketli tutmaya ve Avusturyalilarla Vistul un dogu sag yakasina gecerek baska bir yerde catismaya karar verdi Aslinda Dukaligin baskenti Avusturya ordusu tarafindan cok az direnisle ele gecirildi ancak Avusturyali komutan diger cepheler pahasina kuvvetlerinin cogunu oraya yonlendirdigi icin Varsova nin ele gecirilmesi Avusturyalilar icin bir Pirus zaferiydi Ferdinand Varsova yi 10 000 askerle ele gecirdi ve kalan kuvvetlerini bolerek 6 000 kisilik kolorduyu Vistul un sag yakasina ve geri kalanini Torun a ve sol yakadaki diger hedeflere gonderdi Polonyalilar bir dizi savasta Radzymin Grochow ve Ostrowek Muharebeleri Polonya kuvvetleri Avusturya ordusunun unsurlarini yenerek Avusturyalilari nehrin bati yakasina cekilmeye zorladi Ilk olarak Varsova nin Praga banliyosundeki koprulere daha once nehri gecen 6 000 kisilik bir Avusturya kuvveti tarafindan yapilan buyuk bir saldiri 1 000 Polonyali mustahkem savunucu tarafindan durduruldu Kisa bir sure sonra Praga yi kusatan Avusturya kuvvetleri General Michal Sokolnicki tarafindan once Grochow Muharebesinde 26 Nisan da yenildi daha sonra Avusturya ordusu Sokolnicki nin Polonyalilarini takip etmeye calistiginda 2 ve 3 Mayis ta Gora Kalwaria Muharebesinde bozguna ugradi Sonraki haftalarda Polonya General Jan Henryk Dabrowski nin Kolordusu tarafindan savunulurken Poniatowski Vistul deki kopruleri koruyan yalnizca kucuk bir kuvvet birakti ve kuvvetlerinin geri kalanini guneye kaydirdi Ferdinand Vistul un diger tarafinda bir koprubasi kurmaya calisarak birkac girisimde daha bulundu ancak girisimler basarisiz oldu Polonya kuvvetleri Avusturyalilarin nehri gecmesini basarili bir sekilde engelledi ve durumu kontrol etmek icin Vistul un paralelinde guneye inerek guneyde zayif bir sekilde savunulan Avusturya topraklarini ele gecirdi Polonya kuvvetleri Lublin 14 Mayis Sandomierz 18 Mayis Zamosc 20 Mayis ve Lviv 27 Mayis gibi buyuk sehirleri ele gecirdi Generaller Dabrowski ve Jozef Zajaczek Vistul un bati yakasinda Avusturyalilari yavaslatan birimlere komuta ederken alinan topraklarda hizla bir Polonya yonetimi ve askeri olusumlar orgutlendi Sonunda sol yakada daha fazla ilerleyemeyen ve ikmal hatlarinin Poniatowski tarafindan kesilmesi tehlikesiyle karsi karsiya kalan Arsiduk Ferdinand komutasindaki Avusturya ordusu Torun kusatmasini birakmak Varsova yi terk etmek 1 Haziran da ve guneye cekilmek zorunda kaldi Avusturya Ordusu nun plani Polonya ordusuyla Galicya da carpismak ve daha batida bulunan ana Avusturya ordusuyla birlesmekti Poniatowski ise Galicya nin olabildigince cogunu almaya odaklanarak Avusturya kuvvetleriyle catismaya girmemeye karar verdi Rusya nin mudahalesi ve Ferdinand in geri cekilmesi5 Nisan 1809 da Car I Aleksandr Fransa nin muttefiki ve Varsova Dukaligin garantoru olarak Avrupa da barisin bozulmasina musamaha gostermeyecegini ilan etti ve Avusturya nin Fransa ya savas ilanindan sonra Viyana daki elcisini geri cagirdi O zamandan beri Dmitry Vladimirovich Golitzyn komutasindaki 48 000 asker kademeli olarak Bialystok ve Brest te konuslandirildi Poniatowski nin basarilari Polonya nin restorasyonunu onerdiginde I Aleksandr Sankt Peterburg daki Fransiz buyukelcisi Armand de Caulaincourt ile yaptigi gorusmede Avusturya nin Fransa ile savasta yenilmesi durumunda Galicya nin Rusya ya devredilmesini talep etti Caulaincourt Napolyon un Polonya yi geri getirme niyeti olmadigini iddia etse de I Aleksandr birliklerini Mayis sonu veya Haziran basinda Bug uzerinden Galicya ya dogru ilerletti Poniatowski nin bizzat gorustugu Golitzyn Ferdinand a karsi ortak bir hamleye onem vermedi Yardim icin yazili bir talebi cevapsiz birakti Galicya ya ilerlemeleri sirasinda Rus birlikleri Vistul un sag yakasinda kaldilar ve Avusturyalilarla herhangi bir carpismadan kacindilar Dogu Galicya nin muteakip isgalinde Avusturyalilar Ruslardan savasmadan geri cekildiler Rus kuvvetleri teorik olarak Avusturya nin barisi bozmasi durumunda Rusya nin Fransa ya katilmasi cagrisinda bulunan Tilsit Antlasmalari ndaki bir sarti yerine getiriyorlardi ancak Rus ve