Başköy, Artvin ilinin Murgul ilçesine bağlı bir köydür.
Başköy | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Başköy Başköy'ün Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Murgul |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 513 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 166 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08590 |
Tarihçe
Eski adı Başköy'dür. Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Başköy (باشكوی) olarak geçer. Osmanlı idaresi sırasında geç dönemde ortaya çıkmış olan bu ad, bir bölgede üst kesimde, yukarıda bulunan yerleşmelere verilmiştir. Hopa ilçesindeki Başköy ile Arhavi ilçesindeki Başköy adlı köyler de buna örnek olarak verilebilir. Murgul'daki Başköy’ün eskiden “Tavdgiridze” adı taşıdığı ve buranın “Tavdgiridze”lerin köyü olduğu da kaynaklarda geçer. 93 Harbi'nin ardından Murgul vadisine hakim olan Ruslar da köyü Başköy (Баш-Кёв) olarak kaydetmiştir.
Başköy'ün bulunduğu Klarceti, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Osmanlı Devleti burayı, 1549 Gürcistan seferi sırasında Gürcülerden ele geçirdi. Uzun süre Çıldır Eyaleti içinde yer alan Başköy, 19. yüzyılın ilk yarısında Trabzon eyaletinin bir parçası haline geldi. Osmanlı idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitine göre Başköy'de 33 hanede 101 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün nüfusunun yaklaşık 202 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Başköy daha sonra ise, 1867 yılında kurulan Trabzon vilayetinin Lazistan sancağına bağlandı. Bu sancağın Livana kazasının köylerinden biri olan Başköy'de, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre 28 hanede 120 kişi yaşıyordu. Bu tarihten on yıl sonra, 1886 yılında Rusları yaptığı tespite göre Başköy'ün nüfusu, 24 hanede yaşayan ve tamamı Gürcü olan 140 kişiden oluşuyordu. Başköy, 93 Harbi’nde (1877-1878) Rusların eline geçtmişti ve Rus idaresinde Artvin sancağının (okrug) Artvin kazasına (uçastok) bağlı Çhaleti nahiyesinin bir köyüydü.
Başköy, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcüler Ardahan ve Artvin bölgelerinden çekildi. 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla da Başköy Türkiye'ye bırakıldı. Bir yıl sonra, 1922 yılında köyün nüfusu 16 hanede yaşayan 69 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte de nüfusun tamamı Gürcü olarak kaydedilmişti. Rus idaresi sırasında köyün nüfusunun önemli bir kısmının Osmanlı ülkesine göç etmiş olduğu bu tespitten de anlaşılmaktadır.
Başköy’de tek tarihsel eser olarak iki adet tek kemerli taş köprüdür. Bu köprülerden biri, merkez mahalle ile Poroseti arasındaki bir dere üzerinde, diğeri bugün Başköy’ün bir mahallesi olan eski Goglieti köyündedir.
Coğrafya
Başköy, Murgul ilçe merkezine 9 km uzaklıktadır.
Nüfus
Rusların 1886 yılında ve Ankara Hükümeti'nin 1922 yılında yaptığı tespitlere göre köyün nüfusu Gürcülerden oluşuyordu. Başköy'de bugün de kullanılan yer adlarının çoğunun Gürcüce olması da buranın bir Gürcü yerleşmesi olduğunu göstermektedir.
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 166 |
2020 | 164 |
2019 | 177 |
2018 | 337 |
2017 | 112 |
2016 | 113 |
2015 | 105 |
2014 | 210 |
2013 | 268 |
2012 | 155 |
2011 | 203 |
2010 | 214 |
2009 | 216 |
2008 | 203 |
2007 | 129 |
2000 | 321 |
1990 | 656 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 354, .
