Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Büke - Türk ve Altay mitolojilerinde ejderha demektir. Bükü veya Buka olarak da söylenir. Efsanevi yaratık. Yılana benzer dev bir sürüngendir. Çoğu zaman kanatlı olarak betimlenir. Uçabilir. Ağzından ateş saçar, dişlerinden asit akıtır. Derisi zırh gibi pullarla kaplıdır. Tüm Dünya mitolojilerindeki ortak figürlerden birisidir. Dinozorlar çağından kalma bazı yaratıkların ilkel topluluklardaki düşsel anlatımı olarak düşünülebilir. Moğollarda Buka Noyon devlerin babasıdır ve dokuz oğlu vardır. Badraç adı verilen ejderha yedi başlıdır. Çin kültüründe Lu (Türkçeleşmiş biçimi Ulu) olarak bilinir. Çin etkileri, Türk ve Moğollarda bu varlığa dair toplumsal anlayışı da değişik oranlarda biçimlendirmiştir.
Türk ve Altay mitolojisinde Ebren veya “Evren” olarak da anlatılır. Korkunç bir görünümü vardır. Bazen devasa bir yılandır. Yeraltındaki mağarada yaşar ve orada bulunan hazineyi korur. Sularda veya ormanda yaşadığı da anlatılır. Bazen ateşin içinde barınır. Ağzından ateş saçar. Kuraklığın ve ölümün simgesidir. Masallarda suybun önünü keser ve bırakmak için karşılığında kurban ister. Su yaşam demektir, dolayısıyla onu kendi denetimine alarak yaşama sahip olacaktır. Bir başka açıdan bakıldığında susuz bıraktığı yeryüzüne ölüm ve kaos getirir. Öteki taraftan bunları elinde bulundurduğu için aynı zamanda bereketi refah ve güç simgesidir. Altay inanışlarında Bükrek (Bukra) adlı iyicil bir ejderha ile Sangal adlı kötücül bir ejderin birbirleriyle yaptıkları savaşlar anlatılır.
Volga Bulgarlarının Alabuğa (Ala-Yılan) adlı şehirdeki bir kulede yaşayan Yılan veya Ejdere benzer bir yaratığa dair efsaneleri bulunur. Şehrin adı da buradan gelir. Bu kule bugün Şaytan Kalası (Şeytan Kalesi) olarak anılır. Arap Gezgin İbni Fadlan Bulgar ülkesiende 100 Arşın uzunluğunda yılanlar gördüğünü söylemiştir. Bulgar mitolojisinde bir şehrin kuruluş efsanesinde o bölgeye gelen bir yiğit, Vereçelen (Ejder-Yılan) ile karşılaşır. Onu öldürmek istediğinde Vereçelen Tanrıdan kanat ister ve böylece uçarak oradan uzaklaşır.
Etimoloji
(Bük/Büğ) kökünden türemiştir. Bükülen, kıvranan demektir. Ayrıca güçlülük ve yenilmezlik anlamlarını da bünyesinde barındırır. Bu bağlamda Böke (kahraman, şampiyon) kavramıyla da ilgilidir. Böğe/Böge (şaman) sözcüğüyle de bağı vardır. Moğolca Mog/Mogu/Mogay/Mogoy/Moyay ve Tunguzcada Mükü/Müke/Mihi/Meyhe sözcükleri yılan demektir. Moğolca Mökü/Möhö/Mühe/Muku, Tunguzca Moho/Moko kelimeleri görünmezlik ve yokolma manaları da taşırlar. Subuka/Suvbuga ise deniz ejderi, su canavarı anlamı taşır.
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0)27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ayrıca bakınız
| Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buke Turk ve Altay mitolojilerinde ejderha demektir Buku veya Buka olarak da soylenir Efsanevi yaratik Yilana benzer dev bir surungendir Cogu zaman kanatli olarak betimlenir Ucabilir Agzindan ates sacar dislerinden asit akitir Derisi zirh gibi pullarla kaplidir Tum Dunya mitolojilerindeki ortak figurlerden birisidir Dinozorlar cagindan kalma bazi yaratiklarin ilkel topluluklardaki dussel anlatimi olarak dusunulebilir Mogollarda Buka Noyon devlerin babasidir ve dokuz oglu vardir Badrac adi verilen ejderha yedi baslidir Cin kulturunde Lu Turkcelesmis bicimi Ulu olarak bilinir Cin etkileri Turk ve Mogollarda bu varliga dair toplumsal anlayisi da degisik oranlarda bicimlendirmistir Turk ve Altay mitolojisinde Ebren veya Evren olarak da anlatilir Korkunc bir gorunumu vardir Bazen devasa bir yilandir Yeraltindaki magarada yasar ve orada bulunan hazineyi korur Sularda veya ormanda yasadigi da anlatilir Bazen atesin icinde barinir Agzindan ates sacar Kurakligin ve olumun simgesidir Masallarda suybun onunu keser ve birakmak icin karsiliginda kurban ister Su yasam demektir dolayisiyla onu kendi denetimine alarak yasama sahip olacaktir Bir baska acidan bakildiginda susuz biraktigi yeryuzune olum ve kaos getirir Oteki taraftan bunlari elinde bulundurdugu icin ayni zamanda bereketi refah ve guc simgesidir Altay inanislarinda Bukrek Bukra adli iyicil bir ejderha ile Sangal adli kotucul bir ejderin birbirleriyle yaptiklari savaslar anlatilir Volga Bulgarlarinin Alabuga Ala Yilan adli sehirdeki bir kulede yasayan Yilan veya Ejdere benzer bir yaratiga dair efsaneleri bulunur Sehrin adi da buradan gelir Bu kule bugun Saytan Kalasi Seytan Kalesi olarak anilir Arap Gezgin Ibni Fadlan Bulgar ulkesiende 100 Arsin uzunlugunda yilanlar gordugunu soylemistir Bulgar mitolojisinde bir sehrin kurulus efsanesinde o bolgeye gelen bir yigit Verecelen Ejder Yilan ile karsilasir Onu oldurmek istediginde Verecelen Tanridan kanat ister ve boylece ucarak oradan uzaklasir Etimoloji Buk Bug kokunden turemistir Bukulen kivranan demektir Ayrica gucluluk ve yenilmezlik anlamlarini da bunyesinde barindirir Bu baglamda Boke kahraman sampiyon kavramiyla da ilgilidir Boge Boge saman sozcuguyle de bagi vardir Mogolca Mog Mogu Mogay Mogoy Moyay ve Tunguzcada Muku Muke Mihi Meyhe sozcukleri yilan demektir Mogolca Moku Moho Muhe Muku Tunguzca Moho Moko kelimeleri gorunmezlik ve yokolma manalari da tasirlar Subuka Suvbuga ise deniz ejderi su canavari anlami tasir KaynakcaTurk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ayrica bakinizYuvha EjderhaTurk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz