Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ayrton Senna 1 Mayıs 1994'te İtalya'daki Autodromo Enzo e Dino Ferrari pistinde yapılan San Marino Grand Prix'sinde beton bariyerlere çarparak hayatını kaybetti. Üç kez Formula 1 Dünya Şampiyonu pilottan bir gün önce, Avusturyalı sürücü Roland Ratzenberger sıralama turları sırasında yaptığı kazada ölmüştü. İki pilotun hayatına mal olan anlar, aynı yarış haftasında yaşanan bir dizi kazanın en kötüleriydi. 1994 San Marino'dan önce bir Formula 1 yarışında kaydedilen en son üzerinden tam on iki yıl geçmişti. San Marino'da yaşananlar, Grand Prix Sürücüler Birliğinin yeniden kurulmasına ve yeni güvenlik standartlarının ortaya konmasına yol açarak, Formula 1'de bir dönüm noktası hâline geldi.
Arka plan
1994 sezonunun başında Senna, altı senede üç dünya şampiyonluğu kazandığı McLaren'dan ayrılarak, eski takım arkadaşı Alain Prost'un yerine Williams koltuğuna oturdu. 1 Mayıs 1994'te Imola'da yapılan San Marino Grand Prix'siyle Williams'ta üçüncü yarışına çıktı. Brezilyalı pilot, tamamlayamadığı bu son yarışına, pol pozisyonunda başlamıştı.
Yarış haftasında Senna'yı üzen iki olay yaşandı. İlk olarak cuma günü sıralama turları sırasında, Senna'nın şahsen ilgilendiği, F1'in yeni isimlerinden, vatandaşı Rubens Barrichello ciddi bir kaza yaptı ve mücadeleye devam edemedi. Cumartesi gününde ise Avusturyalı pilot Roland Ratzenberger'in kazası ve ölüm haberi geldi. Güvenlik endişeleri tekrar ortaya çıkan Senna, son sabahında diğer pilotlarla toplanarak Grand Prix Sürücüler Birliğinin tekrar kurulması ve sürücü güvenliğinin artırılması hakkında görüşmüştü. O dönemdeki en tecrübeli pilot olan Senna, bu hareketin lideri olacaktı.
Kaza
Pazar günkü yarış Pedro Lamy ile JJ Lehto'nun kalkıştaki kazasıyla başladı. Bunu üzerine tarafından kullanılan, bir Opel Vectra, güvenlik aracı piste girdi; araç diğer pilotları arkasında tutarken, pist üzerindeki kaza kalıntıları temizlenebilecekti. Yarış beş tur boyunca güvenlik aracı kontrolünde devam etti.
7. tura gelindiğinde, Senna Tamburello virajında yoldan çıkarak beton bariyerlere çarptı. Telemetri Brezilyalının 310 km/sa hızla yoldan çıktığını, yapıtğı frenlemeyle çarpmadan hemen önce ise 218 km/sa'e düştüğünü göstermişti.
Kazanın hemen ardından Senna'nın hareketsiz ve bir yana kaymış görüntüsü, ciddi bir yaralanma olduğunu haber veriyordu. Pist görevlilerinin acil müdahale denemeleri, helikopter görüntüleriyle tüm dünyaya yayınlanmaktaydı. Yakın çekimlerde, tedavi bölgesinde kan izleri görülmekteydi. Senna'nın kafasındaki gözle görülür yaralanma, sağlık ekibinde ciddi bir beyin travması şüphesi doğurdu. Kazadan 1 dakika 9 saniye sonra yarış tamamen durmuştu.
Kazadan yaklaşık 10 dakika sonra, Larrousse takımı bir hata sonucu, pilotlarından Érik Comas'a piste geri dönme onayı verdi. Hâlbuki yarış hâlen kırmızı bayraklarla durdurulmuş durumdaydı. Eurosport yorumcusu bu olayı "hayatımda gördüğüm en saçma yanlışlık" şeklinde yorumladı. Pistteki görevliler Comas'ın yoluna devam ederek, kaza bölgesindeki çalışmalara karşı bir tehdit oluşturmasını engellemek için büyük çaba sarf etti.