- ^ a b Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 194 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c "Artvin kazası (1886 Yılı)" (Rusça)"". 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 39 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 355, .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
- ^ a b "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 142-143 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b c . YerelNet.org.tr. 27 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2009.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 182 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
Dış bağlantılar
- Başköy, Murgul için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Baskoy Artvin ilinin Murgul ilcesine bagli bir koydur BaskoyKoyArtvin in Turkiye deki konumuBaskoyBaskoy un Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceMurgulCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim513 mNufus 2021 Toplam166Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu466Il plaka kodu08Posta kodu08590TarihceEski adi Baskoy dur Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Baskoy باشكوی olarak gecer Osmanli idaresi sirasinda gec donemde ortaya cikmis olan bu ad bir bolgede ust kesimde yukarida bulunan yerlesmelere verilmistir Hopa ilcesindeki Baskoy ile Arhavi ilcesindeki Baskoy adli koyler de buna ornek olarak verilebilir Murgul daki Baskoy un eskiden Tavdgiridze adi tasidigi ve buranin Tavdgiridze lerin koyu oldugu da kaynaklarda gecer 93 Harbi nin ardindan Murgul vadisine hakim olan Ruslar da koyu Baskoy Bash Kyov olarak kaydetmistir Baskoy un bulundugu Klarceti tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Osmanli Devleti burayi 1549 Gurcistan seferi sirasinda Gurculerden ele gecirdi Uzun sure Cildir Eyaleti icinde yer alan Baskoy 19 yuzyilin ilk yarisinda Trabzon eyaletinin bir parcasi haline geldi Osmanli idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amaciyla 1835 yilinda yaptigi nufus tespitine gore Baskoy de 33 hanede 101 erkek kaydedilmistir Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun nufusunun yaklasik 202 kisiden olustugu ortaya cikar Baskoy daha sonra ise 1867 yilinda kurulan Trabzon vilayetinin Lazistan sancagina baglandi Bu sancagin Livana kazasinin koylerinden biri olan Baskoy de 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine gore 28 hanede 120 kisi yasiyordu Bu tarihten on yil sonra 1886 yilinda Ruslari yaptigi tespite gore Baskoy un nufusu 24 hanede yasayan ve tamami Gurcu olan 140 kisiden olusuyordu Baskoy 93 Harbi nde 1877 1878 Ruslarin eline gectmisti ve Rus idaresinde Artvin sancaginin okrug Artvin kazasina ucastok bagli Chaleti nahiyesinin bir koyuydu Baskoy Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 1921 yilinda Sovyet Rusya nin Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin verdigi ultimatom uzerine Gurculer Ardahan ve Artvin bolgelerinden cekildi 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla da Baskoy Turkiye ye birakildi Bir yil sonra 1922 yilinda koyun nufusu 16 hanede yasayan 69 kisiden olusuyordu Bu tarihte de nufusun tamami Gurcu olarak kaydedilmisti Rus idaresi sirasinda koyun nufusunun onemli bir kisminin Osmanli ulkesine goc etmis oldugu bu tespitten de anlasilmaktadir Baskoy de tek tarihsel eser olarak iki adet tek kemerli tas koprudur Bu koprulerden biri merkez mahalle ile Poroseti arasindaki bir dere uzerinde digeri bugun Baskoy un bir mahallesi olan eski Goglieti koyundedir CografyaBaskoy Murgul ilce merkezine 9 km uzakliktadir NufusRuslarin 1886 yilinda ve Ankara Hukumeti nin 1922 yilinda yaptigi tespitlere gore koyun nufusu Gurculerden olusuyordu Baskoy de bugun de kullanilan yer adlarinin cogunun Gurcuce olmasi da buranin bir Gurcu yerlesmesi oldugunu gostermektedir Yillara gore koy nufus verileri2021 1662020 1642019 1772018 3372017 1122016 1132015 1052014 2102013 2682012 1552011 2032010 2142009 2162008 2032007 1292000 3211990 656Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 6 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2021 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 21 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 354 ISBN 9789157871117 a b Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 194 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 a b c Artvin kazasi 1886 Yili Rusca 25 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 39 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 355 ISBN 9789157871117 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 3 cilt 2 cilt s 41 a b Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 142 143 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 a b c YerelNet org tr 27 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2009 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 182 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Dis baglantilarBaskoy Murgul icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft