Ayla-Axum amforaları, antik Kızıldeniz ticaretinde kullanılmış, Etiyopya kökenli olduğu bilinen bir amfora çeşididir.
1990'lardan bu yana yapılan araştırmalar, bu amfora tipinin Bizans ya da erken İslam dönemine has olabileceği şüphesini de uyandırmaktadırlar. Bu sebeple literatürde bazen "Akabe Amforaları" olarak da geçer. Bu tip amforalar Alman Etiyopya Araştırma Seferi dahilinde Eritre, Matara ve Etiyopya, Aksum'da kayda geçirilmiştir. Adulis'te bulunan örneklerin bazıları Asmara Ulusal Müzesinde sergilenmektedir.
Diğer buluntu yerleri arasında kesin bir biçimde 5. yüzyıla tarihlenen Mısır, Berenike buluntuları ve bir batıkta ele geçen Ürdün, Akabe buluntuları sayılabilir. Akdeniz'de de tabakalar halinde İspanya ve Kartaca ele geçen amforalar özellikle Türkiye'de 6. yüzyıl İskandil Burnu batığında gün yüzüne çıkartılmışlardır. En büyük buluntu topluluğu ise Yemen'de bulunmaktadır.
Literatür
- Anfray, F. 1990. Les Anciens Ethiopiens: Siecles d'Historie. Paris: Armand Colin Editeur.
- Hayes, J. W. 1996. "The Pottery", in S. E. Sidebotham and W. Wendrich (eds.) Preliminary Report of the Excavations at Berenike (Egyptian Red Sea Coast) and Survey of the Eastern Desert, pp. 147–178. Leiden: School of Asian, African, and Amerindian Studies.
- Keay, S. J. 1986. Late Roman Amphorae in the Western Mediterranean. BAR International Studies, volume 196.
- Melkawi, A. – Khairah, ʿA. – Whitcomb, D. 1994. "The Excavation of two Seventh Century Pottery Kilns at Aqaba," Annual Dept. Ant. Jordan 38, 447–468.
- Paribeni, R. 1907. "Richerche Nel Luogo Dell'Antica Adulis", in Monumenti Antichi, volume XVIII. Milan: Reale Accademia dei Lincei.
- Pedersen, R. K., & Brandmeier, R. (2016). "Nabataean Seafaring and the Search for Shipwrecks in the Red Sea." In N. I. Khairy (Ed.), Studies on the Nabataean Culture II (pp. 11–24). Amman, Jordan: Deanship of Academic Research, University of Jordan.
- Pedersen, R.K. 2008. "The Byzantine-Aksumite period shipwreck at Black Assarca Island, Eritrea". Azania XLIII: 77-94
- Pedersen, R. K. 2000. ‘Under the Erythraean Sea: An Ancient Shipwreck in Eritrea’, The INA Quarterly 27.2/3: 3-12. Institute of Nautical Archaeology.
- Raith, M. – Hoffbauer, R. – Euler, H. – Yule, P. – Damgaard, K.2013. "The View from Ẓafār –An Archaeometric Study of the Aqaba Late Roman Period Pottery Complex and Distribution in the 1st Millennium CE", Zeitschrift für Orient-Archäologie, 6, 320–350, .
- Yule, P. (ed.), 2013. "Ẓafār, Capital of Ḥimyar, Rehabilitation of a ‘Decadent’ Society, Excavations of the Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg 1998–2010 in the Highlands of the Yemen", Abhandlungen Deutsche Orient-Gesellschaft, vol. 29, Wiesbaden 2013, ISSN 0417-2442, .
- Zahn, R. 1913. "Die Kleinfunde", in D. Krencker (ed.) Deutsche Aksum Expedition, volume 2, pp. 199–231. Berlin: Georg Reimer.
Dipnotlar
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ayla Axum amforalari antik Kizildeniz ticaretinde kullanilmis Etiyopya kokenli oldugu bilinen bir amfora cesididir Yemen de bulunan amforalardan bir ornek 1990 lardan bu yana yapilan arastirmalar bu amfora tipinin Bizans ya da erken Islam donemine has olabilecegi suphesini de uyandirmaktadirlar Bu sebeple literaturde bazen Akabe Amforalari olarak da gecer Bu tip amforalar Alman Etiyopya Arastirma Seferi dahilinde Eritre Matara ve Etiyopya Aksum da kayda gecirilmistir Adulis te bulunan orneklerin bazilari Asmara Ulusal Muzesinde sergilenmektedir Diger buluntu yerleri arasinda kesin bir bicimde 5 yuzyila tarihlenen Misir Berenike buluntulari ve bir batikta ele gecen Urdun Akabe buluntulari sayilabilir Akdeniz de de tabakalar halinde Ispanya ve Kartaca ele gecen amforalar ozellikle Turkiye de 6 yuzyil Iskandil Burnu batiginda gun yuzune cikartilmislardir En buyuk buluntu toplulugu ise Yemen de bulunmaktadir LiteraturAnfray F 1990 Les Anciens Ethiopiens Siecles d Historie Paris Armand Colin Editeur Hayes J W 1996 The Pottery in S E Sidebotham and W Wendrich eds Preliminary Report of the Excavations at Berenike Egyptian Red Sea Coast and Survey of the Eastern Desert pp 147 178 Leiden School of Asian African and Amerindian Studies Keay S J 1986 Late Roman Amphorae in the Western Mediterranean BAR International Studies volume 196 Melkawi A Khairah ʿA Whitcomb D 1994 The Excavation of two Seventh Century Pottery Kilns at Aqaba Annual Dept Ant Jordan 38 447 468 Paribeni R 1907 Richerche Nel Luogo Dell Antica Adulis in Monumenti Antichi volume XVIII Milan Reale Accademia dei Lincei Pedersen R K amp Brandmeier R 2016 Nabataean Seafaring and the Search for Shipwrecks in the Red Sea In N I Khairy Ed Studies on the Nabataean Culture II pp 11 24 Amman Jordan Deanship of Academic Research University of Jordan Pedersen R K 2008 The Byzantine Aksumite period shipwreck at Black Assarca Island Eritrea Azania XLIII 77 94 Pedersen R K 2000 Under the Erythraean Sea An Ancient Shipwreck in Eritrea The INA Quarterly 27 2 3 3 12 Institute of Nautical Archaeology Raith M Hoffbauer R Euler H Yule P Damgaard K 2013 The View from Ẓafar An Archaeometric Study of the Aqaba Late Roman Period Pottery Complex and Distribution in the 1st Millennium CE Zeitschrift fur Orient Archaologie 6 320 350 978 3 11 019704 4 Yule P ed 2013 Ẓafar Capital of Ḥimyar Rehabilitation of a Decadent Society Excavations of the Ruprecht Karls Universitat Heidelberg 1998 2010 in the Highlands of the Yemen Abhandlungen Deutsche Orient Gesellschaft vol 29 Wiesbaden 2013 ISSN 0417 2442 978 3 447 06935 9 Zahn R 1913 Die Kleinfunde in D Krencker ed Deutsche Aksum Expedition volume 2 pp 199 231 Berlin Georg Reimer DipnotlarKaynakca Anfray 1990 118 Zahn 1913 208 Paribeni 1907 551 Hayes 1996 159 61 Pedersen 2008 Pedersen 2000 Keay 1986 356 358 471