Babaderviş, Azerbaycan'ın Kazah rayonunun batı kesiminde, Ağstafaçay nehrinin sol kıyısında, Hanlıklar köyü yakınlarında yer alan eski bir yerleşim yeridir. Yerleşim alanında 1958'den 1966'ya kadar yapılan arkeolojik kazılarda üç kültür katmanı ortaya çıkarılmıştır. Babaderviş, Azerbaycan hükûmeti tarafından dünya çapında öneme sahip arkeolojik anıtlar listesine dahil edilmiştir.
Babaderviş yerleşimi 5 tepelik bir diziden oluşmaktadır. Tarih Enstitüsü'nün yaptığı araştırma sonuçlarına göre MÖ III binyılın başlarından beri yerleşim görmektedir.
Arkeolojik kazılar
1958 yılında Tarih Enstitüsü Babaderviş yerleşimi alanında ilk kez araştırma yapmaya başladı. 1960 sonbaharında kazı alanı 60 metrekare ile sınırlıydı; 1961–1962'de kazı alanı 600 metrekareye kadar genişledi.
1965'te bulunan arkeolojik eserler, 1977'de kalıcı koruma için Arkeoloji fonuna devredildi (Kanun No 1-10; 77-133).
Arkeolojik kazılar sonucunda yerleşim bölgesinde MÖ 12-7. yüzyıllara ait Hocalı-Gedebey arkeolojik kültürüne ait çok sayıda konut yapısı keşfedilmiştir.
Alanda insan ve hayvan figürleri, kilden yapılmış tekerlek kalıntıları ve MÖ 2300-2200 yıllarına ait çok sayıda seramik eser bulunmuştur.
1966 yılında yeraltı mezarlığı tipi bir mezar bulunmuştur. Mezarda cesetle birlikte kil çömlekler, demir bıçak, tahta dokuma tezgahı parçası, bronz iğneler gibi eşyalar ortaya çıkarıldı.
Kültürel katmanlar
Alt kültür tabakası MÖ V. Binyıl'a kadar uzanmaktadır. Arkeolojik kazılarda bu tabakada yuvarlak yarı yeraltı evleri, tahıl öğütme taşları, iğne, bız, çeşitli hayvan kemikleri vb. bulunmuştur.
MÖ III. Binyıl'a tarihlenen orta tabakada ham tuğladan yapılmış yuvarlak evler, kuş şeklinde geometrik desenlere sahip çanak çömlekler, mangallar, hayvan figürleri, metal eritme ocakları, arpa ve buğday kalıntıları, önemli yapı kalıntıları, sıva parçaları vb. bulunmuştur.
Kazı alanının orta kısmında çift sarmal işlemeli bir taş stel bulunmuştur. Bu stelin, kutsal alan rolü oynayan ritüel ocaklı tek bir kompleksin parçası olması ihtimali bulunmaktadır.
Üst katman, MÖ II Binyıl'ın sonundan I. Binyıl'ın başına kadar uzanmaktadır ve bu katmanda dörtgen evler, ev kuyuları ve testiler, çeşitli ev eşyaları, kil mühürler, mangallar, bronz ok uçları, boğa heykelleri, demir nesneler vb. ortaya çıkarılmıştır.
Alt katman Şulaveri-Samu kültürü, orta katman Karaz kültürü ve üst katman buluntuları ile temsil edilmektedir. Arkeolojik kazıların sonuçları, Babaderviş yerleşiminin nüfusunun büyükbaş hayvancılık ve tarım, çömlekçilik, dikiş ve metal işçiliği ile uğraştığını ortaya koymaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Archeology viii. Republic of Azerbaijan". iranicaonline.org. Encyclopaedia Iranica. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.
- ^ a b c d e Azerbaijani Soviet Encyclopedia. 1976.
- ^ "132 - Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında". e-qanun.az. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.
- ^ a b c Arxeolojı Materıallar Azәrbaycan Tarıxının ÖYRƏNİLMƏSİNDƏ MƏNBƏ KİMİ (Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin materialları əsasında) (İngilizce). 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2022.
- ^ a b "Baba-Dervish settlement" (PDF). 11 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b "Archaeological excavations in Azerbaijan" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Древний Кавказ. От доисторических поселений Анатолии до христианских царств раннего Средневековья. Глава 3. От Кавказа до Евфрата – ранняя закавказская культура (Д. М. Лэнг, 2016)". kartaslov.ru. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.
Konuyla ilgili yayınlar
- Alekperov A., Studies of Azerbaijan's archeology and ethnography, Baku, 1960.
- Aliev V., The Painted Pottery Culture of the Bronze Age in Azerbaijan, Baku, 1977
- Chernykh E. Ancient Metallurgy in the USSR: The Early Metal Age, Archive – 1992 – 335 p.
- Idem, Archeology of Azerbaijan, Baku, 1986
- Ismailov G. Archeological studies of the ancient Baba-Dervish settlement, Baku, 1977.
- Kushnareva, K. The Southern Caucasus in Prehistory: Stages of Cultural and Socioeconomic Development from the Eighth to the Second Millennium B.C., Museum of Archaeology – 1997 – 279 p.
- Lang D. The Ancient Caucasus. From the prehistoric settlements of Anatolia to the Christian kingdoms of the early middle Ages – 2016
- Zardabli I. Ethnic and political history of Azerbaijan: from ancient times to the present day – 2018 – 572 p.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Babadervis Azerbaycan in Kazah rayonunun bati kesiminde Agstafacay nehrinin sol kiyisinda Hanliklar koyu yakinlarinda yer alan eski bir yerlesim yeridir 1 Yerlesim alaninda 1958 den 1966 ya kadar yapilan arkeolojik kazilarda uc kultur katmani ortaya cikarilmistir 2 Babadervis Azerbaycan hukumeti tarafindan dunya capinda oneme sahip arkeolojik anitlar listesine dahil edilmistir 3 Babadervis yerlesimi 5 tepelik bir diziden olusmaktadir Tarih Enstitusu nun yaptigi arastirma sonuclarina gore MO III binyilin baslarindan beri yerlesim gormektedir 4 Icindekiler 1 Arkeolojik kazilar 2 Kulturel katmanlar 3 Ayrica bakiniz 4 Kaynakca 5 Konuyla ilgili yayinlarArkeolojik kazilardegistir1958 yilinda Tarih Enstitusu Babadervis yerlesimi alaninda ilk kez arastirma yapmaya basladi 1960 sonbaharinda kazi alani 60 metrekare ile sinirliydi 1961 1962 de kazi alani 600 metrekareye kadar genisledi 4 1965 te bulunan arkeolojik eserler 1977 de kalici koruma icin Arkeoloji fonuna devredildi Kanun No 1 10 77 133 4 Arkeolojik kazilar sonucunda yerlesim bolgesinde MO 12 7 yuzyillara ait Hocali Gedebey arkeolojik kulturune ait cok sayida konut yapisi kesfedilmistir 5 Alanda insan ve hayvan figurleri kilden yapilmis tekerlek kalintilari 6 ve MO 2300 2200 yillarina ait cok sayida seramik eser bulunmustur 7 1966 yilinda yeralti mezarligi tipi bir mezar bulunmustur Mezarda cesetle birlikte kil comlekler demir bicak tahta dokuma tezgahi parcasi bronz igneler gibi esyalar ortaya cikarildi 6 Kulturel katmanlardegistirAlt kultur tabakasi MO V Binyil a kadar uzanmaktadir Arkeolojik kazilarda bu tabakada yuvarlak yari yeralti evleri tahil ogutme taslari igne biz cesitli hayvan kemikleri vb bulunmustur 2 MO III Binyil a tarihlenen orta tabakada ham tugladan yapilmis yuvarlak evler kus seklinde geometrik desenlere sahip canak comlekler mangallar hayvan figurleri metal eritme ocaklari arpa ve bugday kalintilari onemli yapi kalintilari siva parcalari vb bulunmustur 2 Kazi alaninin orta kisminda cift sarmal islemeli bir tas stel bulunmustur Bu stelin kutsal alan rolu oynayan rituel ocakli tek bir kompleksin parcasi olmasi ihtimali bulunmaktadir 5 Ust katman MO II Binyil in sonundan I Binyil in basina kadar uzanmaktadir ve bu katmanda dortgen evler ev kuyulari ve testiler cesitli ev esyalari kil muhurler mangallar bronz ok uclari boga heykelleri demir nesneler vb ortaya cikarilmistir 2 Alt katman Sulaveri Samu kulturu orta katman Karaz kulturu ve ust katman Hocali Gebedey kulturu buluntulari ile temsil edilmektedir Arkeolojik kazilarin sonuclari Babadervis yerlesiminin nufusunun buyukbas hayvancilik ve tarim comlekcilik dikis ve metal isciligi ile ugrastigini ortaya koymaktadir 2 Ayrica bakinizdegistirAzerbaycan Azerbaycan Tarihi Azerbaycan da Tunc ve Demir caglariKaynakcadegistir Archeology viii Republic of Azerbaijan iranicaonline org Encyclopaedia Iranica 29 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2020 a b c d e Azerbaijani Soviet Encyclopedia 1976 132 Azerbaycan Respublikasi erazisinde dovlet muhafizesine goturulmus dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin ehemiyyet derecelerine gore bolgusunun tesdiq edilmesi haqqinda e qanun az 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2020 a b c Arxeoloji Materiallar Azәrbaycan Tarixinin OYRENILMESINDE MENBE KIMI Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyinin materiallari esasinda Ingilizce 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2022 a b Baba Dervish settlement PDF 11 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b Archaeological excavations in Azerbaijan PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Drevnij Kavkaz Ot doistoricheskih poselenij Anatolii do hristianskih carstv rannego Srednevekovya Glava 3 Ot Kavkaza do Evfrata rannyaya zakavkazskaya kultura D M Leng 2016 kartaslov ru 22 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2020 Konuyla ilgili yayinlardegistirAlekperov A Studies of Azerbaijan s archeology and ethnography Baku 1960 Aliev V The Painted Pottery Culture of the Bronze Age in Azerbaijan Baku 1977 Chernykh E Ancient Metallurgy in the USSR The Early Metal Age Archive 1992 335 p Idem Archeology of Azerbaijan Baku 1986 Ismailov G Archeological studies of the ancient Baba Dervish settlement Baku 1977 Kushnareva K The Southern Caucasus in Prehistory Stages of Cultural and Socioeconomic Development from the Eighth to the Second Millennium B C Museum of Archaeology 1997 279 p Lang D The Ancient Caucasus From the prehistoric settlements of Anatolia to the Christian kingdoms of the early middle Ages 2016 Zardabli I Ethnic and political history of Azerbaijan from ancient times to the present day 2018 572 p https tr wikipedia org w index php title Babadervis amp oldid 32454290 sayfasindan alinmistir