Dönemin Formula 1 güvenlik, medikal delegesi ve pistteki sağlık ekibinin başı olan, dünyaca ünlü beyin cerrahı profesör Sidney Watkins, Ayrton Senna'ya olay yerinde trakeostomi uyguladı. Watkins kaskını çıkardığında pilotun kafasınının kötü durumu ve burnundan kan akışı olması endişeleri artırmıştı.
Watkins o anları şöyle anlatmıştı:
Çok kötü görünüyordu. Göz kapaklarını kaldırdığımda, beyninde çok ciddi bir hasar olduğu ortadaydı. Kokpitten çıkarıp yere yatırdık. Bir an iç çeker gibi oldu; tam bir agnostik olsam da, o an ruhunun ayrıldığını hissettim.
Ardından
Senna ve Ratzenberger'in ölümü sonrası güvenlik konusunda birçok ilerleme kaydedildi. Daha önce de hayatını kaybeden sürücüler olduysa da, Senna görece bunlardan en kariyerlisiydi. Bariyerlerin düzenlenmesi, pistlerin ve lastik engellerin yeniden yapılanması, güvenlik gerekliliklerinin yükseltilmesi ve araç kokpitindeki değişimler kazadan sonra ortaya konulanlardan bazılarıydı.
Brezilyalı pilotun üstünde, hastanedeki hemşireler tarafından, küçük bir Avusturya bayrağı bulunduğu söylenmişti. Gazeteciler bu durumu, Brezilyalı pilotun zafer turunda bu bayrağı sallamayı ve 42. Grand Prix galibiyetini Roland Ratzenberger'e adamayı düşündüğü şeklinde yorumladı.
Cenazesinde yüz binlerce insan São Paulo sokaklarında onu uğurladı.
Kaynakça
- ^ a b Dylan Jones. "The last 96 hours of Ayrton Senna". forix.com. 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2011.
- ^ Watkins, Sid (1996). Life at the Limit: Triumph and Tragedy in Formula One. . s. 10. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ayrton Senna 1 Mayis 1994 te Italya daki Autodromo Enzo e Dino Ferrari pistinde yapilan San Marino Grand Prix sinde beton bariyerlere carparak hayatini kaybetti Uc kez Formula 1 Dunya Sampiyonu pilottan bir gun once Avusturyali surucu Roland Ratzenberger siralama turlari sirasinda yaptigi kazada olmustu Iki pilotun hayatina mal olan anlar ayni yaris haftasinda yasanan bir dizi kazanin en kotuleriydi 1994 San Marino dan once bir Formula 1 yarisinda kaydedilen en son uzerinden tam on iki yil gecmisti San Marino da yasananlar Grand Prix Suruculer Birliginin yeniden kurulmasina ve yeni guvenlik standartlarinin ortaya konmasina yol acarak Formula 1 de bir donum noktasi haline geldi Arka plan1994 sezonunun basinda Senna alti senede uc dunya sampiyonlugu kazandigi McLaren dan ayrilarak eski takim arkadasi Alain Prost un yerine Williams koltuguna oturdu 1 Mayis 1994 te Imola da yapilan San Marino Grand Prix siyle Williams ta ucuncu yarisina cikti Brezilyali pilot tamamlayamadigi bu son yarisina pol pozisyonunda baslamisti Yaris haftasinda Senna yi uzen iki olay yasandi Ilk olarak cuma gunu siralama turlari sirasinda Senna nin sahsen ilgilendigi F1 in yeni isimlerinden vatandasi Rubens Barrichello ciddi bir kaza yapti ve mucadeleye devam edemedi Cumartesi gununde ise Avusturyali pilot Roland Ratzenberger in kazasi ve olum haberi geldi Guvenlik endiseleri tekrar ortaya cikan Senna son sabahinda diger pilotlarla toplanarak Grand Prix Suruculer Birliginin tekrar kurulmasi ve