Avusturya kuvvetleri hala birbirlerini fiilen muttefik olarak kabul ediyorlardi Harekati yoneten General Sergei Golitsyn Polonyalilara mumkun oldugunca az yardim etme talimati aldi 18 Haziran da kanli bir savasin ardindan Ferdinand Sandomierz i almayi basardi Polonyali Sokolnicki nin acil yardim cagrilarina ragmen General Carl Gustav von Sievers komutasindaki guclu Rus birlikleri hicbir sey yapmadan fethi izledi Sokolnicki 5000 askeriyle Dabrowski ye katilacagi Pilica boyunca geri cekilmek zorunda kaldi Ferdinand Pilica ile Vistul arasindaki bolgeyi Radom dan yonetiyordu Devriye birliklerinden biri Varsova nin onunde belirdi ve orada kitlesel panigi tetikledi Hayal kirikligina ugrayan Poniatowski Ruslardan ayrildi ve ana guclerini Temmuz ayinin ilk gunlerinde Vistul boyunca bir kopru insa ettirdigi Pulawy de yogunlastirdi Bu arada guc dengesi tersine donmustu Dukaligin ordusu 24 000 askere ve yaklasik 30 000 duzensiz askere ulasti Ferdinand in hala maksimum 20 000 askeri vardi Poniatowski Radom da Dabrowski ile birlesmekle tehdit etti Ferdinand Sandomierz i yerle bir ederek ve komutayi generalleri Mondet ve Mohr a devrederek Krakow a geri cekilmeye basladi Daha sonra birliklerinin bir kismiyla birlikte Jablunka Gecidi uzerinden Napolyon la kesin bir savasin bas gosterdigi Moravya ya yurudu Poniatowski 8 Temmuz civarinda Vistul u gecti ancak Ferdinand la yuzlesmek icin cok gecti Ferdinand Poniatowski nin guclerini parcalama niyetiyle daha once Schauroth komutasinda Vistul boyunca 4 000 kisilik bir birlik gondermisti Haziran sonunda aldigi San uzerinden Lemberg e bir taarruzda basarili oldu Kisa bir sure sonra Ruslar Lemberg e yaklastiginda Schauroth sehri teslim olmadan sakince onlara teslim etti Islem defalarca tekrarlandi Avusturyalilar bir Galicya kasabasini yeniden ele gecirdiler ve onlari takip eden Ruslara teslim ettiler onlar da beyaz Polonya kartalini ulusal amblem olarak hemen kaldirdilar ve onun yerine siyah cift basli kartallarini koydular Ayni seyi Vistul un sag yakasindaki diger tum yerlerde yaptilar Polonyalilar tarafindan ortaya cikan gerilimlerin giderilmesi icin arabuluculuk yapmasi istenen Napolyon Ruslara Dukalik ordusunun Grande Armee nin Dokuzuncu Kolordusu oldugunu bildirdi ve altin kartallarinin Galicya ya yerlestirilmesini emretti O sirada Schauroth Ruslarin onu takip etmedigi Bukovina daki seferini Temmuz ortasinda bitirdi Krakow daki son durum11 Temmuz da Mohr ve Mondet ile kucuk catismalardan sonra Poniatowski nin General Rozniecki komutasindaki oncusu 13 Temmuz da eski Polonya baskentine girerken Krakow a once muzaffer bir ruh hali icinde gorundu Rozniecki kan dokulmesini ve yikimi onlemek icin Mondet ile 15 Temmuz da sehrin teslim olmasi icin pazarlik yapti Sabah Krakow a girmek istediginde sehir kapilarinda Rus muhafizlari buldu 15 inin gecesi Golitsyn in Sievers komutasindaki atli ileri mufrezesi Avusturyalilar geri cekilirken Krakow u isgal etmisti Gun boyunca neredeyse ayni anda hareket eden Ruslar ve Polonyalilar arasinda gerilim patlak verdi Askeri acidan bakildiginda Sievers in zorunlu yuruyusu hicbir anlam ifade etmemisti acikca Krakow un ele gecirilmesinin amaci Polonyalilarin artan ulusal ozguvenini azaltmakti Poniatowski ve Sievers Muttefikler arasindaki karsilikli nefret ifadelerinin silahli catismalara donusmesini onlemek icin Krakow un ortak mulkiyeti konusunda anlastilar Kisa bir sure sonra Znojmo Mutarekesi ilan edildiginde sehri sirasiyla 15 000 Polonya ve 4 000 Rus askeri tarafindan isgal edilen iki sektore ayirdilar Aksi takdirde Vistul ve Dunajec baris anlasmasina kadar onumuzdeki uc ay boyunca Avusturya tarafindan bosaltilan Galicya bolgelerindeki Rus ve Polonya birlikleri arasindaki sinir cizgisi iken Avusturya birlikleri Beskydy ve Karpat gecitlerinin eteklerinde konuslanmisti Savasin bitimiAvusturya 11 Haziran da Jedlinsk Savasi nda Zajaczek i yenmeyi basardi ve Sandomierz 18 Haziran da ve Lviv u geri aldi Ancak Kielce ve Krakow u 15 Temmuz almis olan Poniatowski ile catismaya giremediler Zajaczek in birlikleri 19 Haziran da Poniatowski nin birliklerine ve 3 ve 4 Temmuz da Dabrowski nin ve Sokolnicki nin birliklerine katilacakti Avusturyalilar sonunda Fransizlar tarafindan Wagram Muharebesi nde 5 Temmuz 6 Temmuz durduruldu ve maglup edildi Savasin sonuclariAteskesin ardindan Ungarisch Altenburg da baslayan baris gorusmeleri Ekim ayinda Schonbrunn da baris anlasmasiyla sona erdi Yalnizca Napolyon veya onun tam yetkili temsilcisi ve gorevdeki Avusturya disisleri bakani tarafindan yurutulen gorusmelerde Galicya nin aidiyetligi ve Polonya nin restorasyon olasiligi tartisildi Her iki sorun da masada gorunmez bir sekilde oturan Rusya nin lehine cozuldu Avusturya Polonya nin yeniden genislemesine izin vermek zorunda kaldi Ayrica o andan itibaren Wieliczka bolgesindeki Tuz Madeni her iki tarafin da yerel tuz yataklarini kullanma konusunda esit haklara sahip oldugu Dukalik ve Avusturya nin ortak yonetimi altinda ozerk bir bolge haline geldi Polonya ordusunun zaferi Fransa nin Avusturya yi yendigi Wagram Muharebesi ile birlestiginde Varsova Dukaligi na onemli bolgesel faydalar saglamisti Schonbrunn Antlasmasina gore devletin topraklari 1809 da Ucuncu Bolunme sozde Yeni Galicya ve kismen de Birinci Avusturya Bolunmesi Zamosc bolgesi tarafindan genisletildi Bu Dukalik alaninda 104 000 metrekareden bir artisa neden oldu 155 bine kadar km ve nufus 2 6 milyondan 4 3 milyon kisiye Ote yandan savas sirasinda Piotr Strzyzewski komutasindaki Polonya birlikleri tarafindan ele gecirilen ve daha once Avusturya bolunmesine ait olan Ternopil bolgesi Rusya ya teslim edildi Ancak savunma savasini kazanmanin sevinci ve Dukaligin genislemesi goz onune alindiginda bu gercegin 1807 deki Tilsit Antlasmalari nin benzer duzenlemelerinden farkli olarak Polonya kamuoyu uzerinde pek bir etkisi olmadi Ancak o sirada Napolyon Prusya bolunmesinin bir parcasi olan Bialystok bolgesini Rusya ya vermeyi Pomeranya ve Warmia nin Prusya nin bir parcasi olarak kalmasini ve Gdansk in ozgur bir sehir olarak belirlenmesini kabul etti Bu eylemler daha sonra Polonyalilarin buyuk bir kisminda hayal kirikligina neden oldu Avusturya sembolik indirimlerin yani sira Polonya nin ilk bolunmesinden elde edilen karlara sahip olmaya devam etti Polonya sorunu acik kaldi ve Polonyalilari Rusya ile catisma yoluyla siddetli bir cozume dogru itti Yirmi ay sonra Napolyon Rusya ile savasinda Polonya nin bu cozumsuz durumunu Dukaligin siyasi ve ekonomik potansiyelini tamamen mahvetme noktasina kadar kullanacakti Dukaligin yeni elde ettigi topraklarla 4 departmana Krakow Lublin Radom ve Siedlce ve 40 bolgeye ayrildi Savas sonucunda olusturulan Varsova Dukaligi nin guney siniri 1815 te Kongre Polonyasi nin kurulmasindan sonra 1914 e kadar Rusya Avusturya sinirina benzer bir sekilde varligini surdurdu Degisiklikler esas olarak Viyana Kongresi nden sonra ozgur bir sehir olarak ayrilan ve 1846 da Avusturya ya katilan Krakow bolgesiyle ilgiliydi Kaynakca a b Arnold James R 24 Temmuz 1995 Napoleon Conquers Austria The 1809 Campaign for Vienna Ingilizce Greenwood Publishing Group ISBN 978 0 275 94694 4 avatarae pl www avatarae pl 25 Subat 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2023 A Biographical Dictionary of all Austrian Generals during the French Revolutionary and Napoleonic Wars www napoleon series org 2 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2023 Arsivlenmis kopya 6 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2023 Skowronek Jerzy 1984 Ksiaze Jozef Poniatowski Internet Archive Wroclaw Zaklad Narodowy im Ossolinskich ISBN 978 83 04 01542 5 Arsivlenmis kopya 3 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2023 Sokolov Oleg 26 Eylul 2012 Le Combat de deux Empires La Russie d Alexandre Ier contre la France de Napoleon 1805 1812 Fransizca Fayard ISBN 978 2 213 67278 6 Arsivlenmis kopya 3 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2023 Polona polona pl Lehce 3 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2023 Stefancic David R 2005 Armies in Exile Ingilizce East European Monographs ISBN 978 0 88033 565 2