surucu guvenliginin artirilmasi hakkinda gorusmustu O donemdeki en tecrubeli pilot olan Senna bu hareketin lideri olacakti KazaPazar gunku yaris Pedro Lamy ile JJ Lehto nun kalkistaki kazasiyla basladi Bunu uzerine tarafindan kullanilan bir Opel Vectra guvenlik araci piste girdi arac diger pilotlari arkasinda tutarken pist uzerindeki kaza kalintilari temizlenebilecekti Yaris bes tur boyunca guvenlik araci kontrolunde devam etti Tamburello virajinin isaretlendigi 1994 e kadar kullanilan pist 7 tura gelindiginde Senna Tamburello virajinda yoldan cikarak beton bariyerlere carpti Telemetri Brezilyalinin 310 km sa hizla yoldan ciktigini yapitgi frenlemeyle carpmadan hemen once ise 218 km sa e dustugunu gostermisti Kazanin hemen ardindan Senna nin hareketsiz ve bir yana kaymis goruntusu ciddi bir yaralanma oldugunu haber veriyordu Pist gorevlilerinin acil mudahale denemeleri helikopter goruntuleriyle tum dunyaya yayinlanmaktaydi Yakin cekimlerde tedavi bolgesinde kan izleri gorulmekteydi Senna nin kafasindaki gozle gorulur yaralanma saglik ekibinde ciddi bir beyin travmasi suphesi dogurdu Kazadan 1 dakika 9 saniye sonra yaris tamamen durmustu Kazadan yaklasik 10 dakika sonra Larrousse takimi bir hata sonucu pilotlarindan Erik Comas a piste geri donme onayi verdi Halbuki yaris halen kirmizi bayraklarla durdurulmus durumdaydi Eurosport yorumcusu bu olayi hayatimda gordugum en sacma yanlislik seklinde yorumladi Pistteki gorevliler Comas in yoluna devam ederek kaza bolgesindeki calismalara karsi bir tehdit olusturmasini engellemek icin buyuk caba sarf etti Donemin Formula 1 guvenlik medikal delegesi ve pistteki saglik ekibinin basi olan dunyaca unlu beyin cerrahi profesor Sidney Watkins Ayrton Senna ya olay yerinde trakeostomi uyguladi Watkins kaskini cikardiginda pilotun kafasininin kotu durumu ve burnundan kan akisi olmasi endiseleri artirmisti Watkins o anlari soyle anlatmisti Cok kotu gorunuyordu Goz kapaklarini kaldirdigimda beyninde cok ciddi bir hasar oldugu ortadaydi Kokpitten cikarip yere yatirdik Bir an ic ceker gibi oldu tam bir agnostik olsam da o an ruhunun ayrildigini hissettim ArdindanSenna ve Ratzenberger in olumu sonrasi guvenlik konusunda bircok ilerleme kaydedildi Daha once de hayatini kaybeden suruculer olduysa da Senna gorece bunlardan en kariyerlisiydi Bariyerlerin duzenlenmesi pistlerin ve lastik engellerin yeniden yapilanmasi guvenlik gerekliliklerinin yukseltilmesi ve arac kokpitindeki degisimler kazadan sonra ortaya konulanlardan bazilariydi Brezilyali pilotun ustunde hastanedeki hemsireler tarafindan kucuk bir Avusturya bayragi bulundugu soylenmisti Gazeteciler bu durumu Brezilyali pilotun zafer turunda bu bayragi sallamayi ve 42 Grand Prix galibiyetini Roland Ratzenberger e adamayi dusundugu seklinde yorumladi Cenazesinde yuz binlerce insan Sao Paulo sokaklarinda onu ugurladi Kaynakca a b Dylan Jones The last 96 hours of Ayrton Senna forix com 20 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2011 Watkins Sid 1996 Life at the Limit Triumph and Tragedy in Formula One s 10 ISBN 0 330 35